Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 sierpnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Agnieszka Górska

Protokolant: stażysta Patrycja Predko

po rozpoznaniu w dniu 9 sierpnia 2013 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

I zasądza od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. na rzecz powódki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwotę 344.400 (trzystu czterdziestu czterech tysięcy czterystu) złotych z ustawowymi odsetkami od dnia 20 listopada 2011 r.;

II umarza postepowanie co do kwoty 43,8 zł (czterdziestu trzech złotych osiemdziesięciu groszy);

III zasądza od pozwanej na rzecz powódki kwotę 24.521 (dwudziestu czterech tysięcy pięciuset dwudziestu jeden) złotych tytułem kosztów procesu;

IV oddala wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

+Sygn. akt VIII GC 300/12

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 maja 2012r. powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 346.075,66 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 344.400 zł od dnia 20 listopada 2011r. i od kwoty 1.675,66 zł od dnia wniesienia pozwu oraz kosztami postępowania.

W uzasadnieniu powódka powołała się na łączącą strony umowę z dnia 21 września 2010r., na mocy której powódka zobowiązała się do wykonania określonych w załączniku nr 1 do umowy prac projektowych, zaś pozwana do zapłaty wynagrodzenia. Powódka przystąpiła do wykonania prac – sporządziła wytyczne do koncepcji architektonicznej, w związku z czym wystawiła w dniu 4 stycznia 2011r. fakturę VAT. Pozwana uregulowała ją 6 lipca 2011r., stąd powódka domaga się zapłaty skapitalizowanych odsetek za okres od 3 lutego 2011r. do 6 lipca 2011r. wraz z odsetkami od dnia złożenia pozwu. Powódka następnie wskazała, że przystąpiła do dalszych prac i w dniach od 25 stycznia do 6 lutego 2011r. przekazała projekt budowlany w wersji elektronicznej. Powódka wyjaśniła uwagi do projektu, zaś pozwana mimo niewskazania wad dzieła nie dokonała płatności. W dniu 17 lutego 2011r. pozwanej przekazany został projekt budowlany w zakresie dróg, instalacji, organizacji ruchu oraz rozbiórek z naniesionymi uwagami, a 21 lutego 2011r. projekt budowlany w zakresie konstrukcji z naniesionymi uwagami. Na spotkaniu koordynacyjnym pozwana i inwestor nie zgłosili wad dzieła, na bieżąco wyjaśniane były wątpliwości zgłaszane ze strony pozwanej. Pozwana brak terminowej zapłaty uzasadniała problemami płatniczymi. Po otrzymaniu 18 października 2011r. faktury, a następnie wezwania do zapłaty pozwana powołała się na bliżej niesprecyzowane wady dzieła.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 6 czerwca 2012r. Sąd Okręgowy w Szczecinie w całości uwzględnił żądanie pozwu.

Pozwana wywiodła sprzeciw od powyższego orzeczenia, zaskarżając je w części – co do kwoty 344.443,80 zł. Wniosła o uchylenie nakazu zapłaty w części zaskarżonej sprzeciwem i oddalenie powództwa w tej części, a także o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu. W uzasadnieniu sprzeciwu pozwana uznała, że dokumentacja projektowa przekazana pozwanej nie została wykonana zgodnie z treścią umowy zawartej przez strony, w tym m. in. z C. P. K. C. P. R. B. T. i. W. obiektu (...). Zastosowano rozwiązania, które nie zostały zawarte w treści ww. programu i nie zostały zaakceptowane przez pozwaną – zaprojektowano nawilżacze parowe będące dodatkowym wyposażeniem wszystkich central klimatyzacyjnych, zastąpiono w projekcie agregaty chłodnicze wyposażone w skraplacze chłodzone cieczą urządzeniami wyposażonymi w skraplacze chłodzone powietrzem, zaprojektowano regulatory zmiennego wydatku powietrza jako urządzenia opcjonalne. Zdaniem pozwanej brak było podstaw do dokonania odbioru dokumentacji, a w konsekwencji do żądania zapłaty za dzieło z uwagi na nieprawidłowe wykonanie przedmiotu umowy przez powódkę.

W piśmie z dnia 15 października 2012r. powódka cofnęła powództwo i zrzekła się roszczenia co do kwoty 43,80 zł tytułem skapitalizowanych odsetek ustawowych.

Na rozprawie w dniu 20 lutego 2013r. strona pozwana złożyła oświadczenie o potrąceniu i zgłosiła zarzut potrącenia kwoty 575.820 zł z tytułu należności, przysługującej pozwanej na mocy noty obciążeniowej nr (...) z dnia 8 stycznia 2013r. Kwota ta stanowić miała karę umowną, naliczoną powódce na podstawie §10 pkt 3 umowy z dnia 21 września 2010r. z tytułu niewykonania prac wskazanych pod pozycją 3,4 i 5 załącznika nr 2 do ww. umów, za okres do 31 grudnia 2012r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 21 września 2010r. pomiędzy pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. a powódką (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w W. została zawarta umowa, na mocy której powódka zobowiązała się do wykonania prac projektowych w zakresie konstrukcji, układu drogowego dla całego obiektu, instalacji wentylacji, klimatyzacji i oddymiania dla części hotelowej obiektu, związanych z zaprojektowaniem oraz budową obiektu pod nazwą Centralny P. (...), Balneologii, (...) i Wypoczynku (...) zgodnie z (...)”) i harmonogramem (§1). Do obowiązków powódki należało m.in. uwzględnienie w projektach propozycji pozwanej, zgłaszanych na etapie realizacji projektu (§2 pkt4), poprawienie ujawnionych błędów dokumentacji w terminie ustalonym przez strony (§2 pkt 7). Do obowiązków pozwanej należało współdziałanie z powódką w trakcie realizacji projektu (§3 pkt1), dostarczenie podkładów i danych do projektowania zgodnie z Harmonogramem Prac Projektowych i Harmonogramem Płatności ( §3 pkt 2), odbiór prac projektowych w ciągu 7 dni od daty zgłoszenia przez powódkę wykonania prac zgodnie z Harmonogramem Prac Projektowych i Harmonogramem Płatności (§3 pkt 3).

