Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wnioskiem z dnia 18 maja 2015 roku, wniesiono o wpisanie w dziale III księgi wieczystej (...) na rzecz G. Z. prawa, o którym mowa w § 7 aktu notarialnego Rep. A (...), czyli dożywotniego, bezpłatnego i wyłącznego prawa do korzystania z całego lokalu mieszkalnego opisanego w §1 tego aktu

Postanowieniem z dnia 28 sierpnia 2015r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił wniosek.

Sąd I instancji oparł powyższe rozstrzygnięcie na następujących ustaleniach stanu faktycznego:

Księga wieczysta (...) prowadzona jest dla spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego nr (...), położonego w Ł. przy ulicy (...). W dziale II jako uprawiona ujawniona jest L. Z., na podstawie umowy o podział majątku wspólnego - akt notarialny z dnia 18 kwietnia 2006 roku Rep A 1089/2006 przed J. M. notariuszem w B. .

W umowie z dnia 18 kwietnia 2006 roku Rep A 1089/2006 G. Z. i L. Z. dokonali podziału majątku wspólnego w ten sposób, że m.in. uprawnioną z tytułu spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu, dla którego prowadzona jest księga (...), stała się L. Z.. Zgodnie z § 7 powołanego aktu L. Z. zezwoliła G. Z. na dożywotnie, bezpłatne i wyłączne korzystanie z całego lokalu mieszkalnego, dla którego prowadzona jest księga wieczysta (...).

Przy takich ustaleniach stanu faktycznego Sąd I instancji wywiódł, że w przedmiotowej sprawie nie budzi wątpliwości, iż L. Z. zezwoliła G. Z. na dożywotnie, bezpłatne i wyłączne korzystanie z całego lokalu mieszkalnego, dla którego prowadzona jest księga wieczysta (...). Inną kwestię stanowi charakter opisanego prawa oraz konieczność ustalenia, czy jest to prawo mieszczące się w katalogu praw podlegających ujawnieniu w księdze wieczystej, stosownie do dyspozycji powołanego art. 16 ustawy o księgach wieczystych i hipotece

Nie istnieje przepis ustawy uprawniający do obciążenia użytkowaniem własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu, taki jak przy obciążeniu tego prawa hipoteką (art. 65 ust. 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece). Artykuł 265 k.c. nie wymienia praw obciążanych użytkowaniem. Decydują o tym przepisy szczególne dotyczące ich charakteru. Spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu jest unormowane w przepisach szczególnych, tj. w ustawie z dnia 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych, mającej tu podstawowe znaczenie ( art. 244 § 2 k.c.). Dysponent spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu nie może narzucić spółdzielni mieszkaniowej rozwiązań sprzecznych z przepisami tej ustawy powodujących eliminację uprawnień właściciela przewidzianych w art. 17(16) u.s.m.

Mając na uwadze powyższe ustalenia, Sąd I instancji uznał, że brak jest podstaw do uwzględnienia wniosku i na podstawie 626 ⁹ k. p. c oddalił wniosek.

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia złożył wnioskodawca.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu :

–

naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art.626 ⁸ § 2 k.p.c., poprzez zaniechanie oceny treści dokumentu stanowiącego podstawę wpisu do księgi wieczystej, którego wypis znajduje się w aktach księgi wieczystej – tj. zaniechania wykładni aktu notarialnego z dnia 18 kwietnia 2006 roku w zakresie prawa przyznanego skarżącemu w ramach §7 wskazanego aktu notarialnego;

–

naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 626 ⁹ k.p.c. w związku z art. 16 ust. 1 i 2 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w związku z art. 628 ⁸§ 2 k.p.c. w zw. z art. 31 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, poprzez oddalenie wniosku o wpis w księdze wieczystej prawa ustanowionego na rzecz skarżącego na mocy aktu notarialnego z dnia 18 kwietnia 2006r., w sytuacji gdy prawo opisane w § 7 aktu notarialnego, niezależnie od jego kwalifikacji jako prawa rzeczowego czy prawa osobistego podlegało wpisowi w dziale III księgi wieczystej, a spełnione są wszelkie przesłanki formalne do dokonania takiego wpisu ( adekwatna treść i forma dokumentu będącego podstawą wpisu;

