Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 12 grudnia 2013 roku w sprawie z powództwa M. P. przeciwko R. G. i G. G. o zapłatę kwoty 50.987,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwoty 43.000,00 zł od dnia doręczenia wezwania do zapłaty do dnia zapłaty, Sąd Rejonowy w Kutnie w punkcie 1 zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 43.000,00 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 29 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty, w punkcie 2 oddalił powództwo w pozostałej części, a w punkcie 3 zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powoda kwotę 4.587,28 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, że strony zawarły umowę sprzedaży samochodu osobowego marki B. (...) wyprodukowanego w 2006 roku o nr rej. (...). Cenę sprzedaży określono na kwotę 43.000,00 zł. Powód zarejestrował zakupiony od pozwanych pojazd na terenie Austrii ponosząc koszty rejestracji, tłumaczenia dokumentów i ubezpieczenia samochodu w łącznej kwocie 1.143,55 euro, nadto dokonał naprawy samochodu, tj. naprawy klimatyzacji (koszt 250,00 zł), wymiany oleju u filtrów (koszt 520 zł), przeglądu pojazdu (koszt 54,00 euro), wymiany opon (1.399,99 zł). Powód poniósł także koszt winiety na terenie Austrii w wysokości 80,00 euro. W dniu 26 maja 2012 roku na terenie Republiki Federalnej Niemiec podczas kontroli drogowej stwierdzono, iż pojazd zakupiony przez powoda od pozwanych został skradziony we W. i z tej przyczyny został powodowi odebrany. Pismem z dnia 13 czerwca 2012 roku skierowanym do sprzedawcy powód odstąpił od umowy sprzedaży przedmiotowego pojazdu wzywając do zwrotu pieniędzy zapłaconych za wykonanie umowy w kwocie 43.000,00 zł w terminie 7 dni od daty doręczenia pisma, wniósł również o naprawienie powstałej szkody w wysokości 1.277,55 euro oraz 2.714,99 zł. Pozwany nie uznał odstąpienia od umowy i wezwania do zapłaty wskazując, iż nabył samochód od osoby fizycznej posiadającej wszelkie niezbędne dokumenty dotyczące pojazdu, a auto zostało zarejestrowane na terenie Polski i Austrii.

Podstawą powyższych ustaleń były niekwestionowane dokumenty załączone do akt sprawy. Sąd Rejonowy oddalił wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron na okoliczność zawarcia przez strony umowy sprzedaży w/w pojazdu z uwagi na to, iż okoliczność ta wynika z przedłożonych dokumentów, a fakt zawarcia przez strony przedmiotowej umowy był bezsporny. Sąd Rejonowy wskazał, że dowód z przesłuchania stron ma charakter posiłkowy.

Sąd I instancji uwzględnił powództwo w części, tj. w zakresie żądania zapłaty kwoty 43.000,00 zł wskazując, że konsument może dochodzić roszczeń z tytułu niezgodności towaru z umową na zasadach określonych ustawą z dnia 27 lipca 2002 roku o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej Zakupiony przez powoda pojazd okazał się niezgodny z umową sprzedaży, ponieważ był pojazdem kradzionym. Powodowi przysługiwało zatem prawo odstąpienia od umowy sprzedaży z uwagi na wadę prawną pojazdu oraz roszczenie o zwrot zapłaconej ceny. Na podstawie art. 864 k.c. Sąd Rejonowy przyjął solidarną odpowiedzialność pozwanych prowadzących działalność gospodarczą jako wspólnicy spółki cywilnej.

Sąd Rejonowy oddalił powództwo w części dotyczącej odszkodowania za poniesione przez powoda koszty dodatkowe w wysokości 5.272,00 zł (równowartość 1.277,55 euro) i 2.714,99 zł, ponieważ powód nie wskazał według jakiego kursu ustalił wartość obcej waluty oraz na jaki dzień dokonał oszacowania. Sąd I instancji zaznaczył, iż powód nie wykazał związku przyczynowego, który uzasadniałby przyjęcie odpowiedzialności pozwanych za poniesione przez powoda wydatki.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, skarżąc je w części, tj. w zakresie punktu 2 i 3. Wskazanemu wyrokowi apelujący zarzucił naruszenie:

- art. 233 § 1 k.p.c. na skutek czego Sąd dokonał błędnego ustalenia stanu faktycznego dotyczącego punktu 2 wyroku,

- art. 299 k.p.c. polegającą na oddaleniu wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron pomimo braku wyjaśnienia okoliczności istotnych dla ustalenia stanu faktycznego dotyczącego punktu 2 wyroku,

