Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2015r.

Sąd Okręgowy w Siedlcach IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Jerzy Zalasiński

po rozpoznaniu w dniu 17 grudnia 2015r. w Siedlcach na rozprawie

odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

z dnia 4 czerwca 2013 r. (Nr (...) )

w sprawie J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S.

o prawo do dodatku pielęgnacyjnego

I.  oddala odwołanie,

II.  nakazuje pobrać od Skarbu Państwa (kasa Sądu Okręgowego w Siedlcach na rzecz adw. M. C. kwotę 73,80 (siedemdziesiąt trzy i 80/100) zł, w tym VAT, tytułem zwrotu kosztów pomocy prawnej udzielonej J. G. z urzędu.

Sygn. akt IV U 888/13

UZASADNIENIE

Decyzją z 4 czerwca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w S., działając na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2009 r. nr 153, poz. 1227 ze zm.) ponownie ustalił, na okres od 1 maja 2013 r. do 22 lipca 2016 r., J. G. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i odmówił mu prawa do dodatku pielęgnacyjnego.

Odwołanie od w/w decyzji złożył J. G. wnosząc o jej zmianę i ustalenie mu prawa do dodatku pielęgnacyjnego. W uzasadnieniu stanowiska wskazał, że ZUS niewłaściwie ocenił stan jego zdrowia. Podniósł m. in., iż doznał udaru, cierpi na całkowitą ślepotę jednego oka oraz, że z powodu choroby nowotworowej jest pod kontrolą Instytutu (...) (odwołanie k. 2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie wskazując, że wskazując, że Komisja Lekarska ZUS w orzeczeniu z dnia 27 maja 2013 r. nie stwierdziła niezdolności do samodzielnej egzystencji J. G., zaś odwołanie nie wnosi do sprawy żadnych nowych dowodów faktycznych lub prawnych, które uzasadniałyby zmianę tej decyzji (odpowiedź na odwołanie k. 9).

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 5 kwietnia 2013 r. ubezpieczony J. G., ur. (...), złożył do (...) Oddział w S. wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (k. 478 a. r.). Wniosek ten został potraktowany przez ZUS jako wniosek o przyznanie renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz dodatku pielęgnacyjnego. Poprzednio, w okresie od 1 sierpnia 2011 r. do 30 kwietnia 2013 r., na podstawie decyzji (...) Oddział w S. z dnia 2 sierpnia 2011 r., ubezpieczony był uprawniony do renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i do dodatku pielęgnacyjnego (decyzja k. 471 a. r.).

Rozpoznając wniosek organ rentowy skierował ubezpieczonego na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z 8 maja 2013 r. ustalił, że ubezpieczony jest całkowicie niezdolny do pracy do 22 lipca 2016 r. i nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji (orzeczenie k. 480 a. r.).

Na skutek sprzeciwu (k. 483 a. r.) ubezpieczonego od powyższego orzeczenia Lekarza Orzecznika, został on skierowany na badanie przez Komisję Lekarską ZUS, która w orzeczeniu z 27 maja 2013 r. ustaliła, że J. G. jest całkowicie niezdolny do pracy do 22 lipca 2016 r. i nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji (orzeczenie k. 488 a. r.). Na podstawie powyższego orzeczenia, zaskarżoną decyzją z 4 czerwca 2013 r. ZUS ponownie ustalił, na okres od 1 maja 2013 r. do 22 lipca 2016 r., J. G. rentę z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i odmówił ubezpieczonemu prawa do dodatku pielęgnacyjnego (decyzja k. 489 a. r.).

W opinii (k. 17-18) sporządzonej na zlecenie Sądu, biegli ortopeda, neurolog, psychiatra, okulista oraz onkolog rozpoznali u ubezpieczonego stan po operacji zaćmy oka lewego, stan po zakrzepie żyły środkowej siatkówki i PFC oka lewego, ślepotę oka lewego, nadwzroczność i niedowidzenie oka prawego, stan po wycięciu śledziony w maju 2008 r. z powodu chłoniaka strefy brzeżnej- bez nawrotu choroby, zespół bolesnego prawego barku, zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, wygojone złamanie stawu skokowego prawego, urazową amputację obwodu palca IV prawej ręki, stan po udarze lewej półkuli mózgu, niedowład spastyczny kończyn prawych, organiczne zaburzenia osobowości oraz organiczne zaburzenia nastroju o łagodnym przebiegu. Powyższe, zdaniem biegłych powoduje całkowitą niezdolność do pracy jednakże nie powoduje niezdolności do samodzielnej egzystencji.

