Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w G.

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 grudnia 2015 r. w Gdańsku

sprawy P. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

od wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 4 maja 2015 r., sygn. akt VI U 1748/14

oddala apelację.

SSO del. Maria Ołtarzewska SSA Maciej Piankowski SSA Barbara Mazur

Sygn. akt III AUa 1095/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 13 czerwca 2014 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., powołując się na przepisy: art. 57 i art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.), odmówił przedłużenia P. B. prawa od renty z tytułu niezdolności do pracy od dnia 01 czerwca 2014 r. wskazując, że orzeczeniem z dnia 11 czerwca 2014 r. komisja lekarska ZUS uznała, że ubezpieczony jest zdolny do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł P. B. kwestionując dokonaną w postępowaniu administracyjnym w niniejszej sprawie ocenę wpływu rozpoznanych u niego schorzeń na jego zdolność do pracy zarobkowej.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując swoje dotychczasowe stanowisko wyrażone w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Wyrokiem z dnia 04 maja 2015 r. w sprawie VI U 1748/14 Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych:

1.  zmienił zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. z dnia 13 czerwca 2014 r. w ten sposób, że przyznał P. B. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od dnia 01 czerwca 2014 r. do dnia 31 maja 2017 r.,

2.  stwierdził, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Podstawę tego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia i rozważania Sądu I instancji:

P. B. był uprawniony do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od dnia 27 marca 2012 r. do dnia 31 maja 2014 r. W dniu 30 kwietnia 2014 r. w/w-ny wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa do renty na dalszy okres. Ubezpieczony ma wykształcenie podstawowe, nie posiada zawodu, pracował w rolnictwie jako pracownik fizyczny w PGR. Rozpoznaje się u niego ograniczone zaburzenia nastroju, upośledzenie umysłowe w stopniu lekkim, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa z okresowym zespołem bólowym, nadciśnienie tętnice i naderwanie więzozrostu barkowo-obojczykowego. Pomimo leczenia brak istotnej poprawy funkcjonowania. U badanego występuje deficyt funkcji poznawczych, znaczne trudności w rozumieniu sytuacji społecznych i niski zasób pojęć.

Wymaga ciągłego wsparcia, wpływ tych zaburzeń na jego funkcjonowanie jest znaczący i względnie trwały. Obecnie przejawia przede wszystkim zaburzenia w sferze afektywno – behawioralnej. Trwały deficyt poznawczy oraz objawy zaburzeń nastroju powodują znaczne trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć, w zakresie współpracy, motywacji, wykonywaniu i wydajności pracy. Praca może być traktowana wyłącznie jako forma rehabilitacji społecznej (zatrudnienie w zakładzie aktywności zawodowej, rynku chronionym).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie opinii biegłych, którą Sąd ten uznał za miarodajną wskazując, że została sporządzona wyczerpująco i rzetelnie przez lekarzy tych dziedzin medycyny, które zajmują się diagnozowaniem i leczeniem schorzeń, na które cierpi ubezpieczony, w oparciu o posiadane przez nich wiadomości specjalne i spełnia wymogi określone w art. 285 k.p.c.

Zdaniem Sądu I instancji wątpliwości organu rentowego podniesione w zgłoszonych zastrzeżeniach zostały usunięte w opinii uzupełniającej, a ich podtrzymywanie przez ZUS należy traktować jako bezprzedmiotową już obecnie polemikę z prawidłowymi ustaleniami biegłych, prowadzącą jedynie niepotrzebnego i generującego dalsze koszty wydłużania postępowania.

Sąd ten podkreślił, że biegli w odpowiedzi na uwagi organu rentowego wskazali, iż badany w samodzielnej aktywności umysłowej nie wykorzystuje posiadanych informacji (nie wykorzystuje wiedzy jaką stwierdzają badania testometryczne). Wymaga stałej motywacji z zewnątrz, aktywizowania, wspierania, przypominania i kontrolowania. Aktualnie brak symptomów poprawy funkcjonowania psychicznego ubezpieczonego. Nie jest zdolny do regularnego wykonywania zatrudnienia w celu osiągnięcia wynagrodzenia na otwartym rynku pracy.

W ocenie Sądu Okręgowego odwołanie zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd ten wskazał, ż stosownie do treści art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy; ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy; niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Przepisu ust. 1 pkt 3 nie stosuje się do ubezpieczonego, który udowodnił okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiety lub 25 lat dla mężczyzny oraz jest całkowicie niezdolny do pracy (art. 57 ust. 2 ustawy emerytalnej).

W myśl art. 12 ustawy emerytalnej niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2). Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3).

Zgodnie natomiast z treścią art. 13 ust. 1 ustawy emerytalnej przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji (pkt 1); możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (pkt 2).

Ocena całkowitej bądź częściowej niezdolności do pracy, w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy, wymaga z reguły wiadomości specjalnych. W niniejszej sprawie biegli w wydanej opinii, którą Sąd I instancji uznał za w pełni miarodajną stwierdzili, że rozpoznane u wnioskodawcy schorzenia pozbawiają go częściowo zdolności do wykonywania pracy. Stwierdzane u niego schorzenia skutkują koniecznością stałej motywacji z zewnątrz, aktywizowania, wspierania, przypominania i kontrolowania. Występuje u niego deficyt funkcji poznawczych, znaczne trudności w rozumieniu sytuacji społecznych i niski zasób pojęć. Nie jest on zdolny do regularnego wykonywania zatrudnienia w celu osiągnięcia wynagrodzenia na otwartym rynku pracy.

Sąd ten zauważył przy tym, że konkluzja biegłych jest tożsama z tą poczynioną wcześniej przez lekarza orzecznika ZUS. W sprawie zatem dwa niezależne od siebie zespoły lekarskie (biegli i lekarz orzecznik ZUS) doszły do tożsamych wniosków co do występowania u ubezpieczonego częściowej niezdolności do pracy.

Zgodnie z art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej osobie, która spełniła warunki określone w art. 57, przysługuje renta okresowa – jeżeli niezdolność do pracy jest okresowa.

Zdaniem Sądu Okręgowego taka właśnie sytuacja ma miejsce w niniejszej sprawie, gdyż w świetle opinii biegłych sądowych częściowa niezdolność ubezpieczonego do pracy jest okresowa (i trwać będzie do maja 2017 r.).

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., Sąd ten orzekł jak w pkt 1 sentencji wyroku.

W przedmiocie odpowiedzialności organu rentowego za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, zgodnie z przepisem art. 118 ust. 1 lit. a ustawy emerytalnej, z urzędu orzekł jak w pkt 2 sentencji wyroku wskazując, że koniecznym było przeprowadzenie postępowania sądowego, a biegli nie stwierdzili, aby przy sporządzaniu opinii opierali się na tej samej dokumentacji, czy wynikach badań, którymi dysponował ten organ.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. zaskarżając ten wyrok „w całości” i zarzucając temu orzeczeniu:

1) naruszenie prawa materialnego, tj. art. 12 ust. 3, art. 13 i art. 107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm.),

2) naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c.

W uzasadnieniu apelacji organ rentowy dokonał streszczenia postępowań: administracyjnego i sądowego pierwszo-instancyjnego w niniejszej sprawie oraz powołując się na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 25 listopada 1998 r. w sprawie II UKN 326/98, publik. OSNAP 2000/1/36, kwestionował dokonaną w oparciu o sporządzone w postępowaniu sądowym w tej sprawie opinie biegłych sądowych lekarzy ocenę wpływu rozpoznanych u P. B. schorzeń na jego zdolność do pracy zarobkowej po dniu 31 maja 2014 r.

W konkluzji apelacji organ ten wnosił o:

1) zmianę zaskarżonego wyroku „w całości” i oddalenie odwołania, ewentualnie

2) uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B. nie zasługuje na uwzględnienie, ponieważ nie zawiera zarzutów skutkujących uchyleniem lub zmianą wyroku Sądu I instancji.

Z treści apelacji wynika zarzut dokonania przez ten Sąd błędnej oceny dowodów poprzez uznanie sporządzonej w postępowaniu sądowym pierwszo-instancyjnym w niniejszej sprawie opinii biegłych sądowych lekarzy za miarodajną dla oceny wpływu rozpoznanych u P. B. schorzeń na jego zdolność do pracy zarobkowej po dniu 31 maja 2014 r.