Powódka zobowiązała się do opracowania wytycznych do koncepcji architektonicznej, projektu budowlanego, projektu wykonawczego oraz Specyfikacji Technicznej (§4 pkt3). Powódka zobowiązana była uwzględnić przy opracowaniu wytycznych do koncepcji architektonicznej oraz dokumentacji projektowej charakteru istniejącej zabudowy i zagospodarowania sąsiadującego terenu zgodnie z opisem zawartym m.in. w (...) oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego (§4 pkt 5). Powódka zobowiązała się także do terminowego opracowania oraz przekazywania dokumentacji projektowej pozwanej, zaś pozwana do terminowego przekazywania powódce informacji w zakresie akceptacji dokumentacji projektowej lub zgłoszenia do niej uwag (§5 pkt1). Powódka miała przekazać pozwanej projekt budowlany, zaś pozwana dokonać jego odbioru w terminie 35 dni od daty jego złożenia (§5 pkt3). W razie wniesienia przed złożeniem wniosku o wydanie decyzji o pozwoleniu na budowę uwag przez inwestora lub pozwaną, powodujących wymóg wprowadzenia zmian koncepcyjnych lub projektowych, powódka obowiązana była je uwzględnić za dodatkowym wynagrodzeniem i wówczas terminy odbioru ulegały przedłużeniu o czas wyznaczony przez pozwaną, niezbędny do wprowadzenia zmian przez powódkę (§5 pkt4). Przy tym powódka obowiązana była wprowadzić zmiany w wytycznych do Koncepcji Architektonicznej i Dokumentacji Projektowej zgodnie z zaleceniami inwestora i pozwanej zgłoszonymi w terminie możliwym do ich naniesienia (§5 pkt5). W §5 pkt6 uznano, że akceptacja projektu budowlanego nie jest równoznaczna z jego poprawnością i kompletnością, także pod względem uzyskania decyzji o pozwoleniu na budowę. W przypadku potrzeby dokonania zmian w projekcie budowlanym, lub Koncepcji architektonicznej na wniosek właściwego organu, powódka miała niezwłocznie uzgodnić z pozwaną sposób wypełnienia zaleceń organu (§5 pkt 6).

Terminy realizacji przedmiotu umowy zostały, stosownie do brzmienia §8 pkt 2 umowy, ujęte w Harmonogramie Prac Projektowych i Harmonogramie Płatności, stanowiącym Załącznik nr 2 do umowy. I tak, Wytyczne do Koncepcji Architektonicznej miały zostać wykonane do 23 września 2010r. (pkt 1), projekt budowlany do 20 grudnia 2010r. (pkt 2), projekty wykonawcze posadowienia budynków i robót ziemnych – do 21 marca 2011r. (pkt 3), pozostałe projekty wykonawcze : część pierwsza – do 25 lipca 2011r. (pkt 4), a część druga do 27 sierpnia 2011r. (pkt 5). Obowiązkiem pozwanej było przekazanie wstępnych podkładów architektonicznych do projektu wykonawczego do dnia 20 grudnia 2010r., zaś kompletnych i skoordynowanych z branżami instalacyjnymi podkładów architektonicznych w zakresie umożliwiającym wykonanie projektu wykonawczego posadowienia budynku i robót ziemnych – do 21 lutego 2011r. (pkt 2 B i C). Z kolei przekazanie kompletnych i skoordynowanych z branżami instalacyjnymi podkładów architektonicznych w zakresie umożliwiającym wykonanie kolejnych faz projektu wykonawczego miało nastąpić na miesiąc przed terminem przekazania danego etapu (pkt 3D).

Wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie przedmiotu umowy zostało określone na 830.000 zł netto oraz 500 zł za każdy pobyt projektanta dotyczący nadzoru autorskiego na budowie (§9 pkt1). Przy tym za wykonanie wytycznych do koncepcji architektonicznej przewidziano wynagrodzenie w wysokości 25.000 zł netto, zaś za sporządzenie projektu budowlanego – 280.000 zł netto. Termin wykonania tych etapów prac został określony odpowiednio na 23 września 2010r. i 20 grudnia 2010r. Strony wprowadziły możliwość fakturowania częściowego zgodnie z załącznikiem nr 2 do umowy (§9 pkt2). Powódka miała wystawić fakturę za kompletne i bezwarunkowo wykonane prace projektowe i inne po podpisaniu przez pozwaną protokołu odbioru, zgodnie z załącznikiem nr 2 (§9 pkt 4). Wynagrodzenie powódki miało zostać wypłacone w terminie 30 dni od daty otrzymania faktury, na konto wskazane na fakturze VAT (§9 pkt 5).

W §10 pkt 3 strony przewidziały uprawnienie do żądania przez pozwaną od powódki zapłaty kary umownej w przypadku zwłoki powódki w wykonaniu prac projektowych, będących przedmiotem odbiorów częściowych, dla których został przewidziany w harmonogramie termin ich wykonania lub zwłoki powódki w przedstawieniu tych prac do odbioru – w wysokości 0,2% wartości wynagrodzenia za dany etap określony w załączniku nr 2.

Dowód:

- umowa z dnia 21.09.2010r. k. 22-32

- załączniki do umowy z dnia 21.09.2010r. k. 33-39

Inwestorem początkowo była (...) Spółka Akcyjna. Na dalszym etapie realizacji inwestycji w miejsce dotychczasowego inwestora wstąpiła spółka (...).

Okoliczność bezsporna, a nadto:

- zeznania świadka M. K. k. 204-206

- zeznania świadka D. C. k. 201-203

Powódka przekazała pozwanej wytyczne do koncepcji architektonicznej w branży konstrukcyjnej i instalacyjnej w dniu 23 września 2010r. Pozwana potwierdziła, że dokumentacja została dostarczona w ustalonym terminie i jest kompletna w stosunku do celu, któremu ma służyć. Pozwana dokonała odbioru dokumentacji.

Dowód:

- protokół przekazania dokumentacji projektowej z dnia 23.09.20109r. k. 40-41

- protokół odbioru dokumentacji projektowej z dnia 23.10.2010r. k. 42-44

W trakcie realizacji projektu powódka zwracała się do pozwanej z prośbą o akceptację wprowadzenia zmiany w wytycznych zawartych w Programie Funkcjonalno – Użytkowym. Polegać ona miała na zastąpieniu agregatów chłodniczych wyposażonych w skraplacze chłodzone cieczą urządzeniami wyposażonymi w skraplacze chłodzone powietrzem. Podczas spotkania z udziałem stron ustalono, że agregaty będą chłodzone cieczą.

Kolejna zmiana dotyczyła zaprojektowania na etapie projektu budowlanego regulatorów zmiennego wydatku powietrza jako urządzeń opcjonalnych. Sugestia w tym zakresie pochodziła od spółki (...), w związku z czym powódka przewidziała możliwość rezygnacji z zastosowania regulatorów dla pokoi hotelowych na etapie projektu wykonawczego.

