Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt. II Kz 155/13

POSTANOWIENIE

Dnia 6 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Tarnobrzegu, II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: Wiceprezes SO Grzegorz Zarzycki (spraw.)

Sędziowie: SSO Małgorzata Szwedo - Dec

SSO Zdzisław Błasiak

Protokolant: st. sekr. sąd. Edyta Bełczowska

przy udziale Prokuratora z Prokuratury Okręgowej w Tarnobrzegu – Edwarda Podsiadłego

po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 6 września 2013r.

sprawy K. O. podejrzanego o przestępstwa z art. 190a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk i z art. 278§1 kk , na skutek zażalenia Prokuratora Rejonowego w T. na postanowienie Sądu Rejonowego w T.z dnia 3.08.2013r. w sprawie sygn. akt II Kp 376/13 o odmowie uwzględnienia wniosku o zastosowanie tymczasowego aresztowania w postępowaniu przygotowawczym

na podstawie art. 437 § 2 kpk

p o s t a n o w i ł :

uchylić zaskarżone postanowienie i przekazać sprawę Sądowi Rejonowemu w T.do ponownego rozpoznania.

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 3.08.2013r. pod sygn. II Kp 376/13 Sąd Rejonowy w T.nie uwzględnił wniosku Prokuratora Rejonowego w T.o zastosowanie środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania wobec K. O., podejrzanego o popełnienie przestępstwa z art. 190a§1 kk i art. 244 kk w zw. z art. 11§2 kk na szkodę byłej żony E. O. (polegające w szczególności na uporczywym nękaniu pokrzywdzonej poprzez nachodzenie jej w miejscu pracy i w miejscu zamieszkania oraz łamaniu orzeczonego przez Sąd środka karnego w postaci zakazu kontaktowania się z pokrzywdzoną i zakazu zbliżania się do niej na odległość mniejszą niż 50 metrów), a także przestępstwa z art. 278§1 kk na szkodę M. G.. W uzasadnieniu swojego postanowienia Sąd Rejonowy w T.zawarł wywody służące wykazaniu, że nie zachodzi żadna z przesłanek szczególnych tymczasowego aresztowania, a opisanych w art. 258§1 pkt 1 – 2, §2 i §3 kpk.

Powyższe postanowienie zaskarżył zażaleniem Prokurator Rejonowy w T., wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia celem ponownego rozpoznania sprawy przed Sądem I instancji. W zażaleniu Prokurator podniósł zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mającego wpływ na treść tego orzeczenia, a polegającego na niezasadnym przyjęciu jakoby po stronie podejrzanego nie istniała przesłanka szczególna tymczasowego aresztowania w postaci uzasadnionej obawy nakłaniania pokrzywdzonej do zmiany złożonych zeznań oraz wywierania na nią wpływu poprzez wielokrotne łamanie orzeczonych zakazów kontaktowania się z pokrzywdzoną i przebywania w jej miejscu pracy oraz towarzyszących temu agresywnych zachowań względem pokrzywdzonej.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie wywiedzione przez Prokuratora Rejonowego w T. w całości zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Sądu Odwoławczego, odmawiając zastosowania tymczasowego aresztowania wobec podejrzanego K. O., Sąd I instancji nie dokonał wystarczająco wnikliwej oceny przesłanek szczególnych decydujących o stosowaniu izolacyjnego środka zapobiegawczego, a przede wszystkim nie zwrócił uwagi na okoliczność, że stosowane dotychczas środki zapobiegawcze o charakterze wolnościowym okazały się niewystarczające dla zabezpieczenia prawidłowego toku postępowania.

Ponadto uszło uwadze Sądu I instancji, że postępowanie karne nie kończy się na etapie postępowania przygotowawczego. O popełnieniu takiego błędu świadczą zapisy jakoby obawa bezprawnego wpływania podejrzanego na obciążający go materiał dowodowy nie istniała z tego tylko powodu, że pokrzywdzona i świadkowie złożyli już zeznania (uzasadnienie zaskarżonego postanowienia na k. 6). Tymczasem pokrzywdzona E. O. jako była żona podejrzanego ma ustawowe prawo do odmowy składania zeznań (argument z art.182§2 kpk) i gdyby uległa presji ze strony podejrzanego, to może zniweczyć wartość dowodową swoich zeznań w postępowaniu sądowym.

