Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 stycznia 2016 roku

Sąd Rejonowy w Ostrołęce V Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Anna Andrzejewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Monika Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 8 stycznia 2016 roku w Ostrołęce

na rozprawie sprawy z powództwa

K. J. ( nr NIP (...) )

przeciwko

D. G. ( nr NIP (...) )

o zapłatę 3 531,03 zł

orzeka:

1.  zasądza od pozwanego D. G. na rzecz powoda K. J. kwotę 3 531,03 zł (trzy tysiące pięćset trzydzieści jeden złotych trzy grosze) z ustawowymi odsetkami:

- od kwoty 1.210,97 zł od dnia 19.09.2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.199,53 zł od dnia 25.09.2014 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 1.120,53 zł od dnia 04.11.2014 roku do dnia zapłaty;

2.  tytułem zwrotu kosztów procesu zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.096,00 zł, w tym kwotę 600,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego,

3.  tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa

( kasa Sądu Rejonowego w Ostrołęce ) kwotę 586,04 zł.

SSR Anna Andrzejewska

Sygn. akt V GC 465/15 upr

UZASADNIENIE

Powód K. J. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) K. J. z siedzibą w S. w pozwie skierowanym przeciwko D. G. prowadzącemu działalność gospodarczą pod nazwą (...) D. G. z siedzibą w miejscowości S. wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 3.531,03 złotych wraz z ustawowymi odsetkami: od kwoty 1.210,97 złotych od dnia 19.09.2014 roku do dnia zapłaty, od kwoty 1.199,53 złotych od dnia 25.09.2014 roku do dnia zapłaty, od kwoty 1.120,53 złotych od dnia 04.11.2014 roku do dnia zapłaty, jak również o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu swojego żądania powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zobowiązał się do naprawy na rzecz pozwanego w pojazdach pozwanego agregatów chłodniczych, a mianowicie agregatu o symbolu (...), nr seryjny (...) w pojeździe o numerze rejestracyjnym (...), agregatu o symbolu (...), nr seryjny (...) w pojeździe o numerze rejestracyjnym (...), agregatu o symbolu (...), nr seryjny (...) w pojeździe o numerze rejestracyjnym (...), a pozwany zobowiązał się do zapłaty wynagrodzenia za w/w usługi. Powód dokonał napraw w związku z czym obciążył pozwanego następującymi fakturami w których wyszczególnił zakres wykonanych prac: 1) fakturą VAT nr (...) na kwotę 1.210,97 złotych z terminem płatności na dzień 25.11.2014 roku, 2) fakturą VAT nr (...) na kwotę 1.199,53 złotych z terminem płatności na dzień 18.09.2014 roku, 3) fakturą VAT nr (...) na kwotę 1.120,53 złotych z terminem płatności na dzień 03.11.2014 roku. Pomimo upływu terminu płatności poszczególnych faktur i wezwania do zapłaty pozwany nie wykonał swojego zobowiązania.

Referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Lublin-Zachód w Lublinie nakazem zapłaty w elektronicznym postępowaniu upominawczym z dnia 8 maja 2015 roku w sprawie VI Nc-e 638960/15 orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Wobec skutecznego wniesienie sprzeciwu od powyższego nakazu zapłaty przez pozwanego referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Lublin-Zachód w Lublinie postanowieniem z dnia 2 lipca 2015 roku przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Rejonowego w Ostrołęce.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwany D. G. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) D. G. z siedzibą w miejscowości S. zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz – jak się wyraził – kosztów sądowych. W uzasadnieniu sprzeciwu wskazał, że zaprzecza wszelkim okolicznościom podniesionym przez powoda w treści pozwu. Jednocześnie w piśmie procesowym z dnia 15.12.2015 roku wyraził wolę spłaty roszczenia powoda w trzech ratach począwszy od stycznia 2016 roku. Wskazał, że jego obecna sytuacja materialna jest bardzo trudna, toczą się w stosunku do niego egzekucje, które nie przynoszą skutku, a w styczniu 2016 roku podejmie działalność gospodarczą i będzie miał środki na spłatę swoich zobowiązań.

