Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX Ka 550/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 sierpnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Kielcach IX Wydział Karny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Bogusław Sędkowski

Sędziowie: SO Adam Kabziński

SO Zbigniew Karamara (spr.)

Protokolant: st.sekr.sądowy Dorota Ziółkowska

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Kielcach Jerzego Kraski

po rozpoznaniu w dniu 13 sierpnia 2013 roku

sprawy H. W.

oskarżonego o przestępstwo z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 29 stycznia 2013 roku sygn. akt XII K 384/12

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na podstawie art. 157 § 1 k.k.
w zw. z art. 58 § 3 k.k. i art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierza oskarżonemu H. W. 30 (trzydzieści) stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 10 (dziesięć) złotych;

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. S. kwotę 619,92 (sześćset dziewiętnaście 92/100) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu
w postępowaniu odwoławczym;

IV.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych za II instancję.

Sygn. akt IX Ka 550/13

UZASADNIENIE

H. W. został oskarżony o to, że:

19 listopada 2011 roku w S. gmina C. poprzez uderzanie drewnianym drągiem po plecach i lewej ręce spowodował B. W. obrażenia w postaci: sińców na grzbiecie i klatce piersiowej, złamania żebra X lewego, złamania kości łokciowej lewej naruszające czynności narządu jego ciała na czas powyżej dni 7, przy czym czynu tego dopuścił się mając ograniczoną w stopniu znacznym zdolność do rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem

tj. o przestępstwo z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k.

Sąd Rejonowy w Kielcach wyrokiem z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie XIIK 384/12 orzekł co następuje:

I. uznał oskarżonego H. W. za winnego popełniania zarzucanego mu aktem oskarżenia czynu, stanowiącego przestępstwo z art. 157 § 1 k.k. w zw. z art. 31 § 2 k.k. i za to na podstawie art. 157 § 2 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności,

II. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. w zw. z art. 70 § 1 pkt l k.k. wykonanie orzeczonej w punkcie I wyroku wobec H. W. kary pozbawienia wolności warunkowo zawiesił na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata,

III. na podstawie art. 71 §1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierzył oskarżonemu H. W. karę grzywny w wysokości 30 (trzydziestu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę l0 zł (dziesięć);

IV. na podstawie art. 29 ust l Ustawy z dnia 26.05.1982 r. prawo o adwokaturze (Dz. U z 2002r nr 16 póz. 124 ze zm) w zw. z §19, §16 i §14 ust. 2 pkt. 3 Rozporządzenia z dnia 28.09.2002 r. Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz U z 2002 r. nr 163 póz. 1348 ze zm.) zasądził od Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Kielcach) na rzecz adw. M. S. kwotę 826,56 zł (osiemset dwadzieścia sześć 56/100) złotych w tym 23 % stawki VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej H. W. z urzędu zwolnił oskarżonego H. W. w całości od ponoszenia kosztów sądowych, którymi obciążył Skarb Państwa.

Powyższy wyrok zaskarżył w całości obrońca oskarżonego H. W., który w oparciu o przepisy art 427 § 2 kpk i art 438 pkt 2 kpk zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania, która mogła mieć wpływ na treść orzeczenia, w szczególności art. 7 k.p.k., art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. poprzez dowolną ocenę zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego polegającą na poczynieniu ustaleń na budzącej wątpliwości co do wiarygodności – z uwagi na konflikt rodzinny z oskarżonym – relacji pokrzywdzonego, przy nieuzasadnionej odmowie wiary logicznym, spójnym wyjaśnieniom H. W.;

2.  co doprowadziło do błędu w ustaleniach faktycznych (art.438 pkt 2 k.p.k.) polegającego na uznaniu, że H. W. dopuścił się przypisanego mu czynu, choć wniosek taki jest nieuprawiniony w świetle materiału dowodowego ocenionego zgodnie z zasadami k.p.k.

Na podstawie art. 427 § 1 k.p.k. i art. 437 § 2 k.p.k. wnosił o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie H. W. od popełnienia zarzucanego mu czynu ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Kielcach.

Prokurator na rozprawie odwoławczej wnosił o nieuwzględnienie apelacji i utrzymanie w mocy zaskarżonego wyroku.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja obrońcy oskarżonego o tyle okazała się skuteczna, że jej wywiedzenie skutkowało zmianą zaskarżonego wyroku w sposób wskazany w sentencji.