W aktualnym stanie sprawy wobec podejrzanego K. O. stosowany jest środek zapobiegawczy w postaci dozoru policji, obwarowany obowiązkiem codziennego stawiennictwa podejrzanego w KMP w T., zakazem kontaktowania się z pokrzywdzoną i zakazem przebywania w miejscu pracy pokrzywdzonej. Podejrzany lekceważy tak określone środki zapobiegawcze, a tym samym w dalszym ciągu nie stosuje się do orzeczonego prawomocnie przez Sąd Rejonowy w T. zakazu zbliżania się do pokrzywdzonej na odległość 50 metrów (a więc popełnia kolejny występek). Trudno kwestionować stanowisko prokuratora, który nie godząc się na utrzymywanie bezprawnego stanu rzeczy wystąpił z wnioskiem o zastosowanie tymczasowego aresztowania. Należy w szczególności zauważyć, że:

- podejrzany K. O. nie stosuje się do obowiązku stawiennictwa w KMP w T. (raport na k. 118 – 120 w aktach dochodzenia);

- podejrzany K. O. nie stosuje sie do zakazów zbliżania się do pokrzywdzonej oraz przebywania w miejscu jej pracy, o czym świadczą udokumentowane w aktach postępowania przygotowawczego zdarzenia z dnia 3.07. 2013r. i 19.07. 2013r. (k. 93 i k. 128 akt dochodzenia);

- podejrzany K. O. uchyla się od swoich procesowych obowiązków stawiennictwa na każde wezwanie organu procesowego, o czym świadczy protokół jego zatrzymania i przymusowego sprowadzenia w dniu 2.08.2013r. (k. 135-136 akt dochodzenia);

- podejrzany K. O. podejmował już próby nakłaniania pokrzywdzonej E. O. do ,,wycofania” (odmowy) składania zeznań lub zmiany tych zeznań na nieprawdziwe, o czym świadczy protokół konfrontacji stron z dnia 5.07.2013r. oraz notatka urzędowa funkcjonariusza prowadzącego tę czynność (k.101- 103 akt dochodzenia).

Zachowanie podejrzanego podczas konfrontacji w dniu 5.07.2013r., wbrew ocenie Sądu I instancji, wymownie świadczy o realności obawy bezprawnego utrudniania postępowania karnego poprzez nękanie, zastraszanie i wywieranie presji na pokrzywdzoną w celu nakłonienia jej do odstąpienia od zeznań obciążających podejrzanego. Obawa taka jest tym bardziej uzasadniona jeśli zważy się na charakter zarzutu postawionego K. O. oraz jego uporczywość w nachodzeniu pokrzywdzonej w miejscu zamieszkania i w miejscu pracy.

Ponadto należy zauważyć, że uzasadniona obawa bezprawnego utrudniania postępowania karnego wynika już z samego faktu uchylania sie podejrzanego K. O. od wymagań wynikających z dotychczas stosowanych środków zapobiegawczych, opartych o przepis art.275§1 i 2 kpk. Opisane powyżej zachowania się podejrzanego w toku dochodzenia składają się na obraz pewnej całości, pozwalającej uzasadnić tezę, że na obecnym etapie postępowania karnego sięgnięcie po najsurowszy środek zapobiegawczy jawi się jako konieczność (argument z art.257§1 kpk), a za stosowaniem tymczasowego aresztowania przemawia co najmniej przesłanka szczególna z art.258§1 pkt 2 kpk.

Powyższe ustalenia i zapatrywania prawne powinny być ponownie poddane ocenie przez Sądem I instancji oraz skonfrontowane z ewentualnymi negatywnymi przesłankami stosowania aresztu, a opisanymi w art. 259§1 i 2 kpk. Poddając je pod rozwagę Sąd Odwoławczy nie podjął samodzielnej decyzji merytorycznej w sprawie, tak aby w przypadku rozstrzygnięcia skutkującego pozbawieniem wolności K. O., nie zamykać podejrzanemu drogi do kontroli instancyjnej takiego orzeczenia. Ponadto w przypadku pojawienia się nowych okoliczności faktycznych (w szczególności wskazujących na zmianę postawy podejrzanego w zakresie realizacji swoich uprawnień i obowiązków procesowych), nie można również wykluczyć poprzestania na wolnościowych środkach zapobiegawczych.

Wobec całokształtu naprowadzonej powyżej argumentacji Sąd Odwoławczy działając w oparciu o przepis art.437§2 kpk postanowił uchylić zaskarżone orzeczenie, a wniosek o zastosowanie tymczasowego aresztowania wobec podejrzanego K. O. przekazać Sądowi Rejonowemu w T. do ponownego rozpoznania.