Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Ca 1404/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 22 kwietnia 2015 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi w sprawie z powództwa (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W. przeciwko J. C. o zapłatę kwoty 1 075,04 złotych:

- w punkcie 1 zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 765,34 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 lutego 2014 roku do dnia zapłaty oraz kwotę 149,10 zł tytułem zwrotu kosztów procesu;

- w punkcie 2 oddalił powództwo w pozostałej części;

- w punkcie 3 nadał wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód zaskarżając go w części, tj. w pkt 1 w zakresie w jakim orzeka o kosztach procesu oraz w pkt 2 w całości. Skarżący zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu obrazę przepisów prawa materialnego, która miała wpływ na treść rozstrzygnięcia, tj.:

- art. 65 § 1 i 2 k.c. przez dokonanie błędnej wykładni oświadczeń woli stron złożonych w dniu 19.10.2012 roku w umowie pożyczki nr (...), polegającej na przyjęciu z pominięciem kontekstu sytuacyjnego, oraz realiów rynkowych dotyczących umów pożyczki w jakich oświadczenia woli zostały złożone, że zgodnym zamiarem stron było określenie w warunkach umowy pożyczki kwoty 394,91 zł tytułem opłaty za obsługę pożyczki w domu jako opłaty za usługę polegającą na odbieraniu przez przedstawiciela pożyczkodawcy kwot rat pożyczki bezpośrednio w domu pożyczkobiorcy - nie natomiast jako ryczałtowo ujmowane odszkodowanie zmierzające do nakłonienia pożyczkobiorcy do spłat zadłużenia bez wytaczania powództwa,

- art. 6 k.c. w zw. z art. 720 § 1 k.c. poprzez niewłaściwe ich zastosowanie polegające na uznaniu, iż to powoda obciąża obowiązek udowodnienia, iż pozwana dokonywała spłat zadłużenia określonego umową pożyczki (w tym opłaty za obsługę pożyczki w domu) nr (...), w sytuacji gdy to na stronie pozwanej ciążył obowiązek przedstawienia dowodów na okoliczność spłaty zadłużenia zaciągniętego kredytu, jeżeli chciała ona wykazać błąd powoda w zakresie wysokości roszczenia dochodzonego w niniejszym postępowaniu.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 1 poprzez zasądzenie od pozwanego J. C. na rzecz (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W., zwrotu kosztów postępowania wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie przed sądem I instancji, zmianę zaskarżonego wyroku w punkcie 2 poprzez zasądzenie pozwanego J. C. na rzecz (...) Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego InSecura z siedzibą w W. dalszej kwoty roszczenia w wysokości 309,70 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 21.02.2014 r. do dnia zapłaty. Skarżący wniósł ponadto o zasądzenie od pozwanej E. S. na rzecz powoda zwrotu kosztów procesu wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie apelacyjne

Ewentualnie wniósł o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji oraz pozostawienie temu sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania wraz z kosztami zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych za postępowanie przed sądem I instancji oraz postępowanie apelacyjne.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja jako bezzasadna podlegała oddaleniu.

Stosownie do treści art. 505 13 § 2 k.p.c., uzasadnienie Sądu drugiej instancji w postępowaniu uproszczonym powinno zawierać jedynie wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa, jeżeli nie przeprowadzano postępowania dowodowego. Sytuacja opisana w cytowanym przepisie miała miejsce w rozpoznawanej sprawie.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zostało wydane w wyniku prawidłowo ustalonego stanu faktycznego, które to ustalenia Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne, jak również w następstwie bezbłędnie zastosowanych przepisów prawa materialnego.

Wbrew odmiennemu stanowisku skarżącego, Sąd Rejonowy nie dopuścił się naruszenia wskazywanych w apelacji przepisów prawa materialnego, tj. 65 § 1 i 2 k.c. oraz art. 6 k.c. w zw. z art. 720 § 1 k.c.

Należy mieć na względzie, że powód w pozwie precyzyjnie wskazał wysokość poszczególnych kwot składających się na dochodzoną przez niego należność, a ponadto określił ich źródło. Zgodnie ze wskazaniem powoda kwota 309,70 zł, co do której powództwo oddalił Sąd I instancji, została określona jako dochodzona tytułem zwrotu kosztów. Powód zatem nie wskazywał by należność ta stanowiła równowartość opłaty za obsługę pożyczki w domu, którą to okoliczność podnosi w apelacji.