Powódka zwracała się również o zmianę odnośnie realizacji funkcji kontroli wilgotności – opracowanie nawilżaczy parowych, stanowiących dodatkowe wyposażenie central klimatyzacyjnych na etapie projektu budowlanego. Możliwość ich likwidacji zostałaby rozważona na etapie projektu wykonawczego. Pozwana nie udzieliła odpowiedzi na powyższe zapytanie, w związku z czym powódka w projekcie uwzględniła nawilżacze parowe. Powyższy wniosek powódki wynikał z faktu, że to powódka miała wskazać pomieszczenia, dla których wskazane byłoby zastosowanie klimatyzacji z funkcją nawilżania. Spółka (...) proponowała nawilżanie powietrza w salach konferencyjnych.

Dowód:

- pismo powódki z dnia 2.12.2010r. k. 177

- pismo powódki z dnia 15.12.2010r. k. 180

- pismo powódki z dnia 20.12.2010r. k. 174

- korespondencja mailowa k. 175-176, 178-179, 181, 183

- korespondencja mailowa wraz z notatką ze spotkania k. 170-173

- zeznania świadka M. K. k. 204-206

- zeznania świadka A. B. k. 206-208

- zeznania świadka P. W. k. 325-326

- zeznania świadka S. B. k. 402-403

- zeznania T. P. w charakterze powódki k. 458

Podczas narad z udziałem inwestora, pozwanej i powódki, pozwana nie zgłaszała zastrzeżeń wobec dokumentacji projektowej, wykonanej przez powódkę. Uwagi do projektów zgłaszane były przez inwestora – spółkę (...), a nie bezpośrednio przez pozwaną. Przedstawiciele powódki i pozwanej kontaktowali się na bieżąco po przekazaniu roboczej wersji projektu.

Dowód:

- zeznania świadka D. C. k. 201-203

- zeznania świadka M. K. k. 204-206

- zeznania świadka A. B. k. 206-208

- zeznania świadka P. W. k. 325-326

- zeznania świadka S. B. k. 402-403

- zeznania T. P. w charakterze powódki k. 458

W dniu 4 stycznia 2011r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 30.750 zł brutto (25.000 zł netto) za wykonanie wytycznych do Koncepcji Architektonicznej w branży konstrukcyjnej i instalacyjnej. Pozwana uiściła należność wynikającą z ww. faktury w dniu 6 lipca 2011r.; dopiero w lipcu 2011r. pozwana otrzymała środki pieniężne od inwestora.

Dowód :

- faktura VAT nr (...) z dnia 4.01.2011r. k. 45

- potwierdzenie przelewu z dnia 6.07.2011r. k. 46

- zeznania P. H. w charakterze pozwanej k. 459-460

W dniu 7 lutego 2011r. doszło do spotkania stron wraz z inwestorem (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w P.. W wyniku spotkania zgłoszono uwagi do projektu budowlanego branży architektonicznej i konstrukcyjnej, zawarte w piśmie inwestora z dnia 14 lutego 2011r. Projekt został skorygowany stosownie do uwag zgłoszonych przez inwestora, w niewielkim zakresie uznano że postulowane zmiany są nieistotne i zostaną wprowadzone na etapie projektu wykonawczego.

W dniu 17 lutego 2011r. powódka przekazała pozwanej projekt budowlany wentylacji, klimatyzacji i oddymiania części hotelowej, dróg wewnętrznych, parkingów, ciągów pieszych wraz z oznakowaniem, projekt stałej organizacji ruchu i projekt budowlany rozbiórki wraz z naniesionymi zmianami. W dniu 21 lutego 2011.r przekazany został pozwanej projekt budowlany konstrukcji.

Dowód:

- korespondencja elektroniczna k. 47-53, 55-58

- pismo z dnia 14.02.2011r. k. 54

- pismo z dnia 16.02.2011r. k. 59-60

- protokół przekazania dokumentacji projektowej z dnia 17.02.2011r. k. 61-62

- protokół przekazania dokumentacji projektowej z dnia 21.02.2011r. k. 63-64

- zeznania świadka M. K. k. 204-206

- zeznania T. P. w charakterze powódki k. 458

W dniu 1 marca 2011r. odbyło się spotkanie koordynacyjne z udziałem inwestora i stron. Zestawienie uwag inwestora zostało przekazane powódce w dniu 17 marca 2011r. Pismo o tożsamej treści przesyłane było do wszystkich projektantów. Tylko część uwag dotyczyła projektu wykonanego przez powódkę – w zakresie wentylacji. Tego samego dnia powódka przekazała odpowiedź na uwagi. W odniesieniu do części z nich stwierdzono, że zostaną uwzględnione lub doprecyzowane w projekcie wykonawczym. Pozwana nie zgłaszała dalszych zastrzeżeń do projektu.

Dowód:

- korespondencja mailowa k. 65-67, 71-72

- pismo powódki z dnia 3.03.2011r. z potwierdzeniem odbioru k. 68-70

- mail z dnia 17.03.2011r. z uwagami k. 73-75

- mail z dnia 17.03.2011r. z odpowiedzią do uwag k. 76-77

- zeznania świadka M. K. k. 204-206

- zeznania świadka S. B. k. 402-403

- zeznania T. P. w charakterze powódki k. 458

- zeznania P. H. w charakterze pozwanej k. 459-460

Powódka zwracała pozwanej uwagę na termin do wnoszenia uwag do projektu, który upływał 24 marca 2011r., zaś w odniesieniu do projektu konstrukcji - 28 marca 2011r. Powołała się także na brak uiszczenia należności, wynikającej z faktury VAT nr (...). Wezwała pozwaną do zapłaty kwoty, stwierdzonej powyższą fakturą.

Dowód:

- pismo powódki z dnia 3.03.2011r. z potwierdzeniem odbioru k. 68-70

- pismo powódki z dnia 29.03.2011r. k. 80-81

Pozwana wykorzystała dokumentację projektową sporządzoną przez powódkę i stanowiła ona podstawę do złożenia wniosku o pozwolenie na budowę.