Skuteczne postawienie zarzutu sprzeczności istotnych ustaleń ze zgromadzonymi dowodami lub naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. wymaga wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, lub nie uwzględnił wszystkich przeprowadzonych w sprawie dowodów, jedynie to bowiem może być przeciwstawione uprawnieniu do dokonywania swobodnej oceny dowodów (por. wyrok S.N. z dnia 13 października 2004 r., III CK 245/04, LEX nr 174185).

W ocenie Sądu II instancji apelujący nie zdołał wykazać wadliwości rozumowania Sądu Okręgowego z punktu widzenia zaprezentowanych powyżej kryteriów.

Sąd Apelacyjny w pełni podziela poczynione w postępowaniu sądowym pierwszo-instancyjnym w przedmiotowej sprawie ustalenia faktyczne i przyjmuje je za własne, a zatem nie zachodzi potrzeba ich powtarzania w tym uzasadnieniu (por. wyrok S.N. z dnia 11 czerwca 1999 r., II CKN 391/98, LEX nr 523662).

Spór w przedmiotowej sprawie koncentruje się na kwestii, czy po dniu 31 maja 2014 r. ubezpieczony spełnia łącznie wszystkie ustawowe przesłanki ustalenia mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wynikające z treści art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 ze zm., nazywanej dalej ustawą emerytalną), a w szczególności sporną przesłankę w postaci niezdolności do pracy (art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej).

Wbrew stanowisku apelującego nie znajduje natomiast zastosowania przepis art. 107 ust. 1 ustawy emerytalnej, ponieważ prawo ubezpieczonego do renty z tytułu niezdolności do pracy ustało z upływem terminu, na jaki to świadczenie przyznano decyzją z dnia 26 kwietnia 2012r. (k.33 akt rentowych), tj. z dniem 31 maja 2014r., zaś powyższy przepis dotyczy sytuacji, kiedy prawo do ustalonego już świadczenia albo jego wysokość ulega zmianie.

U podstaw dokonanej przez Sąd I instancji oceny zdolności wnioskodawcy do pracy leży sporządzona w postępowaniu sądowym pierwszo-instancyjnym w niniejszej sprawie opinia biegłych sądowych lekarzy: psychiatry, psychologa, neurologa, internisty-reumatologa i specjalisty medycyny pracy z dnia 09 stycznia 2015 r. (k. 14-15v. akt sprawy), uzupełniona opinią tych biegłych z dnia 27 marca 2015 r. (k. 15-25v. akt sprawy), w której biegli ci uznali, że odwołujący jest po dniu 31 maja 2014 r. nadal okresowo, częściowo niezdolny do pracy do maja 2017 r.

Opinia biegłego podlega ocenie na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (por. wyrok S.N. z dnia 21 października 2004 r., V CK 143/04, LEX nr 585885).

Sąd II instancji stwierdza, że sporządzona w postępowaniu przed Sądem Okręgowym opinia biegłych sądowych lekarzy odpowiada wymogom stawianym przez przepis art. 285 § 1 k.p.c., ponieważ nie tylko umożliwia jej sądową kontrolę, ale nadto uzasadnienie jest przystępne i zrozumiałe dla osób nie dysponujących wiedzą medyczną, zaś wnioski sformułowane zostały jasno i czytelnie.

Opinia ta sporządzona została przez lekarzy o specjalnościach odpowiadających schorzeniom, na które cierpi P. B. oraz przez specjalistę medycyny pracy, który zawodowo zajmuje się oceną wpływu rozpoznanych schorzeń na zdolność do pracy zarobkowej. Treść tej opinii świadczy o tym, że jej wydanie poprzedzone zostało rzetelną i wnikliwą analizą zgromadzonych w sprawie dowodów, mających wpływ na wyrażone w niej finalne ustalenia. Biegli sądowi lekarze przekonywująco i logicznie uzasadnili swoje stanowisko.

Dokonana przez tych biegłych ocena wpływu rozpoznanych u ubezpieczonego schorzeń na jego zdolność do pracy uwzględnia zarówno wymienione w art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej czynniki medyczne, jak i wymienione w art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej czynniki zawodowe.

