Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 746/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 grudnia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący :

SSA Ewa Tkocz (spr.)

Sędziowie :

SA Anna Bohdziewicz

SO del. Ewa Solecka

Protokolant :

Anna Wieczorek

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2015 r. w Katowicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko K. P. i H. P.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Okręgowego w Częstochowie

z dnia 9 grudnia 2014 r., sygn. akt I C 284/14

1) oddala apelacje;

2) nie obciąża pozwanych kosztami postępowania apelacyjnego.

SSO del. Ewa Solecka

SSA Ewa Tkocz

SSA Anna Bohdziewicz

Sygn. akt I ACa 746/15

Uzasadnienie punktu 2) wyroku z dnia 18 grudnia 2015 r.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2015r. Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanych i nie obciążył ich kosztami postępowania apelacyjnego.

Rozstrzygnięcie o kosztach na rzecz strony powodowej zawarte w punkcie 2) wyroku oparte zostało na normie uregulowanej w art. 102 k.p.c. Przepis ten urzeczywistnia zasadę słuszności i jako wyjątkowy – stanowiący wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu – nie podlega wykładni rozszerzającej. Nie konkretyzuje on pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych”, toteż ich kwalifikacja należy do sądu.

W orzecznictwie sądowym i piśmiennictwie utrwaliła się wykładnia, zgodnie z którą zastosowanie przez sąd art. 102 k.p.c. powinno być oceniane z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego w całokształcie okoliczności, które uzasadniają odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu tych okoliczności należy zaliczyć zarówno fakty związane, jak również nie związane z procesem (por. m.in. postanowienie SN z 26 września 2012r., II CZ 95/12, LEX nr 1232771). Do pierwszych zaliczane są m.in. podstawa oddalenia żądania bądź subiektywne przekonanie co do zasadności prezentowanego stanowiska procesowego, jak również niewspółmierność wysokości kosztów pomocy prawnej poniesionej przez stronę wygrywającą do stopnia zawiłości sprawy i nakładu pracy pełnomocnika. Drugą grupę okoliczności wyznacza sytuacja majątkowa i życiowa strony (zob. uzasadnienie postanowienia TK z 17 października 2007r., P 29/07, OTK – A 2007, nr 9, poz. 116 oraz powołane tam orzecznictwo).

W ocenie Sądu Apelacyjnego pozwani, którzy uznali powództwo co do zasady i wysokości, domagając się w apelacji wyłącznie rozłożenia dochodzonego roszczenia na raty (k. – 146, 152, 152 v.) mogli pozostawać w subiektywnym przekonaniu co do zasadności zgłoszonego w tej kwestii żądania. Równocześnie sytuacja majątkowo-rodzinna pozwanych dawała podstawy by uznać, że znajdują się oni w szczególnie uzasadnionej sytuacji zezwalającej na nieobciążanie ich kosztami z tytułu zastępstwa procesowego strony powodowej. Pozwana H. P. podała wprawdzie, że otrzymuje emeryturę w wysokości 1.100 złotych, a z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej uzyskała w 2014r. łącznie 7.000 złotych, zaś w okresie od stycznia do listopada 2015r. – 5.262,58 złotych lecz poza zadłużeniem będącym przedmiotem niniejszego postępowania ma także zadłużenia z tytułu kredytu w : Banku (...) w S. w kwocie 110.000 złotych, który spłaca, w wysokości po 850 złotych miesięcznie, Banku (...) w wysokości ponad 8.000 złotych, który spłaca po 500 złotych miesięcznie oraz w wysokości około 65.000 złotych, który spłaca po 500 złotych miesięcznie, w (...) w wysokości 40.000 złotych, który zamierza spłacać po 400 złotych miesięcznie i (...) Banku w kwocie 30.000 złotych, który spłaca po 497 złotych miesięcznie (k. 202 – 202 v.). Pozwany K. P. oświadczył natomiast, że jedynym jego dochodem jest emerytura w wysokości 1.100 złotych, którą chce w całości przeznaczyć na spłatę wierzytelności zasądzonej w niniejszym postępowaniu (k. – 202 v.).

Mając dodatkowo na względzie rodzaj czynności podjętych przez pełnomocnika strony powodowej w postępowaniu apelacyjnym, który nie brał udziału w rozprawie apelacyjnej ograniczając się do sporządzenia odpowiedzi na apelację, zawartej na jednej karcie (k. 191 – 191 v.), Sąd Apelacyjny uznał, że przyznanie kosztów z tytułu postępowania apelacyjnego, czy to w całości, czy też tylko w części byłoby we wskazanej sytuacji sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Pozostawałoby nadto w sprzeczności z treścią art. 109 § 2 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radcy prawnego oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (tekst jedn. Dz. U. z 2013r., poz. 490), z których to przepisów wynika, że przy ustalaniu kosztów poniesionych przez stronę reprezentowaną przez profesjonalnego pełnomocnika, sąd bierze pod uwagę niezbędny nakład pracy pełnomocnika oraz czynności podjęte przez niego w sprawie, a także charakter sprawy i wkład pełnomocnika w przyczynienie się do jej wyjaśnienia i rozstrzygnięcia.

Z powyższych przyczyn orzeczono jak w punkcie 2) wyroku.

SSO del. Ewa Solecka

SSA Ewa Tkocz

SSA Anna Bohdziewicz

I ACa 746/15

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