Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. V K 47/08

1. WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

  Dnia 15 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku w V Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Aleksandra Odoj- Jarek

Protokolant: Joanna Bugla

w obecności Prokuratora: Arkadiusza Kwapińskiego

po rozpoznaniu w dniach 05.10.2011, 26.10.2011, 28.11.2011,28.11.2011, 23.12.2011, 27.01.2012, 01.03.2012, 30.03.2012, 27.04.2012, 01.06.2012, 19.07.2012, 23.08.2012, 27.09.2012, 13.11.2012, 14.12.2012, 18.01.2013, 15.03.2013, 18.04.2013, 21.05.2013, 13.06.2013, 27.08.2013, 06.09.2013, 25.09.2013, 28.10.2013, 27.11.2013, 18.12.2013, 04.02.2014, 11.03.2014, 24.04.2014, 29.05.2014, 03.07.2014, 11.09.2014, 30.09.2014, 04.11.2014, 01.12.2014, 08.01.2015 roku

sprawy karnej:

M. S. (1) s. J. i I. zd. S., ur. (...) w K..

oskarżonego o to, że:

w okresie od stycznia do końca sierpnia 2006 roku w J. działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako właściciel firmy (...) w R., wprowadził w błąd przedstawicieli (...) S.A. w J. oraz Centrali (...) S.A. w K., w imieniu której dostarczał do kopalń (...) S.A. stopy podporowe, co do ich wartości, jakości, a także ilości i rodzaju materiału, z jakiego, z jakiego zostały one wyprodukowane oraz co do rzetelności dokumentów przedłożonych w trakcie postępowania przetargowego na dostawę tych stóp podporowych, jak również co do rzetelności dokumentów mających stanowić podstawę kontroli jakościowej zamawianego towaru, a działaniem tym doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie łącznej 838.897,70 złotych na szkodę (...) S.A. i w kwocie 208.931,97 złotych ma szkodę Centrali (...) S.A. w ten sposób, iż celowo zamiast stóp podporowych o grubości 12 plus 2 milimetra – zgodnych z zamówieniem (...) S.A. w J. – produkował i przesyłał stopy podporowe o grubości 8 do 10 milimetrów, które, były niezgodne z zamówieniami i zawartymi umowami,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk i w zw. z art. 12 kk

1.  uznaje oskarżonego M. S. (1) (S.) za winnego tego, że w okresie od listopada 2005 roku do 7 lipca 2006 roku w J., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako właściciel firmy (...) - (...) SM (...) z siedzibą w R., wprowadził w błąd przedstawicieli (...) S.A. w J. oraz Centrali (...) S.A. w K., w imieniu której dostarczał do kopalń (...) S.A. stopy podporowe, co do zamiaru dostarczania do kopalń (...) S.A. stóp podporowych o grubości 12 ( +2) mm do obudów V 29/32/36 zamawianych w związku z postępowaniem przetargowym ogłoszonym przez (...) S.A. w J. Zakład (...) o numerze I 34/P/06 w ten sposób, że jako producent zapewnił przedstawicieli Centrali (...) S.A. w K. o realizacji dostaw przedmiotu zamówienia w okresie od 1 stycznia 2006 roku do 31 grudnia 2008 roku dla potrzeb kopalń (...) S.A., a następnie poprzez oferenta Centralę (...) S.A. złożył (...) S.A. pisemne wyjaśnienia co do kalkulacji cenowej oferowanych stóp podporowych, które z uwagi na sposób zredagowania wprowadzały w błąd co do ujęcia w tej kalkulacji także ceny stóp podporowych o grubości 12 ( +2) mm do obudów V 29/32/36, a w rzeczywistości do ceny stóp o tej grubości się nie odnosiły, doprowadzając tym działaniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 498.253,07 złotych przez (...) S.A. i w kwocie 499.644,20 złotych przez Centralę (...) S.A., co stanowi występek z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk i za to na podstawie art. 294 § 1 kk w zw. z art. 286 § 1 kk skazuje go na karę 1 (jednego) roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności oraz na podstawie art. 33 § 2 kk wymierza karę grzywny w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 30 (trzydzieści) złotych każda,

2.  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesza oskarżonemu orzeczoną karę pozbawienia wolności na okres próby wynoszący 2 (dwa) lata,

3.  na podstawie art. 627 kpk zasądza od oskarżonego na rzecz oskarżyciela posiłkowego Centrali (...) S.A. w K., kwotę 6.600 (sześciu tysięcy sześciuset złotych) tytułem poniesionych wydatków w związku z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru,

4.  na podstawie art. 627 kpk i art. 633 kpk oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku (t.j.- Dz. U. z 1983 roku nr 49 poz. 223 z późn. zm.) zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące opłatę w kwocie 900 (dziewięciuset) złotych i wydatki w kwocie 3.414,45 (trzech tysięcy czterystu czternastu złotych czterdziestu pięciu groszy).

Sędzia

Sygn. akt V K 47/08

UZASADNIENIE

M. S. (1) został oskarżony o to, że w okresie od stycznia do końca sierpnia 2006r. w J., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako właściciel firmy (...) w R., wprowadził w błąd przedstawicieli (...) SA w J. oraz Centrali (...) SA w K., w imieniu której dostarczał do kopalń (...) SA stopy podporowe, co do ich wartości, jakości, a także ilości i rodzaju materiału, z jakiego zostały one wyprodukowane oraz co do rzetelności dokumentów przedłożonych w trakcie postępowania przetargowego na dostawę tych stóp podporowych, jak również co do rzetelności dokumentów mających stanowić podstawę kontroli jakościowej zamawianego towaru, a działaniem tym doprowadził do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie łącznej 838.897,70 złotych na szkodę (...) SA i w kwocie 208.931,97 złotych na szkodę Centrali (...) SA w ten sposób, iż celowo zamiast stóp podporowych o grubości 12 plus 2 milimetra - zgodnych z zamówieniem (...) SA w J. - produkował i przesyłał stopy podporowe o grubości 8 do 10 milimetrów, które były niezgodne z zamówieniami i zawartymi umowami, to jest o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk.

Sąd ustalił:

Pod koniec 2005 r. (...) SA ogłosiła przetarg na dostarczenie w 2006 r. 699.000 sztuk stóp podporowych ciężkich w rozbiciu na cztery zadania opisane jako dostawy:

1.  stóp podporowych lekkich tłoczonych z blachy o grubości arkusza 10+2 mm do obudowy V25/V29 — 52.500 szt.,

2.  stóp podporowych ciężkich tłoczonych z blachy o grubości arkusza 12+2 mm do obudowy V29/V32/V36 — 308.000 szt.,

3.  stóp podporowych ciężkich tłoczonych z blachy o grubości arkusza 12+2 mm do obudowy V29/V32/V36 — 307.000 szt.,

4.  stóp podporowych tłoczonych o zwiększonej powierzchni z blachy o grubości arkusza 12+2 mm do obudowy V29/V32/V36 — 31.500 szt.

Parametry techniczne stóp podporowych i warunki formalne ofert określone zostały w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia – Znak 34/P/06 (w skrócie SIWZ).

Zgodnie z wymogami SIWZ stopy miały być wykonane ze stali węglowej konstrukcyjnej zwykłej jakości ogólnego przeznaczenia wg normy PN-88/H- (...) lub równoważnej. Każda stopa podporowa powinna mieć cechowanie zgodnie z ww. normą oraz w sposób trwały wybity znak identyfikacyjny producenta. Musiała także spełniać warunki ustawy z dnia 12.12.2003r. o ogólnym bezpieczeństwie produktów, posiadać deklarację zgodności potwierdzającą, że dany wyrób spełnia wymagania Zamawiającego, dokumentacji technicznej, odpowiednich norm i przepisów prawa polskiego i Unii Europejskiej w zakresie wprowadzenia na rynek i do użytku w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych oraz spełniających wymagania w zakresie bezpieczeństwa. Za konieczny uznano także certyfikat dobrowolny wydany przez jednostkę upoważnioną do certyfikacji przedmiotów zamówienia stwierdzający, że dokładnie oznaczone produkty będące przedmiotem zamówienia mogą być stosowane w podziemnych wyrobiskach zakładów górniczych oraz spełniają wymagania bezpieczeństwa. Oferent musiał także legitymować się dokumentacją techniczną bądź techniczno-ruchową wraz z rysunkami technicznymi oferowanego produktu. Każde opakowanie (pojemnik, kontener) zawierające stopy podporowe, Wykonawca zobowiązany był zaopatrzyć w wywieszkę zawierającą nazwę wytwórcy i wyrobu, nr partii, ilość sztuk, nr atestów materiałowych, nazwę i adres Zamawiającego, datę produkcji oraz znak kontroli technicznej. Wraz z pierwszą dostawą wyrobu na kopalnię Wykonawca winien był dostarczyć certyfikat dobrowolny, dokumentacją techniczną bądź techniczno-ruchową oferowanego przedmiotu zamówienia, instrukcję stosowania wyrobu, deklarację zgodności, a do każdej dostawy świadectwo kontroli jakości wraz z atestem hutniczym.

Zgodnie z postanowieniami SIWZ, Zamawiający przewidywał zawarcie umowy ramowej z co najmniej jednym wykonawcą, jednakże nie więcej niż z pięcioma do każdego z zadań. Każde zamówienie cząstkowe - na okres 12 miesięcy od daty zakończenia postępowania (podpisania umowy) - miało zostać udzielone wykonawcy, który przedstawi ofertę najkorzystniejszą ekonomicznie, biorąc pod uwagę kryteria ustalone w SIWZ, na warunkach cenowych wynikających z przedstawionej oferty. Zamówienia cząstkowe udzielane miały być wykonawcy wyłonionemu w trybie negocjacji bez ogłoszenia albo, w przypadku podpisania umowy ramowej z jednym wykonawcą, w trybie zamówienia z wolnej ręki (zgodnie z art. 125 ust. 1 i 2 Prawa zamówień publicznych – w skrócie PZP). Zgodnie z punktem IV. SIWZ Zamawiający odrzuci ofertę, jeżeli jej treść będzie niezgodna z treścią SIWZ (art. 89 ust. 1 pkt 2 PZP).

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 85-95.

W skład Komisji Przetargowej wchodziły następujące osoby:

- Przewodniczący L. Z. D. Biura (...) ds. (...) SA,

- SekretarzL. U. - Kierownik Wydziału (...) SA,

-J. M. (1) - Dyrektor Zakładu (...)SA,

- B. L. – Dyrektor Zespołu (...) SA w Biurze (...),

- J. G. Inżynier w Zespole (...).

Do przetargu przystąpiła czwórka oferentów: (...) SA z/s w K., (...) Ślusarstwo- Produkcja-Handel (...) z Ż., (...) I. B. z R. oraz Centrala (...) SA z/s w K. (skrócie (...) SA), która zaoferowała stopy podporowe produkowane przez firmę (...) - (...) SM” M. S. (1) z R.. Oskarżony już w dniu 22.11.2005r. złożył (...) SA pisemne oświadczenie, że jako producent stóp podporowych do obudowy chodnikowej zapewnia realizację dostaw przedmiotu zamówienia w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2008 r. dla potrzeb (...) SA wynikających z rozstrzygnięcia postępowania przetargowego w ilościach odpowiadających złożonej przez (...) SA ofercie. (...) SA wystąpiła bowiem do oskarżonego z zapytaniem, czy będzie dostarczał za pośrednictwem (...) SA do (...) SA stopy podporowe w związku z ogłoszonym przetargiem. Oskarżony zgodził się na realizację dostaw i to on przygotował ofertę od strony technicznej, którą następnie przekazał do (...) SA jako oferenta w stosunku do (...) SA.

Dowód: DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 247-250,

DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 156.

W dniu 12 stycznia 2006 r. rozesłano do oferentów zawiadomienia o wyborze wykonawcy, z których wynikało, że najkorzystniejsze oferty dla wszystkich czterech zadań złożyła (...) SA.

Dowód: DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 225-243.

Poszczególni oferenci zaproponowali następujące ceny:

(...) SA

(...) SA

B.

I. - (...)

Zadanie nr 1

4,80 zł

5,34 zł

8,80 zł

9,00 zł

Zadanie nr 2

4,88 zł

7,78 zł

10,20 zł

10,50 zł

Zadanie nr 3

6,00 zł

7,78 zł

10,20 zł

10,50 zł

Zadanie nr 4

8,16 zł

9,14 zł

15,00 zł

15,20 zł

W dniu 12.01.2006 r. zostały wysłane zawiadomienia o wyborze wykonawcy i wezwania do podpisania umowy ramowej do wszystkich oferentów.

Decyzję(...) SA oprotestował w dniu 19.01.2006 r. przedstawiciel firmy (...) podnosząc, że ceny podane przez (...) SA są rażąco niskie, nawet niższe od kosztu materiału potrzebnego do wykonania stopy podporowej wskazanej w zadaniu nr 1 wynoszącego 5,62 zł.

Dowód: DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 203-224.

Z protokołu posiedzenia Komisji Przetargowej z dnia 24.01.2006 r. wynika, że protest uwzględniono w części dotyczącej żądania ponownej oceny ofert (...) SA i (...) SA.

Dowód: DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 187-189.

Obie wskazane wyżej firmy wezwano do złożenia w terminie do dnia 30.01.2006 r. wyjaśnień w zakresie elementów mających wpływ na wysokość oferowanych cen i wyjaśnienia takie zostały złożone.

Dowód: DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 184,185.

W międzyczasie Zakład (...) SA pismem z dnia 20 stycznia 2006 r., podpisanym przez S. M. (1), zwrócił się do (...) SA o podanie ciężarów jednostkowych (masy w kg) dostarczanego asortymentu, to jest stóp podporowych V25, V29, V36 i (...)1 z uwzględnieniem tolerancji wagowej wynikającej z dokumentacji technicznej. W piśmie brak informacji, jakiej konkretnie sprawy dotyczy zapytanie.

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 60.

W odpowiedzi (...) SA pismem z dnia 25.01.2006 r. podała ciężary jednostkowe stóp podporowych, które to zestawienie przygotował M. S. (1), przesyłając je do (...) SA faksem w dniu 22.02.2006r. W zestawieniu nie wskazano ciężaru stóp podporowych o grubości 12 mm do obudowy V 29. Te pisma nie znajdują odzwierciedlenia w zabezpieczonej w (...) SA dokumentacji dotyczącej przetargu znak 34/P/06 – DRZ 967/08 czerwony segregator oraz DRZ 966/08 żółty segregator, co wskazuje na to, że wzorzec ten miał służyć uporządkowaniu dotychczasowych dostaw do magazynów poszczególnych kopalń, realizowanych na podstawie wcześniejszej umowy przetargowej.

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 62-63.

Pismem z dnia 30.01.2006 r. (...) SA przesłała wyjaśnienia producenta stóp podporowych, to jest firmy (...) - (...) SM”, co do kalkulacji ceny stóp podporowych w odniesieniu do poszczególnych zadań opisanych w SIWZ. M. S. (1) w piśmie z dnia 27.01.2006 r. przedstawił (...) SA kalkulację ceny opisując, że na koszt materiału składa się cena blachy (zł/kg) ciężar stopy (kg/szt). Oskarżony przyjął cenę blachy kawałkowej różnoformatowej w gat. (...) w kwocie 1350 zł/MG oraz ciężar stopy w kg/szt. wg warunków technicznych oraz instrukcji stosowania IS-SM-01/05 w punkcie przeznaczenie i wykonanie stopy podporowej zgodnie z Certyfikatem Dobrowolnym Bezpieczeństwa B 1379/2005. Wskazał także koszt robocizny 0,10 zł/szt. wg cennika zakładu oraz koszty ogólne zakładu zgodnie z kalkulacją w wysokości 3%. Następnie skalkulował cenę jednostkową wyrobu w cenach netto dla poszczególnych zadań, przy czym opisując rodzaj stopy w każdym z czterech zadań wskazał nie jej grubość, a ciężar, przy czym do kalkulacji nie dołączył wzorca wagowego, na podstawie którego możliwe byłoby ustalenie, czy wskazane ceny dotyczą stóp wymaganych przez Zamawiającego.

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 56-59,

DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 175-178.

Ceny podane przez oskarżonego (...) SA wskazała także w formularzu ofertowym do przetargu w trybie wolnej ręki w odpowiedzi na pismo (...) SA z dnia 27.02.2006 r., przy czym tu jasno wskazano grubości poszczególnych stóp podporowych. (...) SA ponownie potwierdziła ceny w piśmie z dnia 8.06.2006 r., o czym w dalszej części uzasadnienia.

Dowód: DRZ 967/08 – czerwony segregator, k. 6-11.

Dopiero porównując ciężar stopy ze sporządzonym wcześniej przez oskarżonego ww. wzorcem wagowym można zauważyć, że odnośnie zadania nr 1 oskarżony obliczał cenę stopy podporowej o grubości 8 mm zamiast 10 mm, a odnośnie zadań nr 2 i 3 – cenę stopy podporowej o grubości 10 mm zamiast 12 mm.

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 57-59 w kontekście k. 62.

Firma (...) złożyła odwołanie od rozstrzygnięcia w przedmiocie protestu do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych.

Następnie Zespół Arbitrów wyrokiem z dnia 8.02.2006 r. sygn. akt UZP/ZO/0-335/06 uwzględnił odwołanie protestującego od rozstrzygnięcia protestu w zakresie braku certyfikatów na stopy podporowe o grubości 10 mm – zarówno produkowane przez (...) SA, jak i (...) SA. Odnośnie natomiast zarzutu rażąco niskiej ceny Zespół Arbitrów stanął na stanowisku, że „na dzień rozpatrzenia odwołania zgłoszone zarzuty są przedwczesne, skoro zamawiający uwzględnił protest w tej części i podjął działania przewidziane w art. 90 ustawy Prawo zamówień publicznych (...) dokona on analizy złożonych przez wykonawców kalkulacji cenowych i na tej podstawie podejmie stosowne decyzje”.

Dowód: DRZ 967/08 - czerwony segregator, k. 156-162.

Zgodnie z protokołem powtórnej oceny ofert przez Komisję Przetargową z dnia 23.02.2006 r. odrzucono ofertę (...) SA w zakresie zadania nr 1 i (...) SA w zakresie zadania nr 4 z uwagi na to, że dokumenty dołączone do oferty (certyfikat) nie spełniają wymogów określonych w SIWZ. Komisja wystąpiła do Zarządu (...) SA z wnioskiem o unieważnienie wyboru najkorzystniejszej oferty dla zadań nr 1 i 4. Zarząd przychylając się do wniosku w dniu 28.02.2006 r. podjął uchwałę o odrzuceniu ofert (...) SA w zakresie zadania nr 1 i (...) SA w zakresie zadania nr 4.

Dowód: DRZ 967/08 - czerwony segregator, k. 141-147.

W dniu 8.03.2006 r., w związku z powyższą decyzją, firma (...) złożyła protest, który ostatecznie został oddalony. W proteście tym wskazywano, że oferta (...) SA zawiera istotne błędy wpływające na nieprawidłowe wyliczenie ceny. W szczególności „zgodnie z certyfikatem załączonym do oferty, oferowana przez Centralę (...) SA stopa podporowa tłoczona z blachy o grubości arkusza 12+2 mm ma powierzchnią minimum 400 cm 2. Do wyprodukowania tejże stopy potrzeba minimum 4 kg blachy stalowej (...) Analogiczna sytuacja przedstawia się z ceną na zadanie 4, w którym to firma (...) SA zaoferowała stopę podporową o powierzchni 600 cm 2, grubości 12+2 mm, która to stopa waży 6 kg”. W rozstrzygnięciu protestu wskazano, że „nie powołując się na żadne postanowienie SIWZ protestujący wywodzi, że stopy podporowe mają być wykonane z blachy pełnowartościowej, nie zaś odpadowej. Zamawiający podnosi, że z jego punktu widzenia istotne jest, aby blacha spełniała wymogi norm powołanych w SIWZ. Wraz z ofertą (...) SA – złożył żądane w SIWZ certyfikaty potwierdzające, że oferowane produkty spełniają wymogi SIWZ”.

Dowód: DRZ 967/08 - czerwony segregator, k. 99-104.

W odwołaniu od rozstrzygnięcia protestu przez Zamawiającego przedstawiciel firmy (...) podniósł zarzuty sprzeciwiając się argumentacji odnośnie możliwości produkcji stóp podporowych z odpadów wskazując, że „odpad wsadowy, a tym bardziej złom stalowy (w oparciu o których cenę sporządzono kalkulację cenową oferowaną przez Centralę (...)) nie jest sortowany i nie jest możliwe określenie jakości materiału, a na materiał ten nie są wystawiane atesty hutnicze”. Ponadto skarżący podniósł, że „Zamawiający (...) celowo nie zauważa w tych kalkulacjach zaniżonych ciężarów danych stóp, braku szeregu elementów cenotwórczych, jak i wadliwie przyjętego niepełnowartościowego materiału”.

Odwołanie powyższe zostało oddalone przez Zespół Arbitrów wyrokiem z dnia 30.03.2006r.

Dowód: DRZ 967/08 - czerwony segregator, k. 52-61.

Tym samym Komisja Przetargowa uznała, iż została zwolniona z obowiązku dalszego wnikania w problematykę atestów materiałowych i jakości oferowanych produktów.

W odwołaniu z dnia 12.04.2006 r. od wyroku Zespołu Arbitrów przedstawiciel firmy (...) podniósł, iż kwestionowani przez niego producenci biorący udział w przetargu „nie dysponują blachami o wymaganej grubości, odpadów nie oznakowują, jak również nie wystawiają na nie atestów hutniczych, a tym samym i dostawcy nie mogą pozyskać powyższego”.

Dowód: DRZ 967/08 - czerwony segregator, k. 12-20.

Postanowieniem z dnia 4.05.2006 r. Sąd Okręgowy w Gliwicach odrzucił skargę firmy (...) na wyrok Zespołu Arbitrów z dnia 30 marca 2006 r.

Dowód: DRZ 967/08 - czerwony segregator, k. 1-3.

Ponieważ w dniu 10.04.2006r. została zawarta umowa ramowa z więcej niż jednym wykonawcą, w dniu 14.04.2006 r. Dyrektor Zakładu (...) J. M. (1), działając na podstawie art. 123 ust. 1 w zw. z art. 122 ust. 1 pkt i PZP, wystąpił do Zarządu (...) SA z wnioskiem o zatwierdzenie udzielenia zamówienia publicznego na zakup stóp podporowych w okresie 12 miesięcy od momentu udzielenia zamówienia w trybie „negocjacji bez ogłoszenia” celem dokonania pierwszego zamówienia cząstkowego do umowy ramowej nr 34/P/06. Oskarżony podpisał analogiczną umowę z (...) SA odpowiadającą treści umowy ramowej zawartej przez (...) SA z (...) SA.

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 307,

umowa ramowa nr (...)/HW/10/06 z dnia 10.04.2006r. k. 1132-1137 t. XXII.

Uchwałą z dnia 27.04.2006 r. Zarząd (...) SA zatwierdził tryb „negocjacji bez ogłoszenia” oraz Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia - identyczną jak w przetargu głównym – Znak 34/P/06.

W skład Komisji Przetargowej weszły następujące osoby:

-

PrzewodniczącyL. B. (1) - Zastępca Dyrektora Biura (...) ds. (...) SA,

-

Sekretarz L. U. - Kierownik Wydziału Zakupów Zakładu Logistyki

(...) SA,

-

J. M. (1) - Dyrektor Zakładu (...) SA,

- B. L. - Dyrektor Zespołu (...) w Biurze (...)

(...) SA,

- W. M. (1) - Starszy Inspektor (...) SA, podlegający bezpośrednio Kierownikowi Wydziału Przetargów i Zakupów.

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 305-306.

Zaproszenie do przystąpienia do negocjacji wysłano do firm (...) SA, (...), (...) SA oraz (...), które to negocjacje odbyły się w dniu 4.05.2006 r.

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 237-281.

Na posiedzeniu w dniu 18.05.2006 r. Komisja Przetargowa wybrała najkorzystniejszą dla zadania nr 2, 3 i 4 ofertę (...) SA, a dla zadania nr 1 – ofertę (...) SA. Zarząd (...) SA zatwierdził powyższy wybór w dniu 23.05.2006 r.

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 184-189.

W dniu 31.05.2006 r. wybór oferentów oprotestowała firma (...), a w dniu 1.06.2006 r. - także firma (...).

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 128-166.

Protest firmy (...) został oddalony. W wyniku uwzględnienia protestu firmy (...) Komisja Przetargowa, zgodnie z protokołem z posiedzenia z dnia 2.06.2006 r., wezwała dwóch wykonawców: (...) SA i (...) SA do złożenia na podstawie art. 87 ust. 1 PZP wyjaśnień co do treści ofert odnośnie atestów hutniczych.

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 95-105.

W dniu 5.06.2006 r. (...) SA wezwała (...) SA i (...) SA. do złożenia wyjaśnień w terminie do dnia 9.06.2006 r. W piśmie do (...) SA stwierdzono, że norma PN-88/H- (...) określa jakość stali, która ma być użyta do produkcji stóp podporowych, nadto jednoznacznie stwierdza, że blachy takie powinny posiadać atest hutniczy. W związku z wątpliwościami co do możliwości uzyskania atestu hutniczego dotyczącego blach kawałkowych różnoformatowych, zaoferowanych do produkcji stóp podporowych, zażądano wyjaśnień dotyczących treści złożonej oferty. Nadto ponownie zwrócono się z wnioskiem o wyjaśnienie dotyczące elementów mających wpływ na wysokość wskazanych w ofercie cen.

