Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IX U 112/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy___________________ w Gliwicach Wydział IX

Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Maria Konieczna

Protokolant:

Iwona Porwoł

przy udziale ./.

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r. w Rybniku

sprawy z odwołania M. S. ( S. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o emeryturę

na skutek odwołania M. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

z dnia 23 grudnia 2014 r. Znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznaje ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 1 grudnia 2014r.

Sędzia

Sygn. akt IX U 112/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 23.12.2014r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmówił ubezpieczonemu M. S. (S.) prawa do wcześniejszej emerytury wskazując, iż nie spełnