Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I.C. 665/15

UZASADNIENIE

Powód (...) Sp. z o.o., sp. komandytowo- akcyjna z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego P. B. kwoty 484,90 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Jednocześnie powód domagał się zasądzenia na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że na podstawie umów cesji wierzytelności oraz wniesienia aportu przez (...) Sp. z o.o. w W. przejął od (...) Sp. z o.o. wierzytelność wobec pozwanego z tytułu zawartej umowy pożyczki nr (...). Pozwany do dnia dzisiejszego nie uregulował swego zadłużenia wynikającego z tej umowy. Na potwierdzenie powyższych okoliczności powód załączył do pozwu warunki umowy pożyczki, upomnienie, wezwania do zapłaty, przelewy bankowe, wzór umowy pożyczki.

Pozwany P. B. nie zajął merytorycznego stanowiska w sprawie.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 30 listopada 2013 roku (...) Sp. z o.o. zawarła z P. spółka z organiczną odpowiedzialnością S.K.A. Umowę Ramową (...) stanowiącą podstawę do zawierania przez strony kolejnych transakcji instrumentów pochodnych (m.in. transakcji kredytowych instrumentów pochodnych - swapów ryzyka kredytowego). Potwierdzeniem Transakcji Kredytowego Instrumentu Pochodnego z dnia 17 grudnia 2013 roku przeniesiono ryzyko kredytowe z (...) Sp. z o.o. na P. spółka z organiczną odpowiedzialnością S.K.A. Transakcja Kredytowego Instrumentu Pochodnego dotyczyła okoliczności, że (...) Sp. z o.o. płaci P. spółka z organiczną odpowiedzialnością S.K.A. stałe wynagrodzenie w zamian za zabezpieczenie związane z wystąpieniem zdarzenia kredytowego (określonego jako brak zapłaty) odnoszącego się do wierzytelności wynikających z pożyczek gotówkowych. W dniu 30 grudnia 2013 roku zostało skierowane zawiadomienie o wystąpieniu zdarzeń kredytowych oraz zawiadomienie o rozliczeniu z fizyczną dostawą. W związku z wystąpieniem zdarzenia kredytowego w stosunku do zabezpieczonych wierzytelności oraz zaistniałym obowiązkiem rozliczeniem transakcji także w dniu 30 grudnia 2013 roku (...) Sp. z o.o. przeniosła dostarczone wierzytelności na P. spółka z organiczną odpowiedzialnością S.K.A. i otrzymała od (...) Sp. z o.o. SKA wynagrodzenie. Jednocześnie w dniu 30 grudnia 2013 roku (...) Sp. z o.o. wydała oświadczenie o potrąceniu wierzytelności powstałych w wyniku wzajemnych transakcji. Żadna z umów nie zawierała jednak wykazu wierzytelności będących ich przedmiotem. Następnie zgodnie z protokołem Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia spółki pod firmą (...) Sp. z o.o. SKA sporządzonym w dniu 21 stycznia 2014 roku w formie aktu notarialnego (...) Sp. z o.o. stała się komplementariuszem (...) Sp. z o.o. SKA. W związku ze zmianą komplementariusza, (...) Sp. z o.o. SKA zmieniła nazwę na (...) Sp. z o.o. SKA. Zgodnie z Umową zbycia ogółu praw i obowiązków komplementariusza spółki komandytowo - akcyjnej działającej pod firmą (...) Sp. z o.o. SKA z dnia 21 stycznia 2014 roku. Na podstawie umowy, spółka (...) Sp. z o.o. stała się jedynym wspólnikiem (posiadającym 100% udziałów) spółki (...) Sp. z o.o. Jednocześnie, na podstawie protokołu Nadzwyczajnego Walnego Zgromadzenia spółki pod firmą (...) Sp. z o.o. SKA (akt notarialny z dnia 21 stycznia 2014 roku, Repertorium A numer (...)) wyrażono zgodę na przeniesienie przez dotychczasowego komplementariusza, to jest spółkę pod firmą (...) Sp. z o.o., ogółu praw i obowiązków w Spółce na spółkę pod firmą (...) Sp. z o.o. (dowód: Umowa Ramowa z 30.11.2013r. k. 28-35; Załącznik do Umowy Ramowej k. 36-38; akty notarialne z 21.01.2014r. (uchwały i protokół) z listami obecności k. 39-43; Umowa zbycia ogółu praw i obowiązków komplemetariusza k. 44-45; Potwierdzenie transakcji kredytowego instrumentu pochodnego k. 46-48; Zawiadomienie o rozliczeniu k. 61; Zawiadomienie o zdarzeniu kredytowym k. 62-63; oświadczenia o potrąceniu wierzytelności k. 64).

W dniu 21 października 2013 roku (...) sp. z o.o. skierował do P. B. wezwanie do zapłaty z związku z przekroczeniem terminu do zapłaty zadłużenia z tytułu zaciągniętej pożyczki nr (...), w dniu 18 listopada 2013 roku – kolejne wezwanie do zapłaty, a w dniu 18 grudnia 2013 roku – ostateczne wezwanie do zapłaty kwoty 446,10 zł wynikającej z w/w pożyczki w terminie 2 dni – wszystkie pisma były niepodpisane (dowód: pisma k. 17, 18, 19).

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 339 § 1 kpc jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę albo mimo stawienia się nie bierze udziału w rozprawie, sąd wyda wyrok zaoczny. W tym drugim wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie lub w pismach procesowych doręczonych pozwanemu przed rozprawę, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa.