U podstaw ustalenia P. B. decyzją z dnia 26 kwietnia 2012 r. (k. 33 akt ren. ZUS) prawa do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 27 marca 2012 r. do dnia 31 maja 2014 r. leżało orzeczenie lekarza orzecznika ZUS z dnia 02 kwietnia 2012 r. (k. 20 akt ren. ZUS i k 12-13 akt dok. lek. ZUS), który w oparciu m.in. o opinię lekarza konsultanta ZUS – psychiatry z dnia 28 marca 2012 r. (k. 9-10 akt dok. lek. ZUS) uznał, że rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia w postaci: organicznych zaburzeń nastroju i afektu oraz upośledzenia umysłowego stopnia lekkiego czynią go okresowo, częściowo niezdolnym do pracy do dnia 31 maja 2014 r.

Z zaświadczenia o stanie zdrowia dla celów świadczeń z ubezpieczenia społecznego ZUS N-9 z dnia 23 maja 2014 r. (k. 1 akt dok. lek. ZUS) wynika, że podstawowymi schorzeniami rozpoznanymi u wnioskodawcy są: napięciowy ból głowy, organiczne zaburzenia poznawcze i zespół bólowy kręgosłupa L-1 w przebiegu zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych.

Zaskarżoną decyzję z dnia 13 czerwca 2014 r. (k. 53 akt ren. ZUS) wydano w oparciu o orzeczenie komisji lekarskiej ZUS z dnia 11 czerwca 2014 r. (k. 51-52 akt ren. ZUS i k. 16-18 akt dok. lek. ZUS), w którym uznano, że rozpoznane u P. B. schorzenia w postaci: zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa krzyżowo-lędźwiowego z zespołem bólowym w wywiadzie, bólu głowy w wywiadzie, upośledzenia umysłowego lekkiego i nadciśnienia tętniczego w wywiadzie nie powodują jego długotrwałej niezdolności do pracy.

Komisja ta wskazała m.in., że w aktualnym badaniu ubezpieczony jest wydolny krążeniowo i oddechowo, sprawny ruchowo, w badaniu neurologicznym bez cech uszkodzenia OUN i CUN, intelekt obniżony, prawidłowo zorientowany, bez cech ostrej psychopatologii.

Dla oceny kwestii zdolności wnioskodawcy do pracy po dniu 31 maja 2014 r. istotna jest ocena, czy po tym dniu nastąpiła poprawa stanu jego zdrowia w stosunku do stanu, który leżał u podstaw ustalenia mu prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w okresie od dnia 27 marca 2012 r. do dnia 31 maja 2014 r.

Dla uznania P. B. za niezdolnego do pracy konieczne jest, aby naruszenie sprawności organizmu powodowało, co najmniej utratę w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji (art. 12 ust. 3 ustawy emerytalnej).

Z treści art. 12 ust. 3 ustawy emerytalnej wynika bowiem, że nie ma niezdolności do pracy w przypadku, gdy naruszenie sprawności organizmu nie jest przeszkodą do wykonywania pracy zgodnej z posiadanymi lub możliwymi do nabycia kwalifikacjami (por. wyrok S.N. z dnia 17 kwietnia 2008 r., II UK 192/07, LEX nr 511705).

Kluczowa dla stwierdzenia, czy rozpoznane u ubezpieczonego schorzenia nadal po dniu 31 maja 2014 r. czynią go niezdolnym do pracy, jest zatem ocena elementu „znaczności” ograniczenia jego zdolności do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji na skutek wynikających z powyższych schorzeń przeciwwskazań.

Zaznaczyć bowiem należy, że niezdolność do pracy w stopniu mniejszym niż „znaczny” nie jest niezdolnością do pracy objętą ochroną rentową (por. wyrok S.N. z dnia 18 maja 2010 r., I UK 22/10, LEX nr 607130).

Ubezpieczony ma wykształcenie podstawowe, nie ma wyuczonego zawodu, dotychczas wykonywał prace na stanowiskach: pracownika fizycznego (k. 10-10v. akt ren. ZUS) i pracownika fizycznego w produkcji zwierzęcej (k. 11-11v. akt ren. ZUS), a zatem dla oceny wpływu rozpoznanych u niego schorzeń na zdolność do pracy zarobkowej przyjąć należy jego kwalifikacje rzeczywiste, wynikające z dotychczasowego doświadczenia zawodowego.

