Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lipca 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 lipca 2015r. w S.

odwołania G. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 27 listopada 2014 r. Znak: (...)

w sprawie G. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do renty rodzinnej

zobowiązuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. do wydania w terminie 30 dni decyzji w przedmiocie wniosku ubezpieczonego G. P. z dnia 15 września 2014 roku o przyznanie prawa do renty rodzinnej.

Sygn. akt IV U 59/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 listopada 2014 r. Nr (...) Zakład (...) Oddział w S. na podstawie § 3 i 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, odmówił G. P. prawa do wszczęcia postępowania w przedmiocie wniosku o wypłatę renty rodzinnej. W uzasadnieniu wskazano, że do wniosku z dnia 15 września 2014 r. nie zostało dołączone zaświadczenie o kontynuowaniu nauki, przy czym organ rentowy informował G. P. o konieczności dostarczenia stosownego zaświadczenia o kontynuowaniu nauki w roku szkolnym 2014/2015 w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia. Zaświadczenie w wyznaczonym terminie nie zostało złożone, co skutkowało wydaniem decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania w sprawie ustalenia prawa do renty rodzinnej (decyzja k. 282 akt rentowych).

Odwołanie od ww. decyzji złożył G. P., wnosząc o przyznanie wyrównania renty rodzinnej za miesiące wrzesień 2014 r. i październik 2014 r., wskazując, że od września 2014 r. jest studentem Szkoły Głównej Handlowej w W., a zaświadczenie o kontynuowaniu nauki miała do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przesłać ww. uczelnia, lecz tego nie uczyniła. Ponadto G. P. powołał się na swoją trudną sytuację materialną (odwołanie, k. 1 akt sprawy). Na rozprawie w dniu 13 lipca 2015 r. ubezpieczony wyjaśnił, że odwołanie dotyczy decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania na wniosek z dnia 15 września 2014 r. Nadto wskazał, że ZUS zawsze występował do szkoły o zaświadczenie o kontynuowaniu nauki, a szkoła przesyłała zaświadczenie na podstawie pisma Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Dotychczas nie żądano takiego zaświadczenia od ubezpieczonego, jednak tym razem ZUS zwrócił się o zaświadczenie tylko do wnioskodawcy. Zaświadczenie było ważne od września, tylko ZUS go nie posiadał (protokół rozprawy z dnia 13 lipca 2015r., k. 7-7v akt sprawy).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie. W uzasadnieniu wyjaśniono, że w dniu 15 września 2014 r. G. P. złożył wniosek o przedłużenie wypłaty renty rodzinnej, jednocześnie wskazując, że „zaświadczenie potwierdzające kontynuowanie nauki uczelnia wyśle w dniu 27 września 2014 r.” Organ rentowy poinformował G. P., że należy dostarczyć zaświadczenie o kontynuacji nauki w roku akademickim 2014/2015 w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia, a w przypadku nie przedłożenia zaświadczenia we wskazanym terminie zostanie wydana decyzja o odmowie wszczęcia postępowania. Mając na uwadze, że G. P. zaświadczenie o kontynuowaniu studiów w Szkole Głównej Handlowej w W. z dnia 12 listopada 2014 r., uprawniające do wznowienia wypłaty renty rodzinnej, dostarczył do organu rentowego w dniu 20 listopada 2014 r. – Zakład Ubezpieczeń Społecznych wznowił wnioskodawcy prawo do renty rodzinnej od dnia 1 listopada 2014 r., tj. od miesiąca, w którym wpłynął wniosek (odpowiedź organu rentowego na odwołanie, k. 2-3 akt sprawy).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 16 lutego 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. od dnia 1 lutego 2013 r. (tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek) wznowił ubezpieczonemu G. P. wypłatę renty rodzinnej wskazując, że renta przysługuje do dnia 31 stycznia 2015 r. (decyzja z 16.02.2013 r., k. 229 akt rentowych). Decyzją z dnia 8 lipca 2014 r. organ rentowy od dnia 1 sierpnia 2014 r. wstrzymał ubezpieczonemu wypłatę renty rodzinnej z uwagi na przerwanie nauki przez G. P. (decyzja z 08.07.2014 r., k. 265 akt rentowych).

Wnioskiem z dnia 15 września 2014 r. ubezpieczony wystąpił o przedłużenie uprawnień do renty rodzinnej na podstawie zaświadczenia potwierdzającego kontynuowanie nauki (wniosek z 15.09.2014 r., k. 272 akt rentowych). Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował ubezpieczonego o konieczności dostarczenia zaświadczenia o kontynuacji nauki w roku akademickim 2014/2015. Pouczono ubezpieczonego, że wniosek powinien być przedłożony w placówce ZUS (przesłany pocztą lub złożony w placówce ZUS albo zgłoszony ustnie do protokołu w tej placówce) w terminie 14 dni od daty doręczenia zawiadomienia. W przypadku braku przedłożenia wniosku we wskazanym terminie zostanie wydana decyzja o odmowie wszczęcia postępowania (pismo z 31.10.2014 r., k. 273 akt rentowych; pismo z 17.11.2014 r., k. 274).

Wnioskiem z dnia 20 listopada 2014 r. G. P. ponownie wniósł o przedłużenie uprawnień do renty rodzinnej, przedkładając zaświadczenie ze Szkoły Głównej Handlowej w W. z dnia 12 listopada 2014 r., potwierdzające, że w roku akademickim 2014/2015 r. jest studentem 3 semestru trzyletnich studiów licencjackich w trybie sob.-niedz. na kierunku: finanse i rachunkowość, a planowany termin zakończenia studiów to wrzesień 2016 r. (wniosek z 20.11.2014 r. wraz z załącznikami, k. 278-281 akt rentowych).

