Sygn. akt I Ca 427/15
Dnia 16 grudnia 2015 roku.
Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny
w następującym składzie:
Przewodniczący SSO Barbara Bojakowska
Sędziowie SSO Elżbieta Zalewska – Statuch
SSO Joanna Składowska
po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2015 roku w Sieradzu
na posiedzeniu niejawnym
sprawy z urzędu
z udziałem J. M. i E. M.
o sprostowanie oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej kw (...)
na skutek apelacji uczestników
od wpisu Sądu Rejonowego w Wieluniu
z dnia 22 września 2015 roku w sprawie Dz. kw 7058/15
postanawia:
apelację oddalić.
Sygn. akt I Ca 427/15
Wpisem z dnia 22 września 2015 roku Sąd Rejonowy w Wieluniu sprostował oznaczenie nieruchomości stanowiącej współwłasność M. H., A. N., E. M., J. M. oraz H. Ł., dla której Sąd Rejonowy w Wieluniu V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...) m.in. w ten sposób, że w dziale I – O wymienionej księgi wieczystej w rubryce 1.5. zmniejszył obszar przedmiotowej nieruchomości z 2,6870 ha do 2,4825 ha.
Z powyższym orzeczeniem nie zgodzili się uczestnicy J. M. i E. M., którzy podnieśli, że są współwłaścicielami 1/5 działek nr (...) objętych księgą wieczystą nr (...).
Skarżący stwierdzili, że przedmiotowy wpis narusza ich własność. Wyjaśnili,
że odwoływali się do Starostwa Powiatowego w W., które to nie poczyniło żadnych czynności wyjaśniających sprawę, a uczestnicy nie występowali z własnej woli o dokonanie pomiarów. Apelujący podkreślili, że błędne pomiary przeprowadzone przez firmę (...) Sp. z o.o. są dla nich bardzo krzywdzące.
W konkluzji skarżący wnieśli o przywrócenie powierzchni gruntów do stanu sprzed modernizacji.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
Na wstępie należy przywołać art. 25 ust. 1 pkt 1) ustawy z dnia 6 lipca 1982 roku
o księgach wieczystych i hipotece (t.j.: Dz.U. z 2013 roku, poz. 707 ze zm. – dalej: „u.k.w.h.”), z którego wynika, że pierwszy dział księgi wieczystej obejmuje oznaczenie nieruchomości oraz wpisy praw związanych z jej własnością.
Z kolei w myśl art. 26 ust. 1 u.k.w.h. podstawą oznaczenia nieruchomości w księdze wieczystej są dane katastru nieruchomości.
Gwoli wyjaśnienia wypada w tym miejscu zauważyć, że obecna treść art. 26 ust. 1 u.k.w.h. została nadana ustawą z dnia 14 lutego 2003 roku o przenoszeniu treści księgi wieczystej do struktury księgi wieczystej prowadzonej w systemie informatycznym (Dz. U. Nr 42, poz. 363). Według art. 25 tej ustawy, do czasu przekształcenia ewidencji gruntów
i budynków w kataster nieruchomości przez użyte w ustawie pojęcie "kataster nieruchomości" rozumie się tę ewidencję.
Zasady oznaczania nieruchomości w księdze wieczystej wynikają także z przepisów ustawy z dnia 17 maja 1989 r. Prawo geodezyjne i kartograficzne (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 193, poz. 1287 z późn. zm. - dalej: "p.g.k."), która w art. 53a stanowi, że do czasu przekształcenia ewidencji gruntów i budynków w kataster nieruchomości przez użyte
w niniejszej ustawie pojęcie "kataster" rozumie się tę ewidencję. Według natomiast art. 21 ust. 1 p.g.k., podstawę oznaczania nieruchomości w księgach wieczystych stanowią dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków.
Z treści tych przepisów wynika jednoznacznie, że oznaczenie nieruchomości w dziale
I księgi wieczystej powinno odzwierciedlać dane w ewidencji gruntów i budynków.
Art. 27 ust. 1 i 2 u.k.w.h. stanowi zaś, że w razie niezgodności danych katastru nieruchomości z oznaczeniem nieruchomości w księdze wieczystej sąd rejonowy dokonuje sprostowania oznaczenia nieruchomości na podstawie danych katastru nieruchomości, które może być dokonane także z urzędu, na skutek zawiadomienia jednostki prowadzącej kataster nieruchomości.
Zgodnie z art. 27 ust. 3 u.k.w.h. do zawiadomienia, o którym mowa w ust. 2, dołącza się wypis z operatu katastralnego, a gdy jest to niezbędne - także wyrys z mapy katastralnej lub inny dokument stanowiący podstawę sprostowania oznaczenia nieruchomości.
