Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Ciechanowie Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący – SSR Lidia Kopczyńska

Protokolant - Elżbieta Marciniak

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2015 r. w Ciechanowie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) z siedziba w G.

przeciwko B. Ś.

o zapłatę

orzeka

I.  zasądza od pozwanej B. Ś. na rzecz powoda (...) z siedziba w G. kwotę 19318,68 zł (dziewiętnaście tysięcy trzysta osiemnaście złotych sześćdziesiąt osiem groszy) z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 13 maja 2011 r. do dnia zapłaty;

II.  zasądza od pozwanej B. Ś. na rzecz powoda (...) z siedziba w G. kwotę 2663,36 zł (dwa tysiące sześćset sześćdziesiąt trzy złote trzydzieści sześć groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

III.  zasądza od pozwanej B. Ś. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Ciechanowie) kwotę 1136,44 zł (jeden tysiąc sto trzydzieści sześć złotych czterdzieści cztery grosze) tytułem zwrotu sum budżetowych;

IV.  zasądza od pozwanej B. Ś. na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Ciechanowie) kwotę 724 zł (siedemset dwadzieścia cztery złote) tytułem opłaty sądowej nie uiszczonej przez powoda.

Sygn. akt I C 791/15

UZASADNIENIE

Powód (...) z siedzibą w G. w pozwie złożonym do Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie w dniu 13 maja 2011 r. wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej B. Ś. kwoty 19318,68 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu tj. 13 maja 2011 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów procesu.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że pozwana B. Ś. zawarła w dniu 30 czerwca 2010 r. umowę pożyczki kwoty 20 000 zł. Strony uzgodniły w umowie termin zwrotu pożyczki wraz z zastrzeżeniem, że w razie nie wywiązania się z umowy w zakreślonym terminie zostaną naliczone odsetki karne. Wysokość umownych odsetek karnych ustalona była według zmiennej stopy oprocentowanej obowiązującej w danym okresie, ustalonej uchwałą Zarządu (...) dla należności przeterminowanych. Od dnia 20 lutego 2002 r. wysokość umownych odsetek dla należności przeterminowanych ustalona została w oparciu o oprocentowanie kredytu lombardowego ogłaszanego przez NBP i obecnie wynoszą czterokrotność stopy kredytu lombardowego NBP w stosunku rocznym. Ponieważ pozwana nie uregulowała rat pożyczki w ustalonych terminach, umowę pożyczki powód wypowiedział i wezwał pozwaną do uiszczenia kwoty 19318,68 zł, na którą składały się: 18892,58 zł kapitału pożyczki i odsetek wyliczonych do dnia wniesienia pozwu w wysokości 426,10 zł.

W dniu 8 czerwca 2011 r. Sąd Rejonowy w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, którym zasądził od pozwanej B. Ś. na rzecz powoda (...) z siedzibą w G. kwotę 19318,68 zł z ustawowymi odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 13 maja 2011 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 2646,36 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.(nakaz k. 6 akt).

Pozwana B. Ś., w dniu 14 lipca 2011 r. wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty, w którym wnosiła o oddalenie powództwa w całości.

W trakcie procesu pozwana podniosła, ze czuje się oszukana, gdyż zwracała się do powoda o udzielenie jej pożyczki, w kwocie wyższej od tej na jaką została ostatecznie zawarta umowa. Pozwana wnioskowała o pożyczkę w kwocie 40 000 zł, jednakże w chwili podpisywania umowy pożyczki tj. 30 czerwca 2010r. okazało się, że (...) przyznał pożyczkę w kwocie 20000 zł. B. Ś. przyznała, że podpisała umowę stanowiącą podstawę dochodzenia roszczenia, a powód przelał pieniądze na wskazane konta. Jednakże zdaniem pozwanej umowa nie jest wiążąca, gdyż 8 lipca 2010 r. złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a w dniu 27 października 2010r. złożyła wypowiedzenie i rezygnację z ubezpieczenia, które to oświadczenie zostało zignorowane przez powoda. Ponadto pozwana podniosła, że powód błędnie księgował dokonywane przez nią wpłaty i dlatego żądanie z pozwu jest zawyżone. (sprzeciw k. 9-10, stanowisko pozwanej k. 106 akt).