Sąd ustalił i zważył, co następuje:

W niniejszej sprawie pozwany nie prezentował jednolitego stanowiska. O ile początkowo zaprzeczył wszelkim okolicznościom faktycznym podanym przez powoda, to po przekazaniu sprawy do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Ostrołęce zaproponował spłatę roszczenia powoda w trzech ratach uzasadniając to swoją trudną sytuacją majątkową. W tych okolicznościach – mając dodatkowo na uwadze fakt, że pozwany nie stawił się na rozprawę w dniu 08.01.2016 roku celem wysłuchania go w charakterze strony, co skutkowało pominięciem dowodu z jego zeznań – sąd ustalił okoliczności faktyczne w oparciu o dowody zaoferowane przez powoda, w tym z dokumentów i ze źródeł osobowych.

Z materiałów sprawy wynika, że pozwany zlecił powodowi (będącemu autoryzowanym serwisantem) wykonanie serwisowych przeglądów technicznych i dokonania niezbędnych napraw dotyczących agregatu chłodniczego w trzech swoich pojazdach: o numerze rejestracyjnym (...). W dniu 11.09.2014 roku powód dokonał przeglądu technicznego agregatu chłodniczego o numerze seryjnym (...) o symbolu (...) i dokonał wymiany filtru paliwa (...), filtru powietrza (...), paska klinowego alternatora (...), oleju (...) Po wykonaniu powyższych prac powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę 1.210,97 złotych z terminem płatności na dzień 18.09.2014 roku (k. 20). W dniu 17.09.2014 roku powód dokonał przeglądu technicznego agregatu chłodniczego o numerze seryjnym (...) o symbolu (...) i dokonał wymiany filtru paliwa/oleju (...), filtru powietrza (...), filtru oleju (...), paska klinowego alternatora (...), oleju (...), płynu chłodniczego zielonego, a także dokonał zabezpieczenia cewki grzania i wykorzystał materiały pomocnicze II. Po wykonaniu powyższych prac powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę 1.199,53 złotych z terminem płatności na dzień 24.09.2014 roku (k. 21). W dniu 27.10.2014 roku powód dokonał przeglądu technicznego agregatu chłodniczego o numerze seryjnym (...) o symbolu (...) i dokonał wymiany filtru paliwa/oleju (...), filtru powietrza (...) filtru oleju (...), paska klinowego alternatora (...), oleju (...) i wykorzystał materiały pomocnicze II. Po wykonaniu powyższych prac powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę 1.120,53 złotych z terminem płatności na dzień 03.11.2014 roku (k. 22). Pozwany nie zapłacił powodowi za wykonane prace. Fakt dokonania zlecenia przez pozwanego powodowi i wykonania powyższych prac przez powoda na rzecz pozwanego potwierdził świadek M. K., który samochody pozwanego określił jako charakterystyczne i kojarzył D. G. pomimo, że nie znał go osobiście. Także K. J. słuchany w charakterze strony potwierdził powyższe podkreślając, że tak zakres opisanych w fakturach prac, jak i ich stawki tam wskazane były standardowe. Sąd nie miał powodów by odmówić wiarygodności świadkowi M. K., którego zeznania były zgodne z wyjaśnieniami K. J., a nadto potwierdzały zapisy złożonych do akt sprawy faktur. Sam też pozwany pomimo, że zaprzeczył początkowo twierdzeniom powoda, to nie przedstawił jednak ani innej wersji zdarzeń, ani też nie zaoferował żadnych przeciwdowodów pomimo spoczywającym na nim ciężarze dowodu (art. 6 kc). Ostatecznie pozwany zaproponował powodowi zapłatę tytułem zadośćuczynienia roszczeniu w niniejszej sprawie, którą jednak chciał spłacić w trzech ratach od stycznia 2016 roku (k. 54). Pozwany nie przedłożył – pomimo zobowiązania (pkt 1 postanowienia sądu z dnia 02.12.2015 roku – k. 44) – swoich ksiąg przychodów i rozchodów ani rejestru zakupu VAT za rok 2014, w związku z czym sąd uznał za przyznane przez pozwanego, że zaksięgował koszty objęte fakturami stanowiącymi podstawę żądania w niniejszej sprawie i uwzględnił je jako koszt uzyskania przychodu. W tych okolicznościach twierdzenia powoda o okolicznościach faktycznych, w tym dotyczące samego faktu wykonania, jak i zakresu wykonanych przez powoda prac, nie budziły żadnych wątpliwości.