Postanowieniem Starosty (...) z dnia 30 marca 2011r. na inwestora nałożony został obowiązek usunięcia nieprawidłowości wniosku o wydanie pozwolenia na budowę poprzez: wykonanie strony tytułowej projektu budowlanego, uzupełnienie metryk na rysunkach o oryginalne podpisy projektantów, dołączenie oświadczeń projektantów i osób sprawdzających o sporządzeniu projektu budowlanego zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, dołączenie zaświadczeń osób wykonujących i sprawdzających projekt potwierdzających wpis na listę członków właściwej izby samorządu zawodowego, wykazanie, że obiekty objęte projektem budowlanym mogą samodzielnie funkcjonować, wykazanie, że projektowana inwestycja jest zgodna z ustaleniami miejscowego zagospodarowania miasta G., dołączenie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach. W postanowieniu wskazano również na nieprawidłowości w zakresie projektu zagospodarowania działki lub terenu, a także projektu architektoniczno – budowlanego, w tym brak wskazania sposobu powiązania instalacji grzewczej obiektów budowlanych z sieciami zewnętrznymi lub innymi źródłami ciepła. Projekt miał również zostać uzupełniony o pozwolenia wodno –prawne, uzgodnienia w zakresie bezpieczeństwa, higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, informację dotyczącą bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz decyzję o wyłączeniu gruntów z użytkowania rolniczego.

W dniu 12 kwietnia 2011r. postępowanie administracyjne dotyczące wydania pozwolenia na budowę zostało zawieszone.

Dowód:

- pismo Starosty (...) z dnia 31.01.2013r. k. 275

- postanowienie Starosty (...) z dnia 30.03.2011r. k. 276-278

- dowody doręczenia k. 279-280

- zeznania świadka P. W. k. 325-326

- zeznania świadka S. B. k. 402-403

W odpowiedzi na ponaglające pisma powódki pozwana początkowo proponowała zmianę warunków umowy – płatności cząstkowe i wprowadzenie nowego harmonogramu prac. Następnie poinformowała powódkę, że podpisała porozumienie z inwestorem, na mocy którego obniża wynagrodzenie za prace projektowe. Spowodowane to było brakiem zapłaty ze strony inwestora i zakończeniem projektu budowlanego przez pozwaną. Ze względu na brak finansowania ze strony inwestora wstrzymano realizację projektu. Pozwana nie podnosiła aby przyczyną powyższego były wady dzieła. W przesłanym projekcie porozumienia wynagrodzenie za dotychczas wykonane przez powódkę prace zostało określone na 213.500 zł netto, płatne w czterech ratach. Powódka nie zaakceptowała porozumienia.

W dniu 26 maja 2011 r. pozwana zwróciła się mailem do powódki o uzupełnienie dokumentacji –przekazanie zaświadczeń o przynależności architektów opracowujących projekt do izby. Powódka doręczyła pozwanej stosowne dokumenty.

Dowód:

- mail z dnia 22.03.2011r. k. 78-79

- mail z dnia 23.05.2011r. k. 82

- projekt porozumienia k. 83-84

- korespondencja mailowa k. 85-87

- zeznania świadka P. W. k. 325-326

- zeznania świadka S. B. k. 402-403

- zeznania świadka D. C. k. 201-203

- zeznania P. H. w charakterze pozwanej k. 459-460

W dniu 18 października 2011r. powódka wystawiła fakturę VAT nr (...) na kwotę 344.400 zł. Pozwana odesłała fakturę bez księgowania wskazując, iż podstawą wystawienia faktury może być wyłącznie podpisany protokół odbioru wykonanych prac projektowych. Protokół ten nie może zaś zostać podpisany z uwagi na liczne wady dokumentacji projektowej – niezgodność z (...) i oczekiwaniami inwestora. Pozwana nie wskazała konkretnych wad czy też charakteru stwierdzonych niezgodności. Wniosła o ustalenie daty spotkania, na którym wniesione zostaną uwagi stron.

Dowód:

- pismo powódki z dnia 18.10.2011r. k. 88

- faktura VAT nr (...) k. 89, 91

- potwierdzenie odbioru k. 90

- pismo pozwanej z dnia 17.11.2011r. k. 92

- zeznania T. P. w charakterze powódki k. 458

- zeznania P. H. w charakterze pozwanej k. 459-460

Powódka nie przystąpiła do prac, związanych z opracowaniem projektu wykonawczego. Spowodowane to było brakiem kontaktu z pozwaną i przekazaną wcześniej informacją, iż pozwana zakończyła współpracę z inwestorem z uwagi na zaległości w płatnościach. Pozwana nie przekazała powódce kompletu podkładów architektonicznych i rysunków, niezbędnych do sporządzenia projektu wykonawczego. Pozwana przekazała część podkładów, jednak okazały się one wystarczające tylko dla dokonania obliczeń. Pomimo zwrócenia się o dalszą dokumentację pozwana jej nie przekazała. Uniemożliwiło to dokończenie prac – sprawdzenia zbieżności dokumentacji z założeniami, ostatecznego doboru urządzeń w zakresie, jaki nie został dokonany w projekcie budowlanym. W oparciu o posiadane dane niemożliwe było sporządzenie chociażby pewnej części projektu wykonawczego i jej przekazanie pozwanej, jako że projekt stanowi spójną całość.

Dowód:

- zeznania T. P. w charakterze powódki k. 458

- zeznania D. A. w charakterze powódki k. 459

Pismem z dnia 13 stycznia 2012r. powódka wezwała pozwaną do zapłaty kwoty 344.400 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wymagalności, tytułem należności wynikającej z faktury nr (...) oraz kwoty 1.675,66 zł tytułem odsetek ustawowych od należności, wynikających z faktury VAT nr (...). W odpowiedzi pozwana podtrzymała dotychczasowe stanowisko.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty z dnia 13.01.2012r. z potwierdzeniem nadania k. 93-95

- pismo pozwanej z dnia 22.02.2012r. k. 96

Powódka wystąpiła z wnioskiem o zawezwanie pozwanej do próby ugodowej. Strony nie zawarły ugody.

Dowód:

- wniosek o zawezwanie do próby ugodowej k. 97-99

- zawiadomienie k. 100

Pozwana wystąpiła do Sądu Okręgowego w Łodzi z powództwem o zapłatę przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w P. oraz (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w G.. Pozwy zostały zarejestrowane pod sygnaturami akt X GNc 883/11 i X GNc 884/11 i dotyczyły odpowiednio kwot: 472.012,50 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 24 maja 2011r. oraz 154.628 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 2 lipca 2011r. W obydwóch postępowaniach wydany został nakaz zapłaty.

Dowód:

- pozew o zapłatę z dnia 6.10.2011r. k. 3-44 akt Sądu Okręgowego w Łodzi o sygn. X GNc 884/11

- pozew o zapłatę z dnia 6.10.2011r. k. 3-45 Sądu Okręgowego w Łodzi o sygn. X GNc 883/11

–

zeznania P. H. w charakterze pozwanej k. 459-460

–

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na uwzględnienie w całości.