Postanowieniem z dnia 8 sierpnia 2011 r. Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie stwierdził skuteczne wniesienie sprzeciwu, utratę mocy nakazu zapłaty w całości i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu w Ciechanowie do rozpoznania według właściwości. (postanowienie k. 13 akt).

Po skierowaniu sprawy do rozpoznania w trybie zwykłym pełnomocnik powoda nie zmienił żądania: wnosił o zasądzenie na jego rzecz od pozwanej B. Ś. kwoty 19318,68 zł z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia wniesienia pozwu tj. 13 maja 2011 r. do dnia zapłaty. Ponadto wnosił o zasądzenie kosztów procesu. W uzupełnieniu pozwu pełnomocnik powoda dołączył do pozwu kserokopie dokumentów stanowiących podstawę dochodzonego roszczenia: umowę, wyciąg z regulaminu, uchwały Zarządu (...), wyliczenie należności.

Odnosząc się do zarzutów pozwanej powód wskazał, że zgodnie z punktem 26 umowy (...) zwraca pożyczkobiorcy opłaty związane z ustanowieniem zabezpieczenia, jeśli odstąpi on od zawarcia umowy w ciągu 10 dni. Jednakże w przypadku wypłacenia pożyczki przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, odstąpienie jest skuteczne jeżeli pożyczka zostanie zwrócona łącznie z tym oświadczeniem. Pozwana nie odstąpiła od umowy w tym terminie skutecznie, gdyż nie zwróciła pożyczki wypłaconej przez (...) i nie wypowiedział skutecznie umowy, gdyż nie wskazała podstaw do jej wypowiedzenia. Pozwana nie była zobligowana do zawarcia umowy pożyczki na kwotę 20 000 zł i mogła umowy pożyczki nie podpisywać, skoro nie spełniała jej wymagań. Jednakże pozwana umowę pożyczki na zaproponowanych warunkach podpisała i wnosiła o przelanie kwoty 20000 zł na wskazany rachunek. Powód wywiązał się z warunków umowy przelewając kwoty na wskazane przez pozwaną konta i częściowo wypłacając gotówkę pozwanej. Skoro pozwana uzyskała pożyczkę, powinna wywiązać się z przyjętych zobowiązań i spłacić ją (odpowiedź na pozew k. 34-37 akt).

Na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 30 czerwca 2010 r, pozwana B. Ś. zawarła umowę pożyczki konsumenckiej konsolidacyjnej nr (...) z powodem (...) w G.. Na podstawie tej umowy powód udzielił B. Ś. pożyczki w kwocie 20 000 zł na okres od 30 czerwca 2010 r. do 30 czerwca 2015 r. Strony ustaliły w pkt 4 umowy, że za udzielone środki zostaną spłacone zobowiązania pozwanej w (...) Bank S.A. i (...) S.A., a nadwyżka miała był wypłacona pozwanej w gotówce. Pożyczka wraz z odsetkami miała być spłacana przez B. Ś. w terminach określonych w planie spłaty pożyczki. Pozwana zawierając umowę kredytową zaakceptowała wszystkie jej warunki oraz treść obowiązującego u powoda regulaminu (dowód: umowa k. 22-23 akt, plan spłaty pożyczki k. 51-52 akt).

Zgodnie z punktem 10 umowy wpłaty dokonywane przez pożyczkobiorcę na poczet spłaty pożyczki zaliczane są w następującej kolejności na: koszty windykacji, w tym opłaty za upomnienia i wezwania do zapłaty, prowizje i opłaty, odsetki od kapitału przeterminowanego, kapitał przeterminowany, wymagalne odsetki za okresy obrachunkowe, kapitał, opłata z tytułu zwrotu kosztów ubezpieczenia. Zgodnie z punktem 22 umowy w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną, od której pobierane są odsetki maksymalne. W punkcie 25 umowy pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia całej umowy i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłaci w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki, za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. Zgodnie z punktem 26 umowy pożyczkobiorca mógł odstąpić od umowy w terminie 10 dni od zawarcia umowy bez podania przyczyny, Jednakże, jeśli pożyczka została wypłacona przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, odstąpienie staje się skuteczne, jeżeli pożyczka zostanie zwrócona łącznie z tym oświadczeniem (dowód: umowa k. 22-23 akt).

