Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 104/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2013r.

Sąd Okręgowy w Jeleniej Górze w III Wydziale Karnym w składzie :

Przewodniczący – Sędzia SO Marek Klebanowicz

Ławnicy A. B., A. J.

Protokolant Ewa Król

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Lubaniu Haliny Frydrych

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2013r.

sprawy karnej

A. F. (1) urodzonego (...)

w Z. syna A. i G. z domu R.

oskarżonego o to, że:

w dniu 11 października 2012r. na ul. (...)w L., grożąc D. G.natychmiastowym użyciem przemocy oraz posługując się nożem, zmierzał bezpośrednio do zaboru w celu przywłaszczenia: dwóch butelek wódki marki (...)o wartości 14,45 zł każda, dwóch paczek papierosów marki (...)wartości 10,20 zł każda, piwa marki (...)wartości 1,79 zł, portfela marki (...)wartości 15 zł wraz z zawartością pieniędzy w kwocie 200 zł oraz bilonu, dowodu osobistego oraz polisy OC i dowodu rejestracyjnego motoroweru nr rej. (...), stanowiących własność D. G.oraz telefonu komórkowego marki N. (...)wartości 350 zł, stanowiącego własność A. G., powierzonego D. G., wszystko o łącznej wartości 616,09 zł, jednakże zamierzonego celu nie osiągając, z uwagi na interwencję podjętą przez funkcjonariuszy Straży Miejskiej w L.,

tj. o przestępstwo z art. 13§1 kk w zw. z art. 280§2 kk i art. 275§1 kk w zw. z art. 11§2 kk

I.  uznaje oskarżonego A. F. (1) za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art. 13§1 kk w zw. z art. 280§2 kk w zw. z art. 11§3 kk przy zastosowaniu art. 60§2 i §6 pkt 2 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności,

II.  na zasadzie art. 63§1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres tymczasowego aresztowania od dnia 11.10.2012r. do dnia 12.02.2013r.,

III.  na podstawie art. 44§1 kk orzeka przepadek i zarządza zniszczenie dowodu rzeczowego w postaci noża kuchennego,

IV.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe w tym opłatę w kwocie 300 zł.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 października 2012 r. ok. godz. 15 D. G.udał się do sklepu (...)znajdującego przy ul. (...)w L., gdzie zakupił dwie butelki wódki (...)dwie paczki papierosów marki (...)oraz piwo marki F.. D. G.zakupione przedmioty spakował do kieszeni spodni oraz kurtki, a następnie udał się pieszo w kierunku miejscowości Z.. Kiedy znajdował się na ul. (...)w L., podszedł do niego A. F. (1), po czym trzymając w prawej ręce nóż przyłożył jego ostrze do lewego boku pokrzywdzonego i zażądał wydania pieniędzy. Kiedy D. G.uniósł ręce do góry A.(1)zaczął przeszukiwać kieszenie pokrzywdzonego, a następnie wyjął stamtąd dwie butelki wódki marki (...)o wartości 14,45 zł każda, dwie paczki papierosów marki (...)o wartości 10,20 zł każda, piwo marki (...)o wartości 1,79 zł, portfel marki (...)o wartości 15 zł wraz z zawartością pieniędzy w kwocie 200 zł oraz bilonu, dowodu osobistego oraz polisy OC i dowodu rejestracyjnego motoroweru o nr rej. (...), stanowiących własność D. G.oraz telefonu komórkowego marki N. (...)wartości 350 zł, stanowiącego własność A. G., powierzonego D. G., wszystko o łącznej wartości 616,09 zł, kolejno odkładając te przedmioty na znajdującym się nieopodal murku.

dowód: zeznania D. G. k. 30 – 31, k.k.153-153v., zeznania A. G. k. 84-86, protokół zatrzymania rzeczy k. 4-6, zeznania J. M. k. 154, zeznania K. J. k. 13-14, wyjaśnienia A. F. (1) k.37-38, k. 45, k. 90-91, k. 152v.-153.

Kiedy A. F. (1)zauważył zbliżający się zmotoryzowany patrol funkcjonariuszy Straży Miejskiej schował nóż do kieszeni spodni. Niedługo potem został zatrzymany, funkcjonariusze zabezpieczyli znajdujący się przy nim nóż. W czasie zatrzymania oskarżony miał 0, 94 mg/dm3 alkoholu w wydychanym powietrzu.

dowód: zeznania J. M. k. 154, zeznania K. J. k. 13-14, k. 154v., zeznania A. S. k.63-64, protokół użycia urządzenia kontrolno- pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu k. 10.

