Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III K 59/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 sierpnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Tryb. W III Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący SSO Jacek Gasiński (sędzia sprawozdawca)

Sędzia SSO Katarzyna Sztandar

Ławnicy Ewa Gosławska, Grzegorz Freńdo, Krystyna Rogala

Protokolant Magdalena Mazurkiewicz

w obecności Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Tomaszowie Maz. Izabeli Kosińskiej

po rozpoznaniu w dniu 4 sierpnia 2015r.

sprawy :

P. F. (1)

syna J. i K. z domu K.

urodzonego (...) w B.

oskarżonego o to, że :

w dniu 14 maja 2015r. w miejscowości Ł. gm. U. pow. (...) woj. (...) działając z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia W. S. zadał mu jedno uderzenie nożem w okolice szyi powodując obrażenia w postaci rany kłutej o długości kanału rany około 8 cm po stronie lewej szyi z uszkodzeniem naczyń krwionośnych, mięśni i przełyku drążącej w stronę kręgosłupa szyjnego, które to obrażenia spowodowały uszkodzenie naczyń krwionośnych z następowym wstrząsem krwotocznym, a w konsekwencji pomimo przeprowadzonej operacji w (...) w T. skutkowały zgonem pokrzywdzonego w dniu 15.05.2015roku o g. 00.35

tj. o czyn z art. 148§1 kk

o r z e k a :

1.  oskarżonego P. F. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzucanego mu przestępstwa i za to na podstawie art. 148 § 1 kk wymierza mu karę 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności;

2.  na podstawie art. 46 § 1 kk orzeka od oskarżonego P. F. (1), z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę:

a.  na rzecz H. S. kwotę 20 000 (dwadzieścia tysięcy) złotych

b.  na rzecz H. O. kwotę 15 000 (piętnaście tysięcy) złotych

c.  na rzecz G. B. kwotę 5 000 (pięć tysięcy) złotych;

3.  na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu P. F. (1) okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 14 maja 2015 r.;

4.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. M. M. (2) kwotę 738,00 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych) z tytułu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu;

5.  na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego P. F. (1) na rzecz oskarżycieli posiłkowych H. O., H. S. i G. B. kwoty po 738,00 zł (siedemset trzydzieści osiem złotych) z tytułu zwrotu wydatków poniesionych w związku z udziałem w sprawie pełnomocnika oskarżycieli posiłkowych;

6.  na podstawie art. 624 § 1 kpk zwalnia oskarżonego P. F. (1) od zapłaty kosztów sądowych, które przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 4 sierpnia 2015 r. Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim uznał P. F. (1) za winnego tego, że w dniu 14 maja 2015r. w miejscowości Ł., działając z zamiarem ewentualnym pozbawienia życia W. S. zadał mu jedno uderzenie nożem w okolice szyi powodując obrażenia w postaci rany kłutej o długości kanału rany około 8 cm po stronie lewej szyi z uszkodzeniem naczyń krwionośnych, mięśni i przełyku drążącej w stronę kręgosłupa szyjnego, które to obrażenia spowodowały uszkodzenie naczyń krwionośnych z następowym wstrząsem krwotocznym, a w konsekwencji pomimo przeprowadzonej operacji w (...) w T. skutkowały zgonem pokrzywdzonego w dniu 15.05.2015roku i za tak opisane przestępstwo, na podstawie art. 148 § 1 kk, wymierzył mu karę 12 lat pozbawienia wolności.

Nadto, tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, Sąd orzekł na rzecz pokrzywdzonych kwoty od 5 do 20 tysięcy złotych.

W zakresie okoliczności, które przesądziły o wymierzeniu oskarżonemu kary we wskazanym wyżej wymiarze, Sąd ustalił co następuje.

Oskarżony P. F. (1) był dotychczas wielokrotnie karany, w tym za przestępstwa z art. 158 § 1kk, 286 § 1 kk, 278 § 1 kk, 207 § 1 kk czy 284 § 2 kk. Kilkukrotnie odbywał także karę pozbawienia wolności (dowód: dane o karalności k. 112-113, odpisy wyroków k. 123-124 i 125-126).