Pożyczka w kwocie 20 000 zł została wypłacona B. Ś. w dniu 30 czerwca 2010 r. w ten sposób, że pieniądze zostały przelane na wskazane przez nią konta bankowe, a nadwyżka w kwocie 1172,14 zł wypłacona gotówką (dowód: zeznania pozwanej B. Ś. k. 219 akt ).

Pismem z dnia 8 lipca 2010 r. pozwana złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, a w dniu 27 października 2010r. złożyła wypowiedzenie i rezygnację z ubezpieczenia. Powód uznał za nieskuteczne rozwiązanie umowy przez pozwaną , gdyż równocześnie ze składanymi oświadczeniami pozwana nie zwróciła uzyskanej kwoty 20 000 zł (dowód: kserokopie pism k. 78-79 akt, zeznania pozwanej k. 219 akt).

Pismami z dnia 14 grudnia 2010 r. i 31 stycznia 2011r. pozwana była wezwana do zapłaty przeterminowanego zadłużenia w ciągu 7 dni pod rygorem wypowiedzenia umowy (dowód: wezwania k. 38-39 akt, potwierdzenie nadania przesyłki k. 40 akt).

Ze względu na nieterminowe dokonywanie spłaty powód wypowiedział umowę w dniu 11 lutego 2011r. (dowód: kserokopia wypowiedzenia k. 27-28 akt).

W odpowiedzi na pismo wypowiadające umowę pozwana w dniu 17 lutego 2011 r. dokonała częściowej wpłaty w wysokości 1200 zł. Wpłata została zarachowana w pierwszej kolejności na koszty oraz odsetki, a następnie kapitał. Wysokość całkowitego zadłużenia postawionego w stan natychmiastowej wymagalności wynikające z wypowiedzenia umowy pożyczki wynosiło 19376,28 zł, na które składała się kwota kapitału 18892,58 zł oraz odsetek – 483,70 zł. Po terminie wymagalności pozwana dokonała wpłaty w wysokości 500 zł. Ponadto powód dokonał uznania na poczet spłaty zadłużenia kwoty 50 zł. Wysokość całkowitego zadłużenia B. Ś. pozostałego do spłaty z tytułu umowy z 30 czerwca 2010r., po uwzględnieniu wszystkich wpłat dokonanych przez pozwana wynosi 19318,68 zł, na który składa się kapitał w wysokości 18892,58 zł oraz odsetki w łącznej wysokości 426,10 zł (dowód: opinia biegłego z zakresu finansów H. Z. k. 136-147 akt).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, a w szczególności pozwu k. 2-5 akt, sprzeciwu k. 9-10 akt, umowy pożyczki k. 22-23, 213 akt, regulaminu k. 24, 56-62 akt, statutu k. 63-69 akt, uchwał Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo- Kredytowej im F. Stefczyka w G. k. 25-26, 54-55 akt, wypowiedzenia umowy k. 27-28 akt, odpisu KRS k. 30-31 akt, wniosku k. 45-49, 217-218 akt, deklaracji członkowskiej k. 50 akt, planu spłaty pożyczki k. 51-52 akt, raport spłaty k. 53 akt, wezwania do zapłaty k. 38-39 akt, dowody doręczenia korespondencji k. 40-41 akt, warunki umowy k. 42-44 akt, oświadczeń pozwanej k. 78-81akt, dowodów wpłat k. 90-96, 214-216 akt, wyjaśnienia pozwanej B. Ś. k. 82, 97, 106,219-220, 224-225, 235-236, 305-306 akt, opinii biegłej z zakresu finansów H. Z. k. 136-147, 184 akt.

Dokonując oceny zgromadzonego materiału dowodowego Sąd uwzględnił dokumenty oraz wyjaśnienia pozwanej.