Zasady logiki i doświadczenia życiowego nakazują przyjęcie, że wykonywanie pracy na stanowisku pracownika fizycznego jest pracą z przewagą wysiłku fizycznego, wykonywaną w pełnym wymiarze czasu pracy wewnątrz pomieszczeń i na zewnątrz budynku, z reguły w ramach większych zespołów ludzkich, wymagającą: zachowania sprawności ruchowej, długotrwałego utrzymywania wymuszonej pozycji ciała, podnoszenia i noszenia ciężarów, długotrwałego wysiłku fizycznego, jak również współpracy z innymi pracownikami.

Z wniosków końcowych opinii biegłych sądowych lekarzy: psychiatry, psychologa, neurologa, internisty-reumatologa i specjalisty medycyny pracy z dnia 09 stycznia 2015 r. (k. 14-15v. akt sprawy), uzupełnionej opinią tych biegłych z dnia 27 marca 2015 r. (k. 15-25v. akt sprawy) wynika, że rozpoznane u P. B. schorzenia w postaci: organicznego zaburzenia nastroju i upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim skutkują u ubezpieczonego obniżonym poziomem funkcjonowania intelektualnego oraz zaburzeniami w sferze afektywno-behawioralnej. Powodują one znaczne trudności w organizowaniu codziennego toku zajęć, w zakresie współpracy, motywacji oraz wykonywania i wydajności pracy. W następstwie tych zaburzeń praca wnioskodawcy może być traktowana wyłącznie jako forma jego rehabilitacji społecznej.

W ocenie tych biegłych stan zdrowia P. B. nie uległ poprawie w porównaniu do tego stanu, który leżał u podstaw ustalenia mu prawa do okresowej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 27 marca 2012 r. do dnia 31 maja 2014 r.

Konfrontując charakterystykę prac, do których wykonywania ubezpieczony posiada kwalifikacje faktyczne, z wnioskami końcowymi opinii biegłych sądowych lekarzy uznać należy, że zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego jest przyjęcie, iż rozpoznane schorzenia w znacznym stopniu ograniczają jego zdolność do wykonywania pracy zgodnej z poziomem tych kwalifikacji.

Tym samym, wbrew stanowisku apelującego, stan zdrowia wnioskodawcy po dniu 31 maja 2014 r. nadal rodzi przeciwwskazania, które wypełniają, stawiany przez przepis art. 12 ust. 3 ustawy emerytalnej, wymóg „znaczności” ograniczenia zdolności do wykonywania pracy zgodnej z poziomem posiadanych przez niego kwalifikacji.

Zgodne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego jest przyjęcie, że niecelowe jest przekwalifikowanie zawodowe P. B., biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne.

Biegli sądowi lekarze: psychiatra, psycholog, neurolog, internista-reumatolog i specjalista medycyny pracy w opinii uzupełniającej z dnia 27 marca 2015 r. (k. 15-25v. akt sprawy) przekonująco i wyczerpująco odnieśli się do zastrzeżeń organu rentowego zgłoszonych w piśmie procesowym z dnia 05 marca 2015 r. (k. 22 akt sprawy).

Opis badania psychiatryczno-psychologicznego zawarty w ich opinii z dnia 09 stycznia 2015 r. (k. 14-15v. akt sprawy) koresponduje z wnioskami końcowymi tej opinii.

Ponadto wnioski te są zbieżne z opinią lekarza orzecznika ZUS z dnia 21 maja 2014 r. (k. 5 akt dok. lek. ZUS), który uznał, że organiczne zaburzenia poznawcze i nastroju po urazie czaszkowo-mózgowym nadal po dniu 31 maja 2014 r. w znacznym stopniu ograniczają zdolność ubezpieczonego do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji.

Odnosząc się do zgłoszonego przez organ rentowy w postępowaniu sądowym pierwszo-instancyjnym w niniejszej sprawie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego zespołu biegłych sądowych lekarzy (k. 32 akt sprawy) Sąd Apelacyjny zauważa, że sąd nie ma obowiązku dopuszczania dowodu z dalszej opinii od tych samych biegłych lub innych biegłych, jeżeli już sporządzona w sprawie opinia jest jednoznaczna i tak przekonująca, że określoną okoliczność uznaje za wyjaśnioną (por. wyrok S.N. z dnia 21 listopada 1974 r., II CR 638/74, LEX nr 4907).

