Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie, XXIII Wydział Gospodarczy Odwoławczy

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSO Aneta Łazarska

Sędziowie: SO Andrzej Sobieszczański

SO Anna Gałas (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2015 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z urzędu

z udziałem Kancelarii (...) w W.

o przymuszenie do wykonania obowiązków rejestrowych/w przedmiocie nałożenia grzywny na likwidatora

na skutek zażalenia likwidatora

na postanowienie Sądu Rejonowego dla W. w W.

z dnia 23 czerwca 2015 r. sygn. akt Wa XII Ns-Rej.KRS (...)

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie i uchylić grzywnę nałożona na Ł. G..

Sygn. akt XXIII Gz 1059/15

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2015 r. Sąd Rejonowy dla(...) w W. w sprawie z urzędu w postępowaniu przymuszającym z udziałem Kancelarii (...) w W. (dalej: spółka) nałożył na likwidatora spółki w osobie Ł. G. grzywnę w wysokości 1.000 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, że zostało wszczęte postępowanie przymuszające w przedmiocie zgłoszenia sądowi rejestrowemu zmiany danych i wezwano likwidatora spółki do złożenia opłaconego wniosku o wpis zmian w zakresie rozwiązania spółki, danych likwidatora, zgłoszenia przedmiotu działalności na nowym formularzu KRS-ZM - w terminie 7 dni pod rygorem grzywny. Likwidator nie wypełnił tego zobowiązania, wskazał bowiem, że złożył rezygnację z pełnienia funkcji likwidatora w dniu 26 kwietnia 2015 r. Likwidator mimo wezwania nie przedstawił dowodu złożenia rezygnacji na ręce pełnomocnika wspólników ustanowionego w trybie art. 210 k.s.h. lub protokołu ze zgromadzenia wspólników, na którym przyjęto rezygnację.

W ocenie Sądu Rejonowego złożoną przez likwidatora rezygnację należało uznać za bezskuteczną. Sąd Rejonowy wywiódł, że skuteczne złożenie rezygnacji przez likwidatora (osobę zastępującą zarząd spółki w okresie likwidacji) wymaga, by dotarło ono do tego organu, który jest uprawniony do odbioru oświadczenia o rezygnacji. Rezygnacje skierowana do Dyrektora Departamentu Działań P. Ministerstwa Skarbu Państwa oraz do zgromadzenia wspólników spółki były bezskuteczne bowiem zostały złożone wobec podmiotów nieuprawnionych do przyjmowania takich oświadczeń woli. Sąd Rejonowy podniósł, że nie zostało zwołane zgromadzenie wspólników, na którym likwidator mógłby skutecznie złożyć swoją rezygnację oraz brak było czyichkolwiek potwierdzeń odbioru oświadczenia, albo też potwierdzeń nadania mogącego rodzić domniemanie, że pisma te zostały wysłane na wskazane przez likwidatora adresy. Sąd Rejonowy mając na uwadze bezskuteczną rezygnację likwidatora, uznał, że obowiązek rejestrowy określony w art. 24 ustawy o KRS pozostawał niewykonany, dlatego nałożono grzywnę w wysokości 1.000 zł.

Zażalenie na to postanowienie złożył likwidator i wniósł o uchylenie postanowienia w całości, ewentualnie obniżenia nałożonej kwoty grzywny. Likwidator podnosił, że z uwagi na sytuację majątkową spółki nie miał faktycznej możliwości uczynienia zadość obowiązkom rejestrowym oraz w jego ocenie dokonał skutecznego złożenia rezygnacji z funkcji likwidatora, bowiem likwidator zgodę na swoje powołanie wyraził względem właśnie Ministerstwo Skarbu Państwa, a nie organów spółki. Pismem z dnia 26 sierpnia 2015 r. złożonym do Sądu Okręgowego likwidator poinformował, że w dniu 4 sierpnia 2015 r. odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników, na którym wspólnicy przyjęli jego rezygnację. Do pisma został dołączony poświadczony wypis aktu notarialnego – Protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 4 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie skutkowało zmianą zaskarżonego postanowienia.