A. F. (1)ma obecnie 30 lat. Był w przeszłości karany sądownie, ostatnio wyrokiem Sądu Rejonowego w Lubaniu z dnia 13 października 2003r. w sprawie II K 226/02 za przestępstwa z art. 279 par. 1 k.k.

dowód: informacja o osobie oskarżonego z KRK k. 71-72.

Oskarżony A. F. (1)przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu. Wyjaśnił, iż z uwagi na spożyty wcześniej alkohol, nie pamięta dokładnie przebiegu zdarzenia z udziałem pokrzywdzonego, zaś nóż, którym się wówczas posługiwał znalazł nieopodal palcu zabaw na ul. (...)w L.. (k.37-38, k. 45, k. 90- 91, k. 152 v.-153).

Sąd zważył, co następuje:

Zebrany w sprawie wiarygodny materiał dowodowy pozwala poczynić stanowcze ustalenia w zakresie sprawstwa A. F. (1) w zakresie zarzuconego mu czynu. W świetle konsekwentnych i logicznych zeznań pokrzywdzonego D. G., świadków J. M., K. J., A. S., uzyskanych dokumentów w postaci protokołu zatrzymania noża, protokołu użycia urządzenia kontrolno - pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu i protokołu oględzin miejsca, wyjaśnienia oskarżonego nie budzą wątpliwości.

Powołane zeznania pokrzywdzonego D. G. były logiczne i spójne. D. G. w sposób szczegółowy przedstawił przebieg zdarzenia z dnia 11 października 2012r. , opisał działania podejmowane przez oskarżonego. Jego zeznania korespondują z zeznaniami funkcjonariuszy straży miejskiej J. M. i K. J., jak również z zeznaniami A. S., którzy patrolując teren L. spostrzegli zdarzenie z udziałem oskarżonego i pokrzywdzonego i bezpośrednio po tym podjęli interwencję, dokonując zatrzymania A. F. (1), jak również zabezpieczyli nóż, którym się wówczas posługiwał. Zeznania w/w świadków były jasne i rzeczowe, zgodne ze sobą.

Za wiarygodne uznać należało również zeznania złożone przez A. G.. Jednakże okoliczności na jakie wskazywała, dotyczące faktu przekazania telefonu komórkowego synowi D. G., miały drugorzędne znaczenie dla ustaleń poczynionych w niniejszej sprawie.

Sąd dał także wiarę wszystkim zebranym w sprawie dokumentom, a w szczególności protokołowi zatrzymania noża, protokołowi użycia urządzenia kontrolno - pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu i protokołowi oględzin miejsca i na ich podstawie poczynił ustalenia faktyczne i dokonywał oceny wiarygodności wyjaśnień oskarżonego. Zostały one sporządzone przez podmioty uprawnione do ich wydania, mają prawem przepisaną formę, są rzetelne i dokładne. W toku całego postępowania żadna ze stron nie kwestionowała ich prawdziwości. Oględziny miejsca zdarzenia wykonane zostały w sposób staranny przez osoby posiadające niezbędne umiejętności.

Podstawą ustaleń faktycznych Sąd uczynił także pozostałe dokumenty zebrane w sprawie, a dotyczące trybu życia podejrzanego, jego karalności. Wszystkie one zasługują na danie im wiary, ich prawdziwości, czy rzetelności nikt nie kwestionował, wzajemnie się one uzupełniają z dowodami osobowymi i między sobą.

Mając na uwadze zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, Sąd uznał, iż nie budzi żadnych wątpliwości sprawstwo oskarżonego w zakresie zarzuconego mu czynu, będącego przedmiotem niniejszego postępowania karnego.

W dniu 11 października 2012r. na ul. (...)w L. A. F. (1), działając z zamiarem dokonania kradzieży, posłużył się nożem, którym zagroził pokrzywdzonemu i zażądał od niego natychmiastowego wydania pieniędzy. Bezpośrednio po tym, jak D. G.uniósł ręce do góry, oskarżony wyjął z jego kieszeni dwie butelki wódki marki (...)o wartości 14,45 zł każda, dwie paczki papierosów marki (...)o wartości 10,20 zł każda, piwo marki (...)o wartości 1,79 zł, portfel marki (...)o wartości 15 zł wraz z zawartością pieniędzy w kwocie 200 zł oraz bilonu, dowodu osobistego oraz polisy OC i dowodu rejestracyjnego motoroweru o nr rej. (...), stanowiących własność D. G.oraz telefonu komórkowego marki N. (...)wartości 350 zł, stanowiącego własność A. G., powierzonego D. G., wszystko o łącznej wartości 616,09 zł, za każdym razem rzeczy te odkładając na znajdującym się nieopodal murku. Oskarżony nie osiągnął jednak zamierzonego celu z uwagi na interwencję funkcjonariuszy straży miejskiej podjętą na miejscu zdarzenia.

