Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V .2 Ka 595/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział V Karny Sekcja Odwoławcza

w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Klekocki

Sędziowie: SSO Lucyna Pradelska-Staniczek (spr.)

SSO Katarzyna Gozdawa-Grajewska

Protokolant: Justyna Napiórkowska

w obecności Wandy Ostrowskiej Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 11 stycznia 2016 r.

sprawy:

M. M. /M./

s. K. i A.

ur. (...) w R.

oskarżonego o przestępstwo z art. 223 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk, art. 224 § 2 kk i art.226 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk przy zast. art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku

z dnia 13 sierpnia 2015r. sygn. akt IX K 763/14

I.zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 1 w ten sposób, że z podstawy wymiaru kary eliminuje art. 4 §1 kk;

II.w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

III. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata L. M. kwotę

840 (osiemset czterdzieści) złotych oraz 23% podatku VAT w kwocie 193,20 złotych

(sto dziewięćdziesiąt trzy złote dwadzieścia groszy), łącznie kwotę 1033,20 złotych (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote dwadzieścia groszy) tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

IV.zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów za postępowanie odwoławcze obciążając nimi Skarb Państwa.

SSO Sławomir Klekocki

SSO Lucyna Pradelska-Staniczek (spr.) SSO Katarzyna Gozdawa-Grajewska

Sygn. akt V. 2 Ka 595/15

UZASADNIENIE

M. M. został oskarżony o to, że w dniu 10 maja 2014 roku w R. dopuścił się czynnej napaści na funkcjonariusza Policji sierż. szt. J. S. poprzez grożenie użyciem noża kuchennego oraz rzucenie nożem w jego kierunku, podczas pełnienia przez funkcjonariusza Policji obowiązków służbowych związanych z interwencją w jego miejscu zamieszkania i zatrzymaniem go, przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat od odbycia kary 6 lat pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 197 § 1 k.k. i art. 197 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k., orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 15 marca 2007 roku w sprawie o sygn. III K 914/06, którą odbywał w okresie od 19 marca 2008 roku do 8 września 2012 roku z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary okresu tymczasowego aresztowania do dnia 14 kwietnia 2006 roku do 15 października 2007 roku, tj. o czyn. z art. 223 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

Nadto został oskarżony o to, że w dniu 10 maja 2014 roku w R. stosował przemoc i groźby bezprawne w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji sierż. szt. J. S. oraz sierż. M. S. do zaniechania podjętej przez nich prawnej czynności służbowej w postaci jego zatrzymania spowodowanego interwencją w miejscu zamieszkania, a ponadto wielokrotnie znieważał ww. funkcjonariuszy policji podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych przy czym czynu tego dopuścił się w ciągu pięciu lat od odbycia kary 6 lat pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 197 § 1 k.k. i art. 197 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k., orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 15 marca 2007 roku w sprawie o sygn. III K 914/06, którą odbywał w okresie od 19 marca 2008 roku do 8 września 2012 roku z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary okresu tymczasowego aresztowania do dnia 14 kwietnia 2006 roku do 15 października 2007 roku, tj. o czyn. z art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k.

Wyrokiem z dnia 13 sierpnia 2015 roku Sąd Rejonowy w Rybniku, w sprawie o sygn. IX K 763/14 uznał oskarżonego M. M. za winnego tego, że w dniu 10 maja 2014 roku w R. stosował groźby bezprawne zabicia w celu zmuszenia funkcjonariuszy Policji sierż. szt. J. S. oraz sierż. M. S. do zaniechania podjętej przez nich prawnej czynności służbowej w postaci jego zatrzymania spowodowanego interwencją w miejscu zamieszkania oraz dopuścił się czynnej napaści na funkcjonariusza policji J. S. poprzez rzucenie nożem w jego kierunku podczas pełnienia przez tego funkcjonariusza obowiązków służbowych związanych z jego zatrzymaniem, a ponadto znieważał ww. funkcjonariuszy Policji podczas i w związku z pełnieniem przez nich obowiązków służbowych, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa w ciągu pięciu lat od odbycia kary 6 lat pozbawienia wolności za umyślne przestępstwo podobne z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 197 § 1 k.k. i art. 197 § 2 k.k. w zw. z art. 157 § 2 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. orzeczonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 15 marca 2007 roku w sprawie o sygn. III K 914/06, którą odbywał w okresie od 19 marca 2008 roku do 8 września 2012 roku z zaliczeniem na poczet orzeczonej kary okresu tymczasowego aresztowania od dnia 14 kwietnia 2006 roku do dnia 15 października 2007 roku, tj. za winnego przestępstwa z art. 223 § 1 k.k. art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k. i za to na mocy art. 223 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k. wymierzył mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Na mocy art. 63 § 1 k.k. zaliczył na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności okres zatrzymania w sprawie do dnia 10 maja 2014 roku do dnia 12 maja 2014 roku.