W myśl § 28 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 września 2001 roku
w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów (Dz.U. z 2001 roku, poz.1122 ze zm.), dane dotyczące nieruchomości gruntowych i budynkowych wpisuje się
w księdze wieczystej na podstawie wyrysu z mapy ewidencyjnej oraz wypisu z rejestru gruntów lub innego dokumentu sporządzonego na podstawie przepisów o ewidencji gruntów
i budynków, chyba że odrębne przepisy stanowią inaczej (ust. 1). Dokumenty wskazane jako podstawa wpisu powinny być zaopatrzone w klauzulę właściwego organu prowadzącego ewidencję gruntów i budynków stwierdzającą, że przeznaczone są do dokonywania wpisów
w księgach wieczystych (ust. 3).
Szczegółowe regulacje prawne znajdują się także w rozporządzeniu z dnia 29 marca 2001 roku Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie ewidencji gruntów
i budynków (Dz.U. Nr 38, poz. 454 ze zm.). Według § 49 ust. 1 pkt 2 tegoż rozporządzenia - zsynchronizowanego z treścią art. 27 ust. 2 u.k.w.h. - o dokonanych zmianach w danych ewidencyjnych starosta zawiadamia wydział ksiąg wieczystych właściwego miejscowo sądu rejonowego - w wypadku zmian danych objętych działem I ksiąg wieczystych. W § 49 ust. 2 szczegółowo unormowano treść tego zawiadomienia, które zawiera m.in. zestawienie odpowiednich danych ewidencyjnych przed zmianą i po zmianie (pkt 3). Obecnie obowiązujący § 52 ust. 7 rozporządzenia - po zmianach dokonanych rozporządzeniem Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 29 listopada 2013 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. z 2013 r. poz. 1551) - stanowi, że wypis z rejestru gruntów oraz wyrys z mapy ewidencyjnej organ opatruje klauzulą o treści: "Dokument niniejszy przeznaczony jest do dokonywania wpisu w księdze wieczystej". Przepis ten zawiera więc zamknięty katalog dokumentów służących za podstawę wpisów w księdze wieczystej, który nie wymienia w nich wykazu zmian gruntowych.
Art. 626 8 k.p.c. głosi, że rozpoznając wniosek o wpis sąd w postępowaniu wieczystoksięgowym bada jedynie treść wniosku, treść księgi wieczystej i dokumentów dołączonych do wniosku. Zasady te znajdują odpowiednie zastosowanie w przypadku postępowania wszczętego z urzędu w trybie przewidzianym w art. 27 u.k.w.h.
Przenosząc treść powyższych przepisów na grunt niniejszej sprawy, należy wskazać,
że zaskarżony wpis został dokonany z urzędu na skutek zawiadomienia Starosty (...) z dnia 9 grudnia 2014 roku, a podstawą tegoż wpisu był wykaz zmian ewidencyjnych dotyczących działki i budynku (k. 36-37 akt księgi wieczystej nr (...)) oraz mapa (k. 20 – 23 akt księgi wieczystej nr (...)).
W rezultacie należało stwierdzić, że Sąd Rejonowy w rozpoznawanej sprawie prawidłowo ocenił, iż wszystkie opisane wyżej warunki niezbędne do dokonania sprostowania oznaczenia nieruchomości w dziale I przedmiotowej księgi wieczystej zostały spełnione. Do zawiadomienia przesłanego przez organ prowadzący ewidencję gruntów w trybie przewidzianym w powołanym art. 27 u.k.w.h., dołączono wypis z ewidencji gruntów oraz mapę, które zostały zaopatrzone w klauzulę, iż dokumenty te stanowią podstawę wpisu do księgi wieczystej.
Treść wpisu jest zgodna z załączonymi dokumentami, czego sami skarżący nie negują.
Apelujący podważają natomiast zasadność zmniejszenia powierzchni nieruchomości z 2,6870 ha do 2,4825 ha. Należy więc podkreślić, że kognicja Sądu w postępowaniu wieczystoksięgowym jest ograniczona, co wynika z przytoczonego wyżej art. 626 8 k.p.c. Sąd bada jedynie treść zawiadomienia, treść księgi wieczystej i dokumentów dołączonych do wniosku, natomiast nie jest władny oceniać merytorycznej zawartości dokumentów stanowiących podstawę wpisu. Kwestionowanie dokonanego na zlecenie Starosty (...) pomiaru nieruchomości uczestników związanego z modernizacją ewidencji gruntów i budynków może odbyć się jedynie w ramach postępowania administracyjnego.
Natomiast z powyższego nie wynika by doszło do zmiany granic nieruchomości na gruncie. Skarżący z pewnością posiadają nieruchomość w tych samych liniach. Zmiana powierzchni wynika zatem jedynie z dokładniejszego oznaczenia współrzędnych punktów granicznych przyjętych do pomiaru powierzchni nieruchomości.
Wpisy w dziale I-O księgi wieczystej nie są objęte ani domniemaniem prawdziwości księgi wieczystej, ani rękojmią jej wiary publicznej. Nie znajduje tutaj zastosowania także przepis o niezgodności treści księgi wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Zmiany te nie przesądzają bowiem prawa własności.
Biorąc pod uwagę powyższe okoliczności, Sąd Okręgowy oddalił apelację jako bezzasadną na podstawie art. 385 w zw. z art. 13§ 2 k.p.c.
.