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 10.

Pismem z dnia 8.06.2006 r. (...) SA poinformowała, że blacha kawałkowa stosowana przez producenta, to jest oskarżonego, do produkcji stóp podporowych spełnia wymagania normy PN-88/H- (...) lub równoważnych. W załączeniu przesłano kserokopię oświadczenia Huty (...) Sp. z o.o. z dnia 8.06.2006 r. (...) SA podtrzymała także stanowisko odnośnie elementów mających wpływ na wysokość cen oferowanych stóp podporowych, które przedstawiła w odpowiedzi na pismo z dnia 24.01.2006r. W oświadczeniu Huty (...), kierowanym do M. S. (1), a podpisanym przez pełnomocnika Zarządu mgr inż. M. K. (1), stwierdzono: „(...) firma (...) - (...) SM (...) z R. jest naszym stałym odbiorcą blach kawałkowych, oznakowanych wg klasyfikacji PKWiU kodem 27.10.40-00.90. Wyroby te są elementem pochodnym w procesie wytwarzania blach grubych w naszej W.. Asortyment ten w głównej mierze pochodzący ze stali konstrukcyjnej niestopowej, opartej o wymagania normy PN-88/H-84020 (lub równoważnych) jest dla niej reprezentatywny”.

Dowód: DRZ 965/08 – czerwony segregator, k. 8,9.

W protokole powtórnej oceny ofert Komisja Przetargowa stwierdziła, że (...) SA przedstawiła dokument Huty (...) SA o ww. treści. Poprzestano na tym wyjaśnieniu i mimo braku dowodu pozyskania atestu hutniczego na blachę do produkcji stóp podporowych przez producenta wskazanego przez (...) SA, Komisja stwierdziła, że oferta tej firmy jest poprawna. Ww. oświadczenie Huty (...) przedłożył Komisji Przetargowej oskarżony M. S. (1) za pośrednictwem przedstawiciela (...) SA. Nadto Komisja stwierdziła, że zaoferowane przez (...) SA ceny nie są rażąco niskie.

Następnie, w dniu 23.06.2006 r., w wyniku rozpoznania złożonych wyjaśnień obu oferentów, Komisja Przetargowa zwróciła się do Zarządu (...) SA z wnioskiem o unieważnienie wyboru oferty (...) SA, gdyż wykonawca w swoich wyjaśnieniach oświadczył, że na zaoferowane stopy podporowe nie będzie w stanie dostarczyć atestu hutniczego.

Dowód: DRZ 966/08 - żółty segregator, k. 49-94.

Proces wyłonienia oferenta trwał do 7 lipca 2006 r., po czym podpisano umowę na dostawę stóp podporowych dla zadania nr 1 z firmą (...), zaś dla zadań 2, 3 i 4 z (...) SA.

W międzyczasie, w pierwszym kwartale 2006 r., (...) SA realizowała dostawy stóp podporowych dla kopalń (...) SA na podstawie umowy nr (...) zawartej pomiędzy tymi podmiotami w dniu 12.01.2005r. Umowa ta przewidywała w okresie 2005r. dwa zadania dostaw: stóp podporowych ciężkich (wyciskanych) tłoczonych do obudowy V29/V36 z blachy o gr. 11-12 mm. Pierwsze 70.000 szt. w cenie po 6,93 zł, a drugie w tej samej ilości, ale w cenie po 7,29 zł za sztukę. Pismem z dnia 15 grudnia 2005r. przedłużono termin realizacji ww. umowy do 31 marca 2006r.

Na podstawie tej umowy (...) SA dostarczyła do kopalń (...) SA 28.970 stóp podporowych SPT-V29 o wartości 257.653,39 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy łączną kwotę 244.796,50 zł.

Dowód: pismo z dnia 15.12.2005 r. k. 9 t. XII, zestawienie k. 4 t. XII.

Od marca 2006r. dostawy stóp podporowych realizowane były przez (...) SA na podstawie umów zawartych z (...) SA w wyniku postępowania przetargowego w trybie „zamówień z wolnej ręki”. Procedura przetargowa przeprowadzona została w oparciu o tę samą Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia co przetarg rozpoczęty, ale jeszcze nie zakończony - znak 34/P/06. Umowy takie podpisano w dniach 3.03.2006r., 12.04.2006r., 23.05.2006r. i 14.06.2006r.

Dowód: dokumentacja dotycząca zamówień z wolnej ręki k.72-117 t. III.

Cena jednostkowa dla dostaw realizowanych w oparciu o ww. umowy wynosiła zgodnie z ofertą złożoną w trakcie przetargu - 4,88 zł (5,95 z VAT) za stopę SPT-V29 i 8,16 zł (9,95 zł z VAT) za stopę o zwiększonej powierzchni SPT-V36. (...) SA płaciła oskarżonemu - 4,68 zł (5,70 z VAT) za stopę SPT-V29 i 7,83 zł (9,55 zł z VAT) za stopę SPT-V36.

Na podstawie umowy z dnia 3.03.2006r. ((...)) do kopalń (...) SA dostarczono 19.000 stóp SPT-V29 za łączną kwotę 113.118,40 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy kwotę 108.300,00 zł.

Dowód: zestawienie faktur k. 66-83 t. XII.

Na podstawie umowy z dnia 12.04.2006r. ((...)) do kopalń (...) SA dostarczono 16.750 stóp SPT-V29 za łączną kwotę 99.722,80 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy kwotę 95.475,00 zł.

Dowód: zestawienie faktur k. 84-118 t. XII.

Na podstawie umowy z dnia 23.05.2006r. ((...)) do kopalń (...) SA dostarczono 13.416 stóp SPT-V29 za łączną kwotę 79.873,50 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy kwotę 76.471,20 zł.

Dowód: zestawienie faktur k. 119-146 t. XII.

Na podstawie umowy z dnia 14.06.2006r. ((...)) do kopalń (...) SA dostarczono 14.460 stóp SPT-V29 za łączną kwotę 86.089,05 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy kwotę 82.422,00 zł.

Dowód: zestawienie faktur k. 147-174 t. XII.

(...) SA nie podpisywała z oskarżonym umów stanowiących odpowiednik umów zawartych w trybie zamówień „z wolnej ręki” pomiędzy (...) SA a (...) SA. (...) SA przesłała oskarżonemu jedynie kopię umowy z dnia 23.05.2006r. oraz z dnia 14.06.2006r.

dowód: pismo (...) SA z dnia 19.06.2006r. k. 726 t. XX,

pismo (...) SA z dnia 10.07.2006r. k. 727 t. XX.

W dniu 7.07.2006r. została zawarta umowa przetargowa znak 34/P/06. Cena jednostkowa dla dostaw realizowanych w oparciu o ww. umowę wynosiła 4,88 zł (5,95 z VAT) za stopę SPT-V29 i 8,10 zł (9,88 zł z VAT) za stopę o zwiększonej powierzchni SPT-V36. (...) SA płaciła oskarżonemu - 4,68 zł (5,70 z VAT) za stopę SPT-V29 i 7,78 zł (9,49 zł z VAT) za stopę SPT-V36. Na podstawie tej umowy dostarczono do kopalń (...).700 stóp SPT-V29 za łączną kwotę 129.193,12 zł, z czego (...) SA nie zapłaciła kwoty 23.578,60 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy kwotę 123.690,00 zł. Nadto dostarczono 1400 stóp SPT-V36 za łączną kwotę 13.834,80 zł. (...) SA zapłaciła oskarżonemu za te dostawy kwotę 13.286,00 zł.

Dowód: zestawienie faktur k. 175-200 t. XII, k. 1-36 t. XIII,

zeznania świadka J. Z. (1) k. 2-3 t. XII.

Procedury przyjęcia stóp podporowych do magazynów kopalnianych nie były ściśle przestrzegane, a pracownicy magazynów nie otrzymywali żadnych umów ani innych dokumentów, na podstawie których realizowane były zamówienia, nie mieli zatem żadnej świadomości, że przyjmując stopy podporowe opisane w dowodzie dostawy przyjmują wyrób niezgodny z zamówieniem i zawartymi umowami. Nigdy też nie żądano żadnych atestów ani certyfikatów. Pracownicy nie wiedzieli, że stopy podporowe poza tymi, które miały zwiększoną powierzchnię, mają mieć grubość 12+2 mm. Przyjmowali więc stopy podporowe o grubości 8 i 10 mm.

Procedurę obowiązującą w tym zakresie zamierzał uściślić Dyrektor Zakładu (...) SA J. M. (1), który w dniu 20.02.2006 r. wydał Zarządzenie nr (...) w sprawie systemu organizacyjnego dotyczącego stosowania w magazynach urządzeń do kontroli dostaw materiałowych (t. III, k. 161-166). Zgodnie z tym Zarządzeniem, na potrzeby magazynów (...) przydzielono do użytkowania sprzęt do kontroli ilościowej i wagowej w postaci wag hakowych i wózka paletowego z wagą. Obowiązkową kontrolą wagową objęto m.in. stopy podporowe, jako materiały wymienione w załączniku nr 1 do Zarządzenia. Ich kontrola miała polegać na dokonywaniu pomiarów wagi dostawy i przeliczaniu przez wagę jednostkową wyrobu. W punkcie 14 omawianego Zarządzenia zobowiązano kierownika DRZ do przekazania do wydziału (...) wykazu wag jednostkowych dla podanych w załączniku nr 1 materiałów zgodnych z dokumentacją techniczną producenta celem umożliwienia wyliczeń w trakcie kontroli dostaw.

Punkt 15 Zarządzenia stanowił, iż za prawidłową realizację postanowień odpowiedzialność ponoszą Kierownicy Magazynów (...)-6 oraz Kierownicy Wydziałów (...) i (...). Za nadzór nad właściwą realizacją Zarządzenia odpowiedzialność ponosi natomiast Zastępca Dyrektora ds.(...). Zarządzenie to weszło w życie od 1 marca 2006 r.

Personalnie za realizację powyższego Zarządzenia odpowiedzialni byli T. O. (1) jako Kierownik Wydziału (...) oraz L. U. jako Kierownik Wydziału (...). Natomiast za właściwy nadzór nad realizacją Zarządzenia odpowiedzialny był Zastępca Dyrektora J. M. (1) - S. M. (1).

Zakwestionowany w toku postępowania „wzorzec wagowy” z 29 maja 2006 r. podpisany został m.in. przez L. U. i S. M. (1).

W punkcie 13 omawianego Zarządzenia przewidziano ustalenie tzw. „wzorca wagowego” dla przyjmowanych do magazynów towarów, który opracowany miał zostać na podstawie komisyjnego przeważenia co najmniej 100 sztuk.

Komisyjne ważenie stóp podporowych tłoczonych przez firmę (...) SM (...) odbyło się w dniu 13.03.2006 r. w jednym z magazynów kopalń (...) SA (t. XIV, k. 66). Z niewyjaśnionych powodów przedmiotem tego komisyjnego ważenia nie stały się jednak zamawiane przez (...) SA stopy podporowe V29 o grubości 12 + 2 mm, lecz stopy V29 o grubości 8 i 10 mm, przy czym ważeniu poddano jedynie 10 sztuk.

W dniu 25.05.2006 r. do Zakładu (...) SA wpłynęło pismo (...) SA z dnia 22.05.2006 r. dotyczące odbioru ilościowo - jakościowego stóp podporowych tłoczonych dostarczanych do magazynów (...) SA (t. I k. 9). W piśmie tym, powołując się na ofertę handlową złożoną w toku postępowania przetargowego oraz protokół z komisyjnego ważenia przeprowadzonego w dniu 13.03.2006 r. na KWK (...), przedstawiono „zestawienie wag minimalnych i maksymalnych oferowanych stóp podporowych w celu ustalenia wag wzorcowych uwzględniających dopuszczalne tolerancje wymiarowe wynikające z dokumentacji technicznej wyrobu” w formie tabelarycznej. Nadto w piśmie zawarto prośbę o pilne przekazanie wyżej wymienionych ustaleń jako wzorców wagowych do podległych magazynów funkcjonujących przy kopalniach celem umożliwienia realizacji dostaw.

Na piśmie tym znajduje się odręczny zapis Dyrektora Zakładu (...) SA J. M. (1) o treści „zgoda”, datowany na dzień 26 maja 2006 r. Nadto wzorzec został pozytywnie zaopiniowany przez L. U., który sporządził na piśmie odręczny zapisek o treści „proponuję przyjąć propozycję (...) za wiążącą”.

Na tej podstawie sporządzono pismo wewnętrzne z dnia 29.05.2006 r. zatytułowane „Zestawienie wag minimalnych i maksymalnych materiałów dostarczanych przez Centralę (...) SA na podstawie dokumentacji technicznej z uwzględnieniem minimalnych i maksymalnych odchyłek tolerancji” (t. I, k. 8).

Tabela zawierająca „wzorzec wagowy” dla stóp podporowych jest wierną kopią tabeli zawartej w omówionym wyżej piśmie (...) SA z dnia 22.05.2006r. W piśmie zawarta została treść: „UWAGA: Dostarczenie towarów poniżej w/w minimalnych będzie traktowane jako reklamacja jakościowa”. Pismo to podpisane zostało przez Głównego Specjalistę (...) SA W. M. (1), Kierownika(...) SA L. U. i Zastępcę Dyrektora (...) S. M. (1), a następnie rozesłane do magazynów kopalń (...) SA jako „wzorzec wagowy”.

Pierwszą kontrolę parametrów stóp podporowych zlecono w maju 2006r. Przeprowadzono ją w dniu 28.06.2006 r. na terenie KWK (...) sprawdzając stopy podporowe o zwiększonej powierzchni do obudowy V36. W jej wyniku ustalono, że żadna z 50 sztuk pobranych do badań stóp podporowych nie spełniała wymaganych parametrów co do grubości blachy, z jakiej została wykonana. W związku z tym cała dostawa w ilości 300 sztuk została reklamowana i zwrócona dostawcy (t. I, k. 14-18).

Reklamacja została uwzględniona i oskarżony wymienił reklamowane stopy podporowe. Uczyniono to dla zachowania dalszej dobrej współpracy mimo, iż zamówienia skierowane z (...) SA do (...) SA, a następnie przekazane oskarżonemu, wskazywały stopy podporowe SPT V36 i wyjątkowo zawierały opis co do grubości 12 +/-2mm zamiast 12+2 mm (dowód: zamówienie z dnia 26.04.2006 r. k. 137 oraz z dnia 31.05.2006 r. k. 105 Drz 964/08 niebieski segregator). Reklamowane stopy mieściły się w zamówionym przedziale – spośród 50 skontrolowanych stóp tylko 5 miało grubość poniżej 10 mm (dowód: pomiary geometryczne k. 16-17 t. I).

Kolejną kontrolę parametrów stóp podporowych SPT V29 przeprowadzono w dniu 23.08.2006 r. na magazynie (...)-2 KWK (...) i RM-1 KWK (...). Podobnie jak w poprzednich przypadkach nie odpowiadały one wymogom wskazanym w umowach przetargowych, więc zwrócono je dostawcy (t. I, k. 24-26, 30).

W związku z dostarczaniem przez (...) SA nieodpowiednich stóp podporowych (...) SA odstąpiła od umowy z przyczyn leżących po stronie sprzedającego i naliczyła kary umowne w wysokości 185.353,47 zł obciążając nimi (...) SA, a to zgodnie z § 5 pkt 3 umowy z dnia 7.07.2006 r. (...) SA obciążyła z kolei tą kwotą oskarżonego, który należność uiścił.

Na zabezpieczonym od oskarżonego dysku komputerowym biegły ujawnił dokumenty dotyczące m.in. działalności firmy (...). Dotyczyły one w przeważającej większości stóp podporowych.

Jednym z nich jest pismo z dnia 5.09.2006 r. adresowane do (...) SA sporządzone, jak wynika z jego treści, celem wyjaśnienia powstałego nieporozumienia w związku z dostarczaniem przez (...) stóp podporowych dla (...) SA o grubości 8 mm, zamiast 12 mm. Oskarżony wyjaśnia, że posiadany certyfikat B wydany przez GIG dla stóp podporowych V29 dopuszcza grubości 8, 10 i 12 mm i jest on dla firmy wykładnią dla oferowanych wyrobów. „Stąd też przy sporządzaniu kalkulacji do oferty przyjęto ceny wynikające z posiadanego certyfikatu i odpowiadające im wagi stóp, a mianowicie cenę odpowiadającą 8 i 10 mm, tj. zgodnie z dotychczasowymi dostawami na rzecz kopalń i (...) SA. (...) Tymczasem realizacja grubości 12 mm przy utrzymaniu tej samej ceny jest finansowo dla firmy nie do wytrzymania i spowoduje fatalne skutki uniemożliwiające kontynuację zamówienia, a co za tym idzie również skutki dla Centrali (...)”. W konsekwencji, w dalszej części pisma oskarżony proponuje „realizację przy grubości 10 mm, co jest wystarczającą grubością przy stopach V29, a spowodowuje dużo niższe straty, możliwe do udźwignięcia przez jego firmę”.

W dokumentach M. S. (1) znajdowało się także datowane na dzień 1.09.2006 r. pismo (...) adresowane do Redakcji Dziennika Zachodniego w odpowiedzi na artykuł ,,Zbyt cienkie stopy ( ”) z dnia 31.08.2006 r. W piśmie tym jego autor stwierdza, iż „prawda jest taka, że rzeczywiście firma dostarczała dla (...) stopy grubości 8 mm, ale na takie stopy są dopuszczenia (...) i GIG i takie właśnie stopy oferowała w swojej ofercie. Również cenę dla (...) także wyceniła według stopy 8 mm, a nie 12 mm, czyli tym samym kopalnia kupiła pełnowartościowy materiał po niższej cenie, niż gdyby kupowała z grubszej blachy 12 mm”.

Ujawniono także pismo(...)z dnia 7.06.2006r. adresowane do Huty (...), w którym M. S. (1) zwraca się z prośbą o „poświadczenie stanu faktycznego, iż blachy kawałkowe (...) spełniają co najmniej wymagania jakościowe według normy PN-H 92200 dla stali węglowej konstrukcyjnej zwykłej jakości ogólnego przeznaczenia o składzie zgodnym z danymi według atestu wyrobu”.

W komputerze oskarżonego ujawniono także dokument identyczny w swej treści z pismem (...) SA datowanym na dzień 22.05.2006 r. i adresowanym do Zakładu (...) SA, w którym „w oparciu o ofertę handlową z dnia 2.03.2006 r. oraz protokół komisyjnego ważenia przeprowadzonego w dniu 13.03.2006 r. na KWK (...) przedstawia się zestawienie wag minimalnych i maksymalnych oferowanych stóp podporowych w celu ustalenia wag wzorcowych uwzględniających dopuszczalne tolerancje miarowe, wynikające z dokumentacji technicznej wyrobu” (t. I, k. 9). Treść tego pisma została powielona następnie przez Zastępcę Dyrektora (...) SA S. M. (1), L. U. i W. M. (2), którzy przekazali je kierownikom magazynów jako podstawę przyjmowania do magazynów stóp podporowych ciężkich.

Dowód: opinia biegłego z zakresu badania sprzętu komputerowego mgr inż. N. R. dotycząca jednostki centralnej komputera zabezpieczonego podczas przeszukania w dniu 6.09.2006 r. stanowiącego własność M. S. (1) k. 154-189 t. IX.

M. S. (1) został poddany badaniu psychiatrycznemu przez dwóch biegłych lekarzy psychiatrów M. S. (2) oraz A. W., którzy jednoznacznie stwierdzili, że tempore criminis oskarżony miał w pełni zachowaną zdolność rozpoznania znaczenia czynu i pokierowania swoim postępowaniem, zatem nie zachodzą żadne uzasadnione wątpliwości co jego do stanu poczytalności. U oskarżonego nie stwierdzono choroby psychicznej (psychozy), upośledzenie umysłowego ani uzależnienia od środków odurzających, substancji psychotropowych lub alkoholu, stwierdzono natomiast krótkotrwałą psychozę reaktywną w wywiadzie. Pozostało to jednak bez wpływu na ocenę, że w przypadku oskarżonego warunki określone w art. 31 § 1 i 2 kk nie mają zastosowania.

Dowód: opinia sądowo-psychiatryczna k. 69-70 t. IX.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o częściowe wyjaśnienia oskarżonego M. S. (1) k. 56-60 t. XIV, 71-73 t. XIV, 190v.-192 t. XVII, 212v. -219 t. XVIII, 227v.-230 t. XVIII, 246v.-249 t. XVIII, 532v.-535 t. XIX, 537-542 t. XIX, 582v.-584 t. XX, 589 t. XX, 608v.-609v. t. XX, 644v. t. XX, 2090v.-2091v. t. XXIII, 2171 t. XXIII, 2209-2211 t. XIII, zeznania świadków: J. D. (1) k. 584v.-588v. t. XX, 47-49, 175-177 t. III, D. K. k. 745-747 t. XX, J. N. k. 687v.691v. t. XX, A. S. (1) k. 692 t. XX, B. S. k. 1 t. XII, 376v.-378 t. XVIII, 763-764v. t. XX, E. F. k. 39-41, 42-43 t. II, 1064v.-1065v. t. XXI, T. B. k. 38-40 t. XIII, 1095-1096 t. XXII, A. T. k. 200-201 t. III, k. 589v.-591 t. XX, M. K. (2) k. 21-22, 24-25 t. III, 792v.-794v. t. XXI L. B. (1) k. 33-34 t. III, 452v.-455 t. XIX, 639v.-641 t. XX, B. L. k. 36-37 t. III, 455-456 t. XIX, 641v.-643v. t. XX, J. S. (2) k. 27-30, 31-32 t. III, 380-381v. t. XVIII, 662v.-667v., M. Ż. k. 46 t. V, 839v.-840 t. XXI, M. K. (3) k. 47 t. V, 840v.-841 t. XXI, S. L. k. 50 t. V, 882 t. XXI, T. O. (2) k. 55 t. V, 931v.-932v. t. XXI, A. R. (1) k. 44-45 t. V, 879v.-882 t. XXI, J. Z. (2) k. 2-3 t. XII, 1096 t. XXII, S. M. (1) k. 3-4, 5-6 t. XV, 259v.-263v. t. XVIII, 609v.-610 t. XX, Z. S. (1) k. 432v.-437 t. XIX, 643v.-645 t. XX, A. K. (1) k. 119–120 t. III, 58 t. V, 407-410 t. XIX, 742-743 t. XX, P. H. k. 6-7, 10 t. II, 393-397 t. XVIII, 645v.-647 t. XX, K. Z. (1) k. 2-3 t. II, 791-792v. t. XXI, L. Ł. k. 1-3, 83-84 t. VIII, 1038v.- (...) t. XXII, M. K. (1) k. 29-31 t. VIII, 1041-1042v. t. XXII, D. S. (1) k. 39-41, 81-82 t. VIII, 1043 t.. XXII, częściowo zeznania świadków J. M. (1) k. 95 – 99 t. V, 621v.-628 t. XX, W. M. (1) k. 15-17 t. XV, 304v.-309, 317v.-318v. t. XVIII, 632v.-633 t. XX, L. U. k. 103-105 t. XV, 318v.-323v. t. XVIII, 633 t. XX, P. M. (1) k. 33-34, 36-38 t. IV, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 56-59 t. V, 478v.-481 t. XIX, 743-744v. t. XX, nadto opinie biegłych z Katedry Maszyn Górniczych Przeróbczych i Transportu oraz Katedry Geomechaniki Budownictwa i Geotechniki Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie dr inż. P. G. - pisemna k. 86-143 t. IX, ustne k. 144-145 t. IX, 1094v.-1094v. t. XXII i dr inż. Z. I. - pisemna k. 86-143 t. IX, ustne k. 146-147 t. IX, 1091-1093v. t. XXII.