Jest bezdzietnym kawalerem, nigdy nie miał stałej pracy zarobkowej. Gdy mieszkał z rodzicami pozostawał na ich utrzymaniu, zaś gdy zamieszkał w Ł. utrzymywał się z prac dorywczych, przy czym zarobione pieniądze przeznaczał w znacznej mierze na alkohol. Z informacji ePUAP wynika, iż w 2014 r. nie składał zeznań podatkowych.

Z mieszkania rodziców został sądownie wyeksmitowany po skazaniu za znęcanie się nad rodzicami. Zarówno w N., gdzie mieszkał poprzednio, jak i w Ł., ma zdecydowanie negatywną opinię z uwagi na nadużywanie alkoholu, pod wpływem którego staje się agresywny, wulgarny, wszczyna bez powodu awantury (dowód: wywiad środowiskowy k. 130-132, informacja k. 247).

Oskarżony nie jest chory psychicznie ani upośledzony umysłowo, w trakcie dokonywania zarzucanego mu czynu miał zachowaną zdolność rozumienia jego znaczenia i pokierowania swoim postępowaniem. Badający go biegli rozpoznali natomiast u niego skłonność do szkodliwego stosowania alkoholu oraz osobowość nieprawidłową (dowód: opinia k. 142-144).

W trakcie zdarzenia P. F. (1) był w stanie nietrzeźwości bardzo znacznego stopnia – badanie przeprowadzone bezpośrednio po zdarzeniu wykazało zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu prawie na poziomie 2 mg/l (dowód: protokół k. 80).

W oparciu o wyjaśnienia oskarżonego i zeznania jedynego praktycznie świadka zdarzenia, tj. K. B. Sąd przyjął także, iż do zdarzenia doszło właśnie z uwagi na stan upojenia alkoholowego oskarżonego, bez żadnego istotnego powodu. Pokrzywdzony W. S. znalazł się na posesji F. by odebrać od niego przewód do radia, będący własnością ich wspólnego znajomego Z. K.. Nie chciał odejść bez tego przewodu, co spowodowało agresję ze strony oskarżonego. Ostatecznie oskarżony oddał przewód i gdyby nie dalsze zachowanie się P. F. (1) pokrzywdzony z pewnością opuścił by spokojnie jego posesję. Oskarżony w trakcie całego zajścia nie był atakowany ani zagrożony atakiem ze strony pokrzywdzonego. Wrócił do domu po nóż, wybiegł z nim na podwórko, do W. S. i po krótkiej szamotaninie zadał mu nożem uderzenie w szyję. W ocenie Sądu zachowanie W. S. w żaden sposób nie usprawiedliwiało tak agresywnej reakcji ze strony oskarżonego i gdyby był on trzeźwy, lub choć mniej pijany, z pewnością do tego rodzaju zdarzenia by nie doszło.

Wszystkie wyżej wymienione okoliczności dotyczące dotychczasowego sposobu życia oskarżonego, takie jak wielokrotna karalność, zdecydowanie negatywna opinia środowiskowa, stan upojenia alkoholowego a także przedstawione wyżej ustalenia dotyczące przebiegu zdarzenia Sąd uznał, wymierzając karę, jako okoliczności jednoznacznie obciążające.

Na korzyść oskarżonego przemawia natomiast fakt, iż od początku przyznawał się do zarzucanego mu przestępstwa zaś treść jego wyjaśnień i zachowanie na sali sądowej wskazuje, iż rzeczywiście bardzo żałuje tego co zrobił. Wprawdzie początkowo wyjaśniając przed Sądem P. F. (1) próbował zrzucić część odpowiedzialności na pokrzywdzonego podając, że ten chciał go zaatakować, ostatecznie jednak wycofał się z tego twierdzenia.

Poza przyznaniem się i wyrażoną skruchą trudno natomiast dopatrzyć się innych okoliczności, które mogłyby przemawiać na korzyść oskarżonego. Sąd nie dopatrzył się zaistnienia przesłanek, które wpływałyby na ograniczenie stopnia winy, takich jak np. jakieś defekty w zakresie stanu zdrowia psychicznego.

Okolicznością, która rzutuje na wymiar kary w sposób korzystny dla oskarżonego jest natomiast niewątpliwie ustalenie, iż dopuścił się on zabójstwa działając z zamiarem ewentualnym, nie zaś bezpośrednim.

Ta ostatnia okoliczność, w połączeniu z przyznaniem się do popełnienia zarzucanego przestępstwa i wyrażoną skruchą skutkowała tym, iż Sąd nie wymierzył oskarżonemu kary 15 lat pozbawienia wolności jak wnioskował oskarżyciel, ale wymiar kary obniżył w istotny sposób, bo do lat 12. Nagromadzenie i waga omówionych wyżej okoliczności obciążających wyklucza natomiast dalsze obniżenie kary, w szczególności zaś wymierzenie jej w dolnej granicy ustawowego zagrożenia.

Przypomnieć jedynie można, iż przypisane oskarżonemu przestępstwo jest zagrożone karą od 8 do 15 lat pozbawienia wolności (poza karami o charakterze wyjątkowym), tak więc kara oscylująca wokół średniej ustawowego zagrożenia, przy jednoznacznej przewadze okoliczności obciążających nad łagodzącymi, z pewnością nie może być uznana za zbyt surową.

Podsumowując Sąd stwierdził, iż kara 12 lat pozbawienia wolności uwzględnia stopień społecznej szkodliwości czynu, bardzo przecież wysoki, winna także osiągnąć cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do P. F. (1), jej dolegliwość nie przekracza natomiast stopnia jego winy.

Wymiar kary odpowiada także potrzebom związanym z kształtowaniem świadomości prawnej społeczeństwa dając jasny przekaz, iż tego rodzaju zachowania spotkają się z odpowiednio surową reakcją.

W odniesieniu do orzeczonych świadczeń na rzecz pokrzywdzonych Sąd stwierdził, iż orzeczenie zadośćuczynienia było w tym przypadku obligatoryjne – zgodnie z treścią art. 46 § 1 kk.

Odnosząc się do wysokości zasądzonych świadczeń Sąd Okręgowy stwierdza na wstępie, iż zgodnie z art. 446 § 4 k.c. sąd może przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, a suma ta ma zrekompensować krzywdę za naruszenie prawa do życia w rodzinie i ból spowodowany utratą najbliższej osoby. Należy przy tym pamiętać, że obowiązek określony w art. 46 § 1 k.k. jest środkiem karnym i w przypadku jego orzekania stosuje się te same reguły, co przy wymiarze kary, sytuacja materialna oskarżonego nie może mieć zatem decydującego wpływu na wymiar orzeczonego środka karnego (zob. Sąd Apelacyjny w Warszawie w wyroku z dna 13 września 2013 r. II AKa 247/13 i Sąd Apelacyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 września 2014 r. IIAKa 247/14). Tak więc wśród kryteriów, które należy brać pod uwagę przy orzekaniu środka karnego w postaci zadośćuczynienia za doznaną krzywdę brak okoliczności związanych z kondycją finansowa oskarżonego czy brakiem odpowiedniego majątku.

W realiach niniejszej sprawy stwierdzić należy, iż zarówno matka pokrzywdzonego W. S. jak i jego siostry w następstwie zachowania się oskarżonego pozbawione zostały obecności osoby najbliższej - syna i brata. Bez wątpienia naruszenie prawa do życia w rodzinie stanowi dotkliwą dolegliwość psychiczna, której skutki rozciągają się na całe życie osób bliskich.

Biorąc powyższe pod uwagę Sąd uznał, iż wnioski, jakie złożyły uprawnione osoby winny być uwzględnione w całości, nie sposób bowiem przyjąć, by nawet kwota 20 tysięcy złotych była zbyt wygórowana w przypadku cierpień związanych z utratą syna. W konsekwencji Sąd uznał, iż zasądzone kwoty zadośćuczynienia są adekwatne zarówno do krzywdy i cierpień oskarżycieli posiłkowych jak i stopnia winy, i społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego.

W odniesieniu do kwestii zaliczenia okresu rzeczywistego pozbawienia wolności oraz kosztów sądowych orzeczono zgodnie z obowiązującymi przepisami.

Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji.