Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2015 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa S. B.

przeciwko Skarbowi Państwa – (...) w P.

o ochronę dóbr osobistych

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w B.

z dnia 25 marca 2015 r. sygn. akt I C 785/14

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 135 (sto trzydzieści pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy.

V ACa 491/15

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy w B. wyrokiem z 25 marca 2015 r. oddalił powództwo S. B. przeciwko Skarbowi Państwa – (...) w P. o ochronę dóbr osobistych i zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa kwotę 480 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Zasadnicze motywy wyroku są następujące:

Powód domagał się zobowiązania pozwanego do przeproszenia za naruszenie dóbr osobistych na stronie internetowej (...) przez umieszczenie go w jednostkach penitencjarnych nie spełniających standardów cywilizowanego państwa i za wyrządzone szkody materialne, wnosił też o zasądzenie kwoty 30.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu i o zasądzenie kwoty 5.000 zł na rzecz Fundacji (...) tytułem zadośćuczynienia za krzywdę. W uzasadnieniu pozwu powód podał, że był osadzony w celach, w których na jednego osadzonego przypadało mniej niż 3 m ^{( 2)} powierzchni mieszkalnej, co utrudniało zachowanie prywatności i intymności, był on w strachu o życie i zdrowie, kąciki sanitarne w celach nie były odseparowane od powierzchni mieszkalnych, w celach był nieprzyjemny zapach, cele były zagrzybione, były w nim wilgoć i robactwo, ze ścian odpadał tynk, cele nie były wietrzone, zimą cele były ogrzewane niejednokrotnie tylko w dzień, małe okna były skrępowane siatkami i blindami, ograniczony był dostęp do sztucznego oświetlenia, był niedostatek środków czystości, brak było dostępu do ciepłej wody. Powód podniósł też zarzuty, które odnosiły się do (...) w K. i S., dotyczące zarostu i kąpieli. Podniósł też zarzuty, że miał ograniczony dostęp do więziennej służby zdrowia, która była opieszała i niewystarczająca, (...)Twierdził, że był szykanowany ze strony pracowników służby więziennej, trafił do jednostki penitencjarnej jako osoba zdrowa fizycznie i psychicznie, a po wyjściu z niej będzie miał poważny problem z funkcjonowaniem w społeczeństwie.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa i o zasądzenie kosztów postępowania. Zakwestionował twierdzenia i zarzuty powoda oraz istnienie szkody, wskazał że decyzje dyrektora jednostki penitencjarnej podlegają zaskarżeniu na podstawie art. 7 k.k.w. z powodu niezgodności z prawem i tylko w tym trybie powinny być rozpoznawane. Twierdził, że powód odbywał karę w warunkach zgodnych z przepisami prawa i z poszanowaniem jego dóbr osobistych, przebywał w celach, w których na jednego osadzonego przypadała wymagana powierzchnia mieszkalna, wentylacja w celach była sprawna i kontrolowana, temperatury w celach były odpowiednie, podobnie i natężenie światła, co wykazywały pomiary, w celach był dostęp do zimnej wody, była zapewniona kąpiel, były wykonywane dezynfekcje, kąciki sanitarne były wydzielone (oddzielone od reszty celi), były dostarczane osadzonym środki higieny osobistej i środki czystości, powód miał zapewnioną właściwą opiekę medyczną. Ponadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczeń.

Sąd Okręgowy ustalił, że powód był osadzony w (...) w P. (...)Nie przebywał tam w warunkach przeludnienia, cele mieszkalne posiadały wentylację grawitacyjną, przewody kominowe były systematycznie corocznie sprawdzane pod kątem drożności, natężenie sztucznego oświetlenia w celach jest zgodne z normami, w celach wykonywana była okresowa deratyzacja i dezynsekcja, wszystkie cele były wyposażone w kąciki sanitarne wydzielone od reszty pomieszczenia murowaną ścianą z drzwiami albo nieprzepuszczalną kotarą, osadzeni otrzymywali raz w miesiącu środki do utrzymania czystości celi i środki higieny osobistej, cele były zimą ogrzewane, w oknach są zabezpieczenia w postaci krat i blend w celu zapewnienia bezpieczeństwa, możliwe było otwieranie okien w celu wietrzenia cel, prace remontowe były systematycznie wykonywane, cele były wyposażone w zimną wodę, osadzeni korzystali raz w tygodniu z ciepłej kąpieli, a od lipca 2014 r. korzystali z ciepłej kąpieli dwa razy w tygodniu, łaźnia znajdowała się w innym budynku, powód nie spotykał się z agresją ze strony innych osadzonych, nie zgłaszał uwag, że otrzymuje za mało środków higieny osobistej, funkcjonariusze nie używali wobec niego słów wulgarnych, powód korzystał z opieki medycznej, nie miał żadnych problemów ze swoim stanem psychicznym.