Sąd dokonywał ustaleń faktycznych również w oparciu o zgromadzoną w toku postępowania dokumentacje, to jest w oparciu o z tomu I - protokół zatrzymania rzeczy k. 4, zestawienie wag minimalnych i maksymalnych materiałów dostarczanych przez (...) S.A. k.7, pismo (...) S.A. z 22.05.2006r. k. 9,10, pismo wewnętrzne (...) S.A. z 31.05.2006r. k. 11,13, pismo wewnętrzne (...) S.A. z 29.06.2006r. k. 13, pismo reklamacyjne (...) S.A. z 3.07.2006 r. k.14-17, odpowiedź na pismo reklamacyjne z 13.07.2006 r. k. 18, pismo wewnętrzne (...) S.A. z 23.05.2006 r. k. 24, notatki służbowe z kontrolnego ważenia stóp podporowych z 23.08.2006r. k.25, 26, 28, pismo reklamacyjne (...) S.A. z 25.08.2006r. k. 30, pismo wewnętrzne (...) S.A. z 19.07.2006r. k. 31, pismo wewnętrzne Dyrektora Biura(...) S.A. z 25.08.2006r. k.40, z tomu II - pismo (...) z 21.09.2006r. k. 18, pismo (...) S.A. z 21.09.2006r k.19, porozumienie w zakresie zasad postępowania przy dokonywaniu odbioru materiałów do magazynów (...) S.A. z 13.04.2006r. przekazywane firmie (...) k. 20-23, noty obciążeniowe wystawione przez (...) S.A. dla firmy (...) i pisma dot. reklamacji k. 32-38, 45, 52-54, 60, korespondencję dot. rozwiązania umowy o dostawy stóp podporowych k. 61-71, faktury z tytułu zrealizowanych dostaw stóp podporowych k. 72-191, korespondencję dot. współpracy (...) i (...) S.A. k. 192-194, z tomu III - dokumentację dotyczącą przetargów na zakup stóp podporowych zorganizowanych w latach 2004, 2005 i 2006 i zawartych umów k. 39-46, 50-64, dokumentację dotyczącą przetargów w trybie „zamówienia z wolnej reki” na zakup stóp podporowych w 2006 roku k.72-117, odpowiedź (...) S.A. z dnia 13.07.2006r. na reklamację zgłoszoną przez (...) S.A. k. 161-164, Zarządzenie Dyrektora Zakładu (...) S.A. nr 3/06 z 20.02.2006r. z aneksami k. 161-164, 172-173, Regulamin Pracy Komisji Przetargowej (...) S.A. w zakresie zamówień publicznych k. 179-188, Regulamin dot. trybu postępowania w zakresie realizacji w (...) S.A. ustawy Prawo Zamówień Publicznych k. 189-199, dokumenty dotyczące przetargu na dostawę stóp podporowych i wzajemnych rozliczeń pomiędzy kontrahentami nadesłane przez (...) S.A. k. 202-214, z tomu IV - Zarządzenie Dyrektora Zakładu(...) S.A. nr 8/05 z 7.06.2005r. w sprawie trybu i sposobu przygotowania przedmiotu zamówienia w ramach opracowania dokumentacji przetargowej k. 1-2, instrukcje postępowania służb (...) dotyczące reklamacji k. 3, Zarządzenie Dyrektora Zakładu(...)S.A. nr 22/05 dotyczące postępowania przy rutynowej kontroli jakości materiałów oraz reklamowania wadliwej partii materiału k. 4, zakres czynności wydawcy magazynowego k. 11, wykaz kierowników magazynów kopalń (...) S.A. k.17, zakresy czynności pracowników magazynów k. 18-32, pisma wewnętrzne (...) S.A. z 14.06.2006r i 11.07.2006r k. 48, 49, oświadczenia J. K. (1) z 10.04.2008r. i z 14.04.2008r. k. 51, 54, z tomu VIII - zamówienia odpadów technologicznych dokonywane w W. Blach G. B. przez M. S. k. 4-26, informację Prezesa (...) z 29.09.2006r. k. 27-28, oświadczenie Huty (...) z 8.06.2006r. sporządzone na wniosek M. S. (1) k. 32, informację GIG z 26.02.2007r k. 34-35, informację Huty (...) z 28.02.2007r. dot. odpadów technologicznych k. 36, część oferty (...) S.A. zawierającą dokumentację techniczną stalowych stóp podporowych produkowanych przez (...) w R. k. 42-80, wyliczenie ciężarów minimalnych i maksymalnych blach przedstawionych przez Hutę (...) k. 85, z tomu IX - informację Dyrektora Okręgowego Urzędu Górniczego w Rybniku z 30.08.2006r. dot. kontroli przeprowadzonej w zakresie stosowania stalowych stóp podporowych produkowanych przez(...) w R., a stosowanych w kopalniach (...) S.A. k. 1-6, wyniki kontroli zleconych w kopalniach przez Wyższy Urząd Górniczy k. 7-32, 36-38, 61-63, opinię sądowo-psychiatryczną dot. M. S. (1) k. 69-70, pinię w kwestii stosowania stóp podporowych obudów chodnikowych w wyrobiskach kopalń (...) S.A. sporządzoną przez biegłych AGH w Krakowie k. 86-143, protokół przeszukania miejsca zamieszkania M. S. (1) i zatrzymania komputera k. 151-153, opinię biegłego z zakresu badania sprzętu komputerowego k. 154-189, informację NIK o zakończeniu kontroli dot. organizacji i realizacji przeprowadzonego przez (...) S.A. przetargu na dostawy stóp podporowych w 2006 r. k. 192-193, wystąpienie pokontrolne NIK k. 194-198, wyniki wewnętrznych kontroli przeprowadzonych w kopalniach (...) S.A. k.22-32, z tomu X - protokół kontroli NIK k. 1-21, materiały z kontroli wyrobisk, w których zastosowane zostały stopy podporowe k. 22-32, z tomu XI - zakres czynności J. S. (2) k. 1-4, zakres czynności L. B. (1) k. 7-18, zakres czynności B. L. k. 19-25, zakres obowiązków L. U. k. 26-27, zakres czynności W. M. (1) k. 28-29, zakres czynności J. M. (1) k. 30 – 31, zakres czynności P. M. (1) k. 32-33, zakres czynności T. O. (2) k. 34-35, zakres czynności P. M. (1) k. 42-49, zakres obowiązków S. M. (1) k.50-60, z tomu XII - umowę na dostawy stóp podporowych z 12.01.2005r. k. 5-9, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 10-65, umowę na dostawy stóp podporowych z 3.03.2006r. k. 67-70, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 71-83a, umowę na dostawy stóp podporowych z 12.04.2006r. k. 85-88, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 89-118, umowę na dostawy stóp podporowych z 23.05.2006r, k. 120-123, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k.124-146, umowę na dostawy stóp podporowych z 14.06.2006r. k. 148-151, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 152-174, umowę na dostawy stóp podporowych z 7.07.2006r. k. 176-179, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 180-200, z tomu XIII - dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 1-36, 41, 44-66, 69-79, 82-91, 93-96, 99-132, 135-153, dokumentację dot. wzajemnych rozliczeń k. 155-159, z tomu XVI - protokół zatrzymania dokumentacji dot. przetargu na dostawy stóp podporowych do (...) S.A. k. 1-3, protokoły przeszukania mieszkania M. S. (1) i zatrzymania dokumentów k. 9-14, 17-19, protokół przeszukania pomieszczeń (...) S.A. k. 21-23, protokół zatrzymania rzeczy w Zakładzie (...) S.A. k. 25-34, protokół przeszukania pomieszczeń (...) S.A. k. 36-65, protokół zatrzymania rzeczy wydanych przez L. B. (1) k. 67-72, spis zatrzymanych rzeczy k. 73-115, protokół oględzin stóp podporowych na terenie magazynu KWK (...) k. 116-117, protokół zatrzymania stóp podporowych wraz z dokumentacją w magazynie KWK (...) i oddania ich na przechowanie k. 118-121, protokół zatrzymania stóp podporowych wraz z dokumentacją w magazynie (...) i oddanie ich na przechowanie k. 122-129, protokół oględzin stóp podporowych na terenie KWK (...) k. 132-134, protokół oględzin stóp podporowych na ternie KWK (...) k. 135-136, protokół zatrzymania stóp podporowych wraz z dokumentacją w magazynie KWK i oddania ich na przechowanie k. 137-144, protokół zatrzymania stóp podporowych wraz z dokumentacją w magazynie KWK (...) i oddania ich na przechowanie k. 145-149, DRZ 965/08 – dokumenty znajdujące się w czerwonym segregatorze z opisem na grzbiecie „I (...) S.A” dot. przetargu w Centrali (...) S.A., DRZ 966/08 – dokumenty znajdujące się w żółtym segregatorze z opisem na grzbiecie „I 34/P/06 Negocjacje bez ogłoszenia, stopy podporowe” dot. przetargu w (...) S.A., DRZ 967/08 – czerwony segregator z opisem na grzbiecie „I 34/P/06 Negocjacje z ogłoszeniem stopy podporowe, umowa ramowa”, zawierający dokumentację przetargową zabezpieczoną w (...) S.A., DRZ 936/08 – niebieski segregator z opisem na grzbiecie:(...)stopy podporowe (...) 2005” zabezpieczony w Centrali (...) SA zawierający 359 kart z dokumentami dotyczącymi współpracy pomiędzy Centralą (...) S.A. i firmą(...) w 2005 roku w postaci zamówień stóp podporowych, dowodów dostaw i faktur z tytułu zamówionych dostaw, DRZ 946/08 - niebieski segregator z opisem na grzbiecie: „2006 STOPY POD. ŁUBEK SITA” zabezpieczony w centrali (...) S.A., zawierający 250 kart z dokumentami dotyczącymi współpracy pomiędzy Centralą (...) S.A. i firmą (...) w 2006 roku w postaci zamówień stóp podporowych, dowodów dostaw i faktur z tytułu zamówionych dostaw, DRZ 968/08 – teczka zawierająca cztery ponumerowane kolejno skoroszyty z ofertami złożonymi w toku przetargu organizowanego przez (...) S.A. 34/p/06, DRZ 969/08 - szary segregator zawierający dokumentację dotyczącą realizacji umów zawartych pomiędzy (...) S.A. i Centralą (...) S.A., którą zabezpieczono w (...) S.A.,

nadto o dane o karalności k. 2216, pismo (...) SA z dnia 19.06.2006r. k. 726 t. XX, pismo (...) SA z dnia 10.07.2006r. k. 727 t. XX, Polską Normę obudowy chodników odrzwiami podatnymi z kształtowników korytkowych - elementy pomocnicze - stopa podporowa - norma PN- 88 G – 15000/06 Polskiego Komitetu Normalizacji, Miar i Jakości k. 1047-1048 t. XXII, faktury dokumentujące rozliczenie pomiędzy oskarżonym a (...) SA k. 1126-1189 t. XXII i k. 1190-2083 t. XXIII, faktury wystawione przez (...) SA na zakup blachy różnoformatowej przez oskarżonego k. 2088 t. XXIII, faktury korygujące wystawione przez oskarżonego k. 2208 t. XXIII, pisma pełnomocnika (...) SA z dnia 17.11.2014r. k. 2206 t. XXIII oraz z dnia 18.12.2014r, k. 2218 t. XXIII.

Wyżej wymienioną dokumentację, której rzetelności i prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron, Sąd uznał za wiarygodną i mogącą stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Oskarżony M. S. (1) zarówno na etapie postępowania przygotowawczego, jak i na rozprawie sądowej konsekwentnie nie przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i składał obszerne wyjaśnienia.

W wyjaśnieniach złożonych w toku postępowania przygotowawczego dnia 10.10.2007 r. (k. 56-60, t. XIV) M. S. (1) podał, że Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia otrzymał od J. D. (1) z firmy (...) SA w K.. Obowiązywała ona dla umowy ramowej, w tym czasie nie zawarto jeszcze umowy wykonawczej. Oskarżony wyjaśnił, że przyjął do kalkulacji, zgodnie z certyfikatem bezpieczeństwa wydanym przez GIG, dla stopy V29 blachę o grubości 8 mm, której waga odpowiada 2,6 kg oraz blachę o grubości 10 mm, której waga odpowiada 3,2 kg, natomiast dla stopy V36 o zwiększonej powierzchni blachę o grubości 12 mm o wadze 5,5 kg. W swoich wyjaśnieniach dotyczących atestu M. S. (1) wskazał, że istotnie w SIWZ był zapis wymagający odpowiedniego atestu dla stóp podporowych, jednakże po przedstawieniu zaświadczenia z Huty (...), iż blacha, którą kupuje, jest reprezentatywna dla normy wymaganej dla blachy, z której jest odcinana, nikt nie wymagał od niego żadnych dodatkowych dokumentów. M. S. (1) podał, że do swoich wyrobów stosował tańszą blachę kawałkową różnoformatową w gatunku co najmniej St3S (najniższy gatunek stali ogólnego przeznaczenia), to znaczy pasy blachy, tzw. skrawki pochodzące z blachy, która posiadała atest.

Odpowiadając na zarzuty zawarte w protestach innych oferentów M. S. (1) wyjaśniał, że wskazywał jedynie wagę stóp podporowych (odpowiadającą grubości blach 8,10 i 12 mm), nie zaś grubość blach i to waga stóp stanowiła podstawę obliczenia ceny wyrobu. Przyznał, że wiedział, iż SIWZ nie uwzględniała w ogóle stóp podporowych o grubości 8 mm, tym niemniej uznał swoje warunki za bardziej racjonalne (z uwagi na korzyści finansowe dla (...) SA) kierując się wynikami badań wytrzymałościowych zgodnie z certyfikatem bezpieczeństwa B 1379/2005 wykonanymi przez GIG.

Wskazał także, że nie jest istotnym naruszeniem warunków umowy wyprodukowanie przez niego stóp podporowych cieńszych, lecz spełniających warunki bezpieczeństwa w górnictwie. Podkreślał, że jeśli jego oferta nie spełniała wymogów, to winna była być odrzucano w postępowaniu przetargowym. M. S. (1) wyjaśnił również, że uwzględnił reklamację z lipca 2006 r., której osnową był fakt, iż wskazana w umowie grubość stóp 12 mm nie odpowiadała grubości przebadanych stóp podporowych, które miały grubość 10 mm. M. S. (1) podał, że w jego ocenie podstawą tej dostawy było zamówienie cząstkowe wskazujące grubość 12+/-2mm i uznał że te wymogi spełniają stopy 10-14 mm, choć jak to wskazał w wyjaśnieniach złożonych przed Sądem w dniu 26.10.2011 r., nigdy nie zakupił blach o grubości 14 mm. Według M. S. (1) nie zamierzał on zataić przed komisją przetargową grubości oferowanych przez niego stóp podporowych, mimo że w przedstawionej kalkulacji nie podał ich grubości, a jedynie wagę. Według niego z przedstawionych wag stóp podporowych jasno wynika, jaką te stopy mają grubość.

M. S. (1) podał, że w komisyjnym ważeniu stóp podporowych dnia 13.03.2006 r. brali udział: przedstawiciel (...) SA P. M. (1), J. D. (1) z (...) SA i magazynier A. K. (2). Dokonano zważenia 10 sztuk stóp podporowych typu V29 o grubościach 8 i 10 mm, celem było ustalenie wzorca dla wykonywania umowy. Ustalono wagi maksymalne i minimalne osobno dla stóp o grubości 8 i 10 mm. Wzorzec dla stóp podporowych wykonał M. S. (1), a następnie, jak podał, przekazał go do firmy (...) SA, która przekazywała go do biura (...) SA.

M. S. (1) podał, że firma (...) SA zawiesiła z nim współpracę w sierpniu 2006 r., a (...) SA zerwała umowę z (...) SA w listopadzie 2006 r. naliczając kary umowne, którymi został obciążony oskarżony.

W wyjaśnieniach złożonych w toku postępowania przygotowawczego dnia 21.04.2008 r. (k. 71-73, t. XIV), odnośnie zapisu w umowie zobowiązującego do dostarczana stóp podporowych o grubości 12+2 mm M. S. (1) wskazał, że nie deklarował zgodności przedmiotu zamówienia ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia, a jedynie z certyfikatem dobrowolnym. Podkreślił także, że po oprotestowaniu oferty wskazał źródło pochodzenia materiału, którego używa do produkcji (blacha odpadowa) i koszty robocizny. M. S. (1) wyraźnie określił również, iż miał świadomość, że nie uzyska atestu hutniczego na blachę odpadową, dodał, że dla producentów jest to oczywisty fakt. Jednakże argumentował, że skład chemiczny używanej przez niego blachy jest równoznaczny z blachą atestowaną. M. S. (1) potwierdził, że złożył oświadczenie o zgodności oferowanego produktu z certyfikatem bezpieczeństwa i dokumentacją techniczną. Nadto na podstawie wniosków biegłych i sztygarów zmianowych, którzy nie wskazywali na pęknięcia czy ugięcia i nie mieli zastrzeżeń co do jakości, M. S. (1) uznał, iż jego wyrób jest całkowicie jakościowo dobry. Podał, że kontaktował się w sprawie oprotestowania niezgodności stóp podporowych z SIWZ z P. M. (1) i został odesłany do W. M. (1), aby ustalić treść i formę tabelaryczną zestawienia wag, grubości i typów obudów. Ponownie wskazał, że dowodem na to, iż oferuje stopy o grubości 8 i 10 mm, były ceny przyjęte w umowie cząstkowej.

W wyjaśnieniach złożonych przed Sądem dnia 20.04.2009 r. (k. 190-192, t. XVII) M. S. (1) podał, że założył firmę w 1994 r. i był jej jednoosobowym właścicielem, realizował zlecenia na rzecz górnictwa i innych podmiotów gospodarczych. Z (...) SA i (...) SA współpracował od przełomu lat 2001 i 2002. W materiał do swoich wyrobów zaopatrywał się w Walcowni (...), dostawy miały miejsce 2-3 razy w tygodniu. Wyjaśnił, iż uczestniczył w 2005 r. w przetargu z firmami (...) w Ż., (...) w R. i (...), składał ofertę cenową jako producent, zaś przedstawiała ją (...) SA jako uczestnik przetargu. M. S. (1) wskazywał, że nie składał oferty do (...) SA, gdyż taką ofertę składała (...) SA, zaś jego rola ograniczała się do sporządzenia oferty cenowej i dokumentacji technicznej.

W wyjaśnieniach złożonych przed Sądem na rozprawie w dniu 03.07.2009 r. (k. 212-219, t. XVIII) M. S. (1) podał, że po oprotestowaniu oferty (...) SA, głównie w zakresie ceny stosowanej blachy, ujawnił elementy cenotwórcze, w szczególności wskazał na pochodzenie surowca – Walcownię (...). Podał, że na blachę odpadową w postaci pasów technologicznych żadna huta nie wydaje atestu hutniczego i wiedzę o tym fakcie posiadał zarówno zamawiający, jak i beneficjenci przetargu. W przedstawionym kosztorysie do przetargu M. S. (1) określił dla zadania I grubość stóp podporowych na 8 mm, w zadaniu II i III na 10 mm, zaś w zadaniu IV na 12 mm. Podkreślał korzyści, które uzyskała (...) SA otrzymując stopy podporowe wykonane z tańszego surowca. M. S. (1) podał, że przy każdym odbiorze ilościowo-jakościowym stóp podporowych ważeniu podlegała cała dostawa, natomiast wyrywkowo były mierzone i ważone poszczególne stopy podporowe. Wraz z dostawą każdej partii stóp podporowych firma oskarżonego jako producent dołączała do dostawy dokumentację w postaci dowodu dostawy, świadectwa jakości i deklarację zgodności.

Wyjaśniając przed Sądem dnia 25.08.2009 r. (k. 227-230 t. XVIII) M. S. (1) ponownie podał, że deklarował swoim kontrahentom dopuszczenia wynikające z certyfikatu bezpieczeństwa i na te warunki zapewniał zgodność. Wyjaśnił, że zdaje sobie sprawę, iż stopy o grubości 12+2 mm są cięższe, grubsze i droższe niż te o grubości 8-10 mm, tym niemniej podkreślał, że cena oferowanych przez niego stóp podporowych odpowiadała rzeczywistej ich wartości. Same zaś wyroby były poddawane ważeniu przez pracowników Zakładu (...) SA, a za jakość był odpowiedzialny W. M. (1) jako specjalista inżynierii materiałowej. Podał, że uwzględnił reklamacje stóp podporowych do obudowy V36 i wymienił 300 sztuk stóp podporowych.

M. S. (1) wyjaśnił, że nie miał żadnych osobistych kontaktów ze (...) - Zastępcą Dyrektora (...) SA, J. M. (1) - Dyrektorem tegoż Zakładu, jak również z L. U., kierownikiem Działu (...) SA.

Wyjaśniając na rozprawie dnia 07.10.2009 r. (k. 246-249 t. XVIII) M. S. (1) wskazał, że (...) SA zdawała sobie sprawę, jaki materiał będzie pozyskiwany do produkcji stóp podporowych, był o tym informowany J. D. (1). Oskarżony kolejny raz podniósł, że warunki wynikające z SIWZ były różne od przedstawionego przez niego certyfikatu dobrowolnego. Argumentował, iż mimo, że współpracujące z nim firmy (...) SA i (...) SA nie poniosły szkody, to jednak został on obciążony karami finansowymi, które zostały potrącone w ramach rozliczeń z (...) SA. Argumentował dalej, iż (...) SA wiedziała, że stopy podporowe nie posiadają grubości 12 mm. M. S. (1) oświadczył, że nie zaprzecza temu, że zatrzymane w magazynach (...) SA stopy podporowe w ilości 3588 zostały wykonane z blachy o grubości około 8 mm (2438 sztuk) i około 10 mm (1150 sztuk stóp) do obudowy V29. M. S. (1) wyjaśnił także, że udział stóp podporowych o grubości 12 mm dostarczanych kontrahentom wynosił 5% całości dostaw. Dodał, że po kontrolnym ważeniu stóp podporowych wymienił 300 sztuk uwzględniając reklamację z sierpnia 2006 r. dotyczącą grubości wyrobów.

Oskarżony na rozprawie w dniu 5.10.2011 r. (k. 532v.-535 t. XIX) oraz w dniu 26.10.2011 r. (k. 537-542 t. XIX) podtrzymał dotychczas złożone wyjaśnienia, jedynie sprostował, że firma (...) SA nie była jego przedstawicielem handlowym, a jedynie oferentem w stosunku do (...) SA i złożył dalsze obszerne wyjaśnienia w sprawie.

Na rozprawie w dniu 5.10.2011 r. (k. 532v.-535 t. XIX) wyjaśnił, iż (...) SA zwróciła się do niego jako właściciela firmy (...) w R., aby produkował i sprzedawał tej firmie stopy podporowe. Osnową zamówienia, o czym wiedział oskarżony, był wygrany przez (...) SA przetarg na zadania 2,3,4 polegające na dostarczaniu do (...) SA stóp podporowych. M. S. (1) wskazał, że współpracował z firmą (...) SA od przełomu lat 2000/2001 i nigdy nie było do tej współpracy żadnych zastrzeżeń. Po podjęciu się realizacji zamówienia (...) SA zwracała się do M. S. (1) o przedłożenie stosownej dokumentacji dotyczącej towarów, które miały być produkowane i dostarczane do przedsiębiorstwa. Oskarżony podał, że w grudniu 2005 r. otrzymał SIWZ od D. P. (1) albo J. D. (1). Tym niemniej wskazał, że składając ofertę cenową, a także przedkładając dokumentację techniczną, zwrócił przedstawicielom (...) SA uwagę na fakt, iż warunki techniczne zawarte w jego dokumentacji technicznej nie odpowiadały warunkom, które zostały określone w specyfikacji, a to zarówno w zakresie konstrukcji, wymiarów, jak i grubości stóp podporowych. Oskarżony podał, że mimo zwrócenia uwagi na powyższe niezgodności D. P. (1) i J. D. (1) przyjęli jego ofertę.

M. S. (1) wyjaśnił następnie, iż komisyjne ważenie stóp podporowych tłoczonych przez firmę (...), które odbyło się w dniu 13.03.2006 r. i obejmowało jedynie stopy podporowe do obudowy V29 o powierzchni 200x200x8 mm i 200x200x10 mm. Nie odbyło się ważenie stóp podporowych do obudowy V36. Oskarżony podał, że do obudowy V36 dostarczał stopy podporowe o grubości 12 mm o zwiększonej powierzchni, to znaczy 200x300x12 mm. Wskazał też, że dostarczał stopy podporowe do obudowy V36, które miały mieć grubość 12 mm, a w rzeczywistości były cieńsze. Po komisyjnym ważeniu stóp podporowych M. S. (1) podał, że otrzymał zamówienie z (...) SA na stopy podporowe o grubości 12 +/- 2 mm. W związku z tym dostarczył stopy do obudowy V36 o zwiększonej powierzchni o grubości 10 mm. Wynikało to w jego ocenie stąd, że w zamówieniu z wolnej ręki wskazano grubość 12 mm +/- 2 mm. Wskazał, że reklamacja dotyczyła nie tylko grubości, ale także wymiarów stopy.

Na rozprawie przed Sądem dnia 26.10.2011 r. (k. 537-542 t. XIX) oskarżony wyjaśnił, że do końca lutego 2006 r. realizował zamówienia na podstawie umowy z dnia 12 stycznia 2005 r. zawartej w wyniku postępowania przetargowego nr 34/P/05 między (...) SA Zakładem (...) w J. a (...) SA w K. (k. 1- 4 szary segregator DRZ 969/08). Podał, że w powyższej umowie wskazano jako zadanie pierwsze i drugie stopy podporowe ciężkie tłoczone do obudowy V29/ V36 z blachy o grubości 11-12 mm. M. S. (1) oświadczył, że realizował dostawy stóp podporowych wykonanych z blachy o grubości 10 mm, gdyż grubość 11 mm była grubością niehandlową i trudną do uzyskania na rynku. Wskazał następnie, że pierwsze zamówienie ze wskazaniem grubości blachy 12 mm i tolerancji +/- 2 mm dotyczyło obudowy V36 o zwiększonej powierzchni. M. S. (1) wyjaśnił następnie, iż zarówno (...) SA, jak i (...) SA miały świadomość, że stopy są pozyskiwane z cieńszej blachy, bo było to tańsze. Podał także, że jako producent konsultował się z laboratorium (...) i osobiście prowadził rozmowy z inżynier R. i dr P.. Argumentował, iż nie było wówczas żadnych przeciwwskazań, żeby producent, przy zachowaniu pewnego monitoringu, mógł korzystać z blach po wycięciu wymiaru geometrycznego z blach atestowanych. M. S. (1) podkreślił również, że nie miał żadnego wpływu na dokumentację składaną przez (...) SA do (...) SA, ani na żadne oświadczenia składane przez (...) SA do (...) SA.

Podał, iż przez cały okres zamówień z wolnej ręki, tj. do czerwca 2006 r., wszystkie dostarczone przez niego stopy podporowe o zwiększonej powierzchni do obudowy V36 były z tolerancją +/- 2mm i miały grubości 10–12 mm. Nigdy nie zakupił natomiast blach o grubości 14 mm. M. S. (1) oświadczył, że w czerwcu 2006 r. zbiorczo otrzymał cztery umowy zawierane co miesiąc pomiędzy (...) SA a (...) SA dotyczące zamówień z wolnej ręki.

Po okresie dostaw na podstawie zamówień z wolnej ręki M. S. (1) podał, że realizował zamówienia na stopy podporowe do obudowy V29 z blachy o grubości 8 i 10 mm, do których to wymiarów posiadał dopuszczenie do produkowania. W związku z zamówieniami na podstawie przetargu ze stycznia 2005 r. M. S. (1) wskazał, że nie dostarczał w ogóle stóp podporowych o grubości 8 mm. Takie stopy dostarczał na podstawie zamówień z wolnej ręki, ponieważ zamówienia dotyczyły stóp podporowych do obudowy V29, a on miał dopuszczenie do produkcji stopy o grubości 8 mm i 10 mm.

M. S. (1) na rozprawie głównej dnia 28.11.2011 r. (k. 582v.-584 t. XX) wyjaśnił, iż dokumentacja techniczna, którą przedstawił do przetargu swojemu oferentowi firmie (...) SA w 2005 r., a którą przedstawiono w rezultacie (...) SA, nie odpowiadała Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia – znak 34/P/06. Dokumentacja zawierała dopuszczenia do produkcji stóp podporowych do obudowy V 29 o grubości stóp 8 i 10 mm. M. S. (1) podniósł, że po postępowaniu przetargowym w trakcie realizacji dostaw dostarczał stopy podporowe do obudowy V 29 o grubościach 8 i 10 mm, natomiast nie dostarczał stóp podporowych do obudowy V 36 o powierzchni 400 cm kwadratowych o grubości 12 mm, ani o grubości 11 mm.

M. S. (1) wyjaśniając przed Sądem dnia 28.11.2011 r. (k. 589 t. XX) zaprzeczył częściowo zeznaniom świadka J. D. (1) podając, iż świadek wcześniej handlował stalą i wiedział, że grubości handlowe są co 2 mm i trudno uzyskać grubość 11 mm, co zresztą zauważył w swoich zeznaniach. Wskazał, że miał dopuszczenia do produkcji stóp podporowych tylko z blachy o grubości 10 mm do obudowy V 29. M. S. (1) dodał, że J. D. (1) dysponował wyspecjalizowaną kadrą w celu sprawdzenia warunków technicznych przedłożonych dokumentacji, sam był przewodniczącym komisji przetargowej w Rudzkiej Spółce (...). Podkreślił, iż J. D. (1) miał świadomość, że dokumentacja nie odpowiada wymaganiom SIWZ.

Podobnie wypowiedział się oskarżony M. S. (1) na rozprawie dnia 27.11.2013 r. (k. 2090v.-2091v. t. XXIII) stwierdzając, że (...) SA była świadoma tego, z jakiego materiału wykonywał stopy podporowe, że był to materiał w gatunku St3 ze stali kawałkowej, różnoformatowej, kwalifikowanej także jako złom. Nadto podał, iż w okresie, kiedy (...) SA sprzedawała mu blachę, nie dokonywał zakupów blachy w Walcowni (...), zaś z (...) SA rozliczał się na zasadzie kompensat. Wskazał, że w okresie zamówień dotyczących przetargu z 2006 r. nie kupował blachy z firmy (...) SA w K..

Na rozprawie w dniu 23.12.2011 r . (k. 608v.-609v. t. XX) M. S. (1) doprecyzował swoje wyjaśnienia z dnia 28 listopada 2011 r. podając, że miał dopuszczenie do produkcji stóp podporowych do obudowy V 29 o grubościach 8 i 10 mm oraz do obudowy V 36 o grubości 10 i 12 mm, natomiast nie miał dopuszczenia do produkcji stóp do obudowy V 36 o grubości 8 mm.

Odnosząc się do zeznań Z. S. (2) dnia 30.03.2012 r. (k. 644v. t. XX) M. S. (1) wyjaśnił, iż według jego wiedzy otrzymał trzy zamówienia z (...) SA w okresie zamówień z wolnej ręki, które dotyczyły stóp podporowych o zwiększonej powierzchni, a które były objęte tolerancją +/- 2 mm, pierwsze zamówienie otrzymał około miesiąca kwietnia 2006 r. Nie wiedział natomiast, ile takich zamówień otrzymała firma (...) SA.

Wyjaśniając na rozprawie dnia 27.11.2013 r. (k. 2090v.-2091v. t. XXIII) w kwestii umów zawieranych pomiędzy (...) SA a (...) SA oraz pomiędzy (...) SA a(...) oskarżony stwierdził, że nie podpisywał żadnych umów z (...) SA będących odzwierciedleniem umów z wolnej ręki zawartych pomiędzy (...) SA a (...) SA i w ogóle takich umów nie widział. W okresie obowiązywania umów z wolnej ręki otrzymał jedynie pismo z (...) SA z zapytaniem, czy w okresie dostaw z tytułu zamówień z wolnej ręki utrzyma cenę, jaką podał w postępowaniu przetargowym. M. S. (1) wskazał, że w ramach odpowiedzi przekazał (...) SA, iż utrzyma najniższą cenę, a następnie dostarczał stopy podporowe na podstawie kierowanych do niego zamówień z (...) SA w K.. W tym okresie zamówień z wolnej ręki podstawą dlań była zawarta umowa ramowa.

Na rozprawie w dniu 30.09.2014 r . (k. 2171 t. XXIII) odnosząc się do kalkulacji ceny stóp podporowych przedłożonej do umowy ramowej (k. 57 – 58 czerwony segregator Drz. 965/08) oskarżony wyjaśnił, iż całkowitym kosztem wyrobu jest kwota, którą miał otrzymać za jedną stopę podporową i wynosiła ona 4,58 zł netto, bez podatku VAT. Cenę tę oferował również w wykonaniu umów z wolnej ręki. Oskarżony podał, że cena oferty wyrobu to kwota netto, jaką miała uzyskać (...) SA od (...) SA. Wskazał, że (...) SA zarabiała na jednej stopie podporowej dostarczanej w ramach zadania drugiego 30 groszy netto. M. S. (1) wyjaśnił, że w zadaniu nr 3 wskazał inną cenę ofertową wyrobów dla zabezpieczenia ewentualnego wzrostu cen blachy. Oskarżony podniósł następnie, że w lipcu 2006 r. ponownie odbyły się negocjacje ceny, w wyniku których utrzymał cenę 4,58 zł, a jeżeli chodzi o zdanie trzecie, to obniżył cenę do 5,05 zł. Przedsiębiorstwo(...) SA w K. utrzymało marżę 30 groszy.

W swoich wyjaśnieniach złożonych na rozprawie dnia 01.12.2014 r. (k. 2209-2211 t. XIII) oskarżony M. S. (1) oświadczył, że faktycznie pokrył koszty związane z karami umownymi, zarówno jeżeli chodzi o kary związane z zerwaniem umowy ramowej, jak i umowy wykonawczej. Kwoty stanowiące kary umowne zapłacił bezpośrednio firmie (...) SA w K.. Wskazał także odnośnie kwoty 23.578,60 zł, że powstała ona z reklamacji (...) SA odnośnie dostaw z sierpnia 2006r., kiedy to policja zatrzymała stopy podporowe. Wyjaśnił, że zakwestionowano 3.894 sztuki stóp SPT do obudowy V29 w cenie netto 4,68 złotych oraz 40 sztuk stóp SPT do obudowy V36 o zwiększonej powierzchni w cenie 7,78 złotych. Podniósł również, że w sierpniu 2006 r. wystawił faktury dla (...) SA na łączną kwotę 65.649,42 złotych brutto za dostawy w sierpniu 2006 r., po czym z (...) SA otrzymał kwotę pomniejszoną o 22.612,84 złotych. Zapłaty następowały w formie kompensaty, w terminie późniejszym i sukcesywnie. M. S. (1) oświadczył, że ostateczna zapłata należności za sierpień 2006 r. – także w formie kompensat, nastąpiła po dokonanej przez niego korekcie po 30 marca 2007 r. Kara umowna, jaką podniósł, została naliczona tytułem zerwania umowy ramowej oraz umowy wykonawczej. Dla potwierdzenia swoich wyjaśnień oskarżony przedłożył do akt wystawione przez niego faktury korygujące (k. 2208 t. XXIII), co zostało potwierdzone pismem pełnomocnika (...) SA z dnia (k. 2218 t. XXIII).

M. S. (1) podał, iż pamięta, że D. P. (1) zwróciła mu uwagę na to, że gdy kupował blachę kawałkową od firmy (...) SA, to zdarzyło się, że tej blachy brakło i zaoferowano M. S. (1) wówczas blachę wielkoformatową o wyższej cenie. (...) SA zwróciła M. S. (1) uwagę, aby zabezpieczył się finansowo przynajmniej w jednym zadaniu na potrzeby kolejnych lat kontraktu i awaryjnych zakupów blach pełnowymiarowych, gdyby zabrakło blachy kawałkowej. Wskazał, że rozmowy dotyczyły przetargu, do którego (...) SA miała dopiero przystąpić. Podczas tych rozmów były już znane warunki SIWZ do przetargu na dostawy stóp podporowych.

Sąd tylko częściowo uznał wyjaśnienia oskarżonego M. S. (1) za wiarygodne i dotyczyło to tych kwestii, które mają odzwierciedlenie w zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji, w szczególności co do przebiegu samego postępowania przetargowego i zaistniałych w jego trakcie zdarzeń.

Sąd uznał, że wiarygodne i logiczne są także twierdzenia oskarżonego co do świadomości(...) SA i (...) SA, że stopy są produkowane z blachy kawałkowej różnoformatowej oraz że wiadomym jest, iż na taką blachę nie można uzyskać atestu. W ocenie Sądu sporządzony przez oskarżonego wzorzec wagowy nie zawierający odniesienia do stóp podporowych o grubości 12 mm do obudowy V29 również nie może zostać potraktowany jako element wprowadzający ww. podmioty w błąd co do zamiaru produkowania przez oskarżonego stóp podporowych niezgodnych z umową. Zdaniem Sądu wzorzec ten nie był ściśle związany z postępowaniem przetargowym, a jedynie miał służyć wdrożeniu Zarządzenia dotyczącego przyjmowania towarów, w tym stóp podporowych, na magazyny poszczególnych kopalń. Wzorzec jest czytelny i gdyby pracownicy magazynów dysponowali umowami oraz dokumentacją techniczną, nie doszłoby do przyjęcia stóp podporowych niezgodnych z umową.

Faktem bezspornym jest, że oskarżony nie podpisał żadnej umowy z (...) SA będącej odpowiednikiem tzw. umów „z wolnej ręki”, jakie zostały zawarte pomiędzy (...) SA a (...) SA. Odnośnie tych umów były kierowane do oskarżonego jedynie pisemne zamówienia bez wskazania grubości stóp (poza trzema zamówieniami, które dotyczyły stóp do obudowy V36 o zwiększonej powierzchni, gdzie wskazano grubość stopy 12+/- 2 mm, a które to dostawy były przedmiotem reklamacji), a tylko opisujące rodzaj obudowy. Nie mniej jednak nie zwalniało to oskarżonego z dostarczania stóp o parametrach technicznych wskazanych w SIWZ do przetargu znak 34/P/06. Sam oskarżony przyznał, że właśnie takie warunki go obowiązywały mimo niedostarczenia mu umów zawartych w trybie „z wolnej ręki”, poza tym podpisał z (...) SA umowę ramową nr (...)/HW/10/06, a odnoszącą się właśnie do postępowania przetargowego znak 34/P/06 i określającą wymogi jak w znanej oskarżonemu Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia.

Za wiarygodne uznać także należy wyjaśnienia oskarżonego co do kwestii związanych z przebiegiem reklamacji stóp podporowych oraz elementów, które złożyły się na kalkulację ceny stóp podporowych do poszczególnych zadań określonych przez SIWZ. Za enigmatyczne i nieszczere Sąd uznał natomiast tłumaczenie oskarżonego, dlaczego nie wskazał w kalkulacji wprost grubości stóp podporowych dla poszczególnych zadań określonych w SIWZ. Nieprzekonujące jest twierdzenie, iż chodziło o ciężar stopy, a nie o jej grubość. Dla Sądu oczywistym jest, że gdyby oskarżony wskazał grubość stopy, już na pierwszy rzut oka wzbudziłoby to wątpliwości Komisji Przetargowej. Wtedy zarzuty w protestach okazałyby się bardziej czytelne dla Komisji, w szczególności zarzut, że zaniżono ciężar stóp.

Absolutnie na wiarę nie zasługują wyjaśnienia oskarżonego wskazujące, że zarówno (...) SA w osobach J. D. (1) i D. P. (1) oraz (...) SA w osobach członków Komisji Przetargowej wiedziały, iż nie produkuje on stóp podporowych o wymiarach zgodnych z wymogami SIWZ. Nie jest prawdą, że oskarżony o tym kogokolwiek informował, pozostaje to w oczywistej sprzeczności z zeznaniami poszczególnych świadków, których oskarżony wskazuje. Takie wyjaśnienia stanowią przyjętą przez oskarżonego linię obrony, nie znajdującą odzwierciedlenia w zgromadzonym przez Sąd materiale dowodowym. Przeczą temu także zasady logicznego rozumowania, bowiem w przeciwnym razie należałoby uznać, że oskarżony pozostawał w zmowie z przedstawicielami (...) SA, którzy nie bacząc na protesty innych oferentów za wszelką cenę dążyli do wyboru oferty (...) SA. W ocenie Sądu Komisja Przetargowa popełniła błąd nie wyjaśniając do końca kwestii atestu na stopy podporowe oferowane przez (...) SA, nadto nie wykazała się wnikliwością przy ocenie kalkulacji ceny, tym niemniej brak staranności i rzetelności nie może świadczyć o zmowie producenta, oferenta i zamawiającego. (...) SA opierały się na dobrej dotychczasowej wzajemnej współpracy, co oskarżony skutecznie wykorzystywał, bowiem cały czas dostarczał stopy podporowe niezgodne z zawartymi umowami. Paradoksalnie swoim działaniem nie wyrządzał szkody majątkowej tym podmiotom, a pokrzywdzeni tak naprawdę są pozostali oferenci, którzy przegrali przetarg.

Za niewiarygodne Sąd uznał wyjaśnienia oskarżonego, że nie posiadał on dopuszczeń do produkcji stóp podporowych o grubości 12 mm do obudowy V29, które to stopy były przedmiotem przetargu.

Na walor wiarygodności nie zasługują także wyjaśnienia oskarżonego, iż za wiedzą (...) SA i (...) SA dostarczał do kopalń stopy podporowe cieńsze, to jest o grubości 10 mm zamiast 11-12 mm, w ramach przetargu znak 34/P/05 poprzedzającego przetarg znak 34/P/06, gdyż jak podał grubość blachy 11 mm nie jest grubością handlową. Nie znajduje to odzwierciedlenia w zeznaniach świadków, którzy podpisali umowę przetargową znak 34/P/05 w dniu 12.01.2005 r.

Świadek P. H. (k. 6-7, 10 t. II, 393-397 t. XVIII, 645v.-647 t. XX) był pracownikiem firmy (...). Do jego obowiązków należało przywożenie materiału z huty, zajmował się nadto maszynami i oprzyrządowaniem, czasami jeździł na kopalnie z dostawą materiału. Materiał do produkcji stóp podporowych sprowadzał z Huty (...), przy czym blachę zamawiał zawsze oskarżony i świadek nie znał treści umów, jakie łączyły oskarżonego z (...) SA. J. H. był przekonany, że należy dostarczyć stopy podporowe do obudowy V29, co wynikało z dopuszczeń, które oskarżony posiadał do produkcji stopy do tej właśnie obudowy. Z tych dopuszczeń wynikała grubość blach, z jakiej stopa ma być produkowana. Były tam przewidziane 2 grubości - 8 i 10 milimetrów. Poza tym oskarżony miał też zamówienia na stopy z blachy o grubości 12 milimetrów, ale o zwiększonej powierzchni, do obudowy V36. Świadek nie przypominał sobie, aby były zamówienia na stopy o grubości 12 milimetrów do obudowy V29” co potwierdza, że oskarżony produkował i dostarczał na kopalnie (...) SA stopy podporowe o grubości co najwyżej 10 mm do obudowy V29 i nigdy nie miał zamiaru zmienić parametrów tych stóp, w szczególności, aby odpowiadały one warunkom SIWZ i umowom zawartym w związku z przetargiem znak 34/P/06.

Odnosząc się do okazanego certyfikatu nr (...) wydanego przez GIG wraz ze sprawozdaniem nr 05-390 (k. 141 – 155, czerwony segregator DRZ 965/08) i dopuszczeń, które posiadał oskarżony odnośnie stóp podporowych, świadek wyraził opinię, że pozwalały one na produkowanie stóp podporowych z blachy o grubości 12 milimetrów o niezwiększonej powierzchni do obudowy V29, bowiem dokumenty te dopuszczały grubości minimalne blachy, a zawsze można było wyprodukować stopy z blachy grubszej. Stanowisko tego świadka potwierdził świadek D. S. (1) – Kierownik Jednostki Certyfikującej GIG w K., co stoi w oczywistej sprzeczności z wyjaśnieniami oskarżonego i przyjętą przez niego linią obrony, iż nie posiadał on dopuszczeń do produkcji stóp podporowych o grubości 12 mm do obudowy V29, które to stopy były przedmiotem przetargu.

Świadek J. H. podał również, że 11 milimetrów jest grubością nietypową i trudno było ją uzyskać, chyba że na specjalne zamówienie, przy czym nigdy nie było żadnej rozmowy na temat takiej grubości blachy.

Świadek K. Z. (1) (k. 2-3 t. II, 791-792v. t. XXI) przez okres 12 – 13 lat był zatrudniony w firmie (...) jako kierowca, pracował też przy produkcji stóp podporowych. Świadek wykonywał polecenia oskarżonego jako swojego szefa, generalnie potwierdził procedurę przyjmowania stóp podporowych na magazyny kopalń (...) SA, nadto podał, że firma oskarżonego produkował stopy o grubości 8-10 mm, sporadycznie zdarzały się stopy o grubości 12 mm.

Świadek L. Ł. (k. 1-3, 83-84 t. VIII, 1038v.- (...) t. XXII) - zastępca kierownika Wydziału Walcowni (...) Sp. z o.o. zeznał, że w 2005 r. firma (...) złożyła trzy zamówienia na blachę o grubościach w przedziale 6-10 mm oraz 6-12 mm, a w 2006 r. dwa zamówienia na blachę o grubościach 8-12 i 6-10 mm. Świadek podał, że firma oskarżonego brała głównie odpady o grubości 8-10 mm, natomiast odpady blach o grubości 12 milimetrów były zakupywane w ilościach śladowych. Świadek potwierdził, że na blachę kawałkową nie wystawia się atestu. Świadek zeznał, że oskarżony był zainteresowany zakupem blachy odpadowej kawałkowej. Wytłumaczył, na czym polega różnica, a mianowicie wskazał, że aby blacha miała kształt prostokąta, trzeba przyciąć całe pasmo z czterech stron. Odpady na długości są bardzo wąskie i jest to złom, natomiast odpady z szerokości mają szerokość około pół metra i te kawałki były przedmiotem zainteresowania M. S.. Kawałki blachy po odcięciu mają taką samą grubość i właściwości jak blacha „macierzysta”. Jedyna różnica pomiędzy blachą macierzystą a tymi kawałkami jest taka, że blacha macierzysta jest zawsze oznakowana i może mieć atest, natomiast blacha kawałkowa nigdy nie jest oznakowana i nie można uzyskać atestu. Jest także różnica w cenie tych blach. Blachę kawałkową sprzedaje się drożej niż złom, ale taniej niż blachę oznakowaną.

Świadek M. K. (1) (k. 29-31 t. VIII, 1041-1042v. t. XXII) był kierownikiem Oddziału (...) Spółka z o.o. Potwierdził zeznania świadka L. Ł. w zakresie procesu powstawania blachy kawałkowej. Świadek dodał, że odpady technologiczne były odkładane według grubości i według gatunków blachy, to jest „St3S” i „18G2”, bo głównie takie gatunki były produkowane w Walcowni. Świadek potwierdził, że w imieniu Zarządu wydał dla oskarżonego oświadczenie odnośnie spełniania przez blachę kawałkową normy PN – 88/H- (...), która obejmuje kilka gatunków blach, w tym St3S. Świadek potwierdził, że na blachę kawałkową nie można uzyskać atestu.

Świadek C. P. (k. 1096v.1097 t. XXII) był kierownikiem Oddziału (...) Spółka z o.o. Jego zeznania korelowały z zeznaniami świadków L. Ł. i M. K. (1) odnośnie procesu powstawania blachy kawałkowej. Doprecyzował, że po odcięciu odpadu technologicznego był on odkładany w tzw. wiązki (stelaż z drutu), a w jednej wiązce było około 500 – 600 kg, to jest około 50 – 60 takich pasów. Wiązki były układane grubościami 6, 8 i 10 mm z tolerancją +/-1 mm. Kredą pisano na wierzchniej stronie wiązki, jaka w wiązce jest gromadzona grubość blachy, aby pracownicy wiedzieli, którą blachę odkładać do której wiązki. Po zapełnieniu całej wiązki była ona odkładana i czekała na odbiór klienta. Na wysyłkowym dokumencie był wpis „odpad technologiczny”, była też podana waga wiązek. Nie podawano, ile jest arkuszy o poszczególnych grubościach. Nie było także informacji z jakiej blachy (chodzi o symbol i właściwości) zostały te pasy odcięte. Co prawda każdy właściwy arkusz blachy ma swój niepowtarzalny numer, ale ten numer nie był przenoszony na odpady technologiczne.

Zeznania świadków P. H., K. Z. (1), L. Ł., M. K. (1) i C. P. Sąd uznał za wiarygodne, bowiem były logiczne i spójne. Świadkowie ci nie mieli żadnych podstaw, aby składać zeznania niezgodne z prawdą, na korzyść czy też obciążające oskarżonego. Zeznania te potwierdzają, że oskarżony był zainteresowany zakupem blachy kawałkowej różnoformatowej o grubości 8-10 mm, na którą nie można było uzyskać atestu.

Rozmów na temat nietypowej grubości blachy 11 mm i możliwości produkowania stóp podporowych cieńszych nie potwierdzili także świadkowie J. N. (k. 687v.691v. t. XX) - Dyrektor (...) SA oraz A. S. (1) (k. 692 t. XX) – Dyrektor Finansowy (...) SA, którzy w dniu 12.01.2005r. zawarli z (...) SA reprezentowaną przez J. M. (1), S. M. (1), A. T. i M. Ś. umowę na dostawę stóp podporowych znak 34/P/05. Takich rozmów nie potwierdza także żaden z przedstawicieli (...) SA.

Za wiarygodne uznać należy zeznania ww. świadków, bowiem były one konsekwentne, spójne, logiczne i korelujące z zeznaniami świadka J. D. (1), który odpowiadał za przygotowanie dokumentacji przetargowej, nadto był osobą, która pozostawała w stałym kontakcie z oskarżonym M. S. (1).

Wersji oskarżonego co do świadomości przedstawicieli (...) SA o dostarczaniu stóp podporowych niezgodnych z warunkami SIWZ nie potwierdza w szczególności świadek J. D. (1) (k. 584v.-588v. t. XX, 47-49 t. III, 175-177 t. III), który w okresie od 2002 do 2007 r. pracował w (...) SA jako kierownik DziałuSprzedaży, a potem Główny Specjalista do Spraw Handlowych i był odpowiedzialny za przygotowanie dokumentacji przetargowej.

Świadek zeznał, że przygotowując ofertę bazowano na dokumentach dostarczonych przez producenta, które przedkładano do komisji przetargowej. Sprawdzano na podstawie dokumentów, czy firma wykonawcy jest zarejestrowana, czy jest płatnikiem ZUS, czy ma numer indentyfikacyjny NIP, czy jest płatnikiem podatku VAT, wymagano także referencji z innych kopalń lub spółek oraz certyfikatu, niekiedy żądano danych o niekaralności. Świadek wskazał, że w (...) SA nikt nie badał przedłożonej przez producenta dokumentacji technicznej pod kątem zgodności z SIWZ, bowiem to należało do komisji przetargowej, poza tym interesem producenta było sprzedać za pośrednictwem (...) SA towar i jeżeli on nie spełniał warunków, to on odpadał w przetargu, natomiast (...) SA była zainteresowana tylko marżą.

Świadek potwierdził, że z firmą oskarżonego (...) SA realizowała około 8-10 przetargów i do 2006 r. nie było żadnych zastrzeżeń do firmy (...) odnośnie jakości dostaw i terminowości. Po ukazaniu się ogłoszenia o kolejnym przetargu na dostawę stóp podporowych do kopalń (...) SA, z uwagi na wcześniejszą współpracę, zwrócono się do oskarżonego z zapytaniem, czy będzie w dalszym ciągu realizował dostawy tychże stóp. Świadek wskazał, że firma, która za pośrednictwem (...) SA chciała dostarczać swoje wyroby do podmiotu ogłaszającego przetarg, była zawsze świadoma warunków, jakie musi spełnić, bowiem wcześniej zapoznawała się ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia oraz treścią umowy, jaka zostanie zawarta z oferentem.

Po okazaniu świadkowi pisma (...) SA stanowiącego wezwanie (...) SA do wyjaśnienia kwestii dotyczącej możliwości uzyskania atestu na blachę kawałkową różnoformatową oraz odpowiedzi (...) SA i oświadczenia oskarżonego J. D. (1) zeznał, że było dla niego jasne, iż na blachę, z której oskarżony miał produkować stopy podporowe, atestu nie będzie, a z oświadczenia wynika jedynie, że blacha będzie spełniała określone normy. Takiej treści odpowiedź przesłano do (...) SA pozostawiając tej Spółce kwestię rozstrzygnięcia, czy przyjmie ofertę. Zdaniem świadka, skoro tą ofertę dopuszczono do udziału w przetargu, to znaczy, że zaakceptowano fakt, iż atestu nie będzie na oferowane produkty. Świadek kategorycznie zaprzeczył, aby były przeprowadzane rozmowy z oskarżonym odnośnie tego, że będzie on produkował stopy podporowe z blachy o innej grubości, aniżeli podano w umowie. Tak samo nie przypominał sobie, aby odnośnie wcześniejszego przetargu, gdzie przedmiotem zamówienia były stopy podporowe o grubości 10-11 mm, oskarżony mówił, że będzie produkował stopy o innej grubości.

Są uznał zeznania J. D. (1) za wiarygodne, bowiem są logiczne, spójne i konsekwentne, w szczególności znajdują odzwierciedlenie w dokumentacji przetargowej. Świadek proponując oskarżonemu dostawy stóp podporowych w ramach kolejnego przetargu opierał się na dotychczasowej nienagannej współpracy bez świadomości tego, że oskarżony dostarczał stopy podporowe o innych parametrach, co prawda dopuszczalnych z punktu widzenia bezpieczeństwa, jednak niezgodnych z wymogami SIWZ (co oskarżony sam przyznał). Wcześniej nikt tego nie kontrolował, więc praktycznie bezkarnie można było realizować dostawy niezgodne z zamówieniami, a proceder ten ujawniono dopiero po dokonaniu przez (...) SA dwóch kontroli dostaw stóp podporowych. Bałagan, jaki wówczas panował w (...) SA odnośnie procedury przyjmowania towaru na magazyny poszczególnych kopalń, nie zwalniał oskarżonego z dostaw stóp podporowych odpowiadających warunkom wskazanym w SIWZ obowiązującym do poszczególnych umów zawieranych w ramach postępowań przetargowych. Nie mniej zauważyć należy, że brak wewnętrznej kontroli i brak przepływu dokumentów pomiędzy (...) a magazynami kopalń skutecznie umożliwiał oskarżonemu realizowanie dostaw niezgodnych z zamówieniami. Zdaniem Sądu żadem dowód nie wskazuje na to, że J. D. (1), który w (...) SA był odpowiedzialny za przygotowanie dokumentacji do przetargu, wiedział o niezgodności tej dokumentacji z SIWZ. Zresztą trudno tu mówić o jakiejkolwiek niezgodności, bowiem oskarżony mija się z prawdą twierdząc, że nie miał dopuszczeń do produkcji stóp podporowych o grubości 12 mm do obudów V29, na co wskazują zeznania wymienionego już świadka D. S. (1) – Kierownika Jednostki Certyfikującej GIG w K.. Poza tym oskarżony złożył oświadczenie o realizacji dostaw przedmiotu zamówienia dla potrzeb kopalń wynikających z rozstrzygnięcia postępowania przetargowego, a co do kwestii pozyskania atest hutniczego przedłożono oświadczenie zgodne z prawdą, przy czym poważnym błędem Komisji Przetargowej (...) SA było przyjęcie oferty z takim oświadczeniem w kontekście treści pisma (...) SA o braku możliwości pozyskania atestu na blachę odpadową, z której miały być produkowane stopy podporowe. Niewątpliwie mało czytelna była kalkulacja ceny stóp sporządzona przez oskarżonego, w której wskazywał, co składa się na cenę stóp podporowych dla poszczególnych zadań. Oskarżony nie podał w niej wprost grubości stóp podporowych, bo wtedy już na pierwszy rzut oka okazałoby się, że ceny nie dotyczą stóp o grubości 12 +2 mm. Dopiero odniesienie wskazach ciężarów do wzorca wagowego pozwoliło Sądowi na weryfikację grubości stóp podporowych. Faktem jest, że Komisja Przetargowa i tu okazała się nierzetelna, co ułatwiło oskarżonemu przedłożenie takich wyjaśnień co do ceny, nie mniej jednak nie zwalnia go od odpowiedzialności za wprowadzające w błąd działania mające na celu ostatecznie poprzez (...) SA pozyskanie zlecenia na dostawy stóp podporowych przez swoją firmę.

Świadek D. K. (k. 745-747 t. XX) pracowała w Biurze Handlowym (...) SA jako specjalista. Do jej obowiązków należało dostarczanie towarów do poszczególnych kopalń spółek węglowych. Nie prowadziła kontraktu na dostawę stóp podporowych. Realizowała ten kontrakt D. P. (1), która już zmarła, a nadzorował to kierownik J. D. (1). Świadek wskazała, że firma(...)była stałym producentem stóp podporowych, do którego (...) SA występowała z ofertą i zapytaniem, czy oskarżony będzie realizował konkretną umowę, czy też zamówienie. Oskarżony o to nie zabiegał, to zawsze (...) SA występowała do jego firmy z ofertą. Również D. K. wskazała, że mimo nie posiadania umów zawartych w trybie „z wolnej ręki” oskarżony na pewno wiedział, jakie są warunki, którym powinny odpowiadać stopy podporowe, a które to warunki obowiązywały w tym konkretnym postępowaniu przetargowym. Do każdego przetargu producent musi bowiem przedłożyć odpowiednią dokumentację i jeżeli byłaby ona nieodpowiednia, to oferta podlegałaby odrzuceniu.

Świadek B. S. (k. 1 t. XII, 376v.-378 t. XVIII, 763-764v. t. XX) dopiero od maja 2006 r. zaczęła wdrażać się w procedurę przetargową, kiedy to została głównym specjalistą koordynatorem w Biurze Handlowym (...) SA i do jej obowiązków należało nadzorowanie przetargów ze spółkami węglowymi. Świadek miała nadzorować przebieg realizacji dostaw stóp podporowych do (...) SA, czy dostawy są przeprowadzone terminowo, czy są zgłaszane jakieś reklamacje, zajmowała się też stroną finansową kontraktu, sprawdzała, czy jest wszystko opłacone w terminie. Jej zastępcą był J. D. (1), który uczestniczył w przetargach i kontaktował się z dostawcą materiałów na kopalnie. Nie znała szczegółów pozyskania kontraktu na dostawę stóp podporowych do (...) SA w 2006r., bowiem ten kontrakt prowadziła D. P. (1). Świadek wskazała jednak, że przygotowując ofertę do przetargu cały zespół sprawdzał wszystkie dokumenty, także dokumentację techniczną pod względem zgodności z SIWZ. Gdy ofertę przedkładał oskarżony, wtedy sprawdzał ją tylko J. D. (1), bo on tą sprawę pilotował. Gdyby oferta dostawy nie była zgodna z SIWZ, w ogóle nie brano by tej oferty pod uwagę. Gdy świadek została koordynatorem, na pewno nie było sytuacji, aby automatycznie, bez sprawdzenia, do postępowania przetargowego przedłożono oferty dostawców, przy czym świadek nie wypowiadała się co zdarzeń zaistniałych zanim została koordynatorem.

Świadek E. F. (k. 39-41, 42-43 t. II, 1064v.-1065v. t. XXI) w 2006 r. pracowała w (...) SA jako pełnomocnik do Spraw Systemu (...), a potem była Doradcą Prezesa do Spraw (...) Z racji zajmowanego stanowiska uczestniczyła w załatwianiu pierwszej reklamacji dotyczącej stóp podporowych dostarczonych do kopalń (...) SA w 2006 r. przez oskarżonego. Po przemierzeniu części stóp okazało się, że część z nich nie odpowiadała grubościom określonym w umowie. Dostawca, czyli M. S. (1) zobowiązał się do wymiany stóp. Świadek nie chciała uznać tej reklamacji z uwagi na treść zamówienia z (...) SA, gdzie wskazano, że są zamawiane stopy o grubości 12 +/- 2 mm. Jednak ze strony dostawcy, czyli firmy (...), była wola dobrej współpracy. Przedstawiciel tej firmy, który był obecny podczas mierzenia stóp, po telefonicznej rozmowie, prawdopodobnie ze swoim szefem, stwierdził, że zostanie dokonana wymiana całej partii stóp podporowych, czyli 300 sztuk, które były na magazynie. (...) nie poniosła żadnych kosztów związanych z wymianą stóp, które zostały reklamowane. Dostawcy chodziło o zachowanie dobrej współpracy i zależało mu na dalszym dostarczaniu stóp podporowych.

Świadek A. R. (1) (k. 44-45 t. V, 879v.-882 t. XXI), pracownik (...) SA, również brał udział w mierzeniu reklamowanych stóp podporowych, które okazały się niezgodne z umową i żadne nie miały grubości 12 mm. Świadek zajmował się wzorcami wagowymi, ale nie porównywał ich z umową, w szczególności czy są tam zawarte wszystkie rodzaje stóp, jakie określała umowa zawarta z (...) SA.

Świadek T. B. (k. 38-40 t. XIII, 1095-1096 t. XXII) w 2006 r. była Zastępcą Głównego Księgowego (...) SA oraz kierownikiem Działu (...) Zeznała, że do księgowości wpływały faktury, w tym od oskarżonego z firmy (...), które zostały już zaakceptowane pod względem formalnym, merytorycznym i rachunkowym przez Dział (...) SA. Świadek szczegółowo przedstawiła rozliczenia (...) SA z (...) SA oraz z oskarżonym i rozliczenie to znajduje odzwierciedlenie w dokumentacji znajdującej się w aktach sprawy (k. 42-161 t. XIII oraz k. 1126-1189 t. XXII i k. 1190-2083 t. XXIII).

Zeznania T. B. korelują także z zeznaniami świadka J. Z. (2) (k. 2-3 t. XII, 1096 t. XXII), która w 2006 r. była zatrudniona w (...) SA jako kierownik Działu (...). Świadek przedstawiła rozliczenie (...) SA z (...) SA i wyliczenia te miały odzwierciedlenie w dokumentacji jak na k. 4-65 t. XII oraz k. 1-36 t. XIII. Świadek podała, że (...) SA do tej pory nie zapłaciła (...) SA kwoty 23.570,00 zł i prawdopodobnie wynika to z faktu, iż część stóp została zabezpieczona przez policję.

Zeznania świadków D. K., B. S., E. F., A. R. (1) i T. B. jako korelujące ze zgromadzonym w spawie materiałem dowodowym, Sąd uznał za wiarygodne.

Świadek A. T. (k. 200-201 t. III, k. 589v.-591 t. XX) od 2000 r. pełnił funkcję Zastępcy Prezesa Zarządu (...) SA. Jako członek Zarządu zgodnie z kompetencjami podejmował uchwały w toku postępowania przetargowego. Świadek wskazał, że w okresie przeprowadzania przetargu znak 34/P/06 w (...) SA obowiązywał Regulamin dotyczący trybu postępowania w zakresie realizacji w (...) SA ustawy Prawo zamówień publicznych z 18.01.2005r. (obowiązywał do 13.06.2006r.). Przetarg ten organizował Zakład (...) SA. Zgodnie z powołanym Regulaminem Przewodniczący Komisji miał m. in. kierować pracami, dzielić prace pomiędzy członków komisji, informować Zarząd o problemach związanymi z pracami komisji. Sekretarz sporządzał dokumentację dotyczącą postępowania i jego przebiegu. Zgodnie z punktem (...).2.14 Regulaminu przedstawiciele Zakładów (...) SA oraz Zespołów (...) dokonują oceny zgodności dokumentów złożonych przez oferenta oraz innych dokumentów powstających w toku postępowania z warunkami określonymi w SIWZ z zakresu rzeczowego przedmiotu zamówienia. W omawianym przetargu przedstawicielem Zespołów (...) był dr J. S. (2). Był on zobowiązany m. in. do współpracy przy opracowywaniu SIWZ. Wszyscy członkowie komisji mieli za zadanie ocenę ofert, proponowanie wykluczenia oferenta lub odrzucenie oferty oraz proponowanie wyboru najkorzystniejszej oferty. Komisja działała kolegialnie i nie było w niej formalnego podziału odpowiedzialności. Zarząd natomiast otrzymywał wnioski Komisji, zapoznawał się z nimi i w przypadku wątpliwości następowało ich wyjaśnianie przy udziale członków Komisji jeszcze przed posiedzeniem Zarządu lub na posiedzeniu. Świadkowi były znane protesty oferentów, przy czym to Komisja Przetargowa przygotowywała propozycje ich rozstrzygnięcia i Zarząd je aprobował. Z uwagi na przedłużające się postępowanie przetargowe wdrożono procedurę „zamówień z wolnej ręki” i obowiązywała tu taka sama SIWZ co w głównym przetargu, występowali ci sami oferenci, przy czym do każdego zamówienia „z wolnej ręki” była powoływana nowa komisja, choć zawsze w tym samym składzie, różniącym się od składu komisji w głównym przetargu. W skład tych komisji wchodzili: Przewodniczący L. B. (1), sekretarz L. U., J. M. (1), B. L. i W. M. (1).

Zarząd (...) SA podjął uchwałę o wyborze ofert (...) SA jako najkorzystniejszej w zakresie zadania nr 2,3, i 4. Kierował się przy tym wnioskiem Komisji Przetargowej, która uznała za wystarczające wyjaśnienia (...) SA odnośnie kwestii uzyskania atestu hutniczego i tym samym spełnienia warunków SIWZ.

Świadek zeznał, że (...) SA niewątpliwie została oszukana, bowiem Spółka otrzymała stopy podporowe cieńsze aniżeli zamawiała, a w trakcie postępowania przetargowego nie było żadnych sygnałów, że stopy mogą nie odpowiadać parametrom geometrycznym określonym w SIWZ. Mimo zastosowania tych cieńszych stóp podczas kontroli nie stwierdzono pogorszenia się stanu obudowy. Wszystkie niezabudowane stopy podporowe nie spełniające wymagań SIWZ zostały wycofane i w ich miejsce zamówione nowe, ale już droższe. Za wycofane stopy podporowe (...) SA nie zapłaciła (...) SA, na którą dodatkowo nałożono karę umowną.

Odnośnie wcześniejszej umowy przetargowej z dnia 12.01.2005 r. również i ten świadek zaprzeczył, aby po zawarciu tej umowy dotarły do niego jakieś informacje o rozmowach prowadzonych z (...) SA lub (...) odnośnie tego, że oskarżony będzie produkował stopy z blachy o innej grubości, niż podana w umowie.

Świadek M. K. (2) (k. 21-22, 24-25 t. III, 792v.-794v. t. XXI) w 2006 r. był zatrudniony w Zakładzie (...) SA na stanowisku kierownika przetargów. Obowiązkiem sekcji, w której pracował, była obsługa dokumentacji przygotowywanej w trakcie prowadzonego postępowania przetargowego. Przygotowywano zatem dokumenty na posiedzenia komisji przetargowej, w tym protokoły z posiedzeń komisji oraz wnioski do kierownika zamawiającego o podjęcie decyzji w trakcie prowadzonego postępowania. W sekcji tej prowadzono także korespondencję z wykonawcami przystępującymi do przetargu. Świadek nie dokonywał jednak merytorycznej oceny gromadzonej dokumentacji przetargowej. Świadek wskazał, że jeżeli chodzi o kwestie techniczne, to decydujący głos miał J. S. (2), za kosztorys odpowiadali J. S. (2) i L. U.. Świadek zbieżnie ze świadkiem A. T. przedstawił procedurę przetargową, a nadto kwestie dotyczące realizacji poszczególnych zamówień cząstkowych na dostawę stóp podporowych.

Zeznania świadków A. T. i M. K. (2) Sąd uznał za wiarygodne, bowiem były one logiczne i spójne, nadto korelowały ze zgromadzoną w aktach sprawy dokumentacją przetargową.

Świadek L. B. (1) (k. 33-34 t. III, 452v.-455 t. XIX, 639v.-641 t. XX) od września 2003 r. do listopada 2006 r. pełnił funkcję Zastępcy (...) SA. Z racji pełnionej funkcji był Przewodniczącym Komisji Przetargowej, rozstrzygającej przetarg w 2006 r. znak 34/P/06. Do jego obowiązków należała koordynacja pracy Komisji Przetargowej. Wyglądało to w ten sposób, że zarząd (...) SA do każdego przetargu powoływał Komisję Przetargową, która składała się z 5 do 7 osób, a pewne funkcje pełniło się z urzędu, np. L. B. (1) z urzędu byłem Przewodniczącym Komisji Przetargowej. Świadek zeznał, że w tej Komisji nadzór od strony technicznej i merytorycznej pełnił J. S. (2), który sprawdzał oferty od strony technicznej. Na posiedzeniach Komisji J. S. (2) informował, czy dana oferta jest zgodna z warunkami SIWZ i Komisja tą informację akceptowała. Gdy oferta była odpowiednia pod względem technicznym, wtedy kwalifikowano ją dalej i badano ją pod kątem ceny. Odbywało się to przy zachowaniu procedury przetargowej. Wygrywała ta oferta, która spełniła kryterium najniższej ceny. Świadek nie potrafił wytłumaczyć, dlaczego jeszcze na etapie prac Komisji nie odrzucono oferty (...) SA, mimo że ta nie spełniała wszystkich wymogów SIWZ. Zdaniem świadka oferta nie zostałaby przyjęta, gdyby J. S. (2) nie poinformował, że odpowiada ona warunkom SIWZ. Taką też informację przekazano Zarządowi (...) SA. Świadek nie zapoznawał się szczegółowo z kalkulacją ceny sporządzoną przez oskarżonego M. S. (1).

Świadek B. L. (k. 36-37 t. III, 455-456 t. XIX, 641v.-643v. t. XX) w 2006 r. byłe kierownikiem Zespołu (...) SA w J.. Z ramienia Zarządu był odpowiedzialny za kontakty w sprawie dostaw do kopalń (...) SA, był też członkiem wszystkich komisji przetargowych przy przetargach dotyczących zakupów materiałowych dla kopalń. W komisji dbał o to, aby przetarg był przeprowadzony zgodnie z ustawą o zamówieniach publicznych, czuwał nad stroną proceduralną przetargu. Do zakresu jego obowiązków należało także sprawdzanie ofert zgłaszanych do danego przetargu. Świadek zeznał, że do komisji były też powoływane osoby, które miały za zadanie sprawdzanie ofert pod względem technicznym, a które wcześniej uczestniczyły w opracowaniu SIWZ, w związku z tym bazował na opinii tzw. technicznych, powołanych do komisji. Gdy była potrzeba, powoływano dodatkowo komisję techniczną i ona sporządzała protokół ze swoich posiedzeń, gdzie oceniano oferty pod względem technicznym. Jeżeli była powołana taka komisja, to pozostali członkowie komisji przetargowej bazowali na sporządzonym przez komisję techniczną protokole. Gdy nie powoływano komisji technicznej, wtedy osoba z komisji przetargowej odpowiedzialna za badanie oferty pod względem technicznym i jej zgodności z SIWZ informowała o tym, czy oferta spełnia wszystkie warunki, jest zgodna z wymogami i powinno to być odzwierciedlone w protokole posiedzenia komisji przetargowej.

Świadek kojarzył, że żądano certyfikatu na materiał, z którego miały być wykonane stopy podporowe i w tym zakresie odrzucono ofertę (...) SA. Skoro dopuszczono (...) SA do dalszego postępowania, to musiała ona złożyć oświadczenie zgodne z żądaniami.

Świadek nie pamiętał, czy żądano wyjaśnień co do ceny. Zeznał, że gdyby takiej kalkulacji żądano, to bezwzględnie świadek musiałbym się z nią zapoznać i sprawdzić, czy dana firma ma zapewnienie dostarczenia dostaw w oferowanej cenie. Musiałby też sprawdzić, czy oferent przedstawia kalkulację ceny do każdego z żądanych produktów i gdyby się okazało, że oferent nie złożył kalkulacji na chociażby jeden z żądanych produktów, to taka oferta powinna zostać odrzucona. Po okazaniu świadkowi kalkulacji ceny sporządzonej przez oskarżonego B. L. kategorycznie stwierdził, że takiego dokumentu nie widział, tym bardziej, że nie było na tym piśmie żadnej jego parafki ani pieczątki. Nie potrafił wytłumaczyć, dlaczego takiego dokumentu mu nie przedłożono, skoro wpłynął do Komisji Przetargowej, a świadek był odpowiedzialny za sprawdzenie oferty od strony ekonomicznej.

Po okazaniu informacji na okoliczność spełniania przez blachę kawałkową odpowiednich norm świadek zeznał, że dokument taki widział i że rozmawiano na ten temat na posiedzeniu Komisji Przetargowej uznając, że skoro taka blacha odpowiada określonym normom, to będzie spełniała warunki SIWZ.

Odnośnie umowy przetargowej zawartej w dniu 12 stycznia 2005 r. pomiędzy (...) SA a (...) SA świadek nie kojarzył, aby były prowadzone jakieś rozmowy dotyczące wskazanej w tej umowie grubości blachy 11-12 milimetrów, z której miały być produkowane stopy podporowe. B. L. w ogóle nie znał oskarżonego M. S. (1), nie kojarzył także J. D. (1).

Świadek J. S. (2) (k. 27-30, 31-32 t. III, 380-381v. t. XVIII, 662v.-667v.) był członkiem Komisji Przetargowej i brał udział w przygotowaniu SIWZ oraz opisaniu warunków techniczno – użytkowych przedmiotu zamówienia na podstawie zgłoszonych przez kopalnie potrzeb. W Komisji Przetargowej zajmował się między innymi oceną ofert pod względem technicznym do pierwszego zamówienia cząstkowego. Od strony formalnej oferty sprawdzał (...) SA, to znaczy badano, czy przedłożone dokumenty odpowiadają przepisom prawa zamówień publicznych, natomiast od strony technicznej oferta była badana przez Komisję.

Po okazaniu świadkowi certyfikatu nr (...) wydanego przez Główny Instytut Górnictwa w K. wraz załączoną dokumentacją (k. 141 – 155 czerwony segregator Drz 965/08) J. S. (2) jednoznacznie stwierdził, że posiadający ten certyfikat jest uprawniony do produkcji stóp do obudowy V 29 o grubości 12 mm, a wynika to z rysunku jak na karcie 155, to jest załącznika nr 1 do certyfikatu, gdzie wskazana jest powierzchnia stopy 200 na 200 mm, grubość 10 i 12 mm do obudów V 29, V 32, V 34 i V 36. Zdaniem świadka przedłożony certyfikat odpowiadał warunkom SIWZ oraz warunkom normy w tym zakresie.

Świadek podał także, że w związku z przetargiem na stopy podporowe pojawiły się problemy, bowiem złożono protest z zarzutem rażąco niskiej ceny. Komisja odrzuciła ten zarzut i sprawa została skierowana do Zespołu Arbitrów w W., który uznał, że to nie jest rażąco niska cena, ponieważ wynikała ona z czystej kalkulacji przy uwzględnieniu ceny blachy z obcinanych arkuszy blachy. Świadek nie analizował kalkulacji ceny przedstawionej przez (...) SA, bowiem cała korespondencja z oferentami była prowadzona przez (...), niemniej jednak wiedział, że (...) SA dołączyła jakieś dokumenty dotyczące kalkulacji kosztów produkcji. Wtedy wiedziano już, że stopy będą wykonywane z blach stanowiących obcinki walcowanych arkuszy blach i cena zakupu takich blach jest dlatego niższa. Świadek dodał, że Komisja zwracała się do (...) z wnioskiem o wyjaśnienie kwestii ceny oferowanej przez (...) SA, przy czym tą kwestią zajmował się już tylko (...).

Po okazaniu świadkowi pisma (...) SA z dnia 8 czerwca 2006 r. wraz z oświadczeniem z Huty (...) (k. 8 – 9 czerwony segregator Drz 965/08) na okoliczność spełniania określonych norm przez blachę stosowaną przez oskarżonego do produkcji stóp podporowych J. S. (2) zeznał, że to oświadczenie było wystarczające dla uznania, że oferta przedłożona przez (...) SA spełnia wszystkie normy, choć nie potrafił odpowiedzieć na pytanie, czy jest to równoznaczne z uzyskaniem atestu hutniczego. Uznał, że na etapie wstępnym nie był to warunek konieczny do wyłonienia oferenta w celu zawarcia umowy ramowej. Świadek stwierdził, że oficjalnie tego pisma nie widział, ale wiedział o co chodzi od pracowników (...).

Świadek potwierdził, że był w Komisji Przetargowej członkiem do spraw technicznych, jednak nie powoływał żadnego zespołu technicznego, a robił to (...) i niekoniecznie on kierował pracami tego zespołu. Zespół techniczny przygotowywał dane do umowy ramowej, czyli ogólne wymogi odnoszące się do stóp podporowych oraz oceniał oferty złożone przez poszczególnych oferentów. W rezultacie spisano protokół, z którego wynikało, że oferta (...) SA spełnia wymogi. Komisja techniczna nie zajmowała się na etapie zawarcia umowy ramowej kwestią atestu. Nie było też powodów do podważania certyfikatu, który wskazuje, że firma (...) może produkować stopy o grubość 12mm do obudowy V29.

Świadek nie brał udziału w pracach Komisji powoływanych w celu zawarcia umów „z wolnej ręki”.

Świadek J. M. (1) (k. 95 – 99 t. V, 621v.-628 t. XX) był Dyrektorem w Zakładzie(...) SA, jednocześnie członkiem komisji przetargowej do przetargu głównego znak 34/P/06, jak i komisji przetargowych powoływanych do wyłonienia oferenta, z którym były zawierane umowy „z wolnej ręki” w związku z przedłużającym się głównym postępowaniem przetargowym. Włącznie z przewodniczącym Komisji Przetargowej L. B. (1) odpowiadał za organizowanie prac komisji i prawidłowe stosowanie ustawy Prawo o zamówieniach publicznych w zakresie procedur. Świadek zeznał, że pomiędzy członkami komisji przetargowej był podział zadań. Członek komisji odpowiedzialny za ocenę techniczną w znakomitej większości przypadków powoływał zespół techniczny jako ciało doradcze komisji, złożone z przedstawicieli wszystkich kopalń, dla których prowadzono procedurę przetargową. W skład tego zespołu technicznego wchodziły zawsze osoby z kopalń adekwatne do przedmiotu przetargu, w tym przypadku byli to inżynierowie do spraw obudowy i tąpań. Te osoby przekazywały komisji przetargowej protokół z oceny ofert od strony technicznej i pod względem zgodności z wymogami obowiązujących norm materiałowych, przede wszystkim wskazywały, czy oferty spełniają wymagania SIWZ. Zwyczajowo żaden z członków komisji nie kwestionował ustaleń podkomisji technicznej i na tej podstawie dopuszczano oferenta do przetargu. Świadka interesowała strona ekonomiczna oferty, dlatego nie zapoznawał się z ofertą od strony technicznej i prawnej, nie analizował szczegółowo przedłożonych dokumentów, dopuszczeń, certyfikatów i oświadczeń oferentów.

W związku ze złożonymi protestami wezwano (...) SA do złożenia stosownych wyjaśnień i kalkulacji kosztów jednostkowego wyrobu. (...) SA przedstawiła kalkulację i dokumenty towarzyszące, które komisja przyjęła i zespół techniczny zaakceptował. Po okazaniu świadkowi pisma oskarżonego M. S. (1) z dnia 27 stycznia 2006 r. kierowanego do (...) SA, a które zostało przekazane (...) SA jako wyjaśnienie co do kalkulacji ceny poszczególnych stóp podporowych (k. 56 – 59 segregator czerwony Drz 965/08) J. M. (1) zeznał, że takiego pisma nie pamięta, jednak zwrócił uwagę, że te wyjaśnienia zostały zaakceptowane nie tylko przez komisję przetargową, ale także przez Urząd w W. przy Urzędzie Zamówień Publicznych, który zajmował się rozpatrywaniem protestów innych oferentów. Odrzucono protesty z uwagi na to, że nie było zastrzeżeń co do przedłożonej kalkulacji ceny. Sam nie zwrócił uwagi na to, że w piśmie tym nie ma wyliczenia odnoszącego się do stopy o grubości 12 mm do obudowy V29 o powierzchni 200x200 mm.

Po okazaniu świadkowi fragmentu SIWZ pkt II. 3, tj. oznaczenia poszczególnych zadań (k. 87 czerwony segregator Drz 965/08) J. M. (1) zeznał, że zadania zostały rozpisane prawidłowo, przy czym po porównaniu poszczególnych zadań z wyjaśnieniami co do kalkulacji ceny świadek po raz pierwszy zorientował się, że kalkulacja ta nie zawiera odniesienia do stopy o grubości 12 mm do obudowy V 29 odnośnie zadań nr 2 i 3.

J. M. (1) cały czas był w przekonaniu, że (...) SA złożyła ofertę zgodną z warunkami SIWZ.

Świadek kojarzył, że ktoś przekonywał komisję, iż blacha pozostająca po wykrojach dokonanych z blachy posiadającej atest hutniczy zachowuje te same parametry i właściwości, jak cała blacha przed wykonaniem wykroju. Dla świadka jako ekonomisty była to możliwość sensownego wykorzystania odpadów blachy przy zachowaniu wszystkich parametrów technicznych i wytrzymałościowych dla produkcji stóp podporowych z odniesieniem do funkcji, które one spełniają. Dawało to możliwość uzyskania oszczędności około 3 złotych na każdej stopie, których w kopalniach stosuje się kilkaset rocznie. (...) SA dostarczyła oświadczenie, z którego wynikało, że parametry blachy kawałkowej będą w zakresie technicznym identyczne jak walcowanych blach grubych. Skoro pan dr J. S. (2) i jego zespół nie wnieśli zastrzeżeń co do oświadczenia na okoliczność spełniania przez blachę kawałkową norm, to podkomisja techniczna najprawdopodobniej oceniła, że stopa produkowana z tego materiału będzie spełniała całkowicie wymogi technologiczne, które stawiane są dla stóp podporowych. Było to też przedmiotem oceny Komisji Odwoławczej przy Urzędzie Zamówień Publicznych i dlatego nie budziło to zastrzeżeń i wątpliwości.

Zdaniem świadka kopalnie zamówiły przewymiarowane grubości, nie usprawiedliwia to jednak dostawcy w niewłaściwym wykonywaniu umowy, to jest dostarczaniu takich stóp, które zostały faktycznie zamówione.

Świadek nie wiedział, dlaczego na jednym z zamówień wskazano grubość stopy 12 +/-2 mm, skoro chodziło o zamówienia na stopy o grubości 12+ 2 mm. Oceniono to pod kątem zawartej z (...) SA umowy i dlatego złożono reklamację. Świadek nie wiedział także, dlaczego na zamówieniach nie wskazywano grubości zamawianych stóp podporowych, przy czym tłumaczył, że zawsze bazowano na tym, iż kontrahent jest w posiadaniu zawartej umowy, a zamówienie dotyczyło konkretnej umowy ze wskazaniem jej symbolu.

J. M. (1) wiedział, że (...) SA była wieloletnim dostawcą stóp podporowych, nie posiadał jednak wiedzy, kto był wykonawcą tych stóp, a oskarżonego M. S. (1) poznał dopiero na sali sądowej. Świadek nie przypominał sobie, aby ktokolwiek rozmawiał z nim na temat tego, że grubość 11 – 12 mm nie jest standardowa i że będzie dostarczał stopy o innej grubości. Kojarzył natomiast J. D. (1) jako przedstawiciela (...) SA, który niekiedy pojawiał się na spotkaniach komisji przetargowych – choć tu świadek mylnie podał nazwisko (...) zamiast (...).

Świadek W. M. (1) (k. 15-17 t. XV, 304v.-309, 317v.-318v. t. XVIII, 632v.-633 t. XX) organizował i kierował pracą Sekcji (...) Materiałowej, miał m. in. obowiązek współpracy z innymi komórkami organizacyjnymi w zakresie wymagającym takiej współpracy, zapewnienia rzetelnego prowadzenia w Sekcji dokumentacji, w tym w szczególności rodzącej skutki finansowo-prawne oraz wykonywanie innych zadań zleconych przez przełożonych. Wprost wskazano również w zakresie obowiązków świadka: udział przy opracowywaniu SIWZ i wymagań ofertowych do przetargów w zakresie określania wymagań jakościowych materiałów, analizę, opiniowanie dokumentacji technicznej oferentów w zakresie dotyczącym parametrów jakościowych materiałów, dokonywanie czynności związanych z kontrolą jakości materiałów dostarczonych do (...) we współpracy z jednostkami atestacyjno - badawczymi, opracowanie parametrów technicznych określających wymogi jakościowe dla materiałów stosowanych w szczególnych warunkach na kopalniach (...) SA, prowadzenie czynności związanych z procedurami reklamacyjnymi w zakresie jakości materiałów zakupywanych przez Zakład (...). W. M. (1) był także członkiem komisji przetargowych powoływanych dla wyłonienia oferenta, z którym miały być zawierane umowy „z wolnej ręki”. Świadek uczestniczył w procedurze przetargowej określając wymagania techniczne przedmiotu przetargu, pełnił w tym zakresie funkcję doradczą. Następnie zaś opracowywał pismo instrukcyjne do magazynów na podstawie pisma (...) SA. Nie sprawdzał przy tym, czy dane zawarte w piśmie (...) SA zgadzają się z umową zawartą z tą firmą. Nie zastanawiał się też nad tym, dlaczego w piśmie tym nie ma stóp o grubości 12 + 2 mm do obudów V29. Zdaniem świadka magazynier, który na podstawie zamówienia zawierającego jedynie symbol stopy podporowej V29 bez oznaczenia jej grubości oraz na podstawie deklaracji dostawcy, że dostarczony towar jest stopą podporową o grubości 10 mm, postępował prawidłowo przyjmując taką stopę do magazynu, bowiem mieściła się w przedziale określonym w sporządzonym w dniu 29.05.2006r. wzorcu wagowym.

Świadek L. U. (k. 103-105 t. XV, 318v.-323v. t. XVIII, 633 t. XX) jako Kierownik Wydziału (...) S.A. kierował pracą Wydziału, organizował działania w zakresie dostaw materiałowych dla kopalń (...) SA i uczestniczył w organizowanych przez (...) SA przetargach na dostawy materiałów. Nadto, m.in. nadzorował i kontrolował dokumenty wychodzące i przychodzące do Wydziału, w szczególności zamówienia i umowy, nadzorował częstotliwość, wielkość i kierunki dostaw materiałów na podstawie umów przetargowych, zapotrzebowań oraz aktualnych stanów zapasów. Osobiście nie znał oskarżonego M. S. (1), rozmowy przeprowadzał tylko z J. D. (1) reprezentującym (...) SA. Odnośnie przetargu znak 34/P/06 L. U. pełnił funkcję sekretarza Komisji Przetargowej. Świadek zeznał, że odnośnie tego przetargu oferta (...) SA podlegała tzw. kategorii dość rażąco niskiej ceny i w związku z tym Komisja poprosiła (...) SA o przesłanie kalkulacji i wyjaśnień co do wysokości ceny, co (...) SA uczyniła, w przeciwnym bowiem przypadku jej oferta w ogóle nie byłaby rozpatrywana.

Świadek S. M. (1) (k. 3-4, 5-6 t. XV, 259v.-263v. t. XVIII, 609v.-610 t. XX) pełnił funkcję Zastępcy Dyrektora ds. (...), nie brał udziału w procedurze przetargowej. Podpisał wzorzec wagowy przygotowany przez L. U. i W. M. (1), który opatrzył pismo zapiskiem „Proponuję przyjąć propozycję (...) jako wiążącą 26.05.2006r.” i poniżej „ Zgoda” , co dla świadka oznaczało polecenie rozesłania takiej informacji do magazynów kopalń.

Świadek podał, że nie miał świadomości, iż parametry podane we wzorcu nie są zgodne z warunkami technicznymi określonymi w SIWZ i umowami, które zostały zawarte z (...) SA. W ogóle nie zwrócił uwagi na fakt, że w omawianym wzorcu dla rodzaju obudowy V29 nie przewidziano grubości stopy 12 mm, a wyłącznie 8 i 10 mm. Świadek podkreślił, że pismo wysłał na wyraźne polecenie bezpośredniego przełożonego, a wcześniej to pismo parafowane było przez dwie osoby, które uważał za całkowicie kompetentne w zakresie spraw technicznych.

Świadek na podstawie dostępnej mu dokumentacji ustalił, że umowa przetargowa z dnia 24.07.2006r. została w dniu 24.07.2006r. przekazana przez kierownika Sekcji Przetargów M. Ż. kierownikowi Wydziału Magazynów (...), do którego obowiązków należało przekazanie umowy wraz z częścią techniczną SIWZ oraz rysunkami technicznymi kierownikom poszczególnych magazynów. S. L. z Działu (...) potwierdziła, że materiały te zostały przekazane faksem do służb magazynowych w dniu 26.07.2006r. Umowy „z wolnej ręki” zostały przekazane przez K. W. (1) i M. K. (3) A. K. (1) – Kierownikowi Sekcji odpowiedzialnej za sprawdzanie stóp podporowych. A. K. (1) odbierając dokumenty zapoznał się z treścią przekazania, co potwierdził własnym podpisem.

Sąd nie odnosi się do zeznań świadków J. M. (1), S. M. (1), L. U. i W. M. (1) dotyczących wprowadzenia wzorca wagowego obowiązującego jako dokument pomocniczy przy odbiorze stóp podporowych na magazynach poszczególnych kopalń, bowiem ta kwestia jest przedmiotem postępowania karnego prowadzonego przeciwko ww. świadkom jako osobom oskarżonym przed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu Zdroju. Na potrzeby niniejszego postępowania Sąd ustala jedynie, że wzorzec wagowy sporządzony przez oskarżonego, a przedłożony przez (...) SA do (...) SA nie mógł stanowić elementu oszustwa, bowiem tabelaryczne zestawienie grubości oraz ciężaru stopy jest czytelne i zauważalnym jest, iż w swej treści nie zawiera parametrów odnoszących się do stopy grubości 12+2 mm do obudowy V29.

Co do podziału zadań w Komisji Przetargowej, a także przebiegu postępowania przetargowego Sąd nie znalazł podstaw, aby kwestionować zeznania ww. świadków, bowiem były one w tym zakresie spójne, logiczne i konsekwentne, przede wszystkim miały odzwierciedlenie w zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji przetargowej. Te same uwagi dotyczą zeznań świadków L. B. (1), B. L. i J. S. (2).

Na okoliczność procedury dotyczącej przesyłania dokumentacji na magazyny poszczególnych kopalń i zasad przyjmowania stóp podporowych na te magazyny zeznawali świadkowie M. Ż., T. O. (2), S. L., M. K. (3) i A. K. (1). Zeznania tych osób uznać należy za wiarygodne, bowiem korelują ze sobą, są spójne, logiczne i konsekwentne. Potwierdza je także w rezultacie świadek P. M. (1), który po konfrontacji z poszczególnymi pracownikami magazynów przyznał, że umowy nie były przekazywane na magazyny.

Świadek M. Ż. (k. 46 t. V, 839v.-840 t. XXI) była kierownikiem sekcji przetargów w (...) SA, w 2006 r. prowadziła przetarg na dostawę stóp podporowych, przy czym do jej obowiązków należało gromadzenie dokumentacji, sporządzanie protokołów z posiedzeń oraz wysyłanie pism do stron postępowania przetargowego z informacjami o podjętych czynnościach. Świadek nie badała dokumentacji pod względem merytorycznym. Z uwagi na upływ czasu oraz wielość przetargów, które świadek prowadziła, nie pamiętała szczegółów postępowania przetargowego istotnych dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. M. Ż. zeznała, że umowę przetargową przekazała branżyście P. M. (1), choć na piśmie przekazującym umowę w miejscu odbiorcy widnieje podpis T. O. (2). Świadek wnioskowała więc, że P. M. (1) przekazał umowę właśnie T. O. (2). Świadek nie pamiętała, czy w toku postępowania przetargowego były zawierane umowy w trybie zamówienia „z wolnej ręki”.

Świadek T. O. (2) (k. 55 t. V, 931v.-932v. t. XXI) do listopada 2006 r. zatrudniony był w (...) SA jako kierownik Wydziału Magazynów i Placów (...). Do jego obowiązków należał nadzór nad całym Wydziałem, czyli nad magazynami i placami składowymi poszczególnych kopalń. Świadek zeznał, że w lipcu 2006 r. została przez niego przesłana na magazyny do kierowników umowa na dostawę stóp podporowych i to był jedyny przypadek, kiedy taką umowę przesłano przez świadka na magazyn. Wówczas ktoś osobiście przyniósł umowę wraz z dokumentem, na którym świadek potwierdził odbiór umowy, a następnie jako szef Wydziału przesłał tą umowę do magazynów w celu jej przestrzegania. Analizując to zdarzenie przez pryzmat problemów, jakie pojawiły się ze stopami podporowymi w lipcu 2006r., świadek doszedł do przekonania, że ktoś zorientował się, iż nie przekazał odpowiednich dokumentów na magazyny i próbował to zrobić przez świadka. Przekazywaniem zamówień i umów zajmował się bowiem Wydział Zakupów w (...) i dlatego nietypowe okazało się dla świadka to, że w lipcu 2006 r. przez niego przesłano na magazyny umowę dotyczącą stóp podporowych. Taka ocena, zdaniem Sądu, w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, jest uprawniona. Nie ulega wątpliwości, że umowy zaczęto przesyłać na magazyny dopiero po zdarzeniu w lipcu 2006r.

Świadek S. L. (k. 50 t. V, 882 t. XXI) w 2006 r. pracowała w (...) SA w dziale (...), gdzie prowadzono Centralny Rejestr Umów, które były zawierane z wszystkimi kontrahentami. Świadek te umowy rejestrowała, a następie archiwizowała. Umowy był kserowane i przekazywane kierownikom poszczególnych magazynów. Świadek zeznała, że przez krótki okres czasu przesyłano kserokopie umów na magazyny, jednak nie miała wiedzy, czy jakieś umowy przesłano przed dniem 7 lipca 2006 r.

Świadek M. K. (3) (k. 47 t. V, 840v.-841 t. XXI) w 2006 r. pracował w (...) SA w zespole przetargów publicznych. Do obowiązków tego zespołu należały wszystkie kwestie administracyjne związane z prowadzeniem postępowania przetargowego, natomiast zespół ten nie zajmował się oceną techniczną składanych ofert, co należało już do zespołu inżynierii materiałowej. Zespół przetargów publicznych przekazywał zawartą umowę konkretnemu branżyście. Jeżeli chodzi o umowy „z wolnej ręki”, to świadek przekazał je A. K. (1), który miał przekazać dokument swojemu podległemu branżyście, to jest P. M. (1) i z tego co świadkowi wiadomo, zrobił to. P. M. (1) miał realizować umowy do ich wyczerpania. Świadek nie miał wiedzy, czy wówczas były przekazywane umowy na magazyny poszczególnych kopalń.

Świadek A. K. (1) (k. 119–120 t. III, 58 t. V, 407-410 t. XIX, 742-743 t. XX) był kierownikiem Sekcji Hutniczej w (...) SA. Jego obowiązkiem było przede wszystkim zapewnienie ciągłości zaopatrzenia zakładów (...) w materiały podległe ww. sekcji. Świadek nie zajmował się sporządzaniem zamówień, co należało do kompetencji branżysty, którym wówczas był P. M. (1). Czynił to jedynie wpadkowo, w razie nieobecności podległego mu pracownika. Świadek opisał tryb sporządzania zamówień, a mianowicie zamówienia na stopy podporowe sporządzał branżysta na podstawie umów, następnie podpisywał je kierownik sekcji, kierownik lub zastępca kierownika działu i dwóch pełnomocników zarządu, czyli dyrektor i zastępca dyrektora (...) albo dwóch zastępców. W treści zamówienia wskazana była nazwa materiału zamawianego, ilości na poszczególne kopalnie, cena, wartość, kontrahent oraz podstawa zamówienia – tu wpisywano symbol umowy. Standardowo w zamówieniach nie wskazywano grubości stopy, ponieważ było to określone w umowie, na podstawie której sporządzano zamówienia. Świadek nie potrafił wytłumaczyć, dlaczego w zamówieniach, odnośnie których złożono reklamację stóp podporowych, taką grubość stopy wskazano.

Świadek P. M. (1) (k. 33-34, 36-38 t. IV, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 56-59 t. V, 478v.-481 t. XIX, 743-744v. t. XX) był branżystą sekcji hutniczej, do jego obowiązków należało m. in. sporządzanie zamówień, które musiały być zgodne z umową. Odnośnie zamówienia, co do którego złożono reklamację stóp podporowych, świadek zeznał, że omyłkowo wskazano w nim grubość stopy 12+/-2 mm zamiast 12+2 mm. Na przypadkowość złożenia takiego zamówienia wskazuje również świadek Z. S. (1) (k. 432v.-437 t. XIX, 643v.-645 t. XX), który podpisał jeden taki dokument. W konfrontacji P. M. (1) z pracownikami magazynów poszczególnych kopalń okazało się, że stopy podporowe były przyjmowane na magazyny bez zamówienia, które było dosyłane już po dostawie. Magazynierzy dysponowali jedynie wzorcem wagowym i to dopiero od czerwca 2006r. Nigdy nie zwracano uwagi na to, że stopy mają być o grubości 12 mm, po przeważeniu dostawy waga stóp odpowiadała stopom o grubości 10 mm (tak zeznali m. in. A. R. (2), K. M. (1), W. W., S. G., F. B., A. K. (2)). Na rozprawie świadek P. M. (1) tłumaczył, że mogło się tak zdarzyć, że na magazynie nie było kopii zamówienia, a miała miejsce już dostawa z tego zamówienia, bowiem wtedy zamówienia były realizowane w ciągu jednego – dwóch dni, a obieg dokumentów był dłuższy - zamówienie było przedłożone dopiero do podpisu, a już szła dostawa.

Zeznania te należy ocenić krytycznie, bowiem z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że magazynierzy nie dysponowali wymaganą dokumentacją, a opisana wyżej procedura przyjmowania stóp była regułą, a nie wyjątkiem. W rezultacie P. M. (1) przyznał, że nie przesyłał do magazynów kopii żadnych umów. Procedurę taką wdrożono dopiero po ujawnieniu, że dostarczane są stopy podporowe o grubości mniejszej niż 12 mm, co było niezgodne z zawartymi umowami.