Umowa pożyczki zawarta między stronami przewiduje wprawdzie opłatę za obsługę pożyczki w domu wynoszącą 394, 91 zł, jednakże nie jest to kwota tożsama co do wysokości z tą wskazywaną w pozwie. Powód zatem nie wykazał by kwota dochodzona w pozwie tytułem zwrotu kosztów stanowiła w istocie opłatę za obsługę pożyczki w domu. Na powodzie natomiast spoczywał w tym zakresie, zgodnie z treścią art. 6 k.c., ciężar dowodu obligujący go do wykazania z jakiego tytułu i w jakiej wysokości dochodzi swojego roszczenia.

Skoro więc powód nie udowodnił wysokości swojego roszczenia co do kwoty 309,70 złotych brak było podstaw do uwzględnienia żądania w tym zakresie. Nie sposób zatem zakwestionować częściowego oddalenia powództwa wyrokiem zaocznym.

Niejako na marginesie należy wskazać, że zgodnie z art. 339 § 2 k.p.c., sąd wydając wyrok zaoczny dysponuje jedynie przedstawionymi przez powoda okolicznościami faktycznymi i może uznać je za zgodne z prawdą bez przeprowadzania postępowania dowodowego, jeżeli nie budzą one uzasadnionych wątpliwości albo nie zostały przytoczone w celu obejścia prawa. Niezależnie jednak od ustalenia podstawy faktycznej, sąd zawsze jest zobowiązany rozważyć, czy żądanie pozwu jest zasadne w świetle norm prawa materialnego, a negatywny wynik takiej analizy powoduje wydanie wyroku zaocznego oddalającego powództwo.

Powyższej oceny zasadności żądania powoda w świetle norm prawa materialnego dokonał również i Sąd Rejonowy orzekający w niniejszej sprawie przyjmując, że kwota 309,70 złotych stanowiła w istocie ryczałtowo ujmowane odszkodowanie obejmujące naprawienie szkody polegającej na poniesieniu przez wierzyciela kosztów jakie powstają po stronie kredytodawcy w związku z podjęciem czynności zmierzających do nakłonienia kredytobiorcy do spłaty zadłużenia bez wytaczania powództwa, a więc iż jest niedopuszczalnym i sprzecznym z ustawą zastrzeżeniem kar umownych na wypadek niewykonania bądź nienależytego wykonania zobowiązania. Poglądu tego Sąd odwoławczy wprawdzie nie podziela, nie zmienia to jednak faktu, iż oddalenie powództwa co do kwoty 309, 70 zł było w pełni uzasadnione z uwagi na to, że powód nie wykazał, iż rzeczywiście należność ta dochodzona jest tytułem zwrotu opłaty za obsługę pożyczki w domu.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 6 k.c. w zw. z art. 720 § 1 k.c. należy wskazać, że tak sformułowany zarzut nie przystaje do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy.

Stosownie do art. 6 k.c., ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W myśl z kolei art. 232 zd. l k.p.c., strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. Jeżeli strona nie udowodniła twierdzeń przytoczonych na uzasadnienie zgłaszanych żądań czy zarzutów, naraża się na przegranie procesu. W przedmiotowej sprawie niewątpliwie obowiązek wynikający z powyższych przepisów spoczywał na powodzie, dlatego też w związku z nieudowodnieniem istnienia dochodzonego roszczenia co do kwoty 309,70 złotych, niniejsze powództwo w tym zakresie podlegało oddaleniu.

Pozwany natomiast nie stawił się na rozprawę i nie wdał się w spór, co skutkowało wydaniem przez sąd I instancji wyroku zaocznego. Nie kwestionował również w żaden sposób wysokości należności dochodzonej przez powoda nie zgłaszając w tym zakresie żadnych zarzutów. Trudno zatem obarczać go ciężarem dowodzenia okoliczności, których w istocie w ogóle nie zgłosił.

Mając na uwadze powyższe, a także fakt, że w postępowaniu apelacyjnym nie ujawniono okoliczności, które Sąd drugiej instancji winien wziąć pod uwagę z urzędu, apelacja podlegała oddaleniu w oparciu o art. 385 k.p.c.