Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Cz 509/13

POSTANOWIENIE

Dnia 12 września 2013r.

Sąd Okręgowy w Słupsku, IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Jolanta Deniziuk

Sędziowie SO Wanda Dumanowska ( spr. )

SO Mariusz Struski

po rozpoznaniu w dniu 12 września 2013r., w Słupsku

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku W. B. i I. K.

z udziałem (...) S.A. w G.

o ustanowienie służebności przesyłu

na skutek zażalenia wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Słupsku

z dnia 9 lipca 2013r., sygn. akt IX Ns 860/12

postanawia:

oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Słupsku zawiesił postępowanie w sprawie z uwagi na złożenie przez uczestniczkę postępowania (...) S.A. w G. wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności. Jako podstawę tego orzeczenia Sąd wskazał art. 177 § 1 pkt 1 kpc, podnosząc iż rozstrzygniecie wniosku o stwierdzenie zasiedzenia, w wypadku jego uwzględnienia, będzie mieć wpływ na orzeczenie w niniejszej sprawie o ustanowienie służebności w trybie art. 305 1 kc.

Zażalenie na powyższe postanowienia złożył pełnomocnik wnioskodawców, podnosząc, iż jego wydanie było bezzasadne. Wskazał też, iż wniosek nie ma podstaw prawnych a może być rozpoznany jako zagadnienie prejudycjalne w niniejszym postępowaniu. Nadto podniósł, iż zawieszenie postępowania spowoduje jego wydłużenie. konkluzji zażalenia pełnomocnik skarżących wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości.

SĄD II-ej INSTANCJI ZWAŻYŁ, CO NASTĘPUJE:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z § 1 pkt 1 artykułu 177 Kodeksu postępowania cywilnego, wskazanego przez Sąd Rejonowy, jako podstawa zaskarżonego postanowienia, rozstrzygnięcie sprawy zależy od wyniku innego postępowania cywilnego (procesowego, nieprocesowego), jeżeli orzeczenie, które zapadnie w tym drugim postępowaniu, będzie stanowić podstawę rozstrzygnięcia zawieszonego postępowania.

Sytuacja taka, zdaniem Sądu Okręgowego, ma miejsce w niniejszej sprawie.

Z lakonicznego uzasadnienia zaskarżonego postanowienia wynika pogląd Sądu Rejonowego, iż uwzględnienie wniosku o stwierdzenie zasiedzenia służebności uniemożliwi ustanowienie służebności przesyłu na podstawie art. 305 1 kc. Z poglądem tym należy się zgodzić.

Mimo, że przed wejściem w życie w dniu 3 sierpnia 2008 r. przepisów art. 305 1 -305 4 kc o służebności przesyłu, dodanych przez ustawę z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2008 r. Nr 116 poz. 731), przepisy nie przewidywały wprost tego rodzaju służebności, będącej przedmiotem rozpoznawanej sprawy i w literaturze istniał spór co do możliwości nabycia służebności przesyłu przez zasiedzenie, w orzecznictwie Sądu Najwyższego jednolicie przyjmowano, stosując w drodze analogii art. 145 k.c., możliwość ustanowienia służebności gruntowej o treści odpowiadającej służebności przesyłu (vide: m.in. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 3 czerwca 1965 r. III CO 34/65 OSNCP 1966/7-8 poz. 109 i uchwała z dnia 30 sierpnia 1991 r. III CZP 73/91 OSNCP 1992/4 poz. 53), a także dopuszczalność nabycia jej w drodze zasiedzenia.

Wprost pogląd ten został zaprezentowany w uchwale z dnia 7 października 2008 r. III CZP 89/2008, w której Sąd Najwyższy przyjął, że także przed ustawowym uregulowaniem służebności przesyłu dopuszczalne było nabycie w drodze zasiedzenia służebności odpowiadającej treści służebności przesyłu oraz wskazał, że nabycie takie następuje przez przedsiębiorcę, a nie właściciela nieruchomości władnącej, który przy instytucji służebności przesyłu w ogóle nie występuje.

Chociaż, zgodnie z art. 292 kc, do nabycia służebności gruntowej przez zasiedzenie stosuje się przepisy o nabyciu własności nieruchomości przez zasiedzenie jedynie odpowiednio (vide: Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31 maja 2006 r. IV CSK 149/2005, LexPolonica nr 409449), należy mieć na względzie, iż zasiedzenie jest przykładem pierwotnego nabycia własności i utraty własności z mocy samego prawa. Nabywa je posiadacz samoistny - traci dotychczasowy właściciel.

Dodać należy, iż mimo skutku nabycia ex lege, względy dowodowe wymagają jednak formalnego stwierdzenia nabycia własności (służebności). Służy temu sądowe postępowanie nieprocesowe o stwierdzenie zasiedzenia, prowadzone w oparciu o przepisy art. 609-610 kpc. Po zbadaniu przesłanek zasiedzenia sąd wydaje postanowienie stwierdzające nabycie własności przez zasiedzenie, mające charakter deklaratoryjny. W postanowieniu tym należy wskazać w sentencji datę, z jaką nastąpiło zasiedzenie. Odpis prawomocnego postanowienia sąd przekazuje wydziałowi prowadzącemu księgi wieczyste oraz urzędowi geodezyjnemu i podatkowemu. Nie jest zatem wystarczającym jedynie zgłoszenie zarzutu zasiedzenia w innym postępowaniu, również w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu.

Wobec powyższego, na mocy art. 385 w zw. z art. 397 § 2 kpc, orzeczono jak w sentencji.

Kontakt: saos_malpka_saos_kropka_org_kropka_pl | Wersja SAOS: 0.9.13