Zgodnie z art. 24 ust. 1 ustawy o KRS w przypadku stwierdzenia, że wniosek o wpis do Rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa obowiązanych do ich złożenia, wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin, pod rygorem zastosowania grzywny przewidzianej w przepisach Kodeksu postępowania cywilnego o egzekucji świadczeń niepieniężnych (postępowanie przymuszające). W przypadku niewykonania obowiązków w tym terminie, sąd rejestrowy nakłada grzywnę na obowiązanych.

Podkreślić należy, że „obowiązanym” w rozumieniu tego przepisu, jest spółka reprezentowana przez zarząd lub sami członkowie zarządu tej spółki, a nałożenie grzywny jest konsekwencją zaniechania wykonania istniejących obowiązków. Sąd rejestrowy może nałożyć grzywnę tylko na obowiązanych tj. tych, którzy po pierwsze mieli lub nadal mają obowiązek złożenia wniosku lub dokumentów a po drugie zostali skutecznie wezwani. W ocenie Sądu Okręgowego obowiązanym w niniejszym postępowaniu był likwidator spółki, który na etapie jej likwidacji zastępował zarząd.

W stanie faktycznym sprawy, istotna jest okoliczność wykazania przez skarżącego faktu skutecznego złożenia rezygnacji z pełnionej funkcji likwidatora. Sąd Rejonowy słusznie wywiódł, że rezygnacje złożone przez likwidatora były nieskuteczne. Sąd Okręgowy w pełni podziela te ustalenia i uznaje je za własne. Jednak już po wydaniu zaskarżonego postanowienia, Ł. G. na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników w dniu 4 sierpnia 2015 r. złożył skutecznie rezygnację i od tego czasu nie jest likwidatorem i nie ciążą na nim obowiązki rejestrowe. Rozpoznając zażalenie trzeba mieć na względzie art. 316 § 1 k.p.c. Zgodnie z art. 316 § 1 k.p.c., który ma zastosowanie również w postępowaniu odwoławczym poprzez odesłanie z art. 381 i 382 k.p.c., sąd wydaje wyrok po zamknięciu rozprawy, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy. Odpowiednio regulacja znajduje zastosowanie do wydania postanowienia w postępowaniu zażaleniowym. Pojęcie "stan rzeczy" oznacza zaś okoliczności faktyczne ustalone przed zamknięciem rozprawy oraz stan prawny, to jest obowiązujące przepisy, które mogą stanowić podstawę rozstrzygnięcia. Sąd drugiej instancji był zatem zobowiązany do uwzględnienia takich okoliczności, jak zmiana statusu osoby, na którą nałożono grzywnę oraz ratio legis tej sankcji. Otóż regulacja postępowania przymuszającego (art. 24 ustawy o KRS) zakłada, że sankcja w postaci grzywny, która może być ponawiana ma zmobilizować obowiązanych do wykonania obowiązków rejestrowych. Nałożenie grzywny jest swoistą karą za zaniechanie wykonania obowiązków mimo wezwania i jednocześnie jest narzędziem przymuszającym do realizacji obowiązku, gdyż grzywna może być ponawiana. W stanie sprawy, gdy Ł. G. nie jest już likwidatorem spółki, nie ma możliwości wykonania obowiązków rejestrowych, zatem grzywna nie spełni swojej roli. Nie bez znaczenia jest również to, że zgodnie z art. 24 ust. 4 ustawy o KRS, sąd rejestrowy umarza postępowanie przymuszające, gdy z okoliczności sprawy wynika, że nie doprowadzi ono do spełnienia obowiązku, o którym mowa w art. 24 ust. 1 ustawy o KRS. Z akt rejestrowych wynika, że właśnie taki stan ma miejsce.

Mając powyższe na względzie Sąd Okręgowy na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. zmienił zaskarżone postanowienie.