Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyroku z dnia 23 września 2013 r.

R. K. pozwem z dnia 27 kwietnia 2012 r. wniósł o zasądzenie od (...) S.A. Oddziału w Polsce z siedzibą w W. kwoty 43.709,91 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 27 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż w dniu 15 września 2011 r. doszło do kolizji drogowej, której sprawcą był kierujący pojazdem J. (...) o nr rejestracyjnym (...) posiadający ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego. W wyniku wypadku uszkodzeniu uległ pojazd marki A. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiący własność powoda. W dniu 16 września 2011 r. powód zgłosił roszczenie związane z zaistniałą kolizją oraz roszczenie z tytułu najmu pojazdu zastępczego pozwanemu. (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. dokonał oględzin uszkodzonego pojazdu i przygotował kosztorys zawierający zakres napraw i kosztów na łączną kwotę 8.941,50 zł. Powód oddał samochód do naprawy, której koszt wyniósł 29.254,31 zł., a której kosztorys został zaakceptowany przez pozwanego. Samochód po naprawie przeszedł badanie techniczne, którego koszt wyniósł 192 zł. Powód dochodzi również kwoty 14.169,60 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego. Pismem z dnia 2 lutego 2011 r. pozwany całkowicie odmówił przyjęcia odpowiedzialności za kolizję, a tym samym zapłaty za naprawę pojazdu, badanie techniczne, a także za najem pojazdu zastępczego, wskazując, iż nie mogło dojść do powstania szkody w przedstawionych okolicznościach (pozew k. 1 – 9).

W dniu 21 maja 2012 r. na podstawie załączonych do pozwu dokumentów Sąd wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (nakaz zapłaty k. 45).

(...) S.A. Oddziału w Polsce z siedzibą w W. w sprzeciwie od nakazu zapłaty wniósł o oddalenie powództwa w całości, oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany wywiódł, iż w toku postępowania likwidacyjnego zlecił sporządzenie opinii, z której wynikało, że charakter uszkodzeń powstałych w pojazdach nie odpowiada okolicznościom zdarzenia podanym przez powoda, w związku z czym pozwany odmówił przyjęcia odpowiedzialności za szkodę. Pozwany podniósł również, iż kwota w wysokości 14.455,60 zł z tytułu najmu pojazdu zastępczego nie została udowodniona w żaden sposób, a to na powodzie ciąży ciężar dowodowy (sprzeciw od nakazu zapłaty k. 51 – 54).

Pismem z dnia 17 czerwca 2013 r. pozwany przyjął odpowiedzialność z przedmiotowego zdarzenia (pismo k. 261).

Na rozprawie 23 września 2013 r. pełnomocnik pozwanego złożył wydruk z systemu bankowego potwierdzający wypłatę kwoty 43.615,91 zł na rzecz powoda tytułem likwidacji szkody (wydruk komputerowy z systemu bankowego k. 286).

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 16 września 2011 r. na skrzyżowaniu ul. (...) w W. doszło do kolizji drogowej z udziałem pojazdów J. (...) o numerze rejestracyjnym (...) oraz A. (...) o numerze rejestracyjnym (...). Sprawcą kolizji był kierujący pojazdem marki J. (...) R. P.. Właścicielem pojazdu marki A. (...) był R. K.. Sprawca wypadku posiadał umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych z (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą W.. Kolizja polegała na czołowym uderzeniu prawym przednim narożnikiem jadącego na wprost ulicą (...) z pierwszeństwem przejazdu z przeciwnego kierunku samochodu marki A. (...) kierowanego przez R. K. w prawy przedni narożnik jadącego ul. (...) z zamiarem skrętu w lewo w ul. (...) samochodu marki J. (...) kierowanego przez R. P.. Na skutek zdarzenia w obu pojazdach w różnym stopniu uszkodzone zostały ich prawe przednie narożniki (okoliczność niesporna; zgłoszenie szkody komunikacyjnej 14 – 17; wspólne oświadczenie o zdarzeniu drogowym k. 25; zeznania świadka R. P., opinia biegłego J. K. k. 229 – 243).

W tym samym dniu R. K. zgłosił (...) S.A. Oddziałowi w Polsce z siedzibą w W. szkodę, oraz roszczenie z tytułu najmu pojazdu zastępczego na czas, w którym nie będzie mógł korzystać z pojazdu własnego. Pozwany, w dniu 20 września 2011 r. przyjął zgłoszenie szkody i poinformował, iż zajmie się jej likwidacją (zgłoszenie szkody komunikacyjnej k. 14 – 17; przyjęcie zgłoszenia szkody k. 26 – 27).

