Pełny tekst orzeczenia

III RC 266/15

UZASADNIENIE

M. K. pismem z dnia 18 czerwca 2015 roku wniósł do tutejszego Sądu pozew o ustalenie jego ojcostwa wobec małoletniej L. Z.. Podał iż był w okresie koncepcyjnym związany z jej matką, która obecnie nie wyraża zgody by powód uznał dziecko za swoje przed Kierownikiem USC.

W odpowiedzi na powyższe pozwana A. Z. (1) wniosła o ustalenie iż M. K. jest ojcem jej córki L. Z., pozostawienie jej nazwiska matki, pozbawienie powoda władzy rodzicielskiej nad małoletnią oraz zasądzenie na rzecz L. Z. alimentów w kwocie po 1200 złotych miesięcznie.

Powód nie zajął stanowiska wobec powództwa wzajemnego.

Sąd Rejonowy ustalił co następuje:

Małoletnia L. Z. urodzona (...) jest córką A. Z. (1) (k.15). Ojcostwo wobec niej nie było dotychczas ustalane.

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 9 stycznia 2014 roku, sygn. akt. III Nsm 429/13 dla małoletniej L. Z. została ustanowiona rodzina zastępcza w osobach jej dziadków macierzystych E. i A. Z. (2), z uwagi na fakt iż jej matka A. Z. (1) była osobą niepełnoletnią i nie posiadając pełnej zdolności do czynności prawnych, nie mogła decydować w kwestiach związanych z córką (k.16). Jednakże obecnie matka jest już osobą pełnoletnią.

Obecnie małoletnia L. Z. ma dwa i pół roku, pozostaje pod opieką matki, a także rodziców zastępczych (k.33 i 34). Powód i pozwany wzajemny M. K. obecnie nie mieszka z córką i jej matką od stycznia 2015 roku, a od września 2015 roku, nie utrzymuje z nią żadnego kontaktu (k. 33 i 34). Koszt utrzymania małoletniej to suma około 900 złotych miesięcznie. W tej kwocie koszt wyżywienia to suma około 400 złotych miesięcznie, odzieży 300 złotych miesięcznie, środków higienicznych 100 złotych miesięcznie, rozrywki 100 złotych miesięcznie (k.34). Jak oświadczają rodzice zastępczy, M. K., przekazywał na rzecz małoletniej kwotę 400 złotych miesięcznie, do września 2015 roku (k.34).

A. Z. (1) ma obecnie 19 lat, nie posiada wyuczonego zawody, obecnie jest uczennicą III klasy Liceum Ogólnokształcącego w Zespole Szkół Rolniczych Centrum (...) w P. (k.17). W ocenie pozwanej i powódki wzajemnej M. K. jeżeli przychodził do córki to tylko ze względu na jej osobę, a obecnie od września 2015 roku w ogóle nie kontaktuje się małoletnią (k.34). Zaprzecza jakoby kiedykolwiek utrudniała kontakt powodowi i pozwanemu wzajemnemu z dzieckiem (k.34). Informuje, że powód groził jej, że zabierze dziecko, pomimo iż ono samo nie było w kręgu jego zainteresowań, nie opiekował się nim (k.34). M. K. w jej ocenie początkowo nie kwestionował swojego ojcostwa, następnie pod wpływem rodziny zaczął to robić (k.34). Oświadczyła, że nie ma pomiędzy nią, a ojcem dziecka kontaktu, a M. K. nie interesuje się małoletnią, (k.34).

Świadek E. Z., oświadczyła, że córka i wnuczka nadal mieszkają wraz z nią oraz jej mężem (k.33). Podała, że do stycznia 2015 roku, powód i pozwany wzajemny mieszkał wraz z A. Z. (1) i małoletnią L. Z. w ich domu, troszczył się o nie (k.33). Obecnie M. K. od stycznia 2015 roku nie mieszka wraz z rodziną (k.33). Natomiast od września 2015 roku w ogóle nie kontaktuje się z L. Z.. Zaprzecza jakoby ktokolwiek utrudniał mu kontakty z małoletnią (k.34). Oświadczyła, że A. Z. (1) i L. Z. są na jej i jej męża utrzymaniu, a córka nie dokłada się do opłat (k.34). Informuje, że córka posiada numer telefonu do M. K., ale nie ma pomiędzy nimi porozumienia (k.34). Potwierdza, że córka pracuje od miesiąca (k.34).

Świadek A. Z. (2), potwierdził, że córka i wnuczka nadal mieszkają wraz z nim oraz jego żoną (k.34). Podała, że do stycznia 2015 roku, powód i pozwany wzajemny mieszkał wraz z A. Z. (1) i małoletnią L. Z. w ich domu (k.34). Obecnie od września 2015 roku w ogóle nie kontaktuje się z L. Z.. Zaprzecza jakoby ktokolwiek utrudniał mu kontakty z małoletnią (k.34). Oświadczył, że A. Z. (1) i L. Z. są na jego i jego żony utrzymaniu (k.34). Informuje, że w jego ocenie powód nie chce płacić alimentów i dlatego nie kontaktuje się z córką oraz wnuczką (k.34). Potwierdza, że córka pracuje od miesiąca (k.34).