W uzupełniającej opinii (k. 44) wyżej wymienieni biegli w całości podtrzymali wnioski wyrażone w poprzedniej opinii. Wskazali, iż wszystkie schorzenia J. G. rozpoznawane rozdzielnie oraz łącznie nie powodują niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Biegła hematolog w sporządzonej opinii (k. 69) wskazała, iż w 2008 r. rozpoznano u ubezpieczonego chłoniaka strefy brzeżnej, bez leczenia cytostatycznego, stan po splenektomii, aktualnie bez istotnych cech progresji choroby podstawowej, bez wskazań do chemioterapii. Biegła stwierdziła, iż od chwili rozpoznania chłoniaka złośliwego, do dnia badania, stan choroby nowotworowej jest stabilny. Dlatego też uprzednio wystawiona opinia, nie powinna ulec zmianie. W opinii uzupełniającej (k. 123) biegła rozpatrując problem choroby hematologicznej jako samodzielny problem zdrowotny stwierdziła, że nie powoduje ona u ubezpieczonego w chwili obecnej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego urologa (k. 141), który rozpoznał u ubezpieczonego przeszkodę podpęcherzową na poziomie szyi pęcherza moczowego lub stercza do dalszej diagnostyki i leczenia, stan po TURP/TUIP 01.2015 N32/N35, nietrzymanie moczu klinicznie głównie z parcia na mocz N39. W ocenie urologa, ubezpieczony z przyczyn urologicznych nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

W dniu 22 listopada 2012 r. (...) do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. wydał orzeczenie, w którym stwierdził, iż J. G. jest w znacznym stopniu niepełnosprawny od 5 października 2009 r. Powyższe orzeczenie wydane zostało na stałe (k. 7).

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego J. G. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009r., Nr 153, poz.1227 ze zm.) dodatek pielęgnacyjny przysługuje osobie uprawnionej do emerytury lub renty, jeżeli osoba ta uznana została za całkowicie niezdolną do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyła 75 lat życia, przy czym w myśl art. 13 ust. 5 powyższej ustawy niezdolność do samodzielnej egzystencji orzeka się w przypadku stwierdzenia naruszenia sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych.

Spornym na gruncie niniejszej sprawy była okoliczność niezdolności J. G. do samodzielnej egzystencji. Celem jej ustalenia, Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych lekarzy specjalizujących się w zakresie schorzeń dotykających ubezpieczonego.

Biegli ortopeda, neurolog, psychiatra, okulista oraz onkolog w opinii zasadniczej oraz uzupełniającej ustalili, iż J. G. nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji. Jak wskazał w uzasadnieniu opinii biegły okulista, ubezpieczony jest całkowicie zaadaptowany do „praktycznej jednooczności”, a użyteczne widzenie na oko prawe pozwala mu na wykonywanie czynności dnia codziennego. W ocenie psychiatry, występujące u J. G. organiczne zaburzenia osobowości oraz organiczne zaburzenia nastroju o łagodnym przebiegu wymagają nadal leczenia ambulatoryjnego, jednak nie sprowadzają niezdolności do samodzielnej egzystencji. Mimo bowiem niedowładu prawostronnego ubezpieczony jest zdolny do samoobsługi. Również ze względów onkologicznych ubezpieczony nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji. W ponad 5-letniej obserwacji nie wykryto nawrotu choroby nowotworowej. Stan czynnościowy narządów ruchu oraz stan neurologiczny ubezpieczonego nie sprowadza takiego stopnia niepełnosprawności, który powodowałby konieczność stałej lub długotrwałej opieki innej osoby w celu zaspokajania podstawowych potrzeb życiowych. Mimo niedowładu spastycznego kończyn prawych wykonuje on bowiem samodzielnie czynności samoobsługowe, ze względu na zachwiania równowagi chodzi z pomocą laski.

Zdaniem biegłej hematolog, u ubezpieczonego stwierdza się stabilny stan choroby nowotworowej chłoniaka strefy brzeżnej. Dlatego też powyższe schorzenie samodzielnie nie powoduje obecnie niezdolności do samodzielnej egzystencji. Jak wskazała biegła, wymienione wyżej schorzenie jest niepewne w rokowaniu, a zatem ubezpieczony wymaga stałej, regularnej kontroli w Klinice i (...).