Odnosząc się do apelacji obrońcy oskarżonego H. W. stwierdzić należy, że podniesione w niej zarzuty są chybione. Wbrew twierdzeniu apelacji Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o rzetelną i rzeczową analizę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego i ujawnionych w toku przewodu sądowego okoliczności opierając się na kryteriach określonych w art. 7 kpk. Tak dokonana ocena dowodów jako swobodna a nie dowolna podlega więc ochronie prawa procesowego, jako że swoje stanowisko odnośnie wskazania jakie fakty uznał za udowodnione lub nieudowodnione, na jakich w tej mierze oparł się dowodach i dlaczego nie uznał dowodów przeciwnych, w tym dlaczego jedynie w niewielkiej części dał wiarę wyjaśnieniom oskarżonego i zeznaniom jego żony L. W. – Sąd orzekający gruntownie i szczegółowo umotywował w odpowiadającym wymogom procesowym uzasadnieniu wyroku. Odmienne zatem twierdzenie apelacji pomijające ustalenia sądu i wywody przedstawione w części motywacyjnej wyroku, stanowi tylko polemikę z trafnymi ustaleniami Sądu I instancji. Apelujący nie wykazał jakich to konkretnych uchybień w zakresie zasad logicznego rozumowania, zasad doświadczenia życiowego miałby się dopuścić Sąd Rejonowy w ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego, a jedynie odwołuje się do wersji zdarzenia prezentowanej w wyjaśnieniach przez oskarżonego. Tymczasem Sąd I instancji obszernie uzasadnił, dlaczego to właśnie zeznania pokrzywdzonego w istotnej dla zdarzenia będącego przedmiotem osądu są przekonywujące, rzeczowe, logiczne i znajdują swoje adekwatne potwierdzenie w zeznaniach A. K. oraz wnioskach opinii biegłego G. L.. Sąd należycie też odnosi się do rozbieżności w zeznaniach pokrzywdzonego B. W. i jego żony, mających w gruncie rzeczy drugorzędny charakter. Sąd odwoławczy w całej rozciągłości akceptuje to stanowisko jako przekonywujące i gruntownie uargumentowane, a biorąc pod uwagę dodatkowo, że Sąd I instancji bezpośrednio zetknął się z przeprowadzonymi dowodami, trudno tę ocenę kwestionować. W konsekwencji Sad orzekający trafnie uznał, że wyjaśnienia oskarżonego i wspierające go zeznania żony nie są wiarygodne, stanowią jedynie wyraz prezentowanej linii obrony.

Reasumując Sąd Okręgowy w całości podziela stanowisko Sądu Rejonowego co do winy i kwalifikacji prawnej przypisanego oskarżonemu przestępstwa.

Jako, że apelacja kwestionowała rozstrzygnięcie Sądu w całości należy jeszcze odnieść się do kwestii wymiaru kary i tu stwierdzić należy, iż jawi się ona jako oczywiście rażąco surowa, w świetle poczynionych przez Sąd ustaleń, co do przebiegu zdarzenia będącego przedmiotem osądu jak i w świetle stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości czynu. O ile można zgodzić się z sądem, że stopień społecznej szkodliwości czynu jest znaczny, to nie można uznać za trafną ocenę stopnia zawinienia oskarżonego jako nie wysoki. Co prawda Sąd dostrzega, że oskarżony w chwili czynu działał w warunkach ograniczonej poczytalności w rozumieniu art. 31 § 2 kk, tym niemniej okoliczności tej nie uwzględnił w stopniu wystarczającym, zwłaszcza że przecież podłożem jej były organiczne zaburzenia osobowości przejawiające się między innymi skłonnościami do zachowań agresywnych, nadpobudliwością, impulsywnością, znacznym obniżeniem krytycyzmu. Ta ostatnia cecha, w konfrontacji z ustalonym przez Sąd długoletnim konfliktem rodzinnym i sąsiedzkim z pokrzywdzonym, jawi się jako istotnie wpływająca na obniżenie stopnia zawinienia, co winno też znaleźć swoje adekwatne odzwierciedlenie w karze, a w szczególności w wyborze jej rodzaju. Dodatkowo przypomnieć należy także istotne, ustalone przez Sąd okoliczności podmiotowe po stronie oskarżonego, jak jego podeszły wiek (82 lata), oraz to, że dotychczas był on nie karany sądownie, prowadzi ustabilizowany tryb życia utrzymując się z renty i pracy na roli. Tak więc czyn jakiego się dopuścił oskarżony stanowi w jego dotychczasowym życiu incydentalny przypadek i dlatego karą adekwatną do stopnia zawinienia, stopnia społecznej szkodliwości czynu i wszystkich istotnych okoliczności mających na nią wpływ będzie kara grzywny, w rozmiarze 30 stawek dziennych, która spełni swoją funkcję wychowawczą i zapobiegawczą. Ustalając wysokość stawki dziennej grzywny w kwocie 10 zł Sąd wziął pod uwagę dochody oskarżonego w postaci renty w wysokości 500 zł, bowiem powierzchnia gospodarstwa rolnego 2, 1 ha przeliczeniowego (k. 30) jest tego rodzaju, że nie pozwala na prowadzenie gospodarki wysoko towarowej, stąd i dochody z tej działalności nie mogą być istotne, a co najwyżej zaspokaja gospodarstwo jedynie własne potrzeby na produkty rolne.

Mając na uwadze podniesioną wyżej argumentację w oparciu o przepis art. 437 § 1 i 2 kpk zaskarżony wyrok zmienił w sposób wskazany w sentencji.

W oparciu o przepis art. 624 § 1 kpk w zw. z art. 634 kpk Sąd zwolnił oskarżonego od kosztów sądowych za II instancję uznając, iż w jego sytuacji życiowej – kiedy na utrzymaniu ma także żonę – obciążenie go tymi kosztami byłoby zbyt uciążliwe.

SSO Zbigniew Karamara SSO Bogusław Sędkowski SSO Adam Kabiński

KK