Potwierdzają to zeznania magazynierów i wagowych, w tym kierownicy magazynów zatrudnieni w poszczególnych kopalniach (...) SA, gdzie dostarczane były stopy podporowe produkowane przez oskarżonego. Byli to świadkowie:

G. T. (1) (k. 39-41 t. IV, 410-411 t. XIX, 766v.767v. t. XX), T. J. (k. 49 t. IV, 411-412 t. XIX, 767v.-768v. t. XX), A. R. (2) (k. 55-57 t. IV, 36 t. V, 456-457v. t. XIX, 768v.-769 t. XX), E. S. (k. 61 t. IV, 481v.-482v. t. XIX, 769v.770v. t. XX), B. H. (1) (k. 51-52 t. IV, 794v.-795v. t. XXI), K. M. (1) (k. 77 t. IV, 37 t. V, 483-484 t. XIX, 795v.-796v. t. XXI), S. G. (k. 79-80, 89-91 t. IV, 39 t. V, 498-500 t. XIX, 797-798 t. XXI), W. W. (k. 81-82, 84-86 t. IV, 38 t. V, 500v.-502v. t. XIX, 798 t. XXI), U. K. (k. 92-94 t. IV, 502v.-503 t. XIX, 799 t. XXI), F. B. (k. 96-97, 99-101 t. IV, 40 t. V, 799v.-800v. t. XXI), M. K. (4) (k. 108-109 t. IV, 800v.-801 t. XXI), A. K. (2) (k. 102-103, 1050106 t. IV, 41 t. V, 801 t. XXI), A. P. (1) (k. 64-68, 73-74, t. IV, 810 t. XXI), M. M. (2) (k. 112-114, 115-116 t. IV, 810v.-811 t. XXI), H. S. (k. 118-119 t. IV, 811 t. XXI), B. D. (2) (k. 125v. t. IV, 812 t. XXI), J. O. (k. 171v. t. IV, 812v. t. XXI), K. L. (1) (k. 126-127 t. IV, 812v.-813 t. XXI), K. Z. (2) (k. 121-122 t. IV, 813 t. XXI), D. P. (2) (k. 123-124 t. IV, 813v.-814 t. XXI), J. P. (1) (k. 174-175 t. IV, 814v.-815 t. XXI), H. C. (k. 173v. t. IV, 815 t. XXI), B. N. (k. 6-7 t. V, 815v. t. XXI), K. D. (1) (k. 4-5 t. V, 816 t. XXI), J. K. (1) (k. 52 t. V, 842v.-843 t. XXI), J. L. (k. 1-2 t. V, odczytano zeznania, bowiem świadek zmarła k. 883 t. XXI), K. S. (k. 75-76v. t. IV, 993v.-994 t. XXII),

Stopy podporowe nie były także mierzone ani ważone przez pracowników poszczególnych kopalń (czy też firm podwykonawczych) po dostarczeniu ich z magazynów do miejsc, gdzie miały zostać wykorzystane do zabudowy chodnikowej. Nikt też nie stwierdził, aby jakieś stopy nie nadawały się do zabudowy z uwagi na niewłaściwe parametry techniczne. Nie stwierdzono także żadnych odkształceń po dokonaniu zabudowy chodnika. Tak zeznawali pracownicy:

P. Z. (k. 72 t. VI, 841 t. XXI), M. K. (5) (k. 88 t. VI, 841v. t. XXI), T. F. (k. 90 t. VI, 842 t. XXI), J. W. (k. 86 t. VI, 842 t. XXI), S. C. (1) (k. 94 t. VI, 843 t. XXI), Z. A. (k. 98 t. VI, 843v. t. XXI), I. L. (k. 100 t. VI, 844 t. XXI), A. G. (1) (k. 102 t. VI, 844 t. XXI), S. K. (k. 104 t. VI, 844v.-845 t. XXI), A. M. (1) (k. 96 t. VI, 845 t. XXI), J. P. (2) (k. 112 t. VI, 875 t. XXI), Z. J. (k. 111 t. VI, 876 t. XXI), M. R. (k. 113 t. VI, 876 t. XXI), A. G. (2) (k. 114 t. VI, 876v.-877 t. XXI), E. K. (k. 115 t. VI, 877 t. XXI), Z. S. (3) (k. 116 t. VI, 878 t. XXI), M. M. (3) (k. 118 t. VI, 878 t. XXI), J. K. (2) (k. 127-128 t. VI, 878v.-879 t. XXI), A. P. (2) (k. 130 t. VI, 879 t. XXI), W. F. (k. 105-106 t. VI – odczytano zeznania, bowiem świadek zmarł k. 883 t. XXI), H. G. (k. 132 t. VI, 928 t. XXI), R. J. (k. 133-134 t. VI, 928v. t. XXI), D. J. (k. 135-136 t. VI, 929 t. XXI), M. C. (1) (k. 143-144 t. VI, 929v.-930 t. XXI), A. B. (1) (k. 145-146 t. VI, 930 t. XXI), Z. S. (4) (k. 147v. t. VI, 930v. t. XXI), A. P. (3) (k. 151v. t. VI, 931 t. XXI), L. W. (k. 123-124 t. VI, 933 t. XXI), M. M. (4) (k. 153 t. VI, 933v.-934 t. XXI), M. K. (6) (k. 154 t. VI, 934 t. XXI), L. S. (k. 155 t. VI, 934 t. XXI), M. Z. (1) (k. 117 t. VI, odczytano zeznania, bowiem świadek zmarł k. 934v. t. XXI), K. B. (1) (k. 119 t. VI, odczytano zeznania, bowiem świadek zmarł k. 934v. t. XXI), T. G. (1) (k. 157 t. VI, 935 t. XXI), M. G. (k. 160-161 t. VI, 935v. t. XXI), K. N. (1) (k. 163 t. VI, 943v.-944 t. XXI), M. O. (k. 168-169 t. VI, 944 t. XXI), B. P. (1) (k. 171-172 t. VI, 944 t. XXI), S. N. (k. 178 t. VI, 944v.-945 t. XXI), Z. K. (1) (k. 181 t. VI, 945 t. XXI), P. M. (2) (k. 174-175 t. VI, 945v.-946 t. XXI), M. Z. (2) (k. 152v. t. VI, 946 t. XXI), W. J. (k. 184-185 t. VI, 946v.-947 t. XXI), R. A. (k. 186v. t. VI, 947 t. XXI), T. L. (k. 192 t. VI, 947 t. XXI), K. N. (1) (k. 194-195 t. VI, 947v.-948 t. XXI), Z. K. (2) (k. 189 t. VI, 948 t. XXI), S. S. (2) (k. 198v. t. VI, 973 t. XXI), W. Ś. (k. 1-2 t. VII, 973v. t. XXI), W. K. (1) (k. 3-4 t. VII, 973v.-974 t. XXI), A. C. (1) (k. 17 t. VII, 974 t. XXI), A. S. (2) (k. 7v. t. VII, 974v.-975 t. XXI), B. K. (k. 20-21 t. VII, 990 t. XXII), J. K. (3) (k. 27v. t. VII, 990v.-991 t. XXII), A. Z. (k. 30-31 t. VII, 991 t. XXII), A. B. (2) (k. 36 t. VII, 991v. t. XXII), K. T. (k. 41-42 t. VII, 991v.-992 t. XXII), S. C. (2) (k. 33 t. VII, 992 t. XXII), A. L. (k. 39 t. VII, 992v. t. XXII), K. Ż. (k. 83-84 t. VI, odczytano zeznania, bowiem nieznane jest miejsce pobytu świadka k. 995 t. XXII), K. R. (k. 165-166 t. VI, odczytano zeznania, bowiem nieznane jest miejsce pobytu świadka k. 995 t. XXII), M. S. (4) (k. 14 t. VII, odczytano zeznania, bowiem nieznane jest miejsce pobytu świadka k. 995 t. XXII), W. K. (2) (k. 23 t. VII, 1033v.- (...) t. XXII), J. D. (3) (k. 196v. t. VI, 1063v.- (...) t. XXII), J. P. (3) (k. 25v. t. VII, 1065v.- (...) t. XXII), A. K. (3) (k. 200v. t. VI, 2089v.-2090 t. XXIII), K. N. (2) (k. 11v. t. VII, odczytano zeznania, bowiem nieznane jest miejsce pobytu świadka k. 2090 t. XXIII)

Zeznania powyższych osób wskazują, że do magazynów nie przekazywano umów zawartych z dostawcami stóp podporowych, co umożliwiało dostawy stóp o parametrach niezgodnych z postanowieniami umów. Zeznania te należy ocenić jako wiarygodne, bowiem są spójne, konsekwentne, korelują ze sobą i znajdują potwierdzenie w zgromadzonej w aktach sprawy dokumentacji.

Świadek D. S. (1) (k. 39-41, 81-82 t. VIII, 1043 t. XXII) - Kierownik Jednostki (...) w K. przedstawił procedurę obowiązującą przy wydawaniu certyfikatów takich, jaki oskarżony przedłożył (...) SA w dokumentacji technicznej. Mianowicie na potrzeby badań producent dostarcza własne rysunki techniczne stóp oraz deklaruje gatunek materiału, z którego wykonuje swój produkt. W tym przypadku M. S. (1) zadeklarował stal w gatunku St3. Podczas badań gatunek stali zastosowany w badanym wyrobie nie podlega weryfikacji pod kątem zgodności z zadeklarowanym przez producenta, gdyż wykonywane są badania wytrzymałościowe. Certyfikat dobrowolny wydany przez GIG dotyczy ściśle określonego wyrobu. Producent jest zobligowany do produkcji wyrobu o ściśle określonych parametrach wskazanych w dokumentacji, o ile chce korzystać z tego certyfikatu. Jeśli zatem zastąpi stal o gatunku określonym w dokumentacji innym gatunkiem stali, to w stosunku do tego produktu nie może już posługiwać się certyfikatem, nawet jeśli zastosuje stal wyższej jakości. Nigdy bowiem nie można mieć gwarancji, że stal twardsza czy stal innego gatunku wytrzyma badania wytrzymałościowe, co można dopiero stwierdzić w badaniach laboratoryjnych. Certyfikat wydany przez GIG dla firmy oskarżonego dotyczył stóp podporowych wykonanych ze stali w gatunku St3 i zgodnych z rysunkiem nr SM - 01/05 - zarówno w zakresie grubości, jak i pozostałych wymiarów. Producentowi wolno produkować wyroby ze stali innego gatunku niż St3, jak również w innych wymiarach, czy o innej grubości, ale do wyrobów takich nie może posługiwać się certyfikatem Jednostki Certyfikującej. Dla wykazania, że gatunek stali odpowiada deklaracjom w dokumentacji, można posługiwać się atestem hutniczym, który jest deklaracją producenta stali. W tym przypadku jednak M. S. (1) atestu hutniczego uzyskać nie mógł, albowiem produkował swe wyroby z blachy kawałkowej.

Na rozprawie świadek doprecyzował zeznania i odnośnie Certyfikatu nr (...), który przedłożył oskarżony w dokumentacji na potrzeby postępowania przetargowego, podał, że certyfikat ten nie uprawnia, a poświadcza, że wyrób, na który został wydany, jest zdaniem Jednostki Certyfikującej bezpieczny i może być stosowany w podziemnych wyrobiskach zakładu górniczego. Upoważnia także producenta do znakowania produktu symbolem „B”, który jest wskazany na certyfikacie. Wyrób, do którego odnosi się certyfikat, jest dokładnie opisany w dokumentacji wymienionej na stronie 2 certyfikatu w punkcie 1, który brzmi: „stalowa stopa podporowa tłoczona SPT, rysunek nr SM - 01/05, (...) (...)-(...) R. 9 ul. (...), sierpień 2005.” Rysunek, do którego jest odwołanie w punkt 1, znajduje się na ostatniej stronie dokumentacji dot. certyfikatu. Z zapisu tego wynika, że certyfikat uprawnia do oznaczania znakiem bezpieczeństwa między innymi stopy podporowej o wymiarach 200 na 200 mm o grubości 12 mm do kształtownika V 29, co całkowicie przeczy wyjaśnieniom oskarżonego i przyjętej przez niego linii obrony, że nie miał on dopuszczeń do produkowania stóp podporowych o takich właśnie wymiarach.

Odnośnie materiału, z którego ma być wykonywany wyrób przedłożony przez oskarżonego do certyfikacji, świadek zeznał, że powinien być taki sam, jak ten, z którego wykonywane zostały wyroby badane w laboratorium. Zgodnie z tym rysunkiem powinien być to materiał St3. Zdaniem świadka nie ma znaczenia, czy ta stopa podporowa będzie wyprodukowana z blachy formatowej czy też kawałkowej odpadowej, bo chodzi tutaj o wytrzymałość materiału, a więc o to, by był to generalnie materiał St3. Certyfikat opiera się na badaniach danego materiału, a badania wskazują, czy dany materiał ma określone właściwości i wytrzymuje dane obciążenie. Przy certyfikowaniu nie bierze się pod uwagę tego, czy materiał pochodzi z blachy odpadowej czy formatowej. Ostatecznym kryterium są wyniki badań wykonanych przez wskazane laboratoria. Bardzo ważne jest więc to, aby producent produkował wyrób z takiego samego materiału, który był badany.

Oskarżony wskazał, że próbki stóp podporowych, które były dostarczone do laboratorium (...), były wykonane z blachy kawałkowej z Walcowni (...) i były one w gatunku St3S (k. 1046 t. XXII). W świetle zgromadzonego materiału dowodowego brak jest podstaw, by kwestionować te wyjaśnienia. Z zeznań świadków L. Ł. i M. K. (1) wynika, że oskarżony kupował stal głównie w gatunku St3S, mogło się także zdarzyć, że była stal w gatunku 18G2, która jest blachą o wyższych właściwościach służąca do produkcji maszyn i konstrukcji stalowych, między innymi budowy mostów. Ta blacha ma wyższe własności mechaniczne niż gatunek St3S, jest od niej lepsza. Mogła to być również stal gatunku A i były to blachy do budowy statków, przy czym właściwościami nie odbiegały od właściwości blachy w gatunku St3S.

Znajduje to również potwierdzenie w pisemnej opinii Katedry Maszyn Górniczych Przeróbczych i Transportu oraz Katedry Geomechaniki Budownictwa i Geotechniki Akademii Górniczo-Hutniczej w K. (k. 86-143 t. IX), z której wynika, że przekazane do badań zabezpieczone stopy podporowe wykonane są ze stali węglowej wyższej jakości do nawęglania niż St3S. Wynika to także z ustnej opinii biegłych, którzy wydawali ww. opinię, to jest dr inż. P. G. (k. 144-145 t. IX, 1094v.-1094v. t. XXII) i dr inż. Z. I. (k. 146-147 t. IX, 1091-1093v. t. XXII). Ostatecznie zdaniem Z. I. w sytuacji, gdy stopy były wykonane ze stali o właściwości wyższej niż stal St3 i pochodziły z blachy kawałkowej (a należy przyjąć, że właśnie taką nabywał oskarżony), to mogły być zastosowane i jeżeli chodzi o rodzaj stali, to odpowiadały właściwościom wskazanym w dokumentacji. Biegły P. G. wskazał, że badane stopy podporowe były wykonane ze stali wyższej aniżeli St3 i nie było tutaj odstępstw in minus, jeżeli chodzi o jakość blachy, natomiast zastrzeżenia były pod względem zgodności parametrów tych stóp z dokumentacją. Ze zdaniem tym zgodził się biegły Z. I..

Opinię pisemną Katedry Maszyn Górniczych Przeróbczych i Transportu oraz Katedry Geomechaniki Budownictwa i Geotechniki Akademii Górniczo-Hutniczej w K., uzupełnioną przez biegłych dr inż. P. G. i dr inż. Z. I., uznać należy za jasną, pełną i rzetelną, opartą na całokształcie zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego. Wszelkie wątpliwości zostały przez biegłych wyjaśnione i ostatecznie rozstrzygnięte. Wnioski są poparte wskazaną dokumentacją, wolne od ocen i analizy dowodów zastrzeżonej dla Sądu. Po uzupełnieniu Sąd nie dopatrzył się w opinii żadnych sprzeczności i dlatego podzielił wnioski biegłych uznając je za logiczne i słuszne.

Oskarżony M. S. (1) odnosząc się do zeznań D. S. (1) (k. 1045 t. XXII) wskazał, że zamawiający, czyli w tym przypadku (...) SA, w SIWZ wymagał od oferenta, czyli od (...) SA, żeby stopy podporowe będące przedmiotem zamówienia były zgodne z normą PN-88 G – 15000/06 i z wymiarami stopy podporowej SPT-25/29. Zdaniem oskarżonego deklaracje zgodności z SIWZ przedłożone przez wszystkich oferentów w postępowaniu przetargowym ogłoszonym przez (...) SA, za wyjątkiem (...) SA, która deklarowała zgodność z certyfikatem nr B/1379/2005 i dokumentami złożonymi przez oskarżonego, potwierdziły nieprawdę. Deklaracje zgodności przedłożone przez pozostałych oferentów nie dotyczyły bowiem wskazanej w SIWZ stopy podporowej, a więc nie odpowiadały warunkom SIWZ. Na rysunku technicznym ujętym w Polskiej Normie obudowy chodników odrzwiami podatnymi z kształtowników korytkowych - elementy pomocnicze - stopa podporowa - norma PN - 88 G – 15000/06 Polskiego Komitetu Normalizacji, Miar i Jakości (k. 1047-1048 t. XXII) nie określono grubości stopy podporowej do obudowy V29. Zdaniem oskarżonego w SIWZ określono, że stopa ma być zgodna z rysunkiem, który widnieje w ww. Polskiej Normie i że ma ona mieć grubość 10 mm przy tej wskazanej konstrukcji. Oskarżony produkował zatem stopy takie, jakie są określone w certyfikacie, który posiadał, czyli też niezgodnie z SIWZ.

I tu zdaniem Sądu oskarżony się myli, bowiem Polska Norma, na którą powołał się, przewiduje grubości stopy podporowej 10, 12 i 14 mm, na co także zwrócił uwagę świadek D. S. (1). Świadek dodał, że przedłożone przez oskarżonego stopy do badań w celu uzyskania certyfikatu nie spełniały Polskiej Normy PN-88-G15000/06 i nie odpowiadały rysunkowi określonemu w Polskiej Normie, ale nie jest to warunek konieczny uzyskania certyfikatu. Jednostka certyfikująca bowiem nie kieruje się (...), tylko sprawdza własną metodologią, czy dane stopy mają odpowiednie wartości wytrzymałościowe. Jeżeli natomiast ktoś przedłoży do badań stopę odpowiadającą Polskiej Normie, to jest ona badana punkt po punkcie tak, jak to określono w dokumencie wydanym przez Polski Komitet Normalizacji, Miar i Jakości. Certyfikat wydany M. S. (1) nie odwołuje się do tej normy.

Nie ulega zatem wątpliwości, że po raz kolejny oskarżony szuka usprawiedliwienia tego, że produkował stopy cieńsze niż powinien, a przecież warunki określone w zadaniach nr 1-4 opisane w SIWZ są czytelne i nie budzą wątpliwości co do tego, jakiej grubości stóp podporowych oczekuje zamawiający.

Sąd ocenił zeznania świadka D. S. (1) jako wiarygodne, świadek ten nie miał żadnego powodu, aby wskazywać okoliczności związane z certyfikacją wyrobów w sposób nierzetelny i nie odpowiadający rzeczywistości.

Na okoliczność swojego udziału w przetargu oraz złożonych protestów i rozstrzygnięć logiczne i wiarygodne zeznania składali: z (...) SA – G. G. (k. 8 t. III, 379v.-380 t. XVIII, 762-763 t. XX), z firmy (...)I. B. (k. 1-3 t. III, 374v.-376v. t. XVIII, 764v. t. XX) i z firmy (...)J. B. (k. 4-6 t. III, 378-379v. t. XVIII, 765 t. XX).

Świadek J. B. przekonująco zeznała, że jej protest powinien być uwzględniony jako zasadny, bowiem cena zaoferowana przez (...) SA była dumpingowa. (...) SA musiała wytłumaczyć się z tej ceny i wówczas zaniżyła wagę stopy podporowej, a chodziło prawie o 1 kg. W ocenie świadka gdyby jej protest uwzględniono, to tej sprawy by nie było, co Sąd w pełni podziela. W każdym razie świadek zauważyła, że podana w kalkulacji (...) SA waga stopy nie odpowiada wadze stopy o grubości 12 mm, czego nie dostrzegła Komisja Przetargowa.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy pozostają zeznania świadków takich jak: T. T. (1) t. IV k. 128, K. B. (2) t. IV k. 129, A. M. (2) t. IV k. 130, A. B. (3) t. IV k. 132, M. K. (7) t. IV k. 134, W. S. t. IV k. 136, B. H. (2) t. IV k . 141, J. K. (4) t. IV k. 144, W. M. (3) t. IV k. 146,147, B. P. (2) t. IV k. 149, M. N. t. IV k. 151, T. T. (2) t. IV k . 153-154, W. C. t. IV k. 156-157, K. D. (2) t. IV k. 159-160, J. K. (5) t. IV k. 162-163, M. S. (5) t. IV k. 165-166, J. J. (2) t. IV k. 167, K. L. (2) t. IV k. 168, L. G. t. IV k. 169, L. B. (2) t. IV k . 170, W. R. t. IV k. 172, D. S. (2) t. IV k. 176, J. S. (3) t. IV k. 178, R. F. t. IV k. 179, J. S. (4) t. IV k. 180, K. M. (2) t. IV k. 181, G. T. (2) t. IV k. 182, E. L. t. IV k. 183, L. C. t. IV k. 185, K. M. (3) t. IV k. 187-188, G. D. t. IV k. 189-190, I. K. t. IV k. 191-192, T. R. t. IV k. 193-194, J. S. (5) t. IV k. 195-196, H. R. t. IV k. 197-198, M. M. (5) t. IV k. 199-200, M. H. t. V k. 8-9, E. J. t. V k. 10-11, M. M. (6) t. V k. 13-14, C. F. t. V k. 16, J. K. (6) t. V k. 17, K. G. t. V k. 18, J. P. (4) t. V k. 19, T. G. (2) t. V k. 20, H. T. t. V k. 21, I. G. t. V k. 22, Z. K. (3) t. V k. 24, L. R. t. V k. 26, K. B. (3) t. V k. 28-29, M. W. t. V k. 30-31, K. W. (2) t. V k. 32-33, R. Ż. t. V k. 34-35, L. M. t. VI k. 125, F. K. t. VI k. 141, S. W. t. VI k. 149, M. Z. (3) t. VI k. 150, J. I. t. VII k. 9, J. K. (7) t. VII k. 10, L. P. t. VIII k. 12, Ł. M. t. XI k. 36-38, M. C. (2) t. XI k. 39-40, które Sąd na podstawie art. 394 § 2 kpk w zw. z art. 391 § 1 kpk i art. 333 § 2 kpk uznał za ujawnione w całości bez odczytywania, albowiem oskarżony w swych wyjaśnieniach nie zaprzeczył okolicznościom wskazanym przez tych świadków, a nie były one tak doniosłe, aby konieczne było bezpośrednie przesłuchanie tych świadków na rozprawie.

Bez znaczenia dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy okazały się także zeznania świadków G. P. k. 94095 t. IV, 799v. t. XXI, J. M. (2) k. 110 t. VI, 875 t. XXI, A. C. (2) k. 108 t. VI, 875v. t. XXI, Z. W. k. 929 t. XXI, R. K. k. 929v. t. XXI, K. K. k. 121v. t. VI, 934v.-935 t. XXI, W. K. (3) k. 16v. t. II, 993 t. XXII.

Sąd na wniosek obrońcy oskarżonego pozyskał także materiał dowodowy w postaci opinii biegłych powołanych do sprawy toczącej sprzed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu Zdroju o sygn. akt II K 819/11 przeciwko S. M. (1), J. M. (1), W. M. (1) i L. U. na okoliczność szkody poniesionej przez (...) SA w związku z dostawami stóp podporowych niezgodnych z warunkami wskazanymi w umowie. I tak pozyskano opinię budowlaną wydaną przez mgr inż. J. K. (8) k. 2180-2184 t. XXIII, opinie uzupełniające tego samego biegłego k. 2190-2193, k. 2194v., k. 2196v.-2197 t. XXIII oraz opinię mgr A. K. (4) k. 2185-2189 t. XXIII.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że dla zaistnienia przestępstwa oszustwa w rozumieniu art. 286 § 1 kk nie jest konieczne wykazanie powstania szkody majątkowej, a jedynie fakt niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez pokrzywdzonego, co nie zawsze oznacza powstanie takiej szkody. Okoliczność ta może wpływać na wymiar kary czy też środków karnych, w tym w kwestii orzeczenia obowiązku naprawienia wyrządzonej szkody. Taki pogląd wyraził również Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 30 sierpnia 2000 r., sygn. V KKN 267/00 (OSNKW 2000/9-10/85, Prok.i Pr.-wkł. 2001/2/8, OSP 2001/3/51, Biul.SN 2000/10/19) stwierdzając, że ustawowe znamię, stanowiące skutek przestępstwa oszustwa, określonego w art. 286 § 1 kk wypełnione zostaje wtedy, gdy sprawca, działając w sposób opisany w tym przepisie, doprowadza inną osobę do rozporządzenia mieniem, które jest niekorzystne z punktu widzenia interesów tej osoby lub innej osoby pokrzywdzonej. Powstanie szkody w mieniu nie jest koniecznym warunkiem do przyjęcia, że doszło do tak pojmowanego niekorzystnego rozporządzenia (vide również wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 11 września 2014 r., II AKa 145/14).

Szkoda majątkowa jest natomiast jedną z przesłanek statuujących odpowiedzialność karną z art. 296 kk, co zarzuca się ww. oskarżonym, których sprawa toczy się przed Sądem Rejonowym w Jastrzębiu Zdroju.

Po wtóre zauważyć należy, że pozyskane przez tut. Sąd opinie są dość rozbieżne w kwestii oceny zaistnienia szkody oraz jej wysokości i jako takie nie są dla Sądu wyznacznikiem dla dokonywania ustaleń faktycznych. Poza tym wydaje się, że rozstrzygnięcie w sprawie niniejszej, czy jakaś szkoda powstała i w jakiej wysokości, nie wymaga posiadania wiadomości specjalnych i sięgania po dowód z opinii biegłego. Zdaniem tut. Sądu w związku z dostawą stóp podporowych nieodpowiadających warunkom obowiązującym w postępowaniu przetargowym znak 34/P/06 żadna szkoda majątkowa po stronie (...) SA ani (...) SA nie powstała. Odnośnie (...) SA wynika to wprost z pisemnego oświadczenia tego podmiotu z dnia 17.11.2014r. ( k. 2206 t. XXIII), skorygowanego pismem z dnia 18.12.2014r. ( k. 2218 t. XXIII). Co najwyżej można przyjąć, że realną dolegliwością dla (...) SA było obciążenie jej karami umownymi w wysokości 185.353,47 zł, ta jednak kwota została uiszczona przez oskarżonego. Odnośnie(...) SA wniosek nasuwa się tylko jeden – stopy dostarczone przez oskarżonego spełniły swoje funkcje, nie było konieczności ich wymiany, bowiem nie stwarzały żadnego zagrożenia dla ruchu zakładu ani życia innych osób, mało tego, (...) SA zapłaciła za te stopy cenę, która w rzeczywistości odpowiadała realnej wartości stóp podporowych o grubości 10 mm przy założeniu minimalnego zysku, co wynika z kalkulacji cenowej sporządzonej przez oskarżonego, a także zeznań innych oferentów wskazujących, że nie jest możliwe uzyskanie ceny podanej przez M. S. (1) dla stóp o grubości 12+2 mm przy zachowaniu wymogów SIWZ. O szkodzie majątkowej można byłoby mówić wtedy, gdyby np. (...) SA płaciła za stopy cieńsze cenę odpowiadającą stopom o grubości 12+2 mm. Obrazowo można to ująć w ten sposób, że gdyby przetarg wygrał inny oferent, to koszty dostawy tych stóp byłyby znacznie większe, bo też ceny oferowane przez te podmioty były wyższe.