- art. 328 § 2 k.p.c. polegającą na braku wskazania podstawy faktycznej rozstrzygnięcia w uzasadnieniu wyroku dotyczącego punktu 2,

Powód wniósł o zmianę wyroku w punkcie 2 i 3 i orzeczenie co do istoty sprawy zgodnie z żądaniem zawartym w pozwie, biorąc przy tym pod uwagę te postanowienia Sądu, które nie podlegały zaskarżeniu, a miały wpływ na wynik sprawy, a nadto, zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania. Powód wniósł również o przeprowadzenie dowodu uzupełniającego z przesłuchania stron na okoliczność zasadności powództwa.

Zdaniem skarżącego zarzut naruszenia przepisu art. 233 k.p.c. wyraża się w nieuwzględnieniu, przez Sąd Rejonowy, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych zachodzących pomiędzy sprzedażą pojazdu, który wcześniej został skradziony, a utratą zainwestowanych następnie przez powoda w ten samochód pieniędzy. Sąd ustalił, że pozwani nie dopełnili swojego obowiązku starannej weryfikacji sprzedawanego przez nich pojazdu, a mimo to nie stwierdził istnienia normalnego związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy tym faktem, a szkodą jaką poniósł na skutek zakupu skradzionego samochodu. Ponadto skarżący wskazuje, iż Sąd I instancji oddalił wniosek powoda o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron, choć dowód ten mógł mieć istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy, w szczególności dla wykazania związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy działaniem pozwanych, a poniesioną przez powoda szkoda. Sąd dopuścił się w ten sposób naruszenia art. 299 k.p.c., na co strona powodowa zwróciła uwagę Sądu wpisując zastrzeżenie do protokołu rozprawy w trybie art. 162 k.p.c. Uzasadniając zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. pełnomocnik powoda podniósł, iż na podstawie uzasadnienia wyroku, w części oddalającej powództwo, niemożliwe jest odtworzenie toku rozumowania Sądu Rejonowego, który doprowadził do wydania orzeczenia.

W odpowiedzi na apelację pełnomocnik pozwanych wniósł o jej oddalenie i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego. W ocenie pozwanych apelacja jest polemiką z ustaleniami faktycznymi Sądu I instancji. Brak jest podstaw faktycznych do zarzucania pozwanym niedołożenia należytej staranności przy sprzedaży pojazdu jest pozbawione podstaw faktycznych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu.

Zaskarżone orzeczenie należało uznać za prawidłowe, stanowiące wynik właściwej oceny zebranego materiału dowodowego. Sąd Okręgowy podziela poczynione przez Sąd pierwszej instancji ustalenia, a w konsekwencji przyjmuje za własne.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c., gdyż dokonana przez Sąd Rejonowy ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego w żadnym stopniu nie wykracza poza ustawowo zakreślone ramy swobodnej oceny dowodów. Poczynione przez Sąd ustalenia znajdują pełne umocowanie w zebranym materiale, w zaproponowanych i przeprowadzonych dowodach. W kontrolowanej sprawie Sąd Rejonowy wydając wyrok wziął pod uwagę zebrane dowody i przeanalizował je, wskazując, jakie okoliczności uznał za udowodnione i na jakich w tej mierze oparł się dowodach. Zdaniem Sądu Okręgowego ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, ocena Sądu pierwszej instancji nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać. Należy podkreślić, iż tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona.

Zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. w sprawie niniejszej sprowadza się jedynie do polemiki z ustaleniami Sądu Rejonowego i przedstawia własną interpretację zgromadzonego w toku postępowania materiału dowodowego. W ocenie apelującego zarzut naruszenia przepisu art. 233 k.p.c. wyraża się w nie uwzględnieniu związków przyczynowo-skutkowych pomiędzy sprzedażą pojazdu a utratą zainwestowanych przez powoda w ten samochód pieniędzmi. Należy zauważyć, że dla zaistnienia odpowiedzialności odszkodowawczej ex contracto koniecznymi przesłankami jest zaistnienie szkody, naruszenie zobowiązania oraz związek przyczynowy pomiędzy nimi - warunkiem sine qua non jest, by naruszenie zobowiązania było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiada. Powód w następstwie zakupu przedmiotowego pojazdu poniósł koszty związane z rejestracją i ubezpieczeniem pojazdu, koszty winiety na terenie Austrii, koszty tłumaczenia niezbędnej dokumentacji, a także koszty naprawy samochodu, wymiany opon i oleju. Sąd Okręgowy podziela ocenę Sądu I instancji, iż dochodzone przez powoda należności obejmują wydatki związane z normalnym użytkowaniem samochodu. Powód poniósłby w/w koszty również wtedy, gdyby samochód nie byłby dotknięty wadą prawną. Szkodą majątkową w rozumieniu prawnym jest różnica między stanem majątkowym poszkodowanego, który powstał po nastąpieniu zdarzenia powodującego uszczerbek, a stanem jaki by istniał, gdyby to zdarzenie nie nastąpiło. W rozpatrywanej sprawie zdarzeniem takim miałoby być nienależyte wykonanie umowy w związku z świadczeniem rzeczy dotkniętej wadą. Niewątpliwie wskazane przez powoda koszty związane z eksploatacją samochodu istniałyby również, gdyby powód nie odstąpił od umowy sprzedaży samochodu, a przedmiot sprzedaży byłby wolny od wad. Tym samym koszty te nie stanowią szkody powoda, a zatem niezasadne jest roszczenie oparte na przepisie art. 471 k.p.c.

