Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kielcach II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Cezary Klepacz (spr.)

Sędziowie: SSO Sławomir Buras

SSO Rafał Adamczyk

Protokolant: starszy protokolant sądowy Agnieszka Baran

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 21 grudnia 2015 r. w K.

sprawy z powództwa C. U.

przeciwko I. M.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Kielcach

z dnia 9 czerwca 2015 r., sygn. VIII C 712/13

oddala apelację i zasądza od C. U. na rzecz I. M. kwotę 1.200 (jeden tysiąc dwieście) złotych tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt II Ca 1313/15

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 20 marca 2014 r., sygn. akt VIII C 712/13, Sąd Rejonowy w Kielcach zasądził od I. M. na rzecz C. U. kwotę 15.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 30 kwietnia 2013 r. do dnia zapłaty, nakazał ściągnąć od I. M. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Kielcach kwotę 750 zł tytułem kosztów sadowych i nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

Wyrokiem z dnia 9 czerwca 2015 r. Sąd ten uchylił wskazany wyrok zaoczny w całości i oddalił w całości powództwo oraz zasądził od C. U. na rzecz I. M. kwotę 2.792 zł tytułem kosztów procesu.

Sąd Rejonowy uznał za bezsporne, że I. M. i C. U. w latach 2007-2009 żyli w nieformalnym związku. Pozwana była właścicielką nieruchomości położonej w Ć., zabudowanej nowym domem mieszkalnym. Od 2006 r. powód zamieszkiwał razem z nią w tym domu, wspólnie prowadzili oni gospodarstwo domowe. Oboje pracowali i mieli własne dochody. Koszty utrzymania domu ponosiła I. M., a żywność kupował C. U.. Wykonywał on sam prace modernizacyjne i wykończeniowe w domu I. M., takie jak właz na strych i montaż listew. Wspólnie strony wykonywały prace porządkowe: koszenie trawy, sadzenie krzewów, kwiatów, czyszczenie komina. Wykonali także ogrodzenie z siatki i założyli karnisze. C. U. pomagał I. M. w wykonywaniu tych prac, gdyż mieszkał razem z nią. Nie oczekiwał za to wynagrodzenia, nie umawiał się, że pozwana za tę pomoc zapłaci. I. M. rewanżowała się, pomagając w pracach porządkowych na nieruchomości powoda. W sierpniu 2009 r. I. M. oznajmiła C. U., że nie chce go więcej widzieć, opróżniła dom z jego rzeczy. Wcześniej para kłóciła się. Pozwana nie chciała kontynuować wspólnego mieszkania i znajomości.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy uznał powództwo za bezzasadne. Powód sam przyznał, że nie łączyła go z pozwaną żadna umowa, prowadzili jedynie wspólne gospodarstwo domowe. Nie nastąpiło bezpodstawne wzbogacenie I. M., gdyż nie można żądać zwrotu świadczenia, jeśli spełniający je wiedział, że nie był do tego zobowiązany. Pozwana pokrywała koszty zakupu materiałów do prac na jej nieruchomości, a ponadto zaspokajała potrzeby mieszkaniowe powoda. Strony dzieliły się obowiązkami domowymi tak, jak w małżeństwie, naturalne jest zatem, że powód wykonywał prace zwykle przypadające mężczyznom. Robił to dobrowolnie, nie oczekując zapłaty.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 i art. 348 k.p.c.

Apelację od tego orzeczenia wywiódł powód, zaskarżając je w całości i zarzucając błędną, wykraczającą poza granice swobodnego uznania sędziowskiego ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego i bezzasadne, sprzeczne z zasadami logiki i doświadczenia życiowego, uznanie wykonanych przez powoda prac i usług jako świadczonych bezumownie na rzecz tworzonego z pozwaną gospodarstwa domowego.

Wskazując na to, skarżący wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie w całości jego powództwa.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie i zasądzenie od powoda kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja jest bezzasadna.

Wbrew twierdzeniom apelacji, w postepowaniu sądowym powód zeznał (k.114), że kiedy wykonywał prace na nieruchomości pozwanej, to nie umawiał się na wysokość wynagrodzenia, bo miał mieszkać razem z I. M.. Domaga się zaś od niej zapłaty, bo go potraktowała bardzo źle, wygoniła. C. U. nie zgłosił żadnych innych wniosków dowodowych.

Nie zostało wykazane w toku procesu, by istniała jakakolwiek umowa łącząca strony, w szczególności umowa o dzieło. Bezpodstawne jest zatem domaganie się przez powoda dochodzonej w sprawie kwoty w oparciu o umowę o dzieło.

Nie doszło również do żadnego przysporzenia dla pozwanej, które uzasadniałoby jej odpowiedzialność z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Obowiązek udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wynika z treści art. 6 k.c., który stanowi, że ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W procesie cywilnym strony mają obowiązek dowodzenia tych wszystkich okoliczności, które stosownie do treści art. 227 k.p.c. mogą być przedmiotem dowodu. W sprawach o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia dotyczy to przede wszystkim samej zasady odpowiedzialności, jak i wysokości roszczenia.

Nie ulega wątpliwości, że powód pomagał pozwanej w różnych pracach na jej nieruchomości. Nie wykazał on jednak, że doprowadziło to do bezpodstawnego wzbogacenia pozwanej jego kosztem. C. U. podał, że wykonywał prace porządkowe i wykończeniowe na nieruchomości pozwanej samodzielnie (właz na strych i montaż listew), resztę zaś prac strony wykonywały wspólnie. Z kolei pozwana wykonywała prace porządkowe także na nieruchomości powoda. Ponadto gotowała posiłki C. U., ten zaś zamieszkiwał w jej domu nieodpłatnie, bez ponoszenia nawet kosztów mediów. Wszystko to odbywało się w ramach prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego. Słusznie zatem przyjął Sąd Rejonowy, że pozwana nie uzyskała żadnej korzyści majątkowej kosztem powoda, a pracy wykonywanej na rzecz wspólnego gospodarstwa domowego nie można traktować jako nienależnego świadczenia.

Prawidłowo obciążono powoda kosztami procesu za pierwszą instancję, w szczególności w zakresie kosztów sprzeciwu od wyroku zaocznego, bowiem niestawiennictwo pozwanej na rozprawie, na której wydano ten wyrok, było przez nią niezawinione. Nie została ona zawiadomiona o terminie rozprawy, bowiem przesyłkę zawierającą to zawiadomienie przesłano na adres, pod którym nie zamieszkiwała. W takiej sytuacji koszty procesu podlegają w całości rozliczeniu stosownie do wyniku postępowania. Skoro powód przegrał sprawę, to zgodnie z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. powinien zwrócić pozwanej poniesione przez nią koszty, szczegółowo wymienione w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia (k.120v.).

Mając to na uwadze, oddalono apelację na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach postępowania apelacyjnego, na które składa się wynagrodzenie pełnomocnika pozwanej będącego adwokatem w kwocie 1.200 zł, orzeczono zgodnie z art. 98 § 1 i 3 oraz art. 108 § 1 zdanie pierwsze k.p.c., przy uwzględnieniu wysokości stawki wynikającej z § 13 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r., poz. 461 z późn. zm.).

SSO Sławomir Buras SSO Cezary Klepacz SSO Rafał Adamczyk