–

naruszenie przepisów prawa materialnego, tj. art. 252 k.c., art.993 k.c. w zw. z art. 16 ustawy o księgach wieczystych i hipotece, w związku z art. 65 § 1 i § 2 k.c. w zakresie językowej wykładni dokumentu, poprzez zaniechanie zastosowania tych przepisów i pominięcie faktu, że zarówno w języku prawnym jak i języku prawniczym wyrażenie „korzystanie” obejmuje zarówno używanie rzeczy, jak i pobieranie z niej pożytków – jeżeli przyjąć, że spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu nie może być obciążone użytkowaniem, nie ulega wątpliwości , ze może być obciążone dzierżawą na czas oznaczony ( dożywotnio), a odpłatność z tytułu dzierżawy była wkomponowana w strukturę umowy podziału majątku wspólnego – uczestniczka uzyskiwała wszystkie nieruchomości wchodzące w skład majątku wspólnego, a skarżący częściowo ekwiwalent w postaci wyłącznego korzystania z lokalu ( art. 693§2k.c.), a nie ulega wątpliwości, ze dzierżawa jest prawem osobistym podlegającym ujawnieniu w księdze wieczystej.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez dokonanie wpisu w dziale III księgi wieczystej (...) na rzecz skarżącego prawa o którym mowa w § 7 aktu notarialnego Rep.A (...) zgodnie z wnioskiem z dnia 18 maja 2015r. Ewentualnie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Nadto skarżący wniósł o obciążenie kosztami postępowania skarżącego i uczestniczki postępowania w zakresie przez te podmioty poniesionym.

Sąd Okręgowy zważył , co następuje:

Apelacja nie jest zasadna.

Wbrew zarzutom skarżącego podniesionym w apelacji Sąd I instancji prawidłowo zastosował zarówno przepisy procedury cywilnej, regulującej postępowanie wieczystoksięgowe jak też przepisy prawa materialnego.

Ustalenia stanu faktycznego i rozważania poczynione przez Sąd I instancji , Sąd Okręgowy przyjmuje za własne, bez konieczności ponownego ich przytaczania.

Zarzuty podniesione w apelacji, w ocenie Sądu Okręgowego stanowią jedynie nieuprawniona polemikę z trafnym rozstrzygnięciem Sądu I instancji.

W szczególności bezzasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 626 ⁸ § 2 k.p.c., zgodnie z którym rozpoznając wniosek o wpis, sąd bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej.

Rozpoznając wniosek w przedmiotowej sprawie, Sąd I instancji dokonał zarówno analizy treści wniosku o wpis, treści księgi wieczystej , jak też załączonego do wniosku dokumentu. Zdaniem Sądu Okręgowego, analiza ta jest prawidłowa.

W rozpoznawanej sprawie jest okolicznością niekwestionowaną, że przedmiotowa księga wieczysta prowadzona jest dla ograniczonego prawa rzeczowego jakim jest własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszalnego.

Jak wynika z zapisu aktu notarialnego, L. Z. zezwoliła G. Z. na dożywotnie, bezpłatne i wyłączne korzystanie z całego lokalu mieszkalnego, dla którego prowadzona jest księga wieczysta (...). Tak określony charakter tego prawa nie pozwala na przyjęcie, że mieści się ono w katalogu praw opisanych dyspozycją art. 16 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece ( t.j. Dz.U. z 2013r., poz.707 ze zm.). Dożywotnie, bezpłatne i wyłączne korzystanie z lokalu mieszkalnego nie mieści się w katalogu praw rzeczowych, bo nie sposób wskazać prawa rzeczowego, czy osobistego spełniającego przesłanki opisane w przedmiotowym akcie notarialnym.

Rację ma Sąd I instancji, że nie ma dowolności w żądaniu ujawnienia w dziale III księgi wieczystej roszczeń, czy też praw osobistych. Przepis rangi ustawowej musi w wyraźny sposób zezwalać na ujawnienie danego prawa osobistego, czy roszczenia w oparciu o przepis art. 16 powołanej ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Nie sposób także przyjąć, że dożywotnie , bezpłatne i wyłączne korzystanie z lokalu mieszkalnego jest roszczeniem z umowy dzierżawy. Stosownie bowiem , do art. 693 § 1 k.c. przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony , a dzierżawca zobowiązany jest płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

Zatem zupełnym nieporozumieniem jest określenie uprawnienia do dożywotniego , bezpłatnego i wyłącznego korzystania z lokalu mieszkalnego jako realizacji roszczenia z umowy dzierżawy.

W ocenie Sądu Okręgowego, wbrew stanowisku prezentowanego przez skarżącego, brak jest jakichkolwiek podstaw do twierdzenia, że żądanie dokonania wpisu jest żądaniem ujawnienia prawa dzierżawy.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy oddalił apelacje jako bezzasadną na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art.13 § 2 k.p.c.