Sąd zważył:

Oszustwo stypizowane w art. 286 § 1 kk jest przestępstwem kierunkowym, charakteryzującym się celem w postaci chęci uzyskania korzyści majątkowej poprzez doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd lub wyzyskania błędu czy też niezdolności do należytego pojmowania dokonywanych działań. Sąd podziela pogląd Sądu Apelacyjnego w Krakowie wyrażony w wyroku z dnia 18 grudnia 2012 r. sygn. II AKa 190/12, iż użyte w tym przepisie określenie „inna osoba” odnosi się tylko do osoby fizycznej, mającej uprawnienie do rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem, nie zaś także do tworu organizacyjnego niemającego możliwości podejmowania jakichkolwiek działań bez umocowanych do tego osób fizycznych. Warto zauważyć, że w piśmiennictwie i orzecznictwie odnoszącym się do analizowanego zagadnienia, słusznie zwraca się uwagę, że tylko człowiek, jako istota wyposażona w intelekt i świadomość, może podejmować określone decyzje woli dotyczące rozporządzeń jakimś mieniem i tylko człowiek, dzięki tym właśnie właściwościom, może być wprowadzony w błąd lub pozostawać w takim błędzie, natomiast wszystkie struktury (twory, jednostki, podmioty) organizacyjne, jako „byty” istniejące tylko w określonej przestrzeni prawnej, ze swej istoty takiej możliwości są obiektywnie pozbawione. W efekcie, skoro tylko człowiek może działać w błędzie, trafnie podnosi się, że dla oceny, czy rozporządzenie mieniem osoby prawnej (bądź jednostki organizacyjnej osobowości tej nieposiadającej) było wynikiem wprowadzenia w błąd czy też wykorzystania błędnego przeświadczenia o rzeczywistości, konieczne jest zbadanie świadomości osób fizycznych wchodzących w skład organu tej osoby prawnej.

Organem uprawnionym do reprezentowania zarówno (...) SA, jak i (...) SA były Zarządy poszczególnych firm, które podejmowały decyzje gospodarcze na podstawie wyników prac poszczególnych jednostek organizacyjnych czy też organów, zajmujących się określonymi zadaniami. W przypadku (...) SA była to Komisja Przetargowa powołana do wyłonienia oferenta w celu realizacji dostaw stóp podporowych do kopalń (...) SA na podstawie przetargu znak 34/P/06. W przypadku (...) SA był to (...), którym kierował J. D. (1). Zdaniem Sądu oskarżony M. S. (1) wprowadził w błąd przedstawicieli (...) SA w osobach członków Komisji Przetargowej, a odnośnie (...) SA przede wszystkim J. D. (1), jako osobę odpowiedzialną za przygotowanie dokumentacji do przetargu. Nie zmienia takiego stanowiska fakt, że oferentem w stosunku do (...) SA była tylko (...) SA, bowiem wszelkich wyjaśnień związanych z postępowaniem przetargowym udzielał właśnie oskarżony M. S. (1). Te wyjaśnienia były przekazywane (...) SA przez (...) SA i oskarżony był świadomy takiego obiegu dokumentów. Zauważyć należy, że w celu pozyskania zlecenia z (...) SA w pierwszej kolejności należało przekonać (...) SA, że oferta złożona przez (...) SA, a odnośnie części technicznej przygotowana de facto przez oskarżonego, jest ofertą najkorzystniejszą.

Oszustwo polegające na doprowadzeniu do niekorzystnego rozporządzenia mieniem poprzez wprowadzenie w błąd jest przestępstwem podwójnie skutkowym. Dla odpowiedzialności karnej konieczne jest bowiem ustalenie, że między zachowaniem sprawcy a skutkiem w postaci błędnego wyobrażenia rozporządzającego mieniem o rzeczywistości, w części określającej elementy istotne z punktu widzenia decyzji o rozporządzeniu mieniem, zachodzi związek przyczynowy oraz ustalenie, że między zachowaniem sprawcy a rozporządzeniem mieniem zachodzi związek przyczynowy (por. wyrok SA w Katowicach z 31 sierpnia 2000 r., II Aka 191/00, Prok. i Pr. 2001, nr 3, poz. 19; wyrok SN z 15 listopada 2002 r., IV KKN 618/99, LEX nr 75460).

Między niekorzystnym rozporządzeniem mieniem przez (...) SA i (...) SA a zachowaniem oskarżonego istnieje bezsprzecznie związek przyczynowo-skutkowy. Gdyby bowiem oskarżony nie podejmował oszukańczych działań, nie doszłoby do wyłonienia oferty (...) SA jako najkorzystniejszej, a w konsekwencji do realizacji zamówień przez firmę oskarżonego i zawarcia przez niego umów z (...) SA na dostawę stóp podporowych do kopalń (...) SA. Oskarżony nie znajdował się przy tym w anormalnej sytuacji motywacyjnej i miał możliwość działania zgodnie z prawem. Z punktu widzenia (...) SA rozporządzenie mieniem było niekorzystne, bowiem zapłata następowała za towar niezgodny z warunkami określonymi w SIWZ i w zawartych umowach.

Przestępstwo oszustwa z art. 286 § 1 kk, ze względu na znamię celu, przynależy do kategorii przestępstw kierunkowych. Można je popełnić wyłącznie w zamiarze bezpośrednim zabarwionym motywem (chęcią) osiągnięcia korzyści majątkowej ( dolus directus coloratus). Świadomość i wola sprawcy musi obejmować wszystkie elementy przedmiotowe czynu zabronionego, tj. wprowadzenie w błąd, wyzyskanie błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania oraz doprowadzenie do niekorzystnego rozporządzenia przez pokrzywdzonego własnym lub cudzym mieniem. W przypadku wielości zachowań (czynów) realizujących znamiona oszustwa w warunkach czynu ciągłego (tj. wówczas, gdy sprawca działa w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w krótkich odstępach czasu - art. 12) konieczne jest obejmowanie przez sprawcę przy każdym zachowaniu świadomością i wolą wszystkich znamion strony przedmiotowej oszustwa (por. wyrok SN z dnia 2 lutego 2007 r., IV KK 378/06, Prok. i Pr. 2007, nr 6, poz. 12).

O zamiarze sprawcy przesądza całokształt tak podmiotowych, jak i przedmiotowych okoliczności sprawy. Dopiero bowiem na podstawie wszystkich okoliczności dotyczących danego wypadku i osoby sprawcy możliwe jest odtworzenie rzeczywistych przeżyć sprawcy i ustalenie, do czego zmierzał, czego chciał, względnie - postępując w określony sposób - co przewidywał i na co się godził. Możliwe jest ustalenie zamiaru sprawcy na podstawie samych tylko przedmiotowych okoliczności związanych z konkretnym zdarzeniem, w oparciu o sam sposób działania, pod warunkiem jednakże, iż działanie to jest tego rodzaju, że podjęcie go przez sprawcę wskazuje jednoznacznie, bez żadnych w tym zakresie wątpliwości, na cel, do jakiego on zmierza. Jednoznaczność ta nie może oznaczać niczego innego, jak nieodzowność określonego skutku, gdyż wtedy tylko możliwe jest prawidłowe ustalenie, iż sprawca chciał określonego skutku swego działania (por. wyrok SN z 12 maja 1976 r., V KR 20/76, Gazeta Prawnicza 1976, nr 22, s. 6).

W ocenie Sądu oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej wyrażającej się w zysku osiągniętym ze sprzedaży stóp podporowych do kopalń (...) SA za pośrednictwem (...) SA jako oferenta. Działania oskarżonego były nakierowane na to, aby (...) SA złożyła ofertę, którą (...) SA będzie mogła uznać za najkorzystniejszą. Tym sposobem po zawarciu umowy przez (...) SA z (...) SA oskarżony mógł liczyć na stałą dostawę stóp podporowych do kopalń (...) SA przez okres trzech kolejnych lat. Oczywiście (...) SA również była zainteresowana jak najwyższą marżą z pośrednictwa w dostawie stóp podporowych i bazowała na kalkulacji cenowej sporządzonej przez oskarżonego, jednak ani w Dziale Handlowym (...) SA, ani w Komisji Przetargowej (...) SA, nie zorientowano się, że wskazane ceny nie dotyczą stóp do obudów V29 o grubości 12+2mm. (...) SA bazowała przy tym na oświadczeniu M. S. (1) z dnia 22.11.2006 r. o realizacji przez niego dostaw przedmiotu zamówienia wynikających z rozstrzygnięcia postępowania przetargowego.

Oskarżony działał w krótkich odstępach czasu w wykonaniu z góry powziętego zamiaru w rozumieniu art. 12 kk. Od czasu złożenia ww. oświadczenia w dniu 22.11.2006 r. do dnia 7 lipca 2006 r., kiedy to zawarł ostatecznie umowę z (...) SA w wyniku rozstrzygniętego przetargu, oskarżony podejmował szereg działań w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wprowadzenia w błąd przedstawicieli (...) SA co do zamiaru wywiązania się z warunków zawartych umów i dostarczania do kopalń (...) SA stóp podporowych o grubości 12+2mm, a tym samym doprowadzenia ww. podmiotów do niekorzystnego rozporządzenia mieniem.

Mając na uwadze zebrany w sprawie materiał dowodowy, po dokonaniu jego analizy, Sąd uznał oskarżonego za winnego tego, że w okresie od listopada 2005 r. do 7 lipca 2006 r. w J., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru, w krótkich odstępach czasu, w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, jako właściciel firmy (...)z siedzibą w R., wprowadził w błąd przedstawicieli (...) S.A. w J. oraz Centrali (...) S.A. w K., w imieniu której dostarczał do kopalń (...) S.A. stopy podporowe, co do zamiaru dostarczania do kopalń (...) S.A. stóp podporowych o grubości 12+2 mm do obudów V 29/32/36 zamawianych w związku z postępowaniem przetargowym ogłoszonym przez (...) S.A. w J. Zakład Logistyki (...) o numerze I 34/P/06 w ten sposób, że jako producent zapewnił przedstawicieli Centrali (...) S.A. w K. o realizacji dostaw przedmiotu zamówienia w okresie od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2008 r. dla potrzeb kopalń (...) S.A., a następnie poprzez oferenta Centralę (...) S.A. złożył (...) S.A. pisemne wyjaśnienia co do kalkulacji cenowej oferowanych stóp podporowych, które z uwagi sposób zredagowania wprowadzały w błąd co do ujęcia w tej kalkulacji także ceny stóp podporowych o grubości 12+2 mm do obudów V 29/32/36, doprowadzając tym działaniem do niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości w kwocie 498.253,07 złotych przez (...) S.A. i w kwocie 499.644,20 złotych przez Centralę (...) S.A., co stanowi występek z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk.

W odniesieniu do zarzutu wskazanego w akcie oskarżenia Sąd zmodyfikował datę popełnienia przestępstwa poprzez przyjęcie, że czyn został popełniony w okresie od listopada 2005 r. do 7 lipca 2006 r. w miejsce okresu od stycznia 2006 r. do końca sierpnia 2006 r. W ocenie Sądu oskarżony poprzez złożenie oświadczenia z dnia 22 listopada 2005 r. rozpoczął realizację przestępnego działania w rozumieniu 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 12 kk. Zakończył te czynności w dniu zawarcia umowy z (...) SA, to jest 7.07.2006 r. Faktem jest, że realizował dostawy do sierpnia 2006 roku, kiedy to po powtórnej kontroli okazało się, że dostawy nie odpowiadają zawartym umowom, jednak to zachowanie należy oceniać jako skutek zawarcia umowy w dniu 7.07.2006 r., bo od tego czasu nie musiał już podejmować oszukańczych zabiegów, aby dostarczać stopy podporowe cieńsze niż zamawiano.

Sąd wskazał także dokumenty, które wprowadzały w błąd przedstawicieli (...) SA i (...) SA, a które zostały sporządzone przez oskarżonego. W zarzucie oskarżyciel ogólnie powołał się na brak rzetelności dokumentów przedłożonych przez oskarżonego w trakcie postępowania przetargowego oraz brak rzetelności dokumentów mających stanowić podstawę kontroli jakościowej zamawianego towaru. Z uwagi na treść uzasadnienia aktu oskarżenia kwestia ta wymagała doprecyzowania. Sąd w części bowiem nie podzielił stanowiska Prokuratora co do rodzaju działań oskarżonego, które miały składać się na jego oszukańcze postępowanie. I tak brak jest możliwości uznania, że wprowadzono (...) SA i (...) SA w błąd co do faktu, że oskarżony nie uzyska atestu na blachę kawałkową różnoformatową, z której produkował stopy podporowe. Zdaniem Sądu oświadczenie przedłożone przez oskarżonego w kontekście pisma (...) SA jest czytelne i nie budzi żadnych wątpliwości co do faktu, że nie odpowiada wprost na zadane pytanie i powinno spowodować kategoryczne wyjaśnienie tej kwestii. Poza tym dla osób, które zajmowały się oceną oferty od strony technicznej, powinno być jasne, że blacha kawałkowa (co wskazano w kalkulacji cenowej), z której oskarżony miał produkować stopy podporowe, żadnego atestu otrzymać nie może. Wskazać należy, że (...) SA wcześniej sprzedawała oskarżonemu blachę różnoformatową kwalifikowaną jako złom (faktury jak na k. 2088 t. XXIII, wyjaśnienia oskarżonego k. 2091 t. XXIII), z której oskarżony następnie produkował stopy podporowe w ramach wcześniejszych umów przetargowych, gdzie również wymagano atestu, jednak nikt tego nie weryfikował. Ten fakt utwierdza Sąd w przekonaniu, że (...) SA była świadoma niemożności pozyskania atestu na wyrób oferowany przez M. S. (1).

Tak samo nie stanowił elementu oszukańczego działania fakt posłużenia się przez M. S. (1) certyfikatem GIG, gdyż wskazane tam wyniki badań dotyczyły stóp podporowych takich, jakie zaoferował oskarżony w ramach realizacji zamówień na podstawie przetargu znak 34/P/06. Na tę okoliczność szczegółowe zeznania złożył D. S. (1), które korelowały także z opiniami biegłych P. G. i Z. I.. Certyfikat ten uprawniał także do oznaczania znakiem bezpieczeństwa stóp podporowych o grubości 12 mm do obudowy V29, a więc był dokumentem rzetelnym na potrzeby postępowania przetargowego.

Sąd nie dopatrzył się także oszukańczych działań oskarżonego w sporządzeniu wzorca wagowego. Po pierwsze wątpliwość Sądu wzbudza cel, dla którego ten wzorzec został sporządzony, co opisano już w niniejszym uzasadnieniu. Gdyby nawet jednak założyć, że wzorzec ten określał stopy oferowane w przetargu znak 34/P/06, to nie sposób nie zauważyć, że dokument ten jest czytelny nawet dla laika. Oczywistym jest, że w ogóle nie odnosi się on do stóp podporowych o grubości 12+2 mm do obudowy V29 i w tym zakresie Komisja Przetargowa powinna była wezwać oferenta do uzupełnienia wzorca.

Sąd dokonał nadto modyfikacji kwot, co do których nastąpiło niekorzystne rozporządzenie mieniem. Przyjęto, że odnośnie (...) SA to łączna wartość dostaw stóp podporowych SPT V29 odnoszących się do umów „z wolnej ręki” oraz dostaw stóp podporowych SPT V29 i SPT V36 odnoszących się do umowy przetargowej z dnia 7.07.2006 r., pomniejszona o niewypłaconą (...) SA kwotę 23.578,60 zł. Każdorazowo pomnożono ilość dostarczonych stóp przez ich wartość wg cen obowiązujących dla (...) SA. Sąd ustalił, iż była to kwota 498.253,07 zł. Odnośnie (...) SA Sąd przyjął taką samą podstawę obliczeń, przy czym wg cen przewidzianych dla oskarżonego. Ustalono, że (...) SA zapłaciła oskarżonemu łączną kwotę 499.644,20 zł.

W ocenie Sądu nieistotne jest, w jakiej formie nastąpiło rozliczenie między kontrahentami, bez znaczenia jest także uiszczenie przez oskarżonego wszystkich kar umownych, którymi obciążono (...) SA w związku z odstąpieniem od umowy przez (...) SA. Niekorzystność rozporządzenia należy oceniać z chwili jego dokonania, a więc decydujące znaczenie ma tu przede wszystkim obciążenie z tytułu wystawienia faktury i jej rozliczenie. Fakt, iż oskarżony poczuwał się do odpowiedzialności i uiścił wszystkie kary nałożone na (...) SA znalazł odzwierciedlenie przy wymiarze kary.

Sąd nie uwzględnił dostaw zrealizowanych przez oskarżonego na podstawie przedłużonej umowy przetargowej z dnia 12.01.2005 r., której warunki obowiązywały do dnia 31.03 2006r. Dostawy z tytułu tej umowy nie mogły być przedmiotem niniejszego postępowania, nie obejmowało ono bowiem kwestii dotyczących wcześniejszego przetargu znak 34/P/05/. Do dostaw tych obowiązywały warunki poprzedniej umowy przetargowej i nie można ich oceniać przez pryzmat innego postępowania przetargowego.

Sąd nie uwzględnił nadto dostaw stóp podporowych SPT V36 zrealizowanych na podstawie zamówienia z dnia 26.04.2006 r. oraz z dnia 31.05.2006 r. w łącznej ilości 5.968 sztuk (wskazanych w rozliczeniu jak na k. 84 i 119 t. XII), bowiem w tych zamówieniach wskazano grubość stopy 12+/-2mm i Sąd poczytał to na korzyść oskarżonego. Dostarczone stopy o grubości 10 mm były zgodne z tymi zamówieniami. Zamówienia stóp podporowych SPT V36 sporządzone na podstawie umowy z dnia 7.07.2006 roku były prawidłowe i Sąd uwzględnił te dostawy w wyliczeniu kwoty, co do której nastąpiło niekorzystne rozporządzenie mieniem, bowiem oskarżony również w tym zakresie dostarczał stopy niezgodne z zawartymi umowami.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Sądu, w świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego fakt popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu przestępstwa, jak i jego wina oraz wyższy niż znikomy stopień społecznej szkodliwości popełnionego czynu, nie budzą żadnych wątpliwości. M. S. (1) miał możliwość zachowania się w sposób zgodny z prawem, jest dostatecznie krytyczny, ma odpowiednie doświadczenie życiowe, dobrze różnicuje normy etyczno-społeczne. Nie zachodziły w niniejszej sprawie ustawowe ani pozaustawowe podstawy wyłączające winę sprawcy czy też uchylające bezprawność czynu. Oskarżony nie działał pod wpływem atypowych warunków i w szczególnej sytuacji motywacyjnej, która uzasadniałaby podjęcie decyzji niezgodnej z normą prawną. Brak było zatem przeszkód do postawienia oskarżonemu zarzutu niezgodnego z prawem zachowania, a w konsekwencji do przypisania mu winy w czasie popełnienia czynu (art. 1 § 3 kk). Oskarżony obejmował swoją świadomością także fakt niekorzystnego rozporządzenia mieniem znacznej wartości przez pokrzywdzonych, a był to w stanie ocenić na podstawie znanych mu warunków określonych w SIWZ. Ilość stóp podporowych była precyzyjnie określona, wystarczyło zatem przemnożyć wskazane liczby przez cenę określoną przez oskarżonego.

Sąd uznał, że stopień społecznej szkodliwości czynu jest znaczny. O stopniu tym decyduje przede wszystkim sposób zachowania oskarżonego, który godził w dobro prawne, jakim jest mienie pokrzywdzonych. Dokonując takiej oceny Sąd wziął pod uwagę rodzaj naruszonego dobra, a także umyślny i kierunkowy charakter działania sprawcy oraz rozmiar mienia, co do którego nastąpiło niekorzystne rozporządzenie przez pokrzywdzonych, to jest mienia znacznej wartości w rozumieniu przepisów art. 286 § 1 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art. 115 § 5 kk. Sam ustawodawca ustalając sankcje karną w granicach do 10 lat pozbawienia wolności wskazuje, że jest to bardzo poważne przestępstwo.

Oskarżony działał umyślnie z zamiarem bezpośrednim kierunkowym osiągnięcia korzyści majątkowej. Taki zamiar oskarżonego odnosi się do wszystkich działań wskazanych w przypisanym mu czynie i nie zachodzi tu różnica w stronie podmiotowej w zakresie poszczególnych zachowań, co uprawnia do zastosowania konstrukcji czynu ciągłego z art. 12 kk, który obejmuje jednorodne zachowania podjęte w krótkich odstępach czasu i w wykonaniu z góry powziętego zamiaru.

W ocenie Sądu stopień społecznej szkodliwości jest równy stopniowi winy, co znajduje swoje odbicie w wymiarze kary orzeczonej wobec sprawcy.

Przy wymiarze kary Sąd miał na uwadze, aby nie przekraczała ona stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oraz spełniała swoje cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do oskarżonego, a społeczeństwu uświadomiła konieczność respektowania norm prawnych i nieuchronność ujemnych konsekwencji ich lekceważenia.

Sąd uznał, iż karą adekwatną, spełniającą swoje funkcje i obejmującą jednocześnie całą karygodność działania będzie w pierwszej kolejności kara 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności. Orzekając taką karę Sąd baczył, by dolegliwość tej kary nie przekroczyła stopnia winy sprawcy, uwzględniała społeczną szkodliwość czynu, okoliczności sprawy, a także sylwetkę oskarżonego, który nigdy dotąd nie był karany (aktualne dane o karalności k. 2215 t. XXIV). Dodatkową okolicznością łagodzącą był fakt, iż oskarżony uiścił wszystkie kary umowne, którymi (...) SA obciążyła (...) SA.

Sąd założył, iż wobec oskarżonego zachodzi pozytywna prognoza kryminologiczna wyrażająca się w przekonaniu, iż nie powróci już na drogę przestępstwa. M. S. (1) pozostawał do tej pory osobą niekaraną, brak jest także przesłanek wskazujących na to, że jego resocjalizacja może odbywać się wyłącznie w warunkach zakładu karnego. Stąd też Sąd skorzystał z instytucji przewidzianej w art. 69 kk i warunkowo zawiesił wykonanie wymierzonej kary pozbawienia wolności. Okres próby Sąd ustalił na okres 2 lat, co będzie wystarczające, by zweryfikować założoną pozytywną prognozę wobec sprawcy, zaś w przypadku ustalenia, iż oskarżony w dalszym ciągu nie respektuje prawa, zadecydować o ewentualnym zarządzeniu wykonania kary pozbawienia wolności.

Jako że kara pozbawienia wolności została orzeczona z warunkowym zawieszeniem jej wykonania, zaś oskarżony działał w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, Sąd, by urealnić dolegliwość sankcji karnej, wymierzył karę grzywny w wysokości 100 stawek dziennych przy przyjęciu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 30,00 zł. Orzekając o liczbie stawek dziennych grzywny Sąd baczył, by dolegliwość tej kary nie przekroczyła stopnia winy sprawcy, uwzględniała społeczną szkodliwość czynu, okoliczności sprawy, a także sylwetkę oskarżonego. Ustalając natomiast wysokość jednej stawki dziennej Sąd uwzględnił sytuację materialną oskarżonego, jak również jego j warunki i możliwości finansowe. Kara grzywny w orzeczonym wymiarze powinna uzmysłowić sprawcy naganność jego postępowania. Orzeczenie jedynie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania mogłoby w sprawcy wzbudzić przekonanie o braku odpowiedniej represji ze strony organów wymiaru sprawiedliwości.

Na podstawie art. 627 kpk zasądzono od oskarżonego na rzecz pokrzywdzonego (...) SA kwotę 6.600,00 zł tytułem poniesionych wydatków w związku z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru (wyrok w tym zakresie sprostowano postanowieniem tut. Sądu z dnia 16 stycznia 2015 roku k. 2227 t. XXIV).

Na podstawie art. 627 kpk i art. 633 kpk oraz art. 2 ust. 1 pkt 3 i art. 3 ust. 1 Ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. (t. j.- Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 z późn. zm.) zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa koszty sądowe obejmujące opłatę w kwocie 900 zł będącą konsekwencją orzeczenia kary 2 lat pozbawienia wolności i grzywny w kwocie 3.000,00 zł oraz wydatki związane z jego udziałem w sprawie w łącznej kwocie 3.414,45 zł. Na wydatki złożyły się koszty: ¼ kosztów postępowania przygotowawczego, to jest 2.087,23 zł, koszty związane ze zwrotem należności świadków, którzy stawili się na rozprawie sądowej w łącznej kwocie 1.258,22 zł, ryczał za doręczenia pism w postępowaniu sądowym 20,00 zł oraz opłata za kartę karną 50 zł.

Sędzia