Powód i pozwany wzajemny M. K. ma obecnie 23 lata. Jak wynika z załączonego zaświadczenia, w czerwcu 2015 roku, był osobą bezrobotną (k.7).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na postawie zeznań stron postępowania ograniczonych do zeznań pozwanej i powódki wzajemnej, świadków, odpisu skróconego aktu urodzenia L. Z., zaświadczenia o statusie bezrobotnego, kserokopii postanowienia Sądu Rejonowego w Piasecznie z dnia 9 stycznia 2014 roku, sygn. akt III Nsm 429/13, zaświadczeniu o nauce, zaświadczeniu z Urzędu Skarbowego,

Sąd wziął pod uwagę wszystkie wyżej wymienione dowody, uznając je za wiarygodne oraz spójne ze sobą. W ocenie Sądu świadkowie zeznający nie mają żadnego interesu w oświadczaniu nieprawdy, a ich zeznania są spójne i logicznie łączą się w jedną całość.

Sąd Rejonowy zważył co następuje:

Zgodnie z art. 84 § 1 kro, sądowego ustalenia ojcostwa może żądać dziecko, jego matka oraz domniemany ojciec dziecka. Jednakże matka ani domniemany ojciec nie mogą wystąpić z takim żądaniem po śmierci dziecka lub po osiągnięciu przez nie pełnoletności. W przedmiotowej zaś sprawie to domniemany ojciec M. K. złożył pozew o ustalanie jego ojcostwa wobec małoletniej L. Z.. Sąd nie ma zatem żadnych wątpliwości iż powód i pozwany wzajemny czuje się ojcem małoletniej, uznaje swoje ojcostwo wobec niej. Sąd zatem może na tej podstawie stwierdzić iż faktycznie M. K. jest ojcem L. Z. z prawdopodobieństwem graniczącym z pewnością. W tym miejscu należy zauważyć iż matka dziecka A. Z. (1) nie kwestionowała ojcostwa M. K. wobec małoletniej córki. Nadto żadna ze stron nie zaprzecza, że dochodziło pomiędzy nimi do zbliżeń intymnych. Strony mieszkały wspólnie do stycznia 2015 roku.

Sąd Rejonowy po zbadaniu wyżej przedstawionego stanu faktycznego, nie ma wątpliwości, że nie zachodzą przesłanki do pozbawienia władzy rodzicielskiej nad małoletnią L. Z.. Art. 111 § 1 kro, wyraźnie stwierdza, że jeżeli władza rodzicielska nie może być wykonywana z powodu trwałej przeszkody albo jeżeli rodzice nadużywają władzy rodzicielskiej lub w sposób rażący zaniedbują swoje obowiązki względem dziecka, sąd opiekuńczy pozbawi rodziców władzy rodzicielskiej. Poza wyżej opisanym przypadkiem, pozbawienie władzy rodzicielskiej może nastąpić, w szczególności, gdy rodzice trwale nie interesują się dzieckiem. W przekonaniu Sądu, wymienione w przytoczonych przepisach przesłanki, w niniejszej sprawie, zachodzą. Idąc za orzeczeniem SN z dnia 2 czerwca 2000 r., (II CKN 960/00, LEX nr 51976), przez trwałą przeszkodę, uniemożliwiającą wykonywanie władzy rodzicielskiej, należy rozumieć taki układ stosunków, który wyłącza sprawowanie przez rodziców władzy rodzicielskiej na stałe w tym sensie, że albo według rozsądnego przewidywania nie można ustalić czasu trwania tego układu albo - co najmniej - że układ ten będzie istniał przez czas długi. W tym przypadku, w przekonaniu Sądu taki układ nie zachodzi. M. K. mieszka w nieznacznej odległości od córki. Nadto powód i pozwany wzajemny posiada informację o miejscu zamieszkania dziecka. Nie ma żadnej obiektywnej przeszkody, która uniemożliwiałaby mu kontakt z małoletnią.

Druga z przesłanek, nadużywanie władzy rodzicielskiej, również w tym wypadku nie ma miejsca. Sąd nie posiada żadnej wiedzy by pozwany w jakikolwiek sposób nadużywał władzy rodzicielskiej. Matka małoletniej nigdy nie wskazywała na jakiekolwiek zachowania względem małoletniej, które nosiłby znamiona przemocy czy to fizycznej czy psychicznej.

Kolejną przesłanką do pozbawienia władzy rodzicielskiej jest takie zaniedbanie obowiązków względem dziecka, które mogą być zakwalifikowane jako rażące. Muszą to być więc zaniedbania poważne lub zaniedbania o mniejszej wadze, lecz nacechowane nasileniem złej woli, uporczywością i niepoprawnością. W tym miejscu trzeba zaznaczyć, że brak alimentacji nie może być zakwalifikowana jako rażące zaniedbanie względem dziecka, ale ma wpływ na ogólną ocenę sposobu wypełniania władzy rodzicielskiej M. K. wobec L. Z.. Ta przesłanka, ma kluczowe znaczenie w tej sprawie. Ojciec małoletniej wprawdzie obecnie nie kontaktuje się córką, ale taki stan rzeczy ma miejsce zaledwie od dwóch miesięcy. Wcześniej zaś mieszkał wraz z A. Z. (1) i L. Z., opiekował się małoletnią. W tym miejscu należy zaznaczyć, że oboje rodzice są osobami młodymi i należy im udzielić wszelkiej pomocy w poprawnym wykonywaniu władzy rodzicielskiej. Uczestnik okazuje zainteresowanie sprawami małoletniej, czego dowodem jest fakt, że pozwany sam wniósł o ustalenie jego ojcostwa wobec małoletniej.

