Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 6 lutego 2015 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 lutego 2015 roku w S.

sprawy z wniosku H. B., L. B., K. B. i E. B.

z udziałem (...) E. M. i (...) w S.

o zasiedzenie i rozgraniczenie nieruchomości

na skutek zażalenia uczestnika W. M. (2)

na postanowienie Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dnia 21 marca 2013 roku, sygn. akt I Ns 761/11

oddala zażalenie.

SSO Tomasz Szaj SSO Zbigniew Ciechanowicz SSO Małgorzata Grzesik

Sygn. akt II Cz 132/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 21 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim przyznał (...) (...) (...) kwotę 777,85 zł za sporządzoną opinię uzupełniającą z dnia 24 stycznia 2013 roku.

Uzasadniając powyższe postanowienie Sąd Rejonowy wskazał, że w dniu 26 kwietnia 2013 roku biegły P. I. złożył opinię zgodnie ze zleceniem Sądu wraz z fakturą oraz kartą pracy biegłego i ewidencją pojazdu. Zostały one poddane weryfikacji przez księgowość Sądu, która nie złożyła zastrzeżeń.

Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 288 k.p.c. i art. 89 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych biegłemu powołanemu przez Sąd należy się wynagrodzenie. Zasady wynagradzania biegłych reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia(...) (...) roku w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym(...). Biegły w sprawie sporządził na zlecenie Sądu opinię pisemną z dnia 24 stycznia 2013 roku i wniósł o przyznanie wynagrodzenia w kwocie 777,85 zł. W ocenie Sądu wynagrodzenie to jest adekwatne do stopnia złożoności sprawy oraz nakładu pracy i kwalifikacji biegłego oraz odpowiada powołanym wyżej przepisom.

Zażalenie na powyższe postanowienie złożył uczestnik W. M. (1) zaskarżając postanowienie w całości, zarzucił naruszenie prawa cywilnego materialnego – art. 89 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przez przyznanie wynagrodzenia w kwocie 777,85 zł podczas gdy nakład pracy biegłego i wykonane przez niego prace nie uzasadniają przyznania biegłemu wynagrodzenia w żądanej wysokości i wniósł o uchylenie postanowienia.

Uzasadniając zażalenie wskazał, że już postanowieniem z dnia 27 grudnia 2011 roku Sąd Rejonowy zobowiązał biegłego do sporządzenia mapy geodezyjnej i zaznaczenia na niej przebiegu linii granicznej oraz stanu posiadania. Biegły wykonał te czynności w opinii z dnia 12 kwietnia 2012 roku.

Tymczasem w postanowieniu z dnia 27 grudnia 2012 roku ten sam Sąd postanowił ponownie przeprowadzić dowód z uzupełniającej opinii biegłego z zakresu geodezji do ustalenia i zaznaczenia na mapie geodezyjnej linii granicznej według stanu prawnego i wedle stanu ostatniego spokojnego posiadania, tym samym powielając czynności jakie zostały już zlecone na podstawie postanowienia Sądu z dnia 27 grudnia 2011 roku, które to czynności zostały wykonane.

Opinia z dnia 24 stycznia 2013 roku została sporządzona na takie same okoliczności jak opinia z 12 kwietnia 2012 roku i zawiera mapy obrazujące granice według ostatniego stanu posiadania i według stanu prawnego, które już zawarte są w opinii z 12 kwietnia 2012 roku.

Z tego względu w opinii uczestnika biegłemu nie należy się wynagrodzenie, a przynajmniej nie w wysokości przez niego wskazanej bowiem nakład pracy nie był adekwatny do podjętych czynności, zwłaszcza w okoliczności, że biegły sporządził już opinię w tym zakresie. Biegły został przez Sąd podwójnie zobowiązany do wykonania tożsamej opinii, lecz takim kosztem nie powinien być obciążany uczestnik. Nadto doszłoby do sytuacji, że za wykonanie jednej pracy biegły otrzymuje podwójne wynagrodzenie.

Biegły wniósł o oddalenie zażalenia.