Oskarżony zatem swoim działaniem wyczerpał znamiona czynu z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 2 kk.

Przypisany A. F. (1)czyn zakończył się jeszcze w fazie usiłowania, albowiem oskarżony podjął już czynności bezpośrednio zmierzające do realizacji zamiaru, wypełnił już część znamion rozboju. Interwencja funkcjonariuszy straży miejskiej uniemożliwiła mu jednak dokonanie czynu i osiągnięcie zaplanowanego celu.

Przy popełnieniu przestępstwa oskarżony w celu dokonania kradzieży rzeczy D. G. posłużył się nożem, o którym stanowi art. 280 § 2 kk.

Oskarżony swoim działaniem wyczerpał również znamiona przestępstwa z art. 275 § 1 k.k., albowiem wśród przedmiotów, do których zaboru bezpośrednio zmierzał, znajdował się portfel z zawartością dowodu osobistego D. G., a zatem dokumentu stwierdzającego jego tożsamość.

Sąd przyjął, iż A. F. (1)dopuścił się przypisanego mu przestępstwa działając umyślnie w zamiarze bezpośrednim. Chciał zagrozić pokrzywdzonemu użyciem noża i był to środek do osiągnięcia celu, jakim było natychmiastowe wydanie przez D. G.posiadanych przy sobie pieniędzy i rzeczy. Nie budzi zatem żadnych wątpliwości nie tylko sprawstwo ale i wina oskarżonego w zakresie przypisanego mu czynu.

W ocenie Sądu czyn oskarżonego charakteryzował się znacznym stopniem społecznej szkodliwości. Oskarżony wykazał lekceważenie dla porządku prawnego. Do zdarzenia z udziałem pokrzywdzonego doszło bowiem w biały dzień, na jednej z głównych ulic (...). Oskarżony chciał się wzbogacić kosztem pokrzywdzonego, znajdował się w czasie czynu pod wpływem alkoholu. Był już wcześniej karany sądownie.

Jako okoliczność łagodzącą Sąd uwzględnił w przypadku oskarżonego jego przyznanie się do popełnienia zarzucanego czynu, wyrażony krytycyzm wobec popełnionego przestępstwa, przeproszenie pokrzywdzonego oraz fakt, iż przypisane mu przestępstwo zakończyło się jeszcze w fazie usiłowania.

Łącząc wymienione powyżej okoliczności z dyrektywami wymiaru kary z art. 53 § 1 i 2 kk, Sąd wnioskował, że zasadne w stosunku do niego będzie nadzwyczajne złagodzenie kary przy zastosowaniu art. 60 § 2 pkt 1 kk. Nawet najniższa kara przewidziana w art. 280 § 2 kk byłaby karą nadmiernie surową, niesprawiedliwą.

Oskarżony w toku postępowania sądowego wyraził krytyczny stosunek wobec popełnionego przestępstwa, przeprosił pokrzywdzonego i zapłacił mu tytułem zadośćuczynienia kwotę 2 000 zł, pokrzywdzony zaś przebaczył mu i uznał swoją krzywdę za wynagrodzoną. W ten sposób został zlikwidowany konflikt między oskarżonym a pokrzywdzonym, powstały wskutek przestępstwa. Jest to doniosła okoliczność, którą musi się brać pod uwagę przy orzekaniu o karze. Gdy szkoda i krzywda ofiary przestępstwa zostaje zlikwidowana, zatem już nie istnieje, kara nie musi być surowa, bo spełniona jest zasadnicza funkcja kary, a to zadośćuczynienie poczuciu krzywdy ofiary. Państwo nie powinno stawać na przeszkodzie konsensualnemu załatwieniu sporu wywołanego przestępstwem, jeśli nie sprzeciwia się to podstawowym zasadom sprawiedliwości. Na tej idei oparto kodeks karny z 1997 roku (zob. Uzasadnienie projektu, Wyd. Prawnicze, 1997, s. 151 ).

Skoro jednym z głównych celów kary jest uświadomienie skazanemu naganności jego postępowania i wdrożenie do przestrzegania porządku prawnego, zaś funkcją procesu wyrównanie krzywdy spowodowanej przestępstwem, to w sytuacji, gdy cele te zostały osiągnięte już w trakcie postępowania, orzekanie wobec takiego oskarżonego surowej kary pozbawienia wolności, stanowiłoby wyłącznie czystą represję (odwet). W ocenie Sądu zachowanie oskarżonego, jakie miało miejsce po popełnieniu przestępstwa winno zostać "docenione" w wymiarze kary także dlatego, aby uzmysłowić potencjalnym sprawcom przestępstw opłacalność wyrównania spowodowanych przez siebie krzywd. Zastosowanie wobec sprawcy dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary powinno w ocenie Sądu stanowić dla sprawców innych przestępstw określony sygnał, iż okazana skrucha i naprawienie wyrządzonej krzywdy jest daleko idącą okolicznością wpływającą na wymiar kary.

O tym, jak istotną okolicznością jest pojednanie się sprawcy przestępstwa z pokrzywdzonym przesądził sam ustawodawca, stawiając ją na pierwszym miejscu wśród przykładowych okoliczności, uzasadniających nadzwyczajne złagodzenie kary (art. 60 § 2 pkt 1 k.k.). Przyznanie się bowiem do przestępstwa, przeproszenie pokrzywdzonego i uzyskanie jego przebaczenia tworzą dla wymiaru kary sytuację wyjątkową, przemawiająca za jej nadzwyczajnym złagodzeniem. Przekonuje o tym również lektura orzeczeń sądów powszechnych, w których okoliczność ta jest wskazywana, jako szczególnie istotna i pożądana, gdyż stanowi o spełnieniu celów procesu, tak w zakresie prewencji szczególnej - krytycyzm oskarżonego wobec własnego działania pozwala bowiem prognozować poprawę jego zachowania, jak też w zakresie prewencji generalnej - kształtuje bowiem pozytywne postawy: skruchy po stronie sprawcy przestępstwa oraz przebaczenia po stronie pokrzywdzonego, bez uszczerbku dla jego prawnie chronionych interesów (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 kwietnia 2012r. w sprawie II Aka 99/12, wyroki Sądu Apelacyjnego w Krakowie: z dnia 17 września 1992 r., II Akr 158/92, KZS 1992, z.10, poz.10 oraz z dnia12 września 1991 r., II Akr 87/91, KZS 1991, z. 9, poz.2).

Sąd Okręgowy dostrzega oczywiście fakt, że oskarżony był już wcześniej karany sądownie, jednakże ostatnie jego skazanie miało miejsce wyrokiem Sądu Rejonowego w. L.(1)z dnia 13 października 2003r. w sprawie II K 226/02 za przestępstwa z art. 279§ 1 k.k. ( tj. ok. 10 lat temu). Uprzednia karalność jest oczywiście okolicznością obciążającą, mającą istotne znaczenie dla wymiaru kary, niemniej należy mieć na uwadze, że ze swej istoty, jako okoliczność dotycząca osoby, a nie czynu sprawcy, nie ma wpływu na ocenę stopnia jego winy i społecznej szkodliwości popełnionego przez niego przestępstwa. Przepis art. 60 § 2 pkt kk nie wyklucza stosowania instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary wobec sprawców uprzednio karanych, w tym wobec recydywistów (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 22 stycznia 2004r. w sprawie II Aka 497/03).

Mając na uwadze powyższe Sąd uznał zatem, iż dla odniesienia wszystkich celów kary będzie wystarczające wymierzenie oskarżonemu kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Kara w takim wymiarze stanowi bowiem wyraz prawidłowej i wszechstronnej oceny wszystkich okoliczności decydujących o tej części wyroku i w stosunku do oskarżonego A. F. (1) jest karą, która właściwie realizuje stawiane przed nią cele.

Zgodnie z art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary zaliczono oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności w niniejszej sprawie, tj. okres jego tymczasowego aresztowania od dnia 11 października 2012r. do dnia 12 lutego 2013r.

Zabezpieczony w toku postępowania karnego nóż kuchenny służył oskarżonemu do popełnienia przestępstwa z art. 280 § 2 kk, dlatego też Sąd orzekł na podstawie art. 44 § 2 kk jego przepadek na rzecz Skarbu Państwa.

Wobec skazania oskarżonego oraz zdolności poniesienia przez niego kosztów sądowych, Sąd zasądził je od niego wraz z opłatą stosowną do wymierzonej kary (art. 627 kpk i art. 2 ust. 1 pkt 4 ustawy o opłatach w sprawach karnych).