Oskarżony został obciążony kosztami postępowania, w tym opłatą w kwocie 300 złotych oraz wydatkami w kwocie 410 złotych.

Apelację od powyższego wyroku wniósł oskarżony, który zaskarżył wyrok w całości. Podniósł, iż w jego ocenie proces prowadzony był stronniczo, główny świadek nie stawiał się na rozprawy. Wskazał także, że na jego utrzymaniu pozostaje konkubina oraz 20 miesięczne dziecko, jest jedynym żywicielem rodziny. Popełnił duży błąd, za który bardzo żałuje, podniósł także: „nie wiem czy istnieje inna kara, za moją głupotę ma płacić moja rodzina”. Wniósł o danie mu „ostatniej małej szansy”.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

zarzuty podniesione w apelacji okazały się bezzasadne, niemniej jednak w wyniku rozpoznania sprawy koniecznym okazała się korekta wyroku poprzez wyeliminowanie z podstawy wymiaru kary orzeczonej w punkcie 1 art. 4 § 1 k.k.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż Sąd I instancji w sposób prawidłowy ocenił zebrany w sprawie materiał dowodowy, dokonał rzeczowej analizy dostrzeżonych w nim sprzeczności, a jej wyniki w sposób wyczerpujący zaprezentował w uzasadnieniu wyroku, czyniąc przedmiotem rozważań wszystkie okoliczności ujawnione w toku rozprawy głównej zarówno przemawiające na korzyść, jak i na niekorzyść oskarżonego.

Apelacja wywiedziona przez oskarżonego jest w swej treści dość lakoniczna i nie zawiera konkretnych argumentów na poparcie lansowanej przez oskarżonego tezy o „stronniczości procesu” a nadto można się domyślać, iż zarzut rażącej niewspółmierności kary został podniesiony z tzw. „ostrożności procesowej. Wskazać jednakże należy, iż apelacja jest środkiem odwoławczym, który w przypadku sporządzenia jej przez samego oskarżonego, daje najszersze funkcje gwarancyjne dla oskarżonego, albowiem prowadzi do pełnej merytorycznej kontroli wyroku - art. 427 § 1 i § 2 k.p.k. w zw. z art. 433 § 1 k.p.k. ( vide: postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2013 roku , sygn. II KK 298/13). Przeprowadzona, na skutek wywiedzenia przez oskarżonego środka odwoławczego, kontrola nie wykazała, aby Sąd Rejonowy dopuścił się naruszenia przepisów prawa procesowego, bądź też błędu w ustaleniach faktycznych mających wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Przedstawiona ocena dowodów jest zgodna ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, uwzględnia zasady prawidłowego rozumowania pozostaje więc pod ochroną art. 7 k.p.k. Sąd I instancji w sposób prawidłowy i wyczerpujący rozważył wszystkie okoliczności sprawy i dowody ujawnione w toku rozprawy, dokonując następnie na ich podstawie właściwych ustaleń faktycznych. Postępowanie zostało przeprowadzone odpowiednio dokładnie i starannie. Ocena materiału dowodowego, dokonana przez Sąd Rejonowy nie wykazuje błędów logicznych i nie wykracza poza ramy swobodnej oceny dowodów.

Odnosząc się wprost do treści środka odwoławczego wskazać należy, iż jak wynika z akt sprawy świadek J. S. nie stawił się na rozprawę wyznaczoną na dzień 23 marca 2015 roku, gdyż przebywał na zwolnieniu lekarskim, z tych samych przyczyn nie stawił się na rozprawę wyznaczoną na dzień 17 czerwca 2015 roku. Zupełnie zatem chybionym jest odwoływanie się przez oskarżonego na fakt niestawiennictwa, jak to określił „głównego świadka” na rozprawy, tym bardziej, że świadek ostatecznie stawił się na rozprawę i złożył zeznania. Jak to już wyżej wskazano skarżący nie przytoczył żadnych argumentów na poparcie tezy o rzekomej „stronniczości procesu” a Sądowi odwoławczemu trudno dociec na czym owa stronniczość miałaby polegać.

W sposób jak najbardziej uprawniony Sąd meriti czyniąc ustalenia faktyczne oparł się na zeznaniach świadków – interweniujących funkcjonariuszy policji a to J. S. i M. S. oraz korespondujących z nimi zeznaniach świadków A. K., M. K. oraz J. K.. Z zeznań ostatniego z przywołanych świadków wynika, iż słyszała jak oskarżony w trakcie interwencji krzyczał do funkcjonariuszy policji, używając przy tym wulgarnych epitetów. Zeznania świadków słusznie uznane zostały za wiarygodne, są bowiem spójne, stanowcze i precyzyjne, korelują ze sobą jak i ze zgromadzoną w sprawie dokumentacją.

Sąd odwoławczy w pełni podziela rozważania sądu meriti co do przyjętej kwalifikacji prawnej czynu. Zachowanie oskarżonego należało bowiem kwalifikować jako jedno przestępstwo z art. 223 § 1 k.k., art. 224 § 2 k.k. i art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. przy zastosowaniu art. 11 § 2 k.k., a nie dwa odrębne przestępstwa jak to zarzucono w akcie oskarżenia. Pomiędzy przywołanymi przepisami zachodzi zbieg realny, znamiona przestępstw krzyżują się, tak więc całą zawartość kryminalną zachowania oskarżonego wyczerpuje czyn kwalifikowany w sposób wskazany w skarżonym orzeczeniu.

Odnosząc się natomiast do wymierzonej oskarżonemu kary 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności w żadnej mierze nie sposób uznać jej za rażąco niewspółmiernie surową, a tylko wymierzenie takiej kary uzasadniałoby ingerencję sądu odwoławczego. Dlatego i w tej części brak jest podstaw do zmiany zaskarżonego wyroku. Słusznie Sąd Rejonowy wskazał, iż jedynie kara pozbawienia wolności bezwzględnie wykonywana spełni swoje cele zarówno w zakresie prewencji generalnej, jak i indywidualnej. Wymierzona kara jest karą odpowiednią i sprawiedliwą. Oskarżony był wcześniej wielokrotnie karany, czynu dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa. Dotychczasowa postawa, w tym także jego sposób życia wskazują, iż jest on sprawcą o lekceważącym stosunku do obowiązującego porządku prawnego. Słusznie Sąd Rejonowy uznał, iż jedynie kara w wymiarze bezwzględnym spełni swe cele i będzie realnie dolegliwa dla oskarżonego. Powoływanie się przez oskarżonego na fakt, iż na jego utrzymaniu pozostaje konkubina i małe dziecko nie może odnieść zamierzonego skutku i doprowadzić do zmiany wyroku poprzez złagodzenie kary, czy też wymierzenie jej z dobrodziejstwem warunkowego zawieszenia jej wykonania. W świetle dotychczasowej postawy oskarżonego, wielokrotnego wkraczania na drogę przestępstwa, nie sposób skutecznie założyć, by zachodziły przesłanki z art. 69 § 1 k.k.

Jak to już wyżej wskazano koniecznym okazała się korekta wyroku i wyeliminowanie z podstawy wymiaru kary wymierzonej wobec oskarżonego art. 4 § 1 k.k. W realiach niniejszej sprawy przywołanie przywołanego przepisu jest bowiem zbędne. Oskarżonemu wymierzono karę w wymiarze bezwzględnym, nie stosowano zatem instytucji z art. 69 k.k., która niewątpliwie w aktualnie obowiązującym porządku prawnym jest uregulowana mniej korzystnie aniżeli na dzień popełnienia przestępstwa. Gdy z kolei porównać ustawowe zagrożenie poszczególnych czynów składających się na czyn ciągły to nie uległo ono zmianie i zarówno na dzień popełnienia przestępstwa jak i na dzień orzekania było tożsame. Stąd też mając na względzie datę czynu, datę wydania wyroku i wskazane rozważania należało dokonać zmiany orzeczenia we wskazanym zakresie.

Mając na względzie wszystkie przedstawione okoliczności Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku, zwalniając oskarżonego na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. od obowiązku ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego ze względu na jego obecną sytuację materialną i osobistą. Na rzecz obrońcy z urzędu zasądzono należne wynagrodzenie za postępowanie odwoławcze.