Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 649/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 3 września 2014 r. (data prezentaty), sprecyzowanym na rozprawie w dniu 17 lutego 2015 roku, powód K. L. wniósł o ustalenie wygaśnięcia z dniem 1 lipca 2013 roku obowiązku alimentacyjnego ustalonego na rzecz M. L. w kwocie po 500 zł miesięcznie, ugodą zawartą w dniu 2 września 2009 r. przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w W. IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w sprawie o sygn. akt IV RC 261/09 oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów procesu /k. 1, 61/.

Pozwana M. L. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych /k. 16-17, 61/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Obowiązek alimentacyjny K. L. w kwocie 500 zł miesięcznie na rzecz córki M. L. został ustalony na mocy ugody zawartej z przedstawicielką ustawową małoletniej wówczas pozwanej - D. L. w dniu 2 września 2009 r. przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-Mokotowa w W. IV Wydział Rodzinny i Nieletnich w sprawie o sygn. akt IV RC 261/09 /k. 28 akt IV RC 261/09/.

Sytuacja stron w dacie zawarcia ugody była następująca:

Powód K. L. miał 54 lata i pracował jako operator sprzętu w (...) osiągając z tego tytułu wynagrodzenie w kwocie 2700 zł brutto. Po odliczeniu kosztów wynajmu mieszkania i dodatkowych opłat zostawało mu ok. 900-1000 zł. W związku z okolicznością, że pracował w systemie zmianowym i w warunkach toksycznych deklarował, że nie miał możliwości podjęcia pracy dorywczej. Nie miał kontaktu z córką. Powód posiadał 10-letni samochód. Mieszkał sam w wynajętym pokoju, za który ponosił opłatę w wysokości 1050 zł plus opłaty eksploatacyjne. /k. 27-28 akt IV RC 261/09/.

Pozwana M. L. miała wówczas 17 lat (w dniu 14 października 2009 roku miała skończyć 18 lat) i uczyła się w klasie maturalnej. Mieszkała razem z matką, która zarabiała wówczas około 1500 zł netto (2 608,38 zł brutto) pracując jako starszy inspektor w Wojewódzkim Inspektoracie Ochrony (...) i Nasiennictwa w W. /k. 6 akt IV RC 261/09/. Koszty utrzymania M. L. jej matka oceniała na kwotę 2300 zł miesięcznie, na co składały się koszty kupna ubrań i jedzenia, opłaty z tytułu mieszkania, opłaty za szkołę oraz koszty kupna leków. Pozwana była pod opieką endokrynologa. /k. 27 akt IV RC 261/09/.

Aktualnie sytuacja stron jest następująca:

Powód K. L. ma 60 lat, z wykształcenia jest technikiem sanitarnym. Powód posiada uprawnienia budowlane tj. gazowe, energetyczne, ciśnieniowe, ogólnobudowlane. Od 16.10.1989 roku do 31.12.2012 roku pracował w Miejskim Przedsiębiorstwie Wodociągów i Kanalizacji m. st. (...) S.A, gdzie jego zarobki wynosiły około 2400-2500 zł netto . W związku z redukcją etatów z powodem rozwiązano umowę o pracę na mocy porozumienia stron – według powoda postawiono mu warunek, iż jeśli sam się nie zwolni, wypowiedzenia umowy dokona pracodawca. /k. 5, 70/. Posiadał wówczas samochód F. (...), który sprzedał za kwotę 1000 zł /k. 72/. W związku z odejściem z powód dostał odprawę w kwocie 40 000 zł, z czego na rachunek wpłynęło mu około 38 000 zł. Pieniądze z odprawy przeznaczył na zakup samochodu marki F. (...) za 15 000 zł (chciał założyć firmę przewozową), a resztę przeznaczył na życie /k. 71/. Alimenty na rzecz córki płacił do czerwca 2013 r. /k. 74/.Powód po rozwiązaniu stosunku pracy nie zarejestrował się jako bezrobotny. W Urzędzie Pracy zaproponowano mu status bezrobotnego bez prawa do zasiłku, ponieważ z poprzedniej pracy odszedł dobrowolnie. Powód nie korzystał z ofert pracy i szkoleń oferowanych przez Urząd Pracy, ani z pomocy (...) /k. 72/.W 2013r przez pół roku pracował jako taksówkarz , co miesiąc uiszczał opłaty korporacyjne w wysokości około 1200 zł. Zrezygnował z tej działalności z uwagi na zbyt małą ilość zleceń. Następnie powód w ramach umów zleceń dorabiał sprzątając. W 2014 r. przepracował 1 miesiąc przy wykańczaniu mieszkań (montował grzejniki) – zarobił 1000 zł netto /k. 62/. Powód z uwagi na problemy finansowe wspomagany jest przez konkubinę , wspiera się zaciągniętymi pożyczkami od znajomych, ponieważ nie posiada już środków finansowych otrzymanych w ramach odprawy , które wydał . W sierpniu 2014 roku powód przeniósł własność samochodu marki F. (...) , którym świadczył usługi przewozowe jako taksówkarz, za kwotę 7000 zł. rozliczając w ten sposób długi.

Od grudnia 2014 r. pracuje na umowę zlecenie jako kasjer w sklepie (...). W styczniu 2015r. z tytułu tej umowy otrzymał wynagrodzenie w wysokości 760 zł, zaś sama umowa została przedłużona na kolejne 3 miesiące. Pracuje przez 8 godzin dziennie od 5 do 7 dni w tygodniu w zależności od grafiku /k. 70/. W ramach jego obowiązków należy też ustawianie towaru na półkach. K. L. od 30 lat cierpi zwyrodnienie kręgosłupa, ma też nadciśnienie. Poinformował obecnego pracodawcę o swoich problemach z kręgosłupem, dlatego pracuje pół zmiany w pozycji siedzącej, kolejne pół zmiany w pozycji stojącej /k. 71/.

Powód z pieniędzy, które zarabia jako kasjer stara się spłacać pożyczki (przeznacza na to około 200 zł) oraz dokładać się do kosztów utrzymania mieszkania w którym mieszka z konkubiną . Swoje miesięczne wydatki szacuje na kwotę 1150 zł na co składa się jedzenie – 450 zł, leki oraz wizyta u lekarza i stomatologa – 50 zł, odzież i obuwie – ok. 50 zł, środki higieny osobistej i środki czystości – 80 zł, karta miejska – 98 zł oraz telefon – 50 zł, mieszkanie 400 zł . Konkubina wspiera go finansowo w kwocie około 500 zł miesięcznie.

W roku 2013 osiągnął roczny dochód (po odliczeniach) w wysokości 3 065,81 zł. /k. 44-45/.

Pozwana M. L. ma 23 lata. Od razu po maturze w lipcu 2010 roku podjęła pracę jako kurier rowerowy. Poszła też na bezpłatne studia dzienne na kierunku socjologia, a podczas studiów pracowała jako kurier rowerowy przesyłki doręczając w przerwach między zajęciami. Zarabiała wówczas 300 zł miesięcznie. Pozwana po pierwszym semestrze zrezygnowała ze studiów dziennych ponieważ alimenty i pensja jej matki nie starczyły jej oraz jej matce na życie . Po rezygnacji ze studiów rozpoczęła naukę w zaocznej weekendowej szkole policealnej i dalej pracowała jako kurier rowerowy zarabiając wówczas 1500 zł netto. W październiku 2011 r. rozpoczęła studia zaoczne, na Uczelni (...)Handlowej na kierunku stosunki międzynarodowe (czesne w roku akademickim 2012/2013 wyniosło 4000 zł, w roku akademickim 2013/2014 wyniosło 4150, w roku akademickim 2014/2015 wynosi 4180 zł). Planowany termin ukończenia studiów: 30.09.2015 roku /k. 26-27, 34/. Pozwana podjęła decyzję o studiach zaocznych, gdyż chciała zarabiać na swoje utrzymanie, a alimenty przeznaczać na czesne za studia Pozwana jest obecnie na trzecim roku studiów zaocznych i przygotowuje się uzyskania licencjatu. Zajęcia na uczelni ma w co drugi weekend od rana do wieczora Chciałaby kontynuować studia i uzyskać tytuł magistra.

Od 18 lutego 2013 roku pozwana pracuje na podstawie umowy zlecenie jako pomoc kelnera i zarabia 711 zł netto (831,88 zł brutto) /k. 18/. Pracę ta wykonuje przez 12 godzin 3-4 razy w tygodniu w dzień lub w nocy. Jako pomoc kelnera zajmuje się przygotowywaniem sztućców, koszyczków z pieczywem, zbiera naczynia. Deklaruje ,że nie otrzymuje napiwków od klientów , które przysługują kelnerom, a nie pomocnikom. M. L. nie jest zadowolona z wysokości obecnego wynagrodzenia. Szukała innej pracy i składała oferty zatrudnienia do wielu firm logistycznych i spedycyjnych. Szukała również pracy w innych restauracjach, jednak bez rezultatu. Pozwana chciałaby znaleźć pracę w kierunku zdobywanego wykształcenia jednak najpierw chce napisać pracę licencjacką, gdyż na razie proponowane są tylko bezpłatne staże

Pozwana od początki 2012 r mieszka ze swoim partnerem prowadząc wspólne gospodarstwo domowe. Pozwana ponosi w skali miesiąca następujące koszty: jedzenie – 450 zł (15-20 zł dziennie), środki czystości i higieniczne – 50 zł, kosmetyki i ubrania – 50 zł, telefon komórkowy – 70 zł, połowa czynszu – 300 zł, koszty związane z nauką (podręczniki, zeszyty, ksero) – 30 zł, czesne – 348,30 zł oraz bilet miesięczny – 50 zł, koszt używania internetu w kwocie 70 zł, który opłaca pozwana. Czynsz za wynajem mieszkania wynosi 600 zł, dzieli go z partnerem po połowie, a jej partner opłaca również wodę i prąd w kwocie 70 zł. Od kiedy pozwana nie dostaje alimentów od ojca utrzymuje się ze swoich zarobków i pomocy matki , która ostatnio kupiła jej kurtkę za 300 zł i dwa razy zapłaciła za nią czesne. M. L. nie w każdym miesiącu dostaje od matki pieniądze. Pozwana nie zaciągnęła żadnych zobowiązań, odkąd ojciec przestał płacić jej alimenty. Jej matka z kolei ma złą sytuację zdrowotną, albowiem przeszła dwie operacje związane z nowotworem /k. 28/, zaś teraz wróciła do pracy i zarabia około 2000 zł. Pozwana dostała skierowanie do szpitala z rozpoznaniem żylaków kończyn dolnych /k. 35/. Obawia się ,że po operacji refundowanej przez NFZ pozostaną jej blizny, a nie stać jej na poniesienie kosztów w wysokości 3000 zł za operację nieinwazyjną .

W 2013 r. M. L. uzyskała roczny dochód (po odliczeniach) w wysokości 8 255,30 zł./k. 20/.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w szczególności w oparciu o wysłuchanie powoda K. L. /k. 70-72/ pozwanej M. L. /k. 72-74/ oraz zeznań świadka E. Ł. /k. 62-63/ oraz załączonych do akt sprawy dokumentów w tym deklaracji podatkowych /k. 19-25, 44-45/, świadectwa pracy /k. 5/, zaświadczenia o zarobkach /k. 18/, zaświadczeń z uczelni /k. 26-27/.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo w całości zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 133 § 1 krio, art. 135 krio, rodzice zobowiązani są do świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie. Zakres obowiązku alimentacyjnego zależy z jednej strony od potrzeb osoby uprawnionej, z drugiej zaś strony od możliwości zarobkowych i majątkowych osoby zobowiązanej. Jak stanowi art. 133 § 3 k.r.o. rodzice mogą się uchylić od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem albo jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

W ocenie Sądu od dnia poprzedniego orzeczenia alimentacyjnego nastąpiła zmiana w sytuacji obu stron uzasadniająca uchylenie obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej z dniem 01.07.2013r . Możliwości zarobkowe pozwanej pozwalają jej na zaspokojenie jej usprawiedliwionych potrzeb własnymi staraniami . Jest ona osobą młodą i zdrową. Pozwana od początku 2012 r mieszka z partnerem i prowadzi z nim wspólne gospodarstwo . Od października 2011 r studiuje zaocznie , jednocześnie pracując .Dla potencjonalnego pracodawcy jest ona osobą atrakcyjniejszą niż powód z uwagi na młodszy wiek (23 lata) oraz status studenta. Studiując zaocznie może podjąć pracę na cały etat od poniedziałku do piątku przez 8 godzin, resztę dnia oraz weekendy wolne od zajęć na uczelni przeznaczając na pisanie pracy licencjackiej. Koszty utrzymania pozwanej zaspokoi kwota 1200 zł miesięcznie, a zdaniem Sądu możliwości zarobkowe pozwanej z całą pewnością pozwalają jej na osiągniecie dochodów ponad tą kwotę. Należy również wskazać, że pozwana na początku 2012 r. wyprowadziła się od matki, podejmując taką decyzję powinna być świadoma, że powinna mieć już możność samodzielnego utrzymania się. Dodatkowo należy zauważyć , że choć powód ostatnie alimenty zapłacił pozwanej za czerwiec 2013r , to pozwana nie zaciągnęła żadnych zobowiązań, co daje podstawę przypuszczać, że radzi sobie samodzielnie finansowo. Pozwana winna wykorzystać swoje możliwości zarobkowe i podjąć aktywne poszukiwania lepiej płatnej pracy niż obecnie , a pisanie pracy licencjackiej nie powinno być ku temu przeszkodą .Większość młodych ludzi , także studiujących , podejmuje zatrudnienie w pełnym wymiarze czasu pracy. Pozwana mieszka w W. , gdzie znalezienie pracy w zamian za wyższe wynagrodzenie niż osiągane przez pozwaną , dla osoby młodej , bez zobowiązań , przy dołożeniu odpowiedniej staranności i aktywności osoby poszukującej pracy jest realne . Jako osoba dorosła i samodzielna nie powinna oczekiwać wsparcia finansowego ojca , który z racji wieku jest osobą mało atrakcyjną na rynku pracy , o czym świadczą jego problemy z zatrudnieniem po odejściu z Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji m. st. (...) S.A, które są typowe dla osób w wieku przedemerytalnym .

Dlatego Sąd na mocy art. 133 § 3 k.r.o., art. 135§ 1 k.r.o i art. 138 § 1 k.r.o. orzekł o uchyleniu obowiązku alimentacyjnego z dniem 1.07.2013r . Powód sam musi dokładać dużych starań aby zarobić na własne utrzymanie , a możliwości zarobkowe pozwanej pozwalały jej już na zaspokojenie własnych usprawiedliwionych potrzeb .

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 102 kpc .

SSR Agnieszka Albera- Biernat