W dniu 20 września 2011 r. pozwany dokonał oględzin pojazdu i przygotował kosztorys zawierający zakres przewidywanych napraw, a także kalkulację ich kosztów. Kalkulacja opiewała na kwotę 8.941,50 zł. Wstępny koszt naprawy pojazdu ustalony pomiędzy powodem, a warsztatem naprawczym wskazywał kwotę znacznie wyższą, w związku z czym powód przedstawił nową kalkulację pozwanemu, która została przez niego zaakceptowana (okoliczność niesporna, zeznania R. K. k.185 – 186; kalkulacja naprawy z dnia 3 października 2011 r. k. 31 – 36; kalkulacja naprawy z dnia 12 października 2011 r. k. 37 – 43).

R. K. oddał samochód do naprawy. Koszt naprawy wyniósł 29.254,31 zł, którą to kwotę w całości pokrył powód (faktura VAT nr (...) k. 19 – 20).

Po przeprowadzonej naprawie samochód uzyskał pełną sprawność techniczną potwierdzoną przeglądem (zaświadczenie o przeprowadzonym badaniu technicznym k. 23; faktura VAT (...) k. 18; kserokopia dowodu rejestracyjnego k. 12 – 13).

R. K. wynajął pojazd zastępczy marki L. (...) za łączną kwotę 14.169,60 zł (faktura VAT nr (...) k/ 21; faktura VAT nr (...) k. 22).

Pismem z dnia 23 listopada 2011 r. powód wezwał (...) S.A. Oddział w Polsce z siedzibą w W. do zapłaty kwoty 43.517,91 zł (wezwanie do zapłaty k. 29 – 30).

Pismem z dnia 2 lutego 2012 r. pozwany odmówił przyjęcia odpowiedzialności za kolizję z dnia 15 września 2011 r., wskazując, iż nie mogło do niej dojść w okolicznościach zgłoszenia szkody (pismo z dnia 2 lutego 2012 r. k. 28).

Pismem z dnia 17 czerwca 2013 r. pozwany przyjął odpowiedzialność za przedmiotowe zdarzenie i w dniu 8 lipca 2013 r. wypłacił R. K. kwotę 43.615,91 zł (okoliczność niesporna; pismo z dnia 17 czerwca 2013 r. k. 261; wydruk komputerowy z systemu bankowego k. 286).

Powyższy stan faktyczny w dniu wyrokowania nie budził wątpliwości, bowiem pozwany uznał swoją odpowiedzialność, wobec czego Sąd ustalił go na podstawie zgodnych twierdzeń stron oraz twierdzeń niezakwestionowanych przez stronę przeciwną w trybie art. 229 k.p.c. i 230 k.p.c. Wobec czego powołane okoliczności – na chwilę zamknięcia rozprawy - Sąd mógł zatem uznać za ustalone już w oparciu o powołane wyżej przepisy. W rozpatrywanej sprawie powołane wyraźne i milczące przyznanie szeregu okoliczności faktycznych zostało dodatkowo potwierdzone środkami dowodowymi w postaci dokumentów, zeznań świadka R. P., zeznań powoda R. K., oraz opinii biegłego J. K.. Żaden z nich nie wzbudził zastrzeżeń, co do swej mocy dowodowej, a Sąd nie znalazł przyczyn, by powziąć w tym zakresie wątpliwości z urzędu.

Sąd zauważył co następuje:

Żądanie pozwu okazało się uzasadnione w całości. Tylko wobec spełnienia świadczenia bezpośrednio przed zamknięciem rozprawy sentencja zawiera stwierdzenie o oddaleniu powództwa.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, względem których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Warunki obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych unormowane zostały szczegółowo w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U. z 2003 r., nr 124, poz. 1152 ze zm.). W myśl art. 34 ust. 1 powołanej ustawy, z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

Koszty wynajmu pojazdu stanowią szkodę w rozumieniu art. 415 k.c. Zgodnie bowiem z poglądem przedstawianym w doktrynie, gdy rzecz tyczy się pojęcia szkody, nie można tracić z pola widzenia tej istotnej okoliczności, że aby mówić o szkodzie w rozumieniu powołanych przepisów, trzeba stwierdzić uszczerbek (zmniejszenie) majątku poszkodowanego, który nastąpił wbrew woli uprawnionego (T. Wiśniewski [w:] Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania. T. I, pod red. G. Bieńka, Warszawa 2005, s. 71).

W rozpatrywanej sprawie podstawą odpowiedzialności sprawcy szkody wobec powoda za przedmiotowe zdarzenie z dnia 15 września 2011 r., która determinuje odpowiedzialność ubezpieczyciela, jest art. 436 § 2 k.c. Przepis ten ustanawia opartą na zasadzie winy odpowiedzialność sprawcy szkody wyrządzonej w wyniku zderzenia się środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody. Sama zasada odpowiedzialności sprawcy kolizji, a więc i zasada odpowiedzialności pozwanego ubezpieczyciela, były w dniu wyrokowania pomiędzy stronami bezsporne, nie ma więc potrzeby szerszych rozważań w tym zakresie. Nadto pozwany w dniu 8 lipca 2013 r., wypłacił na rzecz powoda kwotę roszczenia głównego w wysokości 43.615,91 zł, a więc w całości pokrył poniesiony przez powoda uszczerbek majątkowy. Wobec czego powództwo co to w/w kwoty podlegało oddaleniu wobec spełnienia świadczenia przez pozwanego.