Sąd ustalił ten stan faktyczny na podstawie dokumentów, których treści powód nie zaprzeczył, na podstawie zeznań świadka T. C. i na podstawie zeznań powoda w części, która znalazła pokrycie w powyższych dowodach, a w pozostałej części odmówił wiarygodności jego zeznaniom. Sąd pominął dowód z przesłuchania świadków K. K. i Ł. D., bo powód nie wskazał ich adresów, wobec opuszczenia przez nich zakładu penitencjarnego. Sąd oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego (...)na okoliczność wpływu pobytu w przeludnionych celach i warunkach higieniczno-sanitarnych na stan zdrowia psychicznego powoda, bo powód nie wykazał prawdziwości swoich twierdzeń o bezprawności postępowania pozwanego.

W ocenie Sądu Okręgowego w świetle ustalonego stanu faktycznego oraz art. 23, 24 § 1 i 448 k.c. nie ma podstaw do uwzględnienia żądań powoda, bo nie można przypisać pozwanemu bezprawności postępowania. Powód nie skonkretyzował podstawy faktycznej powództwa, bo w większości przypadków nie przypisywał zarzucanych czynów (...) w P., a ogólnie jednostkom penitencjarnym. Powód nie przebywał w warunkach przeludnienia. Powierzchni kącików sanitarnych nie wlicza się do powierzchni cel mieszkalnych. Nie wskazał on, w jakich ewentualnie celach miałoby dojść do naruszenia dóbr osobistych. Sam powód zeznał, że bez problemów dostawał się do lekarza i nie miał problemów ze zdrowiem psychicznym. Nie składał on skarg na warunki odbywania kary pozbawienia wolności. Nadto roszczenie majątkowe jest przedawnione za okres sprzed 6 października 2011 r.

Powód złożył apelację. Zaskarżył wyrok w całości, także co do roszczeń majątkowych. Oświadczył, że opiera roszczenia na art. 417 ² k.c. Wnosił o zmianę wyroku przez uwzględnienie powództwa oraz o zasądzenie kosztów postępowania, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania.

Powód zarzucił:

1/ naruszenie art. 23 i 24 k.c. w zw. z art. 448 k.c. przez błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie;

2/ naruszenie art. 233 k.p.c. (bez podania §) przez nierozważenie wszystkich okoliczności sprawy, co miało istotny wpływ na treść wyroku.

Powód twierdził, że Sąd nie wziął pod uwagę długości przebywania w przeludnionych celach, pozbawionych wentylacji, gdzie z kącików sanitarnych wydobywały się zapachy, co niewątpliwie naruszało jego dobra osobiste.

Pozwany wnosił o oddalenie apelacji i o zasądzenie kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezpodstawna. Podniesione w niej zarzuty są nietrafne. Sąd Okręgowy niewadliwie ocenił dowody i trafnie stwierdził na ich podstawie, że powód nie wykazał bezprawności postępowania pozwanego. Nie ma żadnych podstaw do ustalenia, że powód przebywał w przeludnionych celach. Nie wskazał on konkretnej celi, w której miałby przebywać w warunkach przeludnienia, nie wskazał żadnego dowodu na potwierdzenie przebywania w takich warunkach, nie wykazał zasadności innych twierdzeń obciążających pozwanego. Jego zarzuty stawiane pozwanemu są gołosłowne. Uzasadnienie apelacji nie nawiązuje konkretnie do ustaleń Sądu Okręgowego i oceny dowodów, zawiera ogólne tezy z powołaniem się na orzecznictwo sądowe i powtórzenie niektórych zarzutów bez krytycznej oceny motywów wyroku, nie sposób więc szerzej odnieść się do jej treści.

Z tych przyczyn Sąd Apelacyjny oddalił apelację na podstawie art. 385 k.p.c. i zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa koszty zastępstwa procesowego według norm przepisanych stosownie do art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.