Sąd miał na uwadze, że prawdziwość kopii dokumentów i ich zgodność z oryginałami nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Wszystkim dowodom przedstawionym przez powoda należało dać wiarę, albowiem nie budzą one wątpliwości, co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy.

Ze względu na zgłoszony przez pozwaną zarzut nieprawidłowego rozliczenia dokonywanych przez nią wpłat, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu finansów. Sąd uwzględnił opinię biegłej z zakresu finansów H. Z.. Sporządzona dla potrzeb niniejszej sprawy opinia biegłego zasługiwała na walor wiarygodności, gdyż sporządzona została przez osobę dysponującą odpowiednią wiedzą, poprzedzona analizą dokumentów. Opinię sporządzono w sposób rzeczowy i merytorycznie poprawny. Wnioski biegły uzasadnił w sposób przekonujący.

Sąd w znacznej części uznał za wiarygodne zeznania pozwanej, gdyż znajdują potwierdzenie w zebranych dokumentach. Sąd nie dał wiary wyjaśnieniom pozwanej jedynie w tej części, w której twierdziła, iż skutecznie odstąpiła od umowy i w większej wysokości niż to wyliczył powód spłaciła pożyczkę. Oświadczenie pozwanej B. Ś. pozostaje w sprzeczności z przedłożoną dokumentacją rachunkową i opinią biegłego.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo w całości zasługiwało na uwzględnienie.

Podstawa roszczenia opiera się na art 720§1 kc. Odpowiedzialność B. Ś. wynika z umowy zawartej w dniu 30 czerwca 2010 r. Zgodnie z warunkami umowy pozwana B. Ś. zobowiązała się do spłaty kredytu w terminach określonych w planie spłaty w okresie od 30 czerwca 2010 r. do 30 czerwca 2015 r. Pismem z dnia 8 lipca 2010 r. pozwana złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy, jednakże do rozwiązania umowy w ten sposób nie doszło, gdyż pozwana nie zwróciła równocześnie uzyskanej od powoda kwoty 20 000 zł. Zgodnie z punktem 26 umowy pożyczkobiorca mógł odstąpić od umowy w terminie 10 dni od zawarcia umowy bez podania przyczyny. Jednakże, jeśli pożyczka została wypłacona przed upływem terminu do odstąpienia od umowy, odstąpienie było skuteczne, jeżeli pożyczka zostanie zwrócona łącznie z tym oświadczeniem. Ponieważ pozwana nie zwróciła pożyczki, umowa była obowiązująca dla stron. Zgodnie z punktem 22 umowy w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną, od której pobierane są odsetki maksymalne. W punkcie 25 umowy pożyczkodawca zastrzegł sobie prawo do wypowiedzenia całej umowy i postawienia całej pożyczki wraz z odsetkami w stan natychmiastowej wymagalności w przypadku, gdy pożyczkobiorca nie zapłaci w terminach określonych w umowie pełnych rat pożyczki, za co najmniej dwa okresy płatności, po uprzednim wezwaniu pożyczkobiorcy do zapłaty zaległych rat w terminie nie krótszym niż 7 dni od otrzymania wezwania. Z dołączonych do akt przez powoda dokumentów wynika, że z powodu zaległości w spłacie kredytu, umowa została pozwanej wypowiedziana i B. Ś. została wezwana do spłaty jej w całości wraz z odsetkami umownymi.

Jak wynika z art. 476 zdanie pierwsze k.c., dłużnik dopuszcza się zwłoki, gdy nie spełnia świadczenia w terminie, a jeżeli termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. Zgodnie zaś z art. 481 § 1 k.c., jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik nie ponosi odpowiedzialności.

W niniejszej sprawie strony ustaliły w punkcie 22 umowy, iż w przypadku nieterminowej spłaty pożyczki należność z tego tytułu stawała się w dniu następnym należnością przeterminowaną, od której pobierane są odsetki maksymalne. Mając na uwadze treść umowy zawartej przez (...) w G. z B. Ś., przy uwzględnieniu opinii biegłej z zakresu finansów, Sąd przyjął wyliczenie dokonane przez powoda odnośnie dochodzonej pozwem należność głównej wraz z odsetkami umownymi liczonymi zgodnie z pkt. 22 umowy łączącej strony, które mieszczą się w granicach określonych w art. 359§ 2 ^{( 1)} kc, zgodnie z którym maksymalna wysokość odsetek wynikających z czynności prawnej nie może w stosunku rocznym przekraczać czterokrotności wysokości stopy kredytu lombardowego Narodowego Banku Polskiego (odsetki maksymalne).