Podniósł, że opinia uzupełniająca została sporządzona z uwagi na zarzuty i zastrzeżenia wniesione przez uczestnika do poprzedniej opinii z kwietnia 2012 roku. Miała na celu dokładne opisanie przesłanek przesądzających o końcowych wnioskach i prezentacji graficznej, gdyż biegły uznał, że być może we wcześniejszej opinii zbyt skrótowo lub niezrozumiale dla uczestnika opisał niektóre elementy sprawy i wymaga to rozwinięcia. Kalkulacja wynagrodzenia została dokonana zgodnie z faktycznie wykonanymi jednostkami rozliczeniowymi oraz obowiązującymi stawkami.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się niezasadne i jako takie podlegało oddaleniu.

W pierwszym rzędzie wskazać należy, że zgodnie z art. 288 k.p.c. biegły ma prawo żądać wynagrodzenia za stawiennictwo do sądu i wykonaną pracę. Wysokość i zasady przyznawania wynagrodzenia są regulowane ustawą z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach w sprawach cywilnych (tj. (...) (...)ze zm.), zwanej dalej: u.k.s.c. oraz rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia (...) (...)r. w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych, taryf zryczałtowanych oraz sposobu dokumentowania wydatków niezbędnych dla wydania opinii w postępowaniu cywilnym(...)). Przy czym z uwagi na fakt, że opinia biegłego w sprawie została złożona w dniu 29 stycznia 2013 roku przy ustalaniu wysokości należnego biegłemu wynagrodzenia zastosowanie znajdują przepisy uprzednio obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia(...) roku w sprawie kosztów przeprowadzania dowodu z opinii biegłych w postępowaniu sądowym ((...) ze zm.). Wysokość wynagrodzenia za typowe czynności biegłych z zakresu geodezji określa załącznik nr 3 do powyższego rozporządzenia, który przewidywał ryczałtowe stawki za wykonanie pewnych czynności.

Zgodnie z art. 89 ust. 2 u.k.s.c., wysokość wynagrodzenia biegłego za wykonaną pracę ustala się, uwzględniając wymagane od biegłego kwalifikacje, potrzebny do wydania opinii czas i nakład pracy, a wysokość wydatków na podstawie złożonego rachunku. Stosownie z kolei do treści art. 89 ust. 3 u.k.s.c., wynagrodzenie biegłych oblicza się według stawki wynagrodzenia za godzinę pracy albo według taryfy zryczałtowanej określonej dla poszczególnych kategorii biegłych. Z dyspozycji § 2 Rozporządzenia wynika, że jeżeli przepisy przedmiotowego rozporządzenia nie stanowią inaczej, wynagrodzenie biegłych za wykonaną pracę wynosi za godzinę pracy od (...) podstawy obliczania. Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia podstawę obliczania stanowi kwota bazowa dla osób, o których mowa w art.(...) ustawy z dnia(...) (...) r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw ((...) (...)), której wysokość, ustaloną według odrębnych zasad, określa ustawa budżetowa. Za 2013 roku kwota bazowa wynikająca z ww. przepisów wynosi 1766,46 zł. Przy czym zastrzeżono, iż w razie złożonego charakteru problemu będącego przedmiotem opinii, stawka może być podwyższona do 50%, jeżeli biegły ma dyplom ukończenia studiów wyższych lub dyplom mistrzowski oraz pełni funkcję biegłego sądowego nie krócej niż jedną kadencję lub funkcję rzeczoznawcy przez okres co najmniej pięciu lat (§ 4 Rozporządzenia).

Mając na względzie powyższe Sąd Okręgowy uznał, iż prawidłowo Sąd I instancji przyznał biegłemu sądowemu kwotę 775,85 zł tytułem wynagrodzenia za sporządzenie opinii.