Roszczenie powoda o zapłatę w niniejszej sprawie nie wynika z jednej podstawy. Kwoty wyrażone opisanymi wyżej fakturami stanowią wynagrodzenie za przegląd techniczny wykonany na podstawie umowy stron i zwrot kosztów części użytych do tego remontu. Umowa ta w zasadniczo miała na celu wykonanie przeglądu okresowego (technicznego) każdego z opisanych wyżej trzech pojazdów pozwanego, a zatem stanowiła w swojej istocie umowę o dzieło. Jej rezultatem miało być przeprowadzenie czynności przewidzianych procedurą przeglądową właściwą dla danej marki i modelu auta (maszyny) w związku z upływem określonego czasu jego eksploatacji. Takie czynności obejmują nie tylko diagnostykę pojazdu, ale także wymianę lub uzupełnienie płynów i zużytych elementów, czy podzespołów. Tym samym należności ujęte w fakturach VAT nr (...) na kwotę 1.120,53 złotych, nr (...) na kwotę 1.199,53 złotych, nr (...) na kwotę 1.210,97 złotych stanowiły wynagrodzenie w związku z wykonaną przez powoda umową.

Zgodnie z art. 627 kc przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Fakt wykonania opisanego wyżej dzieła na rzecz pozwanego przez powoda nie budzi wątpliwości. Potwierdził to wiarygodnie świadek M. K., ponadto zeznania tego świadka były zgodne z wyjaśnieniami K. J..

Skoro zatem powód wykazał, że wykonał na rzecz pozwanego prace przeglądowe, to pozwany winien uiścić na rzecz powoda należne wynagrodzenie. Pozwany nie przedstawił żadnych dowodów, które podważałyby podaną przez powoda wysokość należnego mu wynagrodzenia.

Uwzględniając bowiem treść art. 6 kc, do osoby występującej z pozwem należy udowodnienie faktów pozytywnych, które stanowią podstawę powództwa, gdyż z faktów tych wywodzi ona swoje prawo. Do przeciwnika natomiast należy wykazanie okoliczności niweczących to prawo lub uniemożliwiających jego powstanie. W procesie cywilnym ciężar dowodu spoczywa na stronach postępowania i to one są zobowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.). Innymi słowy ten, kto powołując się na przysługujące mu prawo (żąda czegoś od innej osoby) obowiązany jest udowodnić fakty (okoliczności faktyczne) uzasadniające to żądanie, ten zaś, kto odmawia uczynienia zadość żądaniu (czyli neguje uprawnienie żądającego) obowiązany jest udowodnić fakty wskazujące na to, że uprawnienie żądającemu nie przysługuje.

Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach. Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest tylko to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia. Strona, która nie udowodni przytoczonych twierdzeń, utraci korzyści, jakie uzyskałaby aktywnym działaniem. Samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą. Powyższe stwierdzenie należy odnieść do pozwanego, który nie podołał ciężarowi udowodnienia faktów, z których wywodzi skutki prawne. Pozwany nie mógł liczyć na to, że sąd zainicjuje przeprowadzenie dowodów, które mogłyby służyć poparciu jego twierdzeń. Faktycznie działanie Sądu z urzędu powinno ograniczać się tylko do sytuacji, gdy strona działa bez fachowego pełnomocnika i dodatkowo jest nieporadna. Z zasady nie dotyczy to więc przedsiębiorcy, którego profesjonalizm powinien obejmować także sferę funkcjonowania w obrocie prawnym.

W konsekwencji powództwo - co do żądania należności głównej i żądania odsetkowego - w całości zasługiwało na uwzględnienie.

O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 § 1 kc. Odsetki za czas opóźnienia ze spełnieniem świadczenia należą się wierzycielowi bez potrzeby wykazywania jakiejkolwiek szkody i bez względu na to czy dłużnik dopuścił się winy. Jeżeli dłużnik nie zapłacił świadczenia pieniężnego w terminie, wierzyciel nie ma możliwości czerpania z niego korzyści. Doznany przez niego z tego powodu uszczerbek powinien być pokryty przez przyznanie mu odsetek za opóźnienie w zapłacie tej sumy.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji na mocy art. 627 kc.

O kosztach procesu orzeczono w myśl zasady odpowiedzialności za wynik sprawy (art. 98 kpc). Na koszty procesu składa się kwota 45,00 złotych tytułem zwrotu kosztów opłaty sądowej i kwota 600 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, której wysokość została ustalona na podstawie § 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2013 roku, poz. 490 ze zm.) w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2015 roku poz. 1804) i kwota 51,00 złotych tytułem zwrotu kosztów opłat skarbowych od udzielonego pełnomocnictwa i pełnomocnictw substytucyjnych.

Sąd nie znalazł podstaw do odstąpienia od obciążania pozwanego kosztami procesu. Jakkolwiek pozwany podnosił, że jego sytuacja materialna jest trudna, to jednak nie przedstawił na tę okoliczność przekonujących dowodów. Nie bez znaczenia pozostaje także, że powodem wystąpienia przez powoda na drogę sądową było nieuregulowanie przez pozwanego zobowiązania wobec powoda, a zatem zaniechanie pozwanego stanowiło podstawę wytoczenia powództwa przez powoda w niniejszej sprawie.

Podobne względy zadecydowały o tym, że Sąd odstąpił od zastosowania w niniejszej sprawie dyspozycji art. 320 kpc, zgodnie z którym w szczególnie uzasadnionych wypadkach Sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie. Na gruncie doktryny zgodnie przyjmuje się, iż szczególnie uzasadnione wypadki zachodzą, jeżeli ze względu na stan majątkowy, rodzinny, zdrowotny spełnienie świadczenia przez pozwanego niezwłoczne lub jednorazowe spełnienie zasądzonego świadczenia przez pozwanego byłoby niemożliwe lub bardzo utrudnione albo narażałoby jego lub jego bliskich na niepowetowane szkody. W niniejszej sprawie pozwany podniósł, że jego sytuacja materialna jest bardzo trudna, jednak z powodu nieusprawiedliwionego niestawiennictwa na rozprawie w dniu 08.01.2016 roku praktycznie uniemożliwił weryfikację swoich twierdzeń. Nie przybliżył przy tym w żaden sposób kondycji finansowej swego przedsiębiorstwa. Jakkolwiek z działalności urzędowej sądu wiadomym jest, że pozwany jest stroną szeregu procesów o zapłatę, jednak nie jest to wystarczające do rozłożenia zasądzonej kwoty na raty. Ponadto, gdyby nawet przyjąć zadeklarowaną bardzo złą kondycję przedsiębiorstwa pozwanego, to zaoferowana przez pozwanego spłata należności w trzech ratach jest wątpliwa, skoro środki na te spłaty mają być dopiero przez pozwanego pozyskane w wyniku zadeklarowanego tez podjęcia działalności gospodarczej od stycznia 2016 roku. W tej sytuacji trudno przyjąć, że zadeklarowane raty byłyby aktualnie w istocie realne do zapłaty. Rozłożenie zasądzonego świadczenia na raty jest racjonalne wówczas, gdy dłużnik wykaże, że dysponować będzie środkami umożliwiającymi wykonanie tak zmodyfikowanego obowiązku w sposób odczuwalny ekonomicznie przez wierzyciela. W niniejszej sprawie pozwany nie przedstawił w tym względzie żadnych twierdzeń faktycznych ani dowodów, co także przemawiało przeciwko postulatowi pozwanego. Ochrona, jaką zapewnia pozwanemu dłużnikowi art. 320 kpc, nie może być stawiana ponad ochronę wierzyciela w procesie cywilnym i wymaga uwzględnienia wszelkich okoliczności sprawy, w tym uzasadnionego interesu podmiotu inicjującego proces.

Końcowo zauważyć należy, że nawet po uprawomocnieniu się wyroku wydanego w niniejszej sprawie wierzyciel ma możliwość podjąć decyzję co do umożliwienia pozwanemu ratalnego spłacania należnego mu świadczenia i ewentualnego zawarcia porozumienia dotyczącego spłaty długu po uprawomocnieniu się wyroku.

O kosztach sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa (k. 53) orzeczono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w sentencji.