Strony niniejszego postępowania łączyła umowa o dzieło – wykonanie dokumentacji projektowej dla inwestycji (art. 627 k.c.). Podstawę prawna powództwa stanowiły zatem przepisy art. 627 k.c. w zw. z art.642 § 2 k.c. Zgodnie z drugim z powołanych uregulowań jeżeli dzieło ma być oddawane częściami, a wynagrodzenie zostało obliczone za każdą część z osobna, wynagrodzenie należy się z chwilą spełnienia każdego ze świadczeń częściowych. Wobec zaś faktu, że w Harmonogramie Prac Projektowych i Harmonogramie Płatności określono odrębnie datę ukończenia określonego etapu prac oraz wynagrodzenie za ten etap (odrębnie za wykonanie wytycznych do Koncepcji Architektonicznej oraz sporządzenie projektu budowlanego) należało uznać, że pomimo braku realizacji umowy w dalszej części, powódce przysługiwało wynagrodzenia za wykonany zakres prac.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został w oparciu o dokumenty przedstawione przez strony – dołączone do pozwu, pisma powódki z dnia 15 października 2012r., a także dokumenty przedstawione przez Starostę (...) i pozwy o zapłatę, z innych akt. Sąd zaakceptował dokumenty przedłożone przez powódkę z uwagi na fakt, że pozwana nie kwestionowała ich treści, zaś nie wzbudziły one zastrzeżeń Sądu co do prawdziwości. Przedstawione postanowienie Starosty (...) ma zaś walor dokumentu urzędowego.

Sąd oparł się również na zeznaniach przesłuchanych świadków – D. C., M. K., A. B., P. W. oraz S. B., uznając je za wiarygodne. Podkreślenia wymaga okoliczność, że zeznania te korespondowały ze sobą w zasadniczych kwestiach istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Świadkowie w tożsamy sposób przedstawiali sposób i terminy wykonania prac przez powódkę, a przede wszystkim wzajemne relacje stron – częstotliwość odbywanych konsultacji i reakcji powódki na uwagi inwestora. Fakty przedstawione przez świadków korespondują z dokumentami, z których wynika, iż z udziałem stron i inwestora wielokrotnie odbywały się spotkania, narady mające na celu przedyskutowanie ewentualnych uwag do projektu. Wymiana stanowisk odbywała się również za pośrednictwem e-maili, podczas rozmów telefonicznych. Twierdzenia powódki o braku zgłoszenia wad dzieła potwierdzają zeznania P. W. i S. B., z których wynika że pozwana nie zgłaszała konkretnych zastrzeżeń do projektu w zakresie części kilmatyzacyjno – wentylacyjnej. Nadto kwestie wskazywane w sprzeciwie były przedmiotem uzgodnień stron przed oddaniem projektu budowlanego, a następnie nie były podnoszone przez pozwaną po jego otrzymaniu.

Sąd za wiarygodne uznał również zeznania przedstawicieli powodowej spółki – (...) i D. A.. Zeznania T. P. okazały się zbieżne ze zgromadzonym materiałem dowodowym, w tym z zeznaniami świadków i znajdowały potwierdzenie w dokumentach złożonych przez powódkę. Natomiast drugi z członków zarządu pozwanej posiadał ograniczoną wiedzę w zakresie wymiany uwag z pozwaną na etapie sporządzania projektu budowlanego, przedstawił jednak okoliczności dotyczące niemożliwości przystąpienia do kontynuacji realizacji umowy, to jest sporządzenia projektu wykonawczego.

W ograniczonym zakresie za wiarygodne uznał Sąd zeznania P. H. gdyż pozostają one w sprzeczności z dowodami z niekwestionowanych przez strony dowodami z dokumentów. Nie sposób bowiem znaleźć potwierdzenia dla stanowiska, iż pozwana zgłaszała wadliwość otrzymanego projektu, a powódka odmawiała dokonania jakichkolwiek zmian. Pozwana jest doświadczonym przedsiębiorca w branży budowlanej, wątpliwym jest zatem, aby nie zadbała o stwierdzenie takich okoliczności pismem i nie domagała się od powódki jednoznacznego stanowiska w tej kwestii na piśmie. Treść pisma pozwanej z dnia 23 maja 2011 r. przesłanego mailem (k. 82) wskazuje, iż przyczyną odmowy zapłaty były wyłącznie problemu płatnicze inwestora i zaprzestanie współpracy pomiędzy inwestorem i pozwaną. Nie ma przy tym podstaw do dania wiary twierdzeniom prezesa zarządu pozwanej odnośnie przyczyn zaniechania wskazania w powołanym powyżej piśmie rzeczywistych przyczyn obniżenia wynagrodzenia, a mianowicie tego, iż zależało mu na formalnym załatwieniu sprawy. Pozwana nie przedstawiła bowiem ani jednego z pisma, z którego wynikałoby zgłoszenie konkretnych wad czy uwag odnośnie projektu, a świadkowie negują wystąpienie takiej okoliczności. Powołane przez prezesa pozwanej pismo z dnia 17 listopada 2011 r. miało charakter tak ogólny, że nie sposób z niego wywnioskować, jakiego rodzaju wady, zdaniem pozwanej, występują w projekcie

Również z uwagi na powyższe wnioski Sąd oddalił wnioski dowodowe, zgłoszone przez pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty – to jest wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego oraz Programu Funkcjonalno – Użytkowego ( (...)). Należy bowiem zauważyć, że wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego został zgłoszony na okoliczność zgodności dokumentacji projektowej wykonanej przez powódkę z umową i z (...). Analiza zgromadzonego materiału dowodowego nie dawała natomiast najmniejszych podstaw do przyjęcia, aby pozwana zgłaszała istnienie wad dzieła po otrzymaniu dokumentacji projektowej i zwracała się do powódki o ich usunięcie. Nie uczyniła tego ani w formie pisemnej, ani ustnej. Po przekazaniu uwag inwestora po raz ostatni w marcu 2011r. pozwana nie wykazała aktywności w relacjach z powódką. Składając powódce propozycję dotyczącą obniżenia wysokości wynagrodzenia pozwana powoływała się wyłącznie na brak finansowania ze strony inwestora. Z tego względu nie było podstaw do uznania, aby pozwana faktycznie stwierdziła jakiekolwiek wady dzieła. Wskazanie tych wad na etapie postępowania sądowego, przeszło rok po wydaniu kompletnego projektu, jest spóźnione wobec wygaśnięcia ewentualnych uprawnień z tytułu rękojmi.