Odnosząc się do zasądzonych odsetek, zauważyć należy, iż zgodnie z art. 481 § 1 k.c. dłużnik opóźniający się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego jest zobowiązany do uiszczenia odsetek za czas opóźnienia. W braku określenia przez umowę stron stopy procentowej obowiązują odsetki ustawowe – art. 481 § 2 k.c. Opóźnienie się w spełnieniu świadczenia powstaje, jeżeli dłużnik nie spełnia go we właściwym czasie. W tym zakresie istotne znaczenie ma przepis 817 § 1 i 2 k.c. Zgodnie z art. 817 § 1 k.c. pozwany był zobowiązany do wypłaty odszkodowania w terminie 30 dni od chwili otrzymania zawiadomienia o szkodzie. Po bezskutecznym upływie tego terminu wierzyciel może domagać się odsetek za opóźnienie (por. uchwałę SN z dnia 9 czerwca 1995 roku, sygn. III CZP 69/95). Zgłoszenie szkody nakłada bowiem na zakład ubezpieczeń pewne obowiązki: w drodze postępowania likwidacyjnego musi ustalić zakres swojej odpowiedzialności, a następnie spełnić świadczenie albo odmówić jego spełnienia. Wypada zauważyć, iż co prawda pozwany spełnił świadczenie jeszcze przed wydaniem merytorycznego rozstrzygnięcia w sprawie, jednak pomimo tego pozostawał on w opóźnieniu w wypłacie odszkodowania. Pozwany już w toku postępowania likwidacyjnego powinien, na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego (zakład ubezpieczeń miał całą dokumentację niezbędną i potwierdzającą zasadność powództwa już w dacie otrzymania pozwu), uznać swoją odpowiedzialność i wypłacić stosowne odszkodowanie. Stwierdzić należy, iż zawiadomienie pozwanego o szkodzie nastąpiło w dniu 16 września 2011 r. i od tego dnia biegł ustawowy, trzydziestodniowy termin na wypłatę odszkodowania, po upływie którego można domagać się wypłaty odsetek, a zatem żądanie kwoty 94 zł jako skapitalizowanych odsetek, wobec niespełnienia świadczenia przez pozwanego jest w pełni uzasadnione. W pełni uzasadnione i znajdujące pokrycie w przepisach prawa jest również żądanie odsetek od kwoty 43.709,91 zł (czyli zsumowanej kwoty poniesionej szkody ze skapitalizowanymi odsetkami na dzień wniesienia pozwu). Jak wynika z art. 482 § 1 k.p.c. od zaległych odsetek można żądać odsetek za opóźnienie dopiero od chwili wytoczenia o nie powództwa, chyba że po powstaniu zaległości strony zgodziły się na doliczenie zaległych odsetek podłużnej sumy. Wobec tego, iż ubezpieczyciel nie wywiązał się należycie z ciążących na nim obowiązków, nie doszedł do należytych wniosków odnośnie wypłaty odszkodowania w toku postępowania likwidacyjnego, a spełnił świadczenie dopiero po wytoczeniu powództwa, w końcowej fazie postępowania, zasadnym jest zasądzenie odsetek od dnia wniesienia pozwu tj. od dnia 27 kwietnia 2012 r. do dnia zapłaty (8 lipca 2013 r.). Zdaniem Sądu pozwany powinien wypłacić odszkodowanie już na podstawie informacji zebranych w postępowaniu likwidacyjnym i zmiana stanowiska wobec przeprowadzonej opinii biegłego nie zwalnia pozwanego z odpowiedzialności za opóźnienie.

Rozliczając koszty postępowania, Sąd kierował się zasadą odpowiedzialności za wynik procesu wyrażoną w art. 98 § 1 k.p.c. Pozwany będący niewątpliwie stroną przegraną procesu, jak wynika z powyższych ustaleń, jest zobowiązany do zwrotu na rzecz powoda. Do niezbędnych kosztów procesu zaliczamy poniesione przez stronę opłaty sądowe oraz w sytuacji, gdy była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika – jego wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat wskazane w odrębnych przepisach i wydatki.

W niniejszej sprawie zasądzając od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, Sąd miał na uwadze wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika w kwoce 2400 zł, dwie opłaty od pełnomocnictw w kwocie 34 zł , opłatę od pozwu w kwocie 2186 zł. Z uwagi na wynik procesu Sąd obciążył również pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa tymczasowo wypłaconych z sum budżetowych kosztów wynagrodzenia dla biegłego w wysokości 773,08 zł.