Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 23 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy / Okręgowy w R. Wydział V

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR Sonia Lasota-Zawisza

Sędziowie

Ławnicy: T. G.

A. K.

Protokolant: Tomasz Kałuża-Herok

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 23 listopada 2015 roku w Rybniku

sprawy z powództwa D. S. (1)

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ż.

o odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanej kwotę 60,00 zł (sześćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

3.  przyznaje świadkowi K. W. ze Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Rybniku) kwotę 50,00 zł (pięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów przejazdu.

Sygn. akt V P 447/13

UZASADNIENIE

Powód D. S. (1) w pozwie przeciwko pozwanej (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ż. wniósł o zasądzenie kwoty 7836 zł wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia zwłoki tytułem odszkodowania za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy o pracę oraz o zasądzenie zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu powód wskazał, iż był zatrudniony u pozwanej na stanowisku operatora linii produkcyjnej – operatora wózka widłowego. Oświadczeniem z dnia 11 października 2013 roku pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę z powodu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. Pozwana zarzuciła powodowi nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy w dniu 8 października 2013 roku od godz. 8.00. W ocenie powoda podana przyczyna jest nierzeczywista, bowiem tego dnia powód stawił się do pracy u pozwanej, która jednakże nie przydzieliła mu żadnych obowiązków. (vide k.2-5)

W odpowiedzi na pozew pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ż. wniosła o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

Uzasadniając odpowiedź pozwana przyznała okoliczności zatrudnienia powoda oraz rozwiązania umowy o pracę. Jednocześnie podniosła, iż w dniu 8 października 2013 roku powód stawił się do pracy i od godz. 6.00 podjął się wykonywania obowiązków. Po stwierdzeniu, iż nie wykorzystuje przydzielonej odzieży roboczej i środków ochrony indywidualnej (kamizelki odblaskowej), przełożony pozwanego nakazał mu założenie wydanej odzieży roboczej oraz kamizelki odblaskowej. Powód odmówił wykonania polecenia i samowolnie opuścił teren zakładu pracy. Pozwana wezwała powoda do usprawiedliwienia nieobecności w pracy, co jednakże okazało się bezskuteczne. Jednocześnie, pozwana zaznaczyła, iż nie zwolniła powoda z obowiązku świadczenia pracy, a nieprzydzielenie obowiązków od godz. 8.00 spowodowane było niewykonaniem przez powoda polecenia założenia odzieży roboczej i kamizelki odblaskowej. (vide k.16-18)

Sąd ustalił, co następuje:

Dnia 10 czerwca 2013 roku pozwana (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w Ż. zawarła z powodem D. S. (1) umowę o pracę na okres próbny do dnia 9 września 2013 roku, na mocy której powód został zatrudniony u pozwanej na stanowisku operatora linii produkcyjnej w wymiarze pełnego etatu. Z dniem 10 września 2013 roku powód został zatrudniony u pozwanej na czas określony do dnia 30 września 2018 roku za wynagrodzeniem w wysokości 14,50 zł brutto/godz.

Dowód: umowy o pracę z dnia 10 czerwca oraz 10 września 2013 roku – akta osobowe powoda k.B1, B13

Średnie miesięczne wynagrodzenie powoda u pozwanej obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 2473,51 zł brutto.

Dowód: zaświadczenie pozwanej k.30

Pismem z dnia 23 października 2013 roku, otrzymanym przez powoda w dniu 29 października 2013 roku, pozwana rozwiązała z powodem umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia wskazując jako przyczynę rozwiązania umowy ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych przez powoda, tj. nieusprawiedliwiona nieobecność w pracy w dniu 8 października 2013 roku od godz. 8.00. Jednocześnie, pozwana pouczyła powoda o prawie wniesienia odwołania do sądu pracy.