Z tego względu pozbawione podstaw jest badanie występowania podnoszonych przez pozwaną niezgodności projektu z Programem Funkcjonalno – Użytkowym, skoro niezgodności te nie zostały zakomunikowane powódce i nie miała ona ewentualnej możliwości ich usunięcia, a nawet ustosunkowania się do nich. To zaś stanowiło przyczynę do oddalenia wniosku o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego, a także Programu Funkcjonalno-Użytkowego – z uwagi na przydatność tego dokumentu jedynie w kontekście powyższej opinii, stwierdzenia czy projekt odpowiadał wymaganiom w nim zawartym. Pozwana nie skorzystała z uprawnień zawartych w art. 637 k.c., stąd bezprzedmiotowe jest badanie istnienia wad na obecnym etapie postępowania, a także analiza zgodności dzieła z (...).

Na marginesie jedynie zauważyć należy, że ze zgromadzonego materiału dowodowego wynikało, że jeszcze przed oddaniem projektu budowlanego powódka zwracała się o zaopiniowanie zmian w podnoszonym przez pozwaną zakresie, a pozwana nie wniosła do nich zastrzeżeń.

Sąd pominął także dowody z noty obciążeniowej, pisma z dnia 9 stycznia 2013r. i dowody jego nadania, jako że stanowiły one załączniki do zwróconego pisma strony pozwanej z dnia 15 stycznia 2013r. (pkt 1 zarządzenia na k. 282).

Przechodząc do rozważań dotyczących zasadności powództwa podkreślenia wymaga fakt, że pozwana nie kwestionowała, jakoby nie pokryła należności stwierdzonej fakturą VAT z dnia 18 października 2011r., zaś wynikającą z faktury z dnia 4 stycznia 2011r. uiściła w dniu 6 lipca 2011r.

Wobec cofnięcia powództwa i zrzeczenia się roszczenia co do kwoty 43,80 zł oraz faktu, iż powódka zaskarżyła nakaz zapłaty co do kwoty 344.443,80 zł, badaniu na dalszym etapie postępowania podlegała zasadność zapłaty należności wynikającej z faktury z dnia 18 października 2011r. – to jest kwoty 344.400 zł. Mając na uwadze brzmienie art. 203 § 1 k.p.c. należało uznać, że zgoda pozwanej na dokonanie cofnięcia pozwu nie była wymagana. Sąd nie dostrzegł, aby miała miejsce jedna z wymienionych w art. 203 §4 k.p.c. przesłanek, w związku z czym cofnięcie pozwu uznał za dopuszczalne i skuteczne. Art. 355 § 1 k.p.c. stanowi, iż sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód cofnął ze skutkiem prawnym pozew lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Mając zatem na względzie powyższe postępowanie co do kwoty 43,80 zostało umorzone (pkt II wyroku).

Wynagrodzenie wskazane w fakturze VAT nr (...) związane było z wykonaniem projektu budowlanego, stosownie do punktu 2 Harmonogramu Prac Projektowych i Harmonogramu Płatności (załącznik nr 2 do umowy stron z dnia 21 września 2010r.). Bezspornym jest, iż powódka wykonała dzieło w tym zakresie i przekazała je pozwanej w dniach 17 i 21 lutego 2011r. Pozwana nie kwestionowała terminowości oddania dzieła. Nie przeczyła również, iż powódka uwzględniła w ostatecznej wersji projektu budowlanego uwagi zawarte w pismach z dnia 14 lutego i 17 marca 2011r. Nie stanowił przedmiotu sporu także fakt, iż pozwana wykorzystała projekt budowlany przy złożeniu wniosku o wydanie pozwolenia na budowę.

Jako przyczynę odmowy wypłaty wynagrodzenia pozwana wskazała brak odbioru dzieła. Nie ulega wątpliwości okoliczność, iż pozwana nie podpisała protokołu odbioru dokumentacji, jednak analiza zgromadzonego materiału dowodowego skłania do wniosku, iż odmowa podpisania protokołu odbioru była nieuzasadniona. Po pierwsze bowiem zgodnie z treścią §5 pkt 3 pozwana była zobowiązana dokonać odbioru projektu budowlanego w terminie 35 dni od daty jego złożenia. W pkt 4 i 5 powołanego paragrafu przewidziano zgłaszanie uwag przez inwestora lub pozwaną i obowiązek ich wprowadzenia do projektu przez powódkę. Powódka na bieżąco odnosiła się do uwag przekazywanych przez pozwaną i wątpliwości były wyjaśniane lub pozostawione do rozstrzygnięcia na etapie sporządzania projektu wykonawczego.

Zauważyć przy tym należy, że uwagi zamieszczone w piśmie z dnia 17 marca 2011r. nie dotyczą ani wad powołanych w sprzeciwie, ani nieprawidłowości projektu budowlanego wskazanych w postanowieniu Starosty (...) z dnia 30 marca 2011r. Nadto uwagi wskazane we wspomnianym postanowieniu dotyczyły wszystkich branż, nie tylko tych, w których specjalizuje się powódka. Z przedstawionej zaś przez powódkę korespondencji mailowej wynika, iż pozwana zwracała się do powódki wyłącznie o dołączenie zaświadczeń o przynależności osób sporządzających projekt do konkretnych izb zawodowych (e-mail z dnia 26 maja 2011r.). Pozwana wskazała w niej na konieczność uzyskania tych dokumentów w związku z treścią postanowienia i koniecznością uzupełnienia dokumentacji projektowej, jednak nie wskazywała na istnienie innych braków w dokumentacji sporządzonej przez powódkę. Wedle niepodważanego twierdzenia powódki należało uznać, że zaświadczenia takie zostały pozwanej przekazane. Co jednak szczególnie istotne, §5 pkt 6 umowy prowadzi do wniosku, że nawet w razie konieczności wprowadzenia zmian koncepcyjnych czy projektowych nie zostaje zniweczone uprawnienie powódki do otrzymania wynagrodzenia. Akceptacja projektu nie została uznana za równoznaczną z jego poprawnością i kompletnością pod względem uzyskania pozwolenia na budowę, stąd nawet gdyby w celu uzyskania pozwolenia konieczne było poczynienie jakichkolwiek zmian w projekcie, nie oznaczało to że powódce nie przysługuje wynagrodzenie za wykonane dzieło.

