Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 14 stycznia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Woźniak

SSO Natalia Pawłowska- Grzelczak

SSO Patrycja Baranowska (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 14 stycznia 2016 roku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko A. P.

o zapłatę

na skutek zażalenia uprawnionej (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w W. na postanowienie Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 6 października 2015 r., w sprawie o sygn. akt V GNc 1280/15.

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że udzielić zabezpieczenia roszczenia uprawnionej (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w W. o zapłatę poprzez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego pozwanego prowadzonego przez (...) Bank pod nr (...) do kwoty 30.617,53 zł.

SSO Natalia Pawłowska- Grzelczak SSO Agnieszka Woźniak SSO Patrycja Baranowska

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 6 października 2015 r. Sąd Rejonowy w Gorzowie Wielkopolskim oddalił zawarty w pozwie (sprecyzowany w piśmie z dnia 18 września 2015 r.) wniosek powódki o udzielenie zabezpieczenia powództwa o zapłatę poprzez zajęcie wierzytelności z rachunku bankowego pozwanego oraz szeregu wierzytelności przysługujących wobec różnych podmiotów do wysokości sumy zabezpieczenia 30.617,53 zł.

Powołując treść art. 703 ¹ § 1 i 2 k.p.c. Sąd uznał wniosek o udzielenie zabezpieczenia powództwa za nieuzasadniony. Sąd wyjaśnił, że kumulatywnymi przesłankami uwzględnienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia wskazanymi w powołanym przepisie są uprawdopodobnienie roszczenia i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zdaniem Sądu generalne i miało konkretne stwierdzenie powódki o niestabilności finansowej pozwanego nie może stanowić wystarczającej podstawy do udzielenia zabezpieczenia. Okoliczności przytoczone przez powódkę mające wykazać istnienie interesu prawnego, nie dały Sądowi podstaw do udzielenia zabezpieczenia roszczenia. Sąd stanął na stanowisku, że fakt, iż pozwany w toku prowadzonej korespondencji elektronicznej wyrażał się w sposób wulgarny i mało profesjonalny zasługuje na dezaprobatę, niemniej nie stanowi podstawy do uznania, że jest bliski niewypłacalności, albo, że wyzbywa się składników swojego majątku - co mogłoby wpłynąć na ocenę możliwości osiągnięcia celu postępowania w niniejszej sprawie.

Powyższe postanowienie zaskarżyła uprawniona domagając się jego uchylenie w całości, rozpoznanie sprawy na nowo oraz uwzględnienie wniosku powódki w całości i udzielenie zabezpieczenia roszczenia powódki wobec pozwanego zgodnie z wnioskiem; w przypadku nieuwzględnienia tak sformułowanego żądania wniosła o zmianę postanowienia w całości poprzez uwzględnienie wniosku oraz udzielenia zabezpieczenia roszczeń powódki względem pozwanego zgodnie z wnioskiem. Nadto w każdym przypadku wniosła o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że wbrew zaskarżonemu orzeczeniu uprawdopodobniła swój interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, wskazała bowiem w uzasadnieniu pozwu, że pomimo podejmowania wielokrotnych prób polubownego ustalenia z pozwanym terminów zapłaty dochodzonych pozwem należności, pozwany nie wywiązał się z poczynionych przez strony ustaleń. Ponadto pozwany wskazywał w wiadomości elektronicznej skierowanej do pełnomocnika powódki z dnia 26 czerwca 2015 r. (załącznik nr 14 do pozwu), że jest niewypłacalny, a we wcześniejszej korespondencji z dnia 12 kwietnia 2015 r. z prezesem zarządu powódki, wskazał że ma problemy finansowe (załącznik nr 13 do pozwu). Zdaniem skarżącej o istnieniu interesu prawnego świadczy również fakt, że do chwili obecnej pozwany nie uiścił ani w całości, ani w części dochodzonej należności jak też nie podjął żadnej próby polubownego załatwienia sprawy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie okazało się uzasadnione, choć nie w pełnym zakresie.

Zgodnie z art. 730 ¹ § l k.p.c. udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Stosownie do art. 7301 § 2 k.p.c. interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (art. 730 ¹ § 2 k.p.c.). W art. 730 ¹ § l i 2 k.p.c. określone zostały warunki zabezpieczenia, do których należy:

l) istnienie roszczenia podlegającego zabezpieczeniu,

2) interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Wskazane wyżej okoliczności wymagają uprawdopodobnienia.

W ocenie Sądu Okręgowego - odmiennie niż przyjął Sąd Rejonowy - uprawniona uprawdopodobnił zarówno istnienie roszczenia, podlegającego zabezpieczeniu, które zostało zresztą stwierdzone nakazem zapłaty, jak i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie. W literaturze wyrażony został pogląd, że przy zabezpieczeniu roszczeń pieniężnych nie chodzi o teoretyczną możliwość utraty majątku przez dłużnika, ale o realną obawę, że taki fakt nastąpi (E. W., Postępowanie zabezpieczające i egzekucyjne, Komentarz t. I, s. 23). Przyjmuje się, że okolicznościami uzasadniającymi w konkretnym wypadku ryzyko niewykonania orzeczenia może być zamiar sprzedaży majątku, zaprzestanie działalności gospodarczej przez obowiązanego, wszczęcie przeciwko niemu postępowania egzekucyjnego lub zagrożenie upadłością (T. Ereciński [w:] Kodeks postępowania cywilnego, Komentarz, tom 3, s. 401). Celem zabezpieczenia w tym przypadku jest zapewnienie egzekucyjnej wykonalności przyszłego orzeczenia. W przypadku roszczeń o świadczenie pieniężne obawa co do egzekucyjnego wykonania przyszłego orzeczenia może płynąć przede wszystkim stąd, iż zagrożona jest wypłacalność strony obowiązanej

