Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Gdańsku – Wydział V Cywilny

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 24 listopada 2015 r. w Gdańsku na rozprawie

sprawy z powództwa M. (...)

przeciwko
(...) Spółce Akcyjnej w W.

o zapłatę i ustalenie

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego we W.

z dnia 10 kwietnia 2015 r. sygn. akt I C 208/12

I.  prostuje zaskarżony wyrok w punkcie 1 (pierwszym) przez wykreślenie słowa (...) i wpisanie w to miejsce słowa (...);

II.  oddala apelację;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2.700 (dwa tysiące siedemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego.

Na oryginale właściwe podpisy.

V ACa 520/15

UZASADNIENIE

Sąd Okręgowy we W. wyrokiem z 10 kwietnia 2015 r. zasądził od pozwanego (...)S.A. w W. na rzecz powódki M. (...) kwotę 200.000 zł z ustawowymi odsetkami od kwoty 125.000 zł od dnia 25 lipca 2012 r. i od kwoty 75.000 zł od dnia 11 marca 2015 r., zasądził kwotę 7.660 zł tytułem skapitalizowanej renty za okres od 16 grudnia 2011 r. do 31 stycznia 2013 r. z określonymi ustawowymi odsetkami oraz rentę po 320 zł miesięcznie poczynając od 1 lutego 2013 r., oddalił powództwo w pozostałym zakresie, zasądził od pozwanego na rzecz powódki koszty procesu w kwocie 723,40 zł oraz nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – tegoż Sądu od powódki z zasądzonego roszczenia kwotę 1.662,20 zł i od pozwanego kwotę 6.543,30 zł tytułem zwrotu kosztów sądowych.

Zasadnicze motywy wyroku są następujące:

Powódka domagała się zasądzenia kwoty 125.000 zł z ustawowymi odsetkami od 25 lipca 2012 r. tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, kwoty 20.880 zł tytułem renty za okres od 16 grudnia 2011 r. do 30 września 2012 r., renty po 2.400 zł miesięcznie oraz ustalenia odpowiedzialności pozwanego w przyszłości za skutki wypadku, któremu uległa (...) W uzasadnieniu pozwu podała, że w tym dniu jechała z mężem samochodem, mąż zjechał na lewy pas ruchu i doszło do zderzenia z samochodem jadącym z przeciwka, wskutek czego jej mąż poniósł śmierć, a ona(...) a wypłacona przez pozwanego kwota 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę jest za mała. Potem rozszerzyła żądanie zadośćuczynienia o kwotę 175.000 zł z odsetkami i żądanie renty po 2.400 zł poczynając od 1 października 2012 r.

Pozwany wnosił o oddalenie powództwa i o zasądzenie kosztów procesu. Nie kwestionował swej odpowiedzialności, ale wskazał że wypłacił powódce 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, 1.920 zł tytułem zwrotu kosztów opieki, 233,18 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu i kwotę 198,93 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, a od wydania ostatniej decyzji o odszkodowaniu powódka nie wykazała zmian okoliczności faktycznych i nie przedstawiła dowodów uzasadniających dalsze roszczenia.

Sąd Okręgowy ustalił, że(...)w L. kierujący samochodem jej mąż zjechał na lewy pas ruchu i doszło do zderzenia z samochodem jadącym z przeciwka, wskutek czego jej mąż poniósł śmierć, a jadąca z nim powódka(...)Powódka zgłosiła szkodę ubezpieczycielowi pismem z 30 grudnia 2011 r., domagała się zapłaty zadośćuczynienia za krzywdę w kwocie 75.000 zł oraz zapłaty kwoty 268,70 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia, kwoty 4.200 zł tytułem zwrotu kosztów opieki za okres 90 dni, potem wniosła o dopłatę kwoty 370.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę. Pozwany wypłacił jej 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę oraz 1.920 zł tytułem zwrotu kosztów opieki, 233,18 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu i kwotę 198,93 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia.

Powódka przed wypadkiem była zdrowa, nie leczyła się specjalistycznie. Po wypadku została przewieziona do szpitala w T., gdzie (...)

(...)

(...)

(...). Koszt opieki sprawowanej przez inną osobę wynosi 320 zł miesięcznie.

(...)

Sąd ustalił stan faktyczny na podstawie dokumentacji medycznej, zeznań świadka, przesłuchania powódki oraz opinii biegłych (...) które uznał za wiarygodne.

W ocenie Sądu Okręgowego, biorąc pod uwagę zakres cierpień fizycznych i psychicznych powódki oraz pozostające trwałe następstwa uszkodzenia ciała, (...)konieczność wykonania o. i jej sytuację po wypadku, należna jej kwota zadośćuczynienia za krzywdę wynosi 300.000 zł, a ponieważ pozwany zapłacił jej kwotę 100.000 zł, usprawiedliwione jest roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia za krzywdę w wysokości 200.000 zł (art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c.). Pozwany zakończył likwidację szkody decyzją z 24 lipca 2012 r., więc Sąd zasądził odsetki od początkowo żądanej kwoty 125.000 zł od dnia następnego po tej dacie, a odsetki od kwoty 75.000 zł zasądził od dnia rozszerzenia żądania pozwu (art. 481 k.c. i art. 455 k.c.).

Za częściowo uzasadnione Sąd uznał roszczenie o zapłatę renty na podstawie art. 444 § 2 k.c., gdyż powódka ponosi stałe koszty opieki sprawowanej przez osobę trzecią. Suma renty należnej za okres od 16 grudnia 2011 r. do 30 września 2012 r. wynosi 7.660 zł.

Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie, w tym roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego na przyszłość (art. 189 k.c.). Powódka opłaciła pozew kwotą 2.000 zł i wpłaciła zaliczkę 700 zł na wydatki, wydatki wyniosły kwotę 2.171,49 zł, łącznie koszty sądowe wyniosły 10.905,49 zł. Sąd rozliczył te koszty, biorąc pod uwagę, że powódka wygrała sprawę w 60%.

Pozwany złożył apelację. Zaskarżył wyrok w punkcie pierwszym w części zasądzającej ponad 80.000 zł (czyli w części uwzględniającej powództwo o zapłatę kwoty 120.000 zł) i zasądzającej odsetki od kwoty 80.000 zł od dnia 25 lipca 2012 r. do 9 kwietnia 2015 r. (26.996,16 zł), orzekającej o kosztach procesu i o obciążeniu go kosztami sądowymi.

Skarżący wnosił o:

a/ zmianę wyroku przez oddalenie powództwa w zaskarżonej części i o zasądzenie kosztów procesu, ewentualnie

b/ uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.

Pozwany zarzucił:

1/ naruszenie art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. i art. 481 § 1 k.c. przez zasądzenie odsetek od wcześniejszej daty niż dzień wyrokowania, choć z art. 316 § 1 k.p.c. wynika, że sąd ocenia stan sprawy z chwili orzekania;

2/ naruszenie art. 445 § 1 k.c. przez błędną wykładnię polegającą na nieodpowiednim rozumieniu zwrotu „odpowiednia suma” i uznanie, że w tej sprawie jest to suma 300.000 zł, mimo że jest ona wygórowana.

Zdaniem pozwanego siła nabywcza pieniędzy wypłaconych powódce w styczniu (5.000 zł), kwietniu (25.000 zł) i czerwcu 2012 r. (70.000 zł) była wyższa niż dziś, wypłacone świadczenie stanowi odpowiednik kwoty 111.199,78 zł, powódka nie wykazała pogorszenia stanu zdrowia w stosunku od czasu, gdy otrzymała te świadczenia, więc jej żądanie w zakresie zaskarżonym nie jest usprawiedliwione. Ponieważ ostateczna wysokość zadośćuczynienia za krzywdę możliwa była do ustalenia na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w toku tej sprawy, odsetki powinny być zasądzone od dnia wydania wyroku.

Powódka domagała się oddalenia apelacji i zasądzenia kosztów postępowania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja jest bezpodstawna. Podniesione w niej zarzuty są nietrafne. Zmiana w postępowaniu odwoławczym zasądzonego świadczenia z tytułu zadośćuczynienia za krzywdę jest możliwa jedynie w przypadku rażącego zawyżenia lub rażącego zaniżenia zasądzonego świadczenia. Sąd Apelacyjny podziela pogląd Sądu pierwszej instancji, że stopień krzywdy doznanej przez powódkę jest bardzo wysoki, biorąc pod uwagę rodzaj i zakres dotychczasowych cierpień oraz trwały uszczerbek na zdrowiu wymagający nawet pomocy osoby trzeciej. Nie można zasadnie uznać, że ustalona przez Sąd Okręgowy kwota 300.000 zł należnego powódce zadośćuczynienia pieniężnego jest rażąco zawyżona. Powódka będzie do końca życia borykać się ze skutkami utraty zdrowia, czeka ją jeszcze(...)rokowania co do wyleczenia są niepomyślne. Nietrafny jest więc zarzut naruszenia art. 445 § 1 k.c.

Nietrafny jest też zarzut naruszenia art. 316 § 1 k.p.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c. i art. 481 § 1 k.c. przez zasądzenie odsetek od wcześniejszej daty niż dzień wyrokowania. Z tego, że art. 316 § 1 k.p.c. stanowi, iż sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy nie wynika, że powinien zasądzić odsetki od kwoty zadośćuczynienia pieniężnego za krzywdę od dnia wyrokowania. Zasadą wynikającą z art. 455 k.c. jest zapłata odsetek od dnia wezwania do zapłaty, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania. W niniejszej sprawie nie było podstaw do zasądzenia odsetek od dnia wyrokowania, gdyż powódka wcześniej wezwała pozwanego do zapłaty, a pozwany miał możliwość prawidłowego zweryfikowania jej żądania i spełnienia świadczenia. Spełnił świadczenie w wysokości niższej od żądanej, ryzykując zapłatę odsetek w przypadku uwzględnienia jej żądania w postępowaniu sądowym. Nie można w tym przypadku uznać, że Sąd Okręgowy ustalił wysokość zadośćuczynienia „według cen z daty ustalenia odszkodowania” (art. 363 § 2 k.c.). Krzywda powstała wcześniej i wcześniej były warunki do jej naprawienia przez pozwanego. Tak więc słusznie Sąd Okręgowy zasądził odsetki od dni wskazanych w wyroku. Nie ma znaczenia dla ustalenia należnego powódce zadośćuczynienia pieniężnego okoliczność, czy wypłacona jej w 2012 r. kwota 100.000 zł miała wyższą siłę nabywczą, licząc według cen towarów i usług obowiązujących obecnie.

Mając powyższe argumenty na uwadze, Sąd Apelacyjny oddalił apelację pozwanego na podstawie art. 385 k.p.c. i zasądził od niego na rzecz powódki koszty zastępstwa procesowego na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. i art. 99 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c.

Sąd sprostował na podstawie art. 350 § 1 i 3 k.p.c. błędnie wpisane w wyroku imię powódki jako M..