Przyczyny odmowy podpisania protokołu odbioru nie mogło stanowić również stwierdzenie wadliwości dokumentacji projektowej. Po pierwsze bowiem na istnienie wad pozwana powołała się dopiero w piśmie z dnia 17 listopada 2011r., w którym wskazywała na brak istnienia podstaw do wystawienia faktury. Wadliwości upatrywała w niezgodności projektu z Programem Funkcjonalno – Użytkowym oraz oczekiwaniami inwestora, jednak nie sprecyzowała swoich uwag. Szczególnego podkreślenia wymaga przy tym fakt, iż przed otrzymaniem faktury powódka nie wnosiła żadnych zastrzeżeń co do kompletności projektu i jego zgodności z umową czy oczekiwaniami. Po otrzymaniu pisma powódki z dnia 17 marca 2011r., w którym ustosunkowała się ona do uwag inwestora, pozwana ponownie nie zwracała się do powódki i nie wskazywała na wykrycie wad. Po złożeniu projektu, a przed wniesieniem sprzeciwu nie podnosiła żadnych zastrzeżeń co do jakości dzieła. Ani w mailu z dnia 22 marca 2011r. dotyczącym projektu wykonawczego (k. 78), ani w mailu z dnia 23 maja 2011r. (k.82)zawierającym propozycję obniżenia wynagrodzenia, pozwana nie wspomniała o jakichkolwiek wadach czy zastrzeżeniach do projektu. Przypomnieć zaś trzeba, że zgodnie z umową pozwana miała 35 dni na dokonanie odbioru, w tym zatem czasie winno nastąpić zgłoszenie wad. Skoro zaś w dalszej korespondencji pozwana nie wracała do tematu uwag, zgłoszonych mailu z dnia 17 marca 2011 r., a jedynie – realizując wymagania wynikające z postanowienia Starosty (...) z dnia 30 marca 2011 r., wydanego w postepowaniu o udzielenie pozwolenia na budowę - wzywała powódkę do złożenia stosownych zaświadczeń, to oczywiste jest, że faktycznie zaakceptowała dokumentację przekazana jej przez powódkę. Przejawem tego było przede wszystkim przekazanie dokumentacji inwestorowi i dołączenie jej do wniosku o pozwolenie na budowę.

Po wtóre zaś, świadkowie M. K. i S. B. wskazywali, że kwestia zaprojektowania nawilżaczy parowych była uzgadniania na etapie poprzedzającym przekazanie projektu, a zatem rozwiązanie ostatecznie znajdujące się w projekcie było znane pozwanej, a wobec niewyrażenia sprzeciwu – także zaakceptowane. Podkreślenia wymaga przy tym, iż na powyższą okoliczność wskazywał S. B., który był współpracownikiem pozwanej spółki i z jej ramienia koordynował projekty. Analogiczne wnioski nasuwają się w odniesieniu do agregatów chłodniczych oraz regulatorów zmiennego wydatku powietrza. Przyjęte ostatecznie rozwiązania były akceptowane w toku narad koordynacyjnych, co podkreślał świadek A. B.. Wiadomości mailowe kierowane w związku z powyższymi rozwiązaniami pozostawiane były bez odpowiedzi i nie skutkowały zgłaszaniem jakichkolwiek uwag czy zastrzeżeń po otrzymaniu projektu. Istotne znaczenie ma również okoliczność, na którą wskazywał świadek P. W., to jest fakt, iż zgłaszane uwagi w zasadniczej mierze nie mogły być uwzględnione na etapie sporządzania projektu budowlanego.

Analiza materiału dowodowego prowadzi do wniosku, że pozwana nie zgłaszała we właściwym czasie wad powódce, nie żądała ich usunięcia. Tylko zaś w takiej sytuacji - zgodnie z art. 637 k.c. - po stronie pozwanej aktualizuje się uprawnienie do obniżenia wynagrodzenia bądź odstąpienia od umowy. Pozwana nie skorzystała z uprawnień z rękojmi; wielokrotnie zaś wskazywała na trudności finansowe z uwagi na zaniechanie przekazywania środków przez inwestora, co uzasadnia wniosek, że to właśnie sytuacja finansowa legła u podstaw odmowy odbioru dokumentacji.

Podsumowując powyższe rozważania stwierdzić należy, że pozwana bezpodstawnie odmówiła podpisania protokołu odbioru. W związku z powyższym należało uznać, iż zaistniały podstawy do wystawienia faktury VAT z dnia 18 października 2011r., a zatem zapłaty na rzecz powódki kwoty 344.400 zł.

Przechodząc do oceny zasadności zgłoszonego przez pozwaną zarzutu potrącenia Sąd doszedł do przekonania, iż nie zasługuje on na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. W ocenie Sądu Okręgowego nie ma podstaw do przyjęcia, aby pozwanej przysługiwała w stosunku do powódki wierzytelność z tytułu kar umownych na podstawie §10 pkt 3 umowy z dnia 21 września 2010r.

Cytowane powyżej postanowienie umowy uprawniało pozwaną do obciążenia powódki karą umowną w razie zwłoki w wykonaniu prac projektowych będących przedmiotem odbiorów częściowych. W niniejszej sprawie pozwana powoływała się na fakt niewykonania przez powódkę etapów od 3 do 5, wskazanych z załączniku nr 2 do umowy.

Nie stanowił przedmiotu sporu fakt, że powódka w istocie nie przystąpiła do realizacji wskazanych etapów dzieła.

W pierwszej kolejności zauważyć trzeba, że ze zgodnych zeznań świadków oraz zgromadzonych w sprawie dokumentów wynika, iż zakończenie realizacji inwestycji – a tym samym współpracy pomiędzy inwestorem a pozwaną, a następnie pomiędzy pozwaną a powódką nastąpiło ze względów finansowych. Świadkowie P. W. i S. B. związani z pozwaną spółką podkreślali, że nie było finansowania ze strony inwestora i z tej przyczyny nie przystąpiono do przygotowania projektów wykonawczych. Powyższe wnioski potwierdza e-mail pozwanej z dnia 23 maja 2011r., w którym wskazała ona że postanowiła zakończyć projekt budowlany z uwagi na zmianę podmiotu po stronie inwestora i brak zapłaty za dotychczas wykonane prace. Te okoliczności legły u podstaw podpisanego porozumienia. Także świadek D. C. jako przyczynę zaprzestania współpracy stron wskazał na złą kondycję finansową inwestora. W sytuacji zatem, gdy to pozwana wyraźnie wskazała na zakończenie projektu i wyartykułowała wolę przerwania współpracy z powódką, nie może być mowy o nieukończeniu prac z przyczyn leżących po stronie powódki. To pozwana nie wyraziła woli kontynuacji prac przez powódkę.

Przedstawione powyżej wnioski potwierdza okoliczność, iż pozwana formalnie nie dokonała odbioru projektu budowlanego. Odmawiała dokonania tej czynności wskazując na wadliwość dzieła. W tej sytuacji trudno oczekiwać od powódki, aby przystąpiła do realizacji kolejnego, trzeciego etapu prac w sytuacji, gdy poprzedni nie został zakończony i zaakceptowany przez pozwaną.

Nie może również umknąć uwadze okoliczność, iż przed przystąpieniem do sporządzenia przez powódkę projektu wykonawczego posadowienia budynku i robót ziemnych pozwana miała obowiązek przekazać jej kompletne i skoordynowane z branżami instalacyjnymi podkłady architektoniczne w zakresie umożliwiającym sporządzenie projektu wykonawczego w ww. zakresie (pkt 2 C harmonogramu – załącznik nr 2 do umowy z dnia 21 września 2010r.). Wobec twierdzeń powódki, popartych zeznaniami D. A., powódka takiego kompletu podkładów architektonicznych nie otrzymała. Członek zarządu powódki przyznał, iż otrzymał część podkładów, jednak w zakresie uniemożliwiającym kompleksowe wykonanie projektu zgodnie z punktem 3 harmonogramu. Powódka była zmuszona przerwać prace z uwagi na brak kompletnych danych, dysponowała jedynie podstawowymi informacjami, na podstawie których niemożliwa była weryfikacja projektu budowlanego. Pozwana nie przeciwstawiła się twierdzeniom powódki w powołanym zakresie i nie podjęła nawet próby wykazania, jakoby zrealizowała zobowiązanie wynikające z pkt 2C harmonogramu. Pozwana miała zaś obowiązek współdziałania z powódką w trakcie realizacji projektu oraz dostarczenia podkładów i danych do projektowania (§3 ust. 1 i 2 umowy). Skoro zaś to pozwana nie zrealizowała nałożonego na nią obowiązku, stanowiącego warunek przystąpienia do wykonania dalszego etapu dzieła, powódka nie miała obiektywnej możliwości realizowania prac.

Również w kontekście postawy pozwanej nie sposób przyjąć, aby rzeczywiście oczekiwała od powódki wykonania umowy w zakresie punktów 3-5 z harmonogramu. Abstrahując bowiem od kwestii informowania o rezygnacji z realizacji umowy z inwestorem i trudnościach finansowych, zaniechania odbioru i przekazywania uwag do dokumentacji projektowej, zauważyć należy iż postępowanie administracyjne w sprawie wydania pozwolenia na budowę zostało na wniosek inwestora zawieszone postanowieniem z dnia 2 kwietnia 2011r. Wskazane w postanowieniu Starosty (...) nieprawidłowości projektu budowlanego nie zostały usunięte. Nadto oczywistym jest, że realizacja inwestycji została wstrzymana i pozwana zawarła porozumienie z inwestorem, w którym umieszczono postanowienia dotyczące rozliczenia stron za dotychczas zrealizowane etapy inwestycji. Z tego względu należy przyjąć, iż pozwana nie oczekiwała wykonania od powódki projektu wykonawczego, skoro zaprzestała współpracy z inwestorem i nie realizowała łączącej ją z inwestorem umowy.

W tym miejscu podkreślenia wymaga fakt, iż zakres odpowiedzialności z tytułu kary umownej pokrywa się w pełni z zakresem ogólnej odpowiedzialności dłużnika za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania (art. 471 k.c.). Dla jej powstania konieczne jest zatem istnienie ważnego zapisu umowy oraz ustalenie, że do niewykonanie obowiązku spowodowane było okolicznościami za które dłużnik (powódka) ponosi odpowiedzialność. To na dłużniku ciąży obowiązek wykazania, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które nie ponosi on odpowiedzialności. Nawet zatem przy założeniu, że doszło do opóźnienia w wykonaniu prac przez powódkę, nastąpiło to z przyczyn od niej niezależnych. Powołując sposób zachowania pozwanej, jej postawę powódka zdołała zadośćuczynić obowiązkowi wykazania, iż nie przystąpiła do wykonania projektu wykonawczego w określonym terminie z uwagi na brak współdziałania ze strony pozwanej i uzyskanie informacji, że umowa nie będzie realizowana.

Niezależnie zatem od oceny skuteczności złożenia oświadczenia o potrąceniu na rozprawie w dniu 20 lutego 2011 r. prze pełnomocnika procesowego pozwanej, zarzut potracenia nie mógł odnieść zamierzonego skutku wobec nieistnienia wierzytelności przedstawionej do potracenia.

Ostatecznie zatem Sąd doszedł do przekonania, iż pozwana miała obowiązek zapłaty wynagrodzenia powódki za sporządzenie projektu budowlanego – oddanie drugiego etapu dzieła, za które przewidziano wynagrodzenie w wysokości 344.400 zł brutto (280.000 zł netto). Taka kwota została zatem przyznana powódce w punkcie I wyroku.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c. Sąd przyjął że w dniu 20 maja 2011r. pozwana pozostawała w zwłoce z zapłatą, jako że termin zapłaty został wyznaczony w fakturze VAT nr (...) na 18 listopada 2011r.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu oparto na przepisach art. 98 § 1 i 3 w zw. z art. 108 k.p.c. Na przyznane od pozwanej na rzecz powódki koszty w wysokości 24.521 zł składa się: uiszczona opłata od pozwu – 17.304 zł (k. 101), opłata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł (k. 102) oraz wynagrodzenie pełnomocnika, ustalone na podstawie §6 pkt 7 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2002 rok, Nr 163, poz.1348 ze zm.).

W punkcie IV Sąd oddalił wniosek powódki o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności, sformułowany w oparciu o treść art.333 §1 pkt 2 k.p.c. i twierdzenie, że pozwana uznała istnienie oraz wysokość zobowiązania powódki zgłaszając zarzut potrącenia. Zgłoszonego zarzutu potrącenia nie sposób utożsamiać z uznaniem, jako że pozwana nie złożyła oświadczenia woli czy wiedzy, na mocy którego w sposób wyraźny potwierdziłaby istnienie zobowiązania powódki. Co prawda w doktrynie dopuszcza się przyjęcie, że potrącenie zawiera uznanie dotyczące długu podmiotu. Niemniej jednak oceny zachowania pozwanej nie można dokonywać w oderwaniu od stanowiska, prezentowanego przez nią w toku procesu. Nie może zaś umknąć uwadze okoliczność, iż pozwana konsekwentnie żądała oddalenia powództwa, powołując się na brak podstaw do zapłaty wynagrodzenia i wystawienia faktury. To zaś sprzeciwia się przyjęciu, że przyznała fakt istnienia długu wobec powódki.