Decyzją z dnia 27 listopada 2014 r. Nr(...), wydaną na podstawie wniosku ubezpieczonego z dnia 15 września 2014 r., organ rentowy odmówił G. P. prawa do wszczęcia postępowania, wskazując, że do ww. wniosku nie zostało załączone zaświadczenie o kontynuowaniu nauki (decyzja z 27.11.2014 r. k. 282).

Decyzją z dnia 27 listopada 2014 r. znak:(...), po rozpoznaniu wniosku ubezpieczonego z dnia 20 listopada 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S. od dnia 1 listopada 2014 r., tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek, wznowił wypłatę renty rodzinnej do dnia 28 lutego 2015 r., tj. do ukończenia przez wnioskodawcę 25 roku życia (decyzja z 27.11.2014 k. 283 akt rentowych).

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Pozwany Oddział ZUS w zaskarżonej decyzji powołał się na § 3 i 4 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1412), określające wymogi, które powinien spełnić każdy wniosek w sprawach o świadczenia. Stosownie do treści § 4 ust. 4 w zw. § 4 ust. 6 ww. rozporządzenia, jeżeli w zakreślonym terminie (nie krótszym niż 14 dni od dnia otrzymania wezwania) zainteresowany nie usunie braków wniosku, dopiero wówczas organ rentowy wydaje decyzję o odmowie wszczęcia postępowania.

W ocenie Sądu, z okoliczności niniejszej sprawy wynika, że brak było podstaw do wydania decyzji odmawiającej wszczęcia postępowania wywołanego wnioskiem ubezpieczonego z dnia 15 września 2014 r., który ostatecznie nie został rozpoznany przez organ rentowy. Podkreślenia przy tym wymaga, że decyzja z dnia 27 listopada 2014 r. znak: (...)dotyczyła wniosku złożonego przez ubezpieczonego w dniu 20 listopada 2014r., do którego to wniosku G. P. dołączył stosowne zaświadczenie o kontynuowaniu nauki w roku akademickim 2014/2015.

Zdaniem Sądu, wniosek G. P. z dnia 15 września 2014r. o przyznanie prawa do renty rodzinnej na dalszy okres spełniał wszystkie wymogi formalne określone w § 4 ust. 1 i 3 wskazanego rozporządzenia z dnia 11 października 2011 r. Kwestia sporna dotyczyła tylko tego, czy to ubezpieczony był wyłącznie zobowiązany do złożenia zaświadczenia o kontynuowaniu nauki w okresie od 1 września 2014 r., czy także organ rentowy mógł samodzielnie zwrócić się do szkoły o udzielenie stosownych informacji. W ocenie Sądu niezałączenie dokumentu w postaci zaświadczenia z uczelni o kontunuowaniu nauki przez ubezpieczonego nie czyniło niemożliwym rozpoznania wniosku ubezpieczonego z dnia 15.09.2014 r. merytorycznie. Nie budzi wątpliwości Sądu, że organ rentowy miał możliwość zwrócenia się do uczelni na podstawie art. 122 i 124 ustawy o emeryturach i rentach z FUS o udzielenie informacji od kiedy ubezpieczony kontynuuje naukę tak jak to czynił wielokrotnie wcześniej, co wynika z akt rentowych. Wobec tego nic nie stało na przeszkodzie, by również rozpoznając wniosek z dnia 15 września 2014 r. organ rentowy zwrócił się do ubezpieczonego o udzielenie informacji na jakiej uczelni studiuje i sam zwrócił się o udzielenie informacji, czy faktycznie ta nauka jest kontynuowana i od kiedy. Zgodnie z art. 80 pkt 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w celu ustalenia prawa do świadczeń oraz ich wysokości, ubezpieczeni zobowiązani są do przedkładania na żądanie środków dowodowych. Jednak przepisu tego nie stosuje się, jeżeli ZUS ma możliwości mniejszym nakładem niż ubezpieczony ustalić okoliczności niezbędne do przyznania i wypłaty świadczenia (art. 81 pkt 1 ustawy o s.u.s.). Taka sytuacja w ocenie Sądu miała miejsce w okolicznościach niniejszej sprawy. Organ rentowy mając podstawę prawną (art. 122 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) mógł samodzielnie zwrócić się do właściwej uczelni o udzielenie informacji czy ubezpieczony jest jej studentem i tym samym mógł merytorycznie rozpoznać wniosek z dnia 15.09.2014 r. Mimo tego nie skorzystał ze swojego uprawnienia i niezasadnie odmówił wszczęcia postępowania w sprawie wniosku z dnia 15 września 2014r.

W ocenie Sądu, decyzja o odmowie wszczęcia postępowania, nie jest rozpoznaniem wniosku G. P. z dnia 15 września 2014 r. w przedmiocie przedłużenia uprawnień do renty rodzinnej. Nie została zatem rozpoznana przez organ rentowy istota sprawy. Brak było podstaw do odmowy wszczęcia postępowania, dlatego też Sąd zobowiązał organ rentowy do wydania w terminie 30 dni merytorycznej decyzji w przedmiocie wniosku ubezpieczonego G. P. z dnia 15 września 2014 r. o przyznanie prawa do renty rodzinnej. Sąd rozpoznający odwołanie od decyzji organu rentowego nie przejmuje bowiem kompetencji tego organu, wobec czego nie może orzekać o przedmiocie nieobjętym decyzją.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 3 k.p.c., orzeczono jak w sentencji wyroku.