Dowód: rozwiązanie umowy o pracę wraz z potwierdzeniem odbioru – akta osobowe powoda k.C1

Zgodnie z § 6 ust. 2 Regulaminu pracy obowiązującego u pozwanej pracownik obowiązany jest w szczególności do: przestrzegania czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy, w tym przestrzegania zakazu oddalania się z miejsca pracy bez zezwolenia przełożonego (pkt 1); przestrzegania Regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku (pkt 2); wykonywania pracy w sposób zgodny z zasadami bhp, przepisami przeciwpożarowymi oraz stosowania się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych (pkt 5); używania zgodnie z przeznaczeniem przydzielonych środków ochrony indywidualnej i odzieży ochronnej, a także odzieży i obuwia roboczego (pkt 15). Pozwana ustaliła, iż naruszenie powyższych obowiązków stanowi ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków pracowniczych (ust. 3).

Nadto, § 32 Regulaminu pracy stanowi, iż przyczynami usprawiedliwiającymi nieobecność pracownika w pracy są zdarzenia i okoliczności określone przepisami prawa pracy, które uniemożliwiają stawienie się pracownika do pracy i jej świadczenia, a także inne przypadku uniemożliwiające wykonywanie pracy wskazane przez pracownika i uznane za usprawiedliwione przez pracodawcę (ust. 1). Pracownik jest obowiązany niezwłocznie zawiadomić pracodawcę o przyczynie nieobecności, jednakże nie później niż w drugim dniu nieobecności (ust. 3 oraz 6).

Dowód: Regulamin pracy wraz z załącznikami k.48-78

W dniu 3 czerwca 2013 roku powód złożył pozwanej oświadczenie o zapoznaniu się m.in. z treścią obowiązującego u niej Regulaminu pracy oraz przepisami i zasadami bhp, a także zobowiązał się do ich przestrzegania.

Dowód: oświadczenie powoda z dnia 3 czerwca 2013 roku k.B8

Pozwana wyposaża swoich pracowników w odzież roboczą koloru pomarańczowego z odblaskowymi paskami, a także środki ochrony indywidualnej, które obejmowały m.in.: buty, ogrodniczki, bluzę, kask, ochronniki słuchu, oczu, kamizelkę odblaskową. Praca we własnej odzieży stanowiła wyjątek i miała miejsce jedynie w pierwszych dniach pracy do czasu złożenia odpowiedniego zamówienia na odzież roboczą. Jednakże, nawet wtedy pozwana bezwzględnie wymagała od swoich pracowników stosowania kasków oraz kamizelek, które wydawała od samego początku zatrudnienia. Pozwana wydała powodowi komplet odzieży roboczej oraz środków ochrony indywidualnej.

Dowód: zeznania świadka D. S. (2) k.110 verte-111; zeznania świadka M. Z. k.111-111 verte; zeznania świadka K. W. k.111 verte-112; zeznania świadka Z. G. k.134 verte-135; przesłuchanie stron – powoda k.135-135 verte

Zgodnie z harmonogramem pracy, w dniu 8 października 2013 roku powód rozpoczął pracę o godz. 6.00, zmiana powoda miała trwać do godz. 14.00. Ok. godz. 8.00 przełożony powoda K. W. zauważył, iż powód nie używa odzieży ochronnej oraz środków ochrony indywidualnej i świadczy pracę w drelichowych spodniach i koszulce z krótkim rękawem. Przełożony zwrócił powodowi uwagę na niewłaściwy ubiór i nakazał stosowanie środków ochrony indywidualnej poprzez założenie kamizelki odblaskowej oraz założenie odzieży roboczej, jednakże powód odmówił wykonania polecenia i opuścił zakład pracy. Jednocześnie, przełożony nie nakazywał powodowi opuszczenia zakładu pracy, nie informował powoda, że jest zwolniony, a powód nie zgłaszał nigdy jakichkolwiek nieprawidłowości w zakresie wydanej odzieży roboczej.

Dowód: harmonogram pracy k.46-47; notatka służbowa z dnia 8 października 2013 roku – akta osobowe powoda k.B15; zeznania świadka K. W. k.111 verte-112, 161-161 verte; przesłuchanie stron – powoda k.135-135 verte

Pismem z dnia 9 października 2013 roku pozwana wezwała powoda do usprawiedliwienia nieobecności w pracy w dniu 8 października 2013 roku od godz. 8.00, jednakże pozwany nie odpowiedział na wezwanie.

Dowód: pismo pozwanej z dnia 9 października 2013 roku wraz z potwierdzeniem odbioru – akta osobowe powoda k.B16 oraz akta sądowe k.7; przesłuchanie stron – powoda k.135-135 verte

Powyższy tan faktyczny został ustalony na podstawie zgromadzonych i powołanych wyżej dowodów z dokumentów oraz co do zasady w oparciu o dowód z zeznań świadków i przesłuchania stron ograniczonego do przesłuchania powoda, które wraz z dowodami z dokumentów wzajemnie się uzupełniają tworząc wyrazisty obraz całości sprawy.

Jednocześnie, Sąd wskazuje, iż nie dał wiary świadkowi M. Z. w zakresie, w jakim twierdził, iż powód został w dniu 8 października 2013 roku zwolniony z obowiązku świadczenia pracy przez swojego przełożonego, bowiem świadek nie był świadkiem zdarzenia, nie pracował w tym czasie już u pozwanej, a powyższe informacje zostały mu przekazane jedynie przez powoda. Nadto, Sąd nie podzielił relacji świadka P. S. (vide k.134 verte), który nie pamiętał okoliczności powyższego zdarzenia oraz twierdził, iż pozwana w ogóle nie wydała powodowi odzieży roboczej. Świadek, jako brat powoda jest bowiem zainteresowany w korzystnym dla niego rozstrzygnięciu sprawy. Niezależnie od tego należy wskazać, iż P. S. nie słyszał całej rozmowy powoda z kierownikiem, a w szczególności nie wskazał, aby powodowi przekazano informację o zwolnieniu z pracy lub nakazano opuszczenie zakładu.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda w części, w której podnosił, iż nie używał przydzielonej odzieży roboczej z uwagi na zły rozmiar, a także, iż zwracał na tę okoliczność uwagę swojego przełożonego, jak również iż w dniu 8 października 2013 roku stosował kamizelkę odblaskową oraz kask, a także, iż tego dnia zakład pracy nakazał mu opuścić jego przełożony. Twierdzeń tych nie potwierdziły inne dowody przeprowadzone w sprawie, a Sąd podzielił w tym zakresie relację świadka K. W., który nie jest osobiście zainteresowany w wyniku sprawy.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do kwestii zasadności rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia. Powód kwestionował przyczynę rozwiązania podając, iż w dniu 8 października 2013 roku opuścił zakład pracy na polecenie przełożonego.

Jak stanowi przepis art. 56 § 1 k.p. pracownikowi, z którym rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie, przysługuje roszczenie o przywrócenie do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowanie. O przywróceniu do pracy lub odszkodowaniu orzeka sąd pracy. Z mocy art. 58 k.p. odszkodowanie, o którym mowa w art. 56, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. Jeżeli rozwiązano umowę o pracę, zawartą na czas określony albo na czas wykonania określonej pracy, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za 3 miesiące.

Wadliwość rozwiązania przez pracodawcę umowy o pracę bez wypowiedzenia zachodzi zarówno wówczas, gdy zostało dokonane z naruszeniem wymagań przewidzianych przepisami prawa pracy, jak i wówczas, gdy rozwiązanie było nieuzasadnione. Z naruszeniem przepisów mamy do czynienia w szczególności w przypadku: niezachowania formy pisemnej, pominięcia w rozwiązaniu uzasadnienia tego oświadczenia, niezachowania trybu postępowania przeznaczonego na konsultację z właściwymi podmiotami zamiaru rozwiązania umowy, przekroczenia terminu do złożenia tego oświadczenia, a także niepoinformowania pracownika w sposób prawidłowy o przysługujących mu środkach odwoławczych.