W świetle art. 286 k.p.c. sąd ma bowiem obowiązek dopuszczenia dowodu z dalszych biegłych lub z opinii instytutu, gdy zachodzi potrzeba, a zatem wówczas, gdy opinia złożona do sprawy zawiera istotne braki, względnie też nie wyjaśnia istotnych okoliczności (por. wyrok S.N. z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, LEX nr 7404).

Zasadnie Sąd Okręgowy uznał, że ponieważ opinia biegłych sądowych lekarzy: psychiatry, psychologa, neurologa, internisty-reumatologa i specjalisty medycyny pracy z dnia 09 stycznia 2015 r. (k. 14-15v. akt sprawy), uzupełniona opinią tych biegłych z dnia 27 marca 2015 r. (k. 15-25v. akt sprawy), jest jednoznaczna i przekonująca, a zatem nie zachodzi potrzeba dopuszczenia dowodu z opinii nowego zespołu biegłych sądowych lekarzy tych samych specjalizacji na okoliczność wpływu rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń na jego zdolność do pracy zarobkowej po dniu 31 maja 2014 r.

W związku z powyższym zasadnie Sąd ten, na mocy art. 217 § 3 w zw. z art. 227 k.p.c., oddalił powołany przez organ rentowy środek dowodowy uznając, że został powołany jedynie dla zwłoki (k. 37 akt sprawy 00:00:43).

Wbrew stanowisku skarżącego, z uwagi na treść rozstrzygnięcia zawartego w pkt 2 sentencji zaskarżonego wyroku, bezprzedmiotowe jest wyjaśnianie, czy biegli opierali się na tej samej dokumentacji medycznej, którą dysponował w postępowaniu administracyjnym.

Apelujący nie zdołał podważyć dokonanej przez biegłych sądowych lekarzy oceny wpływu rozpoznanych u wnioskodawcy schorzeń na jego zdolność do pracy zarobkowej po dniu 31 maja 2014 r., a zatem sporządzoną przez tych biegłych opinię uznać należy za w pełni wiarygodną i miarodajną dla ustalenia powyższej okoliczności.

Odmienna ocena tej opinii, zaprezentowana w treści apelacji, nie znajduje oparcia w zgromadzonych w niniejszej sprawie dowodach, a tym samym stanowi jedynie gołosłowną polemikę z merytorycznie uzasadnionym stanowiskiem biegłych sądowych lekarzy.

Dla ustalenia ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy konieczne jest łączne spełnianie przez niego wszystkich przesłanek z art. 57 ust. 1 pkt 1-3 ustawy emerytalnej, w tym spornej przesłanki w postaci niezdolności do pracy z art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej.

Poza przesłanką z art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej nie jest przedmiotem sporu ani nie budzi wątpliwości spełnianie przez wnioskodawcę pozostałych wymogów ustalenia mu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Przeprowadzone w przedmiotowej sprawie dowody wykazały jednoznacznie, że po dniu 31 maja 2014 r. P. B. jest nadal okresowo, częściowo niezdolny do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 3 ustawy emerytalnej, a zatem zachodzi podstawa prawna z art. 57 ust. 1 ustawy emerytalnej do przyznania mu renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Ponieważ niezdolność ubezpieczonego do pracy jest okresowa, tj. od dnia 01 czerwca 2014 r. do dnia 31 maja 2017 r., a zatem stosownie do treści art. 59 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej, prawidłowe jest przyjęcie, że przysługuje mu okresowa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy.

Reasumując stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy dokonał prawidłowej, zgodnej z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, oceny całego zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i prawidłowo zastosował przepisy prawa materialnego. Apelacja organu rentowego nie zdołała podważyć tej oceny. W tym stanie rzeczy nie można było zgodzić się z zarzutem apelującego także co do naruszenia prawa materialnego, tj. art. 12 ust. 3, art. 13 i art. 107 ustawy emerytalnej.

Wobec powyższego, uznając apelację tego organu za bezzasadną, na podstawie art. 385 k.p.c., Sąd Apelacyjny orzekł jak w sentencji wyroku.

SSO del. Maria Ołtarzewska SSA Maciej Piankowski SSA Barbara Mazur