Zgodnie z art. 89 § 1 kro jeżeli ojcostwo zostało ustalone przez uznanie, dziecko nosi nazwisko wskazane w zgodnych oświadczeniach rodziców, składanych jednocześnie z oświadczeniami koniecznymi do uznania ojcostwa. Rodzice mogą wskazać nazwisko jednego z nich albo nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki z nazwiskiem ojca dziecka. Jeżeli rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska dziecka, nosi ono nazwisko składające się z nazwiska matki i dołączonego do niego nazwiska ojca. Do zmiany nazwiska dziecka, które w chwili uznania już ukończyło trzynaście lat, jest potrzebna jego zgoda. W przedmiotowej sprawie rodzice nie złożyli zgodnych oświadczeń co do nazwiska dziecka, dlatego też Sąd ustalił iż małoletnia będzie nosił nazwisko utworzone przez połączenie nazwiska matki i ojca (...).

Art. 133 §1 kro stwierdza, że rodzice są obowiązani do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie się utrzymać samodzielnie chyba, że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. W przedmiotowej sprawie, małoletnia uprawniona do alimentacji nie może żadną miarą samodzielnie się utrzymać. L. Z. nie posiada również żadnego majątku, który mógłby dostarczyć sum potrzebnych na jej utrzymanie. W związku z czym świadczenia alimentacyjne są względem niej są uzasadnione. Matka poprzez osobistą opiekę i zaspokajanie podstawowych potrzeb życiowych spełnia ten obowiązek, ale jest także zobowiązana do ponoszenia połowy kosztów utrzymania córki. Nie ma bowiem żadnych przesłanek świadczących o tym by matka nie była w stanie łożyć na L. Z.. Jest osobą zdrową i od niedawna pracuje.

Art. 135 § 1 kro określa, że zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Odnosząc się do pierwszego kryterium należy uznać, iż usprawiedliwione potrzeby to takie, które zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi i stanowi zdrowia. Katalog usprawiedliwionych potrzeb życiowych jest sprawą indywidualną. W przedmiotowej sprawie Sąd wziął pod uwagę, że mamy do czynienia z dwuletnim dzieckiem, która dopiero się rozwija. Małoletnia jest dzieckiem zdrowym. Jej usprawiedliwione potrzeby niewątpliwie wzrosną, jednakże obecnie, kwota jaką Sąd zasądził tytułem alimentów nie jest wygórowana. Zdaniem Sądu, faktyczny koszt utrzymania małoletniej kształtuje się na poziomie około 1000 złotych miesięcznie. Na całkowity koszt utrzymania małoletniej składają się opłaty za wyżywienie, odzieży, środki higieniczne koszty związane z rozrywką czy mieszkaniem. Jak oświadczają rodzice zastępczy, którzy faktycznie utrzymują wnuczkę, koszt jej całkowitego utrzymania wynosi około 900 złotych, bez kosztów mieszkania. Sąd jednak wziął pod uwagę, że do kosztów utrzymania dziecka należy zaliczyć – choćby symbolicznie - koszty utrzymania lokalu w którym dziecko mieszka.

Odnosząc się do drugiej przesłanki, która uzależnia wysokość alimentów od możliwości zarobkowych i majątkowych, trzeba stwierdzić, że w tym wypadku, Sąd przyjął iż możliwości zarobkowe powoda i pozwanego wzajemnego są na poziomie najniższych zarobków krajowych. Pozwany jest człowiekiem młodym i zdolnym do pracy. Brak jest jakichkolwiek informacji o wykształceniu, doświadczeniu zawodowym czy posiadanym majątku przez M. K.. Strona pozwana i powodowa jednocześnie nie udowodniła iż pozwany ma większe możliwości zarobkowe czy majątkowe. Wyższa kwota, której żądała powódka, biorąc pod uwagę możliwości zarobkowe pozwanego oraz koszty utrzymania małoletniej byłaby zbyt wygórowana. W ocenie Sądu, pozwany w obecnej sytuacji, bez nadmiernego uszczerbku, jest w stanie łożyć kwotę określoną w wyroku.

Mając powyższe na uwadze, na mocy art. 84 § 1 kro, art. 111 § 1, art. 89 § 1 kro oraz 133 § 1 kro i 135 § 1 kro orzeczono jak w sentencji.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333 § 1 pkt. 1 kpc.

Z./ Odpis doręczyć A. Z. (1) z pouczeniem o terminie i sposobie wniesienia apelacji.