W przekonaniu Sądu, w okolicznościach sprawy niniejszej, twierdzenia powoda, z których wywodził on swe roszczenia ocenić należało jako budzące uzasadnione wątpliwości. Stąd też nie zachodziły podstawy do wydania wyroku zaocznego uwzględniającego powództwo.

Z treści art. 509 § 1 kc wynika, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. O ważnej i skutecznej umowie cesji wierzytelności można zatem mówić (co do zasady) wówczas gdy dotyczy ona wierzytelności już istniejącej (pod pewnymi warunkami również wierzytelności przyszłej) i gdy powyższa czynność prawna nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom, umowie łączącej dłużnika i zbywcę wierzytelności lub właściwości zobowiązania, z którego wierzytelność będąca przedmiotem przelewu wynika. Uwzględnienie żądania powoda uzależnione zatem było od ustalenia, iż umowy przelewu wierzytelności zawarte pomiędzy nim a wcześniejszymi nabywcami wierzytelności oraz pierwotnym wierzycielem (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. były zarówno ważne, jak i skuteczne.

Jeśli chodzi o istnienie wierzytelności to wskazać należy, iż powód wywodził ją z umowy pożyczki nr (...) łączącej pozwanego i (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. W związku z tą umową – według twierdzeń powoda – po stronie pozwanej powstał obowiązek zapłaty kwoty dochodzonej pozwem.

Istnienie umowy pomiędzy pozwanym a pierwotnym wierzycielem w okolicznościach sprawy niniejszej nasuwało wątpliwości, albowiem umowy takiej, ani jej kopii, powód nie załączył do wniesionego przez siebie pozwu. Wśród załączonych dokumentów znajduje się jedynie projekt Ramowej umowy pożyczki wraz z załącznikami. Istnienia umowy nie potwierdza bynajmniej wydruk zatytułowany „Twoje warunki umowy pożyczki w V..pl” (k. 16). Nie wiadomo bowiem, na jakiej podstawie i przez kogo wydruk ten został sporządzony. Wydruk ten nie został też w ogóle uwierzytelniony. Nie ma więc on żadnej mocy dowodowej, nawet właściwej dokumentowi prywatnemu w rozumieniu przepisów kpc.

Poza tym analiza kopii przelewów dokonanych rzekomo na rachunek pozwanego również budzi wątpliwości co do tego, aby pierwotnemu wierzycielowi (...) przysługiwała wierzytelność wynikająca z umowy pożyczki nr (...) w stosunku do P. B.. Z wyciągu z rachunku bankowego (k. 20) wynika bowiem, iż pozwany potwierdził rejestrację i zgodził się na umowę pożyczki V..pl nr (...), z kolei w wydruku zatytułowanym „Twoje warunki umowy pożyczki w V..pl” (k. 16) w ogóle nie wskazano numeru pożyczki, której dotyczy. Natomiast z wyciągu z rachunku bankowego (k. 21) wynika, że na konto pozwanego przelano kwotę 300,00 zł tytułem pożyczki nr (...). Jednakże z powyższego wynika, iż brak jest dowodu potwierdzającego, aby pozwany potwierdził rejestrację i zgodził się na umowę pożyczki V..pl nr (...), a więc nie wiadomo z jakiego tytułu i na jakiej podstawie dokonano przelewu kwoty 300,00 zł. Istnienia zobowiązania pozwanego względem powoda nie można również opierać o wzór umowy pożyczki dołączony do sprawy, wezwań do zapłaty czy upomnień. Stanowią one jedynie kserokopie dokumentów nieopatrzone podpisem o ich zgodności z oryginałem. Zatem jak wyżej wskazano nie mogą one stanowić dowodu w sprawie.

W konsekwencji, wątpliwości Sądu wzbudzała również skuteczność umów cesji wierzytelności zawartych przez powoda, wcześniejszych nabywców wierzytelności i pierwotnego wierzyciela (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. Na podstawie zaprezentowanych przez stronę powodową dowodów nie da się bowiem, zdaniem Sądu, wywieść wniosku, że umowa te obejmowały wierzytelność przysługującą (...) sp. z o.o. z w stosunku do pozwanego. W szczególności pierwsza z tych umów łącząca pierwotnego wierzyciela i (...) sp. z o.o. spółkę komandytowo-akcyjną ma charakter ramowy i nie zawiera wykazu wierzytelności, których przelewu dotyczy. Pozostałe umowy także nie precyzują powyższej okoliczności – żadna z nich nie zawiera zestawienia wierzytelności. Nie stanowi bowiem takiego zestawienia załączony do pozwu wydruk (k. 49-60) zawierający bliżej nie zidentyfikowane dane numeryczne, a ponadto nie wiadomo kiedy i przez kogo został on sporządzony.

W ocenie Sądu nie zostały złożone przez stronę powodową jakiekolwiek dokumenty mające stanowić dowód istnienia zobowiązania pozwanego, wysokości świadczenia, terminu spełnienia świadczenia. Dlatego też, w ocenie Sądu, dowody przedstawione przez powoda nie były wystarczające do uwzględnienia zgłoszonego przez niego roszczenia.

Obowiązek udowodnienia zasadności roszczenia, w tym przypadku istnienia po stronie pozwanego P. B. ważnego zobowiązania względem powoda obciąża zawsze stronę powodową, co wynika z podstawowej zasady rozkładu ciężaru dowodu uregulowanej w art. 6 kc. Zgodnie z treścią tego przepisu ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W sprawie niniejszej w ocenie Sądu powód tego nie uczynił. Fakt istnienia po stronie pozwanej zobowiązania oparty jest wyłącznie na twierdzeniach powoda (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22.11.2001r., I PKN 660/00: „Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 kpc) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 kpc i art. 6 kc)”).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji wyroku.

SSR Karol Kwiatkowski