Twierdzenia powódki pozwalają uznać istnienie interesu prawnego jako prawdopodobnego w znacznym stopniu. Z przywołanej w zażaleniu korespondencji elektronicznej niezależnie od sposobu wyrażania się pozwanego - na co z dezaprobatą zwrócił uwagę Sąd Rejonowy - wynika również, że pozwany przepraszając i deklarując uregulowanie zaległości powoływał się na pewne tarapaty. Wielokrotnie zwracał się o cierpliwość, zapowiadał sukcesywne spłaty ratalne. Wskazał również, że kwota 600 zł (związana z opłatą notarialną) w jego sytuacji jest zbyt duża nadto ostatecznie podniósł, że jest niewypłacalny.

Jak już znaczono powyżej ciężar uprawdopodobnienia spoczywa na tym, kto z przywołanych twierdzeń faktycznych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Oznacza to, że nie wystarczy samo powołanie się na dany fakt przez osobę, na której spoczywa ciężar uprawdopodobnienia, uprawdopodobnienie wymaga przedsiębrania stosownych czynności procesowych, nie może więc opierać się wyłącznie na twierdzeniach strony.

Zgodnie z art. 738 (zdanie pierwsze) k.p.c. Sąd rozpoznaje wniosek o zabezpieczenie w jego granicach biorąc za podstawę orzeczenia materiał zebrany w sprawie.

Przy oceniając na obecnym etapie sprawy zasadność wniosku ważką w okolicznościach niniejszej sprawy pozostaje także kwestia złożonego przez pozwanego wniosku o zwolnienie od kosztów sadowych. Wprawdzie złożony przez pozwanego wraz ze sprzeciwem od nakazu zapłaty wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych w całości nie został jeszcze rozpoznany, niemniej sam postulat w tym zakresie może świadczyć o co najmniej niestabilnej kondycji finansowej. Abstrahując od kwestii regulacji zawartych w art. 103 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwolnienie od kosztów sądowych w zw. z art. 232 k.p.c. nakładających na domagającą się zwolnienia do kosztów osobę, ciężaru „wykazania” braku dostatecznych środków pieniężnych na koszty sądowe fakt wystąpienia z wnioskiem o zwolnienie od kosztów stanowi formę deklaracji strony wskazującą, że jej własna ocena potencjalnych możliwości finansowych jest niekorzystna. Jak wynika z wniosku pozwanego niniejszy wniosek uznał on za konieczny gdyż nie jest w stanie ponieść kosztów sądowych bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i swojej rodziny. Skro zaś sam pozwany wskazuje na brak możność uiszczenia wymaganej obecnie opłaty od sprzeciwu wynoszącej 1.143 zł przypuszczać można, tym bardziej utrudnione będzie uiszczenia dochodzonego pozwem roszczenia w kwocie ponad 30.000 zł.

Stosownie do art. 730 ¹§ 3 k.p.c. przy wyborze sposobu zabezpieczenia Sąd uwzględnia interesy stron lub uczestników postępowania w takiej mierze, aby uprawnionemu zapewnić należytą ochronę prawną, a obowiązanego nie obciążać ponad potrzebę. Przepisy kodeksu postępowania cywilnego nie wyłączają przy tym możliwości zastosowania równoczesnego kilku sposobów zabezpieczenia.

Mając na uwadze powyższe należało udzielić zabezpieczenia przyjmując przy tym, że wnioskowany sposób zabezpieczenia dotyczy zajęcia rachunku bankowego pozwanego jest przewidziany w art. 747 pkt 1 k.p.c. Wprawdzie powołany przepis przewiduje także zabezpieczenia poprzez zajęcie wierzytelności w tym względzie należy mieć na uwadze stanowisko Sądu Najwyższego, z którym sąd orzekający zgadza się w zupełności, że wniosek o zabezpieczenie roszczenia przez zajęcie wierzytelności mającej służyć jako środek zabezpieczenia wymaga jej zindywidualizowania w taki sposób, aby w razie uwzględnienia wniosku sąd miał możność dokładnego określenia sposobu i zakresu zabezpieczenia (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 25 kwietnia 1955 roku, IV CZ 72/55). Uprawniona tymczasem poza wymienieniem szeregu wierzycieli w żaden sposób nie zindywidualizowała przysługujących im należności, co uniemożliwiało uwzględnienie wniosku w tym zakresie.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy - stosownie do art. 397 § 2 k.p.c. w zw. z art. 386 § l k.p.c. - zmienił zaskarżone postanowienie w sposób określony w sentencji, uwzględniając zażalenie.

SSO Natalia Pawłowska- Grzelczak SSO Agnieszka Woźniak SSO Patrycja Baranowska

Sygn. akt VIII Gz 258/15

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

- (...)

4. (...)

5. (...)