W ocenie biegłego urologa, stan zdrowia ubezpieczonego nie sprawia, by był on niezdolny do samodzielnej egzystencji z przyczyn urologicznych. Samodzielnie może bowiem zmienić zalecane mu pieluchomajtki lub wkłady chłonne do bielizny. J. G. również samodzielnie korzysta z toalety przy załatwianiu potrzeb fizjologicznych, jeżeli zdąży dotrzeć do toalety przed wyciekiem moczu.

W ocenie Sądu, wymienione wyżej opinie biegłych stanowią obiektywny i miarodajny dowód stanu zdrowia ubezpieczonego. Wskazać należy, iż zostały one wydane przez osoby posiadające specjalistyczną wiedzę z zakresu schorzeń dotykających ubezpieczonego. Na uwagę zasługuje również liczba lekarzy, którzy wypowiedzieli się w kwestii niezdolności do samodzielnej egzystencji J. G.. Każdy z nich, oceniając stan zdrowia ubezpieczonego, doszedł do tożsamych wniosków. Sporządzone opinie są logiczne i jasne oraz zostały w sposób należyty uzasadnione.

Zdaniem Sądu, zarówno treść jak i liczba wydanych w sprawie opinii pozwala na uznanie, iż sporna okoliczność ewentualnej niezdolności samodzielnej egzystencji J. G. została dostatecznie wyjaśniona. Stąd też Sąd oddalił wyrażony przez pełnomocnika ubezpieczonego wniosek (k. 151) o dopuszczenie dowodu z opinii biegłych okulisty, onkologa, urologa, neurologa, psychiatry oraz ortopedy. W tym miejscu warto również przywołać poglądy wyrażane przez orzecznictwo, w myśl których Sąd nie jest obowiązany dopuścić dowodu z opinii kolejnych biegłych w każdym wypadku, gdy złożona opinia nie jest korzystna dla strony (wyrok SN z dnia 15 lutego 1974 r., II CR 817/73, Lex nr 7404). Żądanie ponowienia lub uzupełnienia dowodu z opinii biegłych jest bezpodstawne, jeżeli Sąd uzyskał od biegłych wiadomości specjalne niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania (wyrok SN z dnia 10 września 1999 r., II UKN 96/99, OSNAPUS 2000, nr 23, poz. 869). Wielokrotnie też Sąd Najwyższy stwierdzał, że potrzeba powołania innego biegłego powinna wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczas złożonej opinii oraz, że oraz że nie uzasadnia przeprowadzenia dowodu z opinii kolejnych biegłych lekarzy sądowych przekonanie ubezpieczonego o utrzymującym się stanie inwalidztwa (wyroki SN z dnia 4 sierpnia 1999 r., I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, póz. 807, z dnia 14 maja 1997 r., II UKN 108/97, OSNAPUS 1998, nr 5, poz. 161).

Wskazać przy tym należy, iż przedmiotem opinii sporządzanych przez biegłych była kwestia niezdolności do samodzielnej egzystencji. Powyższe, stosownie do treści art. 13 ust. 5 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, ma miejsce, gdy zostanie stwierdzone takie naruszenie sprawności organizmu, które powoduje konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Z kolei przedmiotem uzyskanego przez ubezpieczonego orzeczenia Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w S. z dnia 22 listopada 2012 r. była kwestia stopnia niepełnosprawności. Obydwa zatem pojęcia, tj. niezdolności do samodzielnej egzystencji i oraz stopnia niepełnosprawności nie są tożsame. Stąd też, wydając rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie Sąd oparł się na wydanych przez biegłych lekarzy opiniach i wyrażonych przez nich wnioskach. Podkreślić należy, iż wszyscy wymienieni wyżej biegli uznali, iż J. G. jest zdolny do samodzielnej egzystencji.

Podnieść należy, iż przy ocenie opinii biegłych lekarzy Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego, niż wyrażone w tej opinii, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego (wyrok SN z 13 października 1987 r., II URN 228/87, PiZS 1988/7/62).

Wobec powyższego stwierdzić należy, iż J. G. nie spełnia koniecznej do otrzymania dodatku pielęgnacyjnego, a wymienionej w art. 75 ust. 1 wyżej wymienionej ustawy, przesłanki niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Stawka wynagrodzenia pełnomocnika ubezpieczonego za nieopłaconą pomoc prawną udzieloną z urzędu została określona na podstawie § 12 ust. 2 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t. j. Dz. U. z 2013 poz. 461) oraz w zw. z § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2015 poz. 1079). Z uwagi, iż sprawa została wszczęta przed dniem wejścia w życie rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 29 lipca 2015 r. (tj. przed dniem 1 sierpnia 2015 r.) do określenia wysokości kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu zastosowano przepisy dotychczasowe.

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.