Zarzut powyższy rozważać należy w kontekście kolejnego zarzutu apelacji, a to naruszenia art. 299 k.p.c. Powód zarzuca Sądowi Rejonowemu niezasadne oddalenie wniosku o przesłuchanie stron. Istotnie Sąd I instancji nie dopuścił przedmiotowego dowodu. Należy jednak zaznaczyć, iż okoliczności, na które ten dowód ma być przeprowadzony powinny one obejmować fakty istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, które nie zostały wyjaśnione mimo przeprowadzenia innych dowodów albo z powodu braku innych środków dowodowych. W innych przypadkach przeprowadzanie dowodu z zeznań stron jest zbędne, a nawet niedopuszczalne (wyrok SN z 18 sierpnia 1982 r., I CR 258/82, LexisNexis nr (...)). Nawet zgodny wniosek stron nie obliguje sądu do ich przesłuchania, jeżeli sąd uzna, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie pozwala na ocenę istotnych w sprawie faktów (orzeczenia SN z 17 stycznia 1966 r., II PR 486/65, OSPiKA 1966, nr 9, poz. 209, LexisNexis nr (...); z 17 września 1946 r., C. III. 719/45, OSN 1948, nr II, poz. 34, LexisNexis nr (...)). Dowód z przesłuchania stron może być więc dopuszczony jedynie wtedy, gdy materiał dowodowy został wyczerpany lub też w danej sprawie w ogóle brak środków dowodowych, a fakty mające istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy nie zostały wyjaśnione. Jeśli zatem zebrany w sprawie materiał w pełni wyjaśnił stan faktyczny, nie ma podstaw do zarządzenia dowodu z przesłuchania stron. W niniejszej sprawie Sąd I instancji przeprowadził dowody z dokumentów, które stanowiły wystarczający materiał dowodowy dla oceny zasadności żądania odszkodowania za wskazane przez powoda koszty dodatkowe związane z zakupem samochodu od pozwanych. Sąd Rejonowy w konstruowaniu stanu faktycznego oparł się w tym zakresie na przedstawionych przez powoda rachunkach dokonując ich wnikliwej analizy. Zbędne zatem było przesłuchanie stron na okoliczności wykazane za pomocą innych środków dowodowych. Nie uzasadnia konieczności przeprowadzenia dowodu z przesłuchania stron samo to, iż powód dokonuje odmiennej od Sądu mertii oceny prawnej wyników postępowania dowodowego.

Niezasadny okazał się również zarzut naruszenia art. 328 § 2 k.p.c. Przepis ten określa wymogi formalne, jakim powinno odpowiadać uzasadnienie wyroku. Sąd Rejonowy w sowim uzasadnieniu wskazał motywy dokonania konkretnych ustaleń faktycznych, oraz przeprowadził wywód prawny w sposób pozwalający na ocenę jego prawidłowości. Sąd pierwszej instancji w sposób wystarczający wytłumaczył, dlaczego uznał roszczenie powodów o zasądzenie odszkodowania z tytułu wadliwego wykonania umowy sprzedaży za nieuzasadnione, i zawarł to wyjaśnienie w uzasadnieniu orzeczenia, powołując prawidłową podstawę prawną.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

Zważywszy na wynik kontroli instancyjnej o kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. i zasądził od powoda na rzecz pozwanych solidarnie kwotę 600 zł w tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego - § 6 pkt 4 w zw. z § 12 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2002 r., nr 163, poz. 1349 ze zm.).