Odnosząc się do zażalenia uczestnika Sąd Odwoławczy wskazuje, iż postanowieniem z dnia 27 grudnia 2012 r. Sąd I instancji dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego na okoliczność ustalenia i zaznaczenia na mapie geodezyjnej przebiegu linii granicznej pomiędzy nieruchomościami według stanu prawnego oraz stanu ostatniego spokojnego posiadania. Postanowienie to zostało uczestnikowi doręczone, który nie kwestionował faktu jego wydania, czy też jego zbędności. Wskazać zaś należy, że na rozprawie 12 grudnia 2012 roku uczestnik oświadczył, że jest w posiadaniu mapy, której nie okazał biegłemu. Biegły sporządził i złożył opinię, zaś opinia ta stała się podstawą ustaleń faktycznych. Powyższe skutkować musi przyjęciem przez Sąd II instancji, iż biegłemu za sporządzenie przedmiotowej opinii należy się wynagrodzenie. Przy tym podkreślić należy, iż zarzuty uczestnika co do zbędności opinii są chybione. Wynika z to z tego, iż przyznanie biegłemu wynagrodzenia uzależnione jest wyłącznie od faktu skorzystania z usług biegłego ( vide: postanowienie SN z dnia (...)

Jednocześnie niewątpliwie Sąd I instancji prawidłowo ustalił, iż stawka godzinowa zastosowana przez biegłego na kwotę 30,03 zł uwzględnia wytyczne ujęte w u.k.s.c. oraz Rozporządzeniu i mieści się w granicach prawem dopuszczalnych.

Sąd Odwoławczy odnosząc się do kwestii ilości godzin przeznaczonych na wydanie opinii podkreśla, iż ustalenie wynagrodzenia biegłego zakłada ocenę, czy okres sporządzania opinii był rzeczywisty, potrzebny, celowy, niezbędny, przy uwzględnieniu wymaganych kwalifikacji. Kryteria te, z natury swej ocenne, powinny pozwolić na ustalenie, czy prawdopodobnym jest wykonywanie konkretnej opinii przez biegłego w czasie wynikającym z karty pracy. Sąd Najwyższy w orzeczeniu z dnia(...) wyraził słuszny pogląd, że ilość czasu, którą trzeba zużyć na określoną czynność, jest zależna także od indywidualnych cech wykonawcy i czynności, że podany w rachunku czas na wykonanie czynności może być z natury rzeczy skontrolowany tylko w przybliżeniu, kwestionowanie rachunku może być skuteczne tylko wtedy, gdy podane w ilości zużytego czasu są tak jaskrawo wygórowane, opierając się na zwykłym doświadczeniu życiowym można od razu stwierdzić, że biegły niewątpliwie zużył znacznie mniej czasu, niż podaje w rachunku. W niniejszej sprawie biegły wskazał, że na zapoznanie się z aktami przeznaczył 2 godziny, 8 godzin na opracowanie opinii, 2 godziny na opracowanie załączników oraz 2 godziny na jej powielenie, czynności techniczne. Ponadto zgodnie z załącznikiem do rozporządzenia biegły wskazał, że za opracowanie na mapie granic działek za 6 punktów granicznych przyjął ryczałt określony w rozporządzeniu w kwocie 211,98 zł (12% kwoty bazowej). Łącznie zatem wynagrodzenie biegłego wyniosło 632,40 zł i zostało powiększone o obowiązujący podatek VAT.

Zdaniem Sądu Okręgowego słusznie Sąd I instancji uznał, iż biegły ustalając wysokość należnego wynagrodzenia w sposób adekwatny do rzeczywistego określił nakład swojej pracy koniecznej do opracowania opinii.

Dokonując takiej oceny Sąd Odwoławczy miał przede wszystkim na względzie, iż przedmiotowa opinia sądowa jest opinią skomplikowaną, wymagającą odniesienia do obszernego materiału sprawy, a tym samym biegły sądowy musiał zaznajomić się z okolicznościami faktycznymi sprawy i zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym.

Wskazać również należy, że biegły za sporządzenie opinii uzupełniającej zażądał kilkakrotnie mniejszego wynagrodzenia niż za sporządzenie opinii z dnia 12 kwietnia 2012 roku. Za tą opinię wynagrodzenie wyniosło 2 115,79 zł, a więc ok. trzykrotnie więcej.

Z tych względów Sąd Odwoławczy, podzielając stanowisko Sądu I instancji, nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego postanowienia, co zaś skutkowało oddaleniem zażalenia powoda, o czym na mocy art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.

(...)

(...)

(...)

1.  (...)

2.  (...)

(...)

3.  (...)

4.  (...)

(...)