Przepis § 1 art. 482 k.c. ustanawia dopuszczalność żądania odsetek za opóźnienie od zaległych odsetek (zarówno kapitałowych, jak i odsetek za opóźnienie) od chwili wytoczenia o nie powództwa (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 12 lutego 1992 r., I ACr 31/92, OSA 1992, z. 7, poz. 62). Dopuszczalność ta jest niezależna od uprzedniego porozumienia się stron w tym przedmiocie (wyrok Sądu Najwyższego z 13 października 2005 r., IV CK 162/05, LEX nr 186899). Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 18 maja 1994 r. (III CZP 70/94, OSNC 1994, nr 11, poz. 220) jeżeli strony nie umówiły się inaczej, odsetki od odsetek należy liczyć od dnia wytoczenia powództwa o odsetki.

W niniejszej sprawie skoro należność nie została uiszczona, od dnia wytoczenia powództwa, tj. 13 maja 2011 r. powód mógł domagać się obok roszczenia głównego wraz z odsetkami, również dalszych odsetek. Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanej B. Ś. na rzecz powoda kwotę 19318,68 zł z odsetkami umownymi od dnia 13 maja 2011 r. do dnia zapłaty.

Pozwana przegrała proces w całości. Zgodnie z zasadą wyrażoną w art 98 §1 i §2 k.p.c. strona przegrywająca zobowiązana jest do zwrotu kosztów procesu. Na koszty składają się: opłata sądowa, którą uiścił powód w kwocie 242 zł oraz koszty zastępstwa procesowego - wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 2400 zł, których wysokość wynika z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.), opłaty manipulacyjne w kwocie 4,36 zł oraz 17 zł opłaty od pełnomocnictwa.

Obowiązek poniesienia kosztów postępowania związanych z udziałem w sprawie oznacza, że strona ponosi koszty nie tylko tych czynności, które sama dokonała, ale i tych, które są niezbędne do celowego dochodzenia praw i do celowej obrony. Należy brać pod uwagę specyfikę poszczególnych spraw, które mogą uzasadniać uznanie za koszty niezbędne również te, które w danej sprawie poniesione być muszą (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 lipca 1987 r., III CZP 37/87, OSNC 1988, nr 10, poz. 138). Do takich kosztów w niniejszej sprawie należy zaliczyć wydatki związane z przeprowadzeniem dowodu z opinii biegłego. Sąd zlecił biegłej H. Z. sporządzenie opinii, wydatkując na ten cel kwotę 1136,44 zł z sum budżetowych. Zgodnie z art. 83 ust 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010r. nr 90 poz. 594) jeżeli przepisy ustawy przewidują obowiązek działania i dokonywania czynności połączonej z wydatkami z urzędu, sąd zarządzi wykonanie tej czynności, a kwotę potrzebną na ich pokrycie wykłada tymczasowo Skarb Państwa. Dotyczy to także dopuszczenia i przeprowadzenia przez sąd z urzędu dowodu niewskazanego przez stronę. Na podstawie art 83 ust. 2 ustawy w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd orzeka o poniesionych tymczasowo przez Skarb Państwa wydatkach, stosując odpowiednio przepisy art. 113. Na podstawie art. 113 ust 1 i ust 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.10.90.594 j.t.) Sąd obciążył pozwaną kosztami sądowymi związanymi ze sporządzeniem opinii przez biegłego, z uwagi na wynik procesu. Ponadto na podstawie art. 16 ust 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 130 ³§2 k.p.c. Sąd nakazał ściągnąć od pozwanej część opłaty sądowej nie uiszczonej przez powoda.

Z tych względów Sąd orzekł jak w wyroku.

(...)