Zgodnie z art. 52 § 1 pkt 1 k.p. pracodawca może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika w razie ciężkiego naruszenia przez pracownika podstawowych obowiązków pracowniczych. Na podstawie § 2 rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika nie może nastąpić po upływie 1 miesiąca od uzyskania przez pracodawcę wiadomości o okoliczności uzasadniającej rozwiązanie umowy. Pracodawca podejmuje decyzję w sprawie rozwiązania umowy po zasięgnięciu opinii reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej, którą zawiadamia o przyczynie uzasadniającej rozwiązanie umowy. W razie zastrzeżeń co do zasadności rozwiązania umowy zakładowa organizacja związkowa wyraża swoją opinię niezwłocznie, nie później jednak niż w ciągu 3 dni (§ 3).

Na podstawie art. 30 § 3 k.p., oświadczenie każdej ze stron o wypowiedzeniu lub rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie. Nadto, na mocy § 4 w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinna być wskazana przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy, a zgodnie z § 5 w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę lub jej rozwiązaniu bez wypowiedzenia powinno być zawarte pouczenie o przysługującym pracownikowi prawie odwołania do sądu pracy.

W pierwszej kolejności wskazać należy, iż pozwana dochowała od strony formalnej trybu rozwiązania z powodem umowy o pracę bez wypowiedzenia określonego przepisami Kodeksu pracy, bowiem zachowała miesięczny termin do złożenia tego oświadczenia, złożyła je na piśmie wskazując przyczynę oraz pouczyła powoda o prawie i sposobie odwołania do sądu pracy. Jednocześnie, między stronami bezsporne było, iż u pozwanej nie działają organizacje związkowe, z którymi musiałaby konsultować zamiar rozwiązania umowy powoda. W niniejszej sprawie rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia spełnia zatem wszystkie kodeksowe wymogi formalne, wobec czego zasadne stało się jego zbadanie pod względem merytorycznym, tj. ustalenie jego zasadności.

Kodeks pracy nie konkretyzuje przyczyn uzasadniających wypowiedzenie umowy o pracę. Zasadność wypowiedzenia podlega kontroli sądu pracy. Pracodawca nie może w trakcie procesu przed sądem wykazać zasadności wypowiedzenia umowy o pracę w oparciu o inną przyczynę, niż wskazaną w wypowiedzeniu umowy o pracę (por. wyr. SN z 19.02.1999r., I PKN 571/98, OSN 2000/7/266 oraz podobnie wyr. SN z 13.10.1999r., I PKN 304/99, OSNP 2001/4/118). Przyczyna wypowiedzenia umowy o pracę musi być konkretna i rzeczywista, przy czym należy podkreślić, iż wystarczające jest ustalenie, że chociaż jedna z kilku wskazanych przyczyn jest prawdziwa.

Przesłanka rozwiązania z pracownikiem stosunku pracy bez wypowiedzenia jest nadzwyczajnym sposobem rozwiązania umowy o pracę. Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych ma charakter klauzuli generalnej, odnośnie której istnieje jednak bogate orzecznictwo Sądu Najwyższego, a do spełnienia tego warunku niezbędny jest znaczny stopień winy pracownika (wina umyślna lub rażące niedbalstwo) – wyr. SN z dnia 21 lipca 1999r., I PKN 169/99, OSNAPiUS 2000, nr 20, poz. 422. Sąd Najwyższy przyjął, że czyn pracownika uznaje się za bezprawny, gdy jest sprzeczny z jego obowiązkami wynikającymi ze stosunku pracy.

Nie ulega wątpliwości, iż do podstawowych obowiązków pracowniczych należą te określone w przepisach prawa, w tym także Kodeksu pracy. Z mocy art. 100 § 2 k.p. pracownik jest obowiązany w szczególności: przestrzegać czasu pracy ustalonego w zakładzie pracy (pkt 1); przestrzegać regulaminu pracy i ustalonego w zakładzie pracy porządku (pkt 2); przestrzegać przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów przeciwpożarowych (pkt 3).

W ugruntowanym orzecznictwie Sądu Najwyższego jako rażące naruszenie obowiązków pracowniczych wskazuje się samowolne opuszczenie zakładu pracy.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy podnieść należy, iż zgodnie z obowiązującym u pozwanej Regulaminem pracy, do stosowania którego zobowiązał się powód, każdy z pracowników obowiązany jest nadto do usprawiedliwienia swojej nieobecności poprzez podanie jej przyczyny najpóźniej w drugim dniu nieobecności.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż w dniu 8 października 2013 roku, ok. godz. 8.00 powód rzeczywiście samowolnie opuścił zakład pracy pozwanej. Przełożony powoda nie nakazał mu takiego zachowania, jak również nie zwolnił go z obowiązku świadczenia pracy. Bez znaczenia pozostaje przy tym podnoszony przez powoda zarzut braku przydzielenia obowiązków oraz brak właściwej odzieży roboczej, których jednakże powód nie wykazał. Przyczyną zwolnienia nie był bowiem brak odzieży roboczej. W ramach umowy o pracę oraz ustalonego czasu pracy, tj. w godz. od 6.00-14.00 powód zobowiązał się pozostawać do dyspozycji pozwanej, nawet w przypadku ewentualnego chwilowego braku zadań, które mógłby realizować. Powód winien oczekiwać w zakładzie pracy na ostateczną decyzję pozwanej, co do dalszego świadczenia pracy w tym dniu.

Pozwana wzywała powoda do wskazania przyczyn opuszczenia zakładu pracy, co jednakże pozostało bez reakcji powoda. Pozwana słusznie zatem przyjęła, iż nieobecność powoda w pracy jest nieobecnością nieusprawiedliwioną. Jednocześnie, zachowanie powoda było niezgodne z ustalonym Regulaminem pracy, a tym samym powód dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych, które stanowi uzasadnioną przyczynę rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Postępowania powoda było zawinione, gdyż oczywistym jest, iż pracownik ma obowiązek stawiania się do pracy i jej świadczenia oraz usprawiedliwiania nieobecności. Tymczasem powód nie usprawiedliwił niestawiennictwa nawet na wezwanie pozwanej z 9 października 2013r.

W konsekwencji, rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia nie narusza przepisów, a powodowi nie przysługuje od pozwanej odszkodowanie za niezgodne z prawem rozwiązanie umowy.

Mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne, na podstawie przywołanych przepisów, Sąd oddalił powództwo, o czym orzeczono w pkt 1 sentencji.

O kosztach zastępstwa procesowego stron orzeczono na mocy art. 98 k.p.c., zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sprawy i na podstawie § 11 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. z 2013, poz. 490 j.t.). Powód przegrał spór z pozwaną, wobec czego winien zwrócić na jej rzecz kwotę 60 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego, o czym orzeczono w pkt 2.

W pkt 3 sentencji, zgodnie z art. 85 u.k.s.c. w zw. z § 3 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167) oraz w zw. z § 2 pkt 1 lit. b Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy ( Dz.U. z 2002 r., Nr 27, poz. 271 ze zm.) Sąd przyznał świadkowi K. W. ze Skarbu Państwa (Sądu Rejonowego w Rybniku) kwotę 50 zł tytułem zwrotu kosztów podróży (= 60 km x 0,8358 zł/km).

Sygn. akt V P 447/13

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć:



pełnomocnikowi powoda.

2.  K.. 14 dni lub z wpływem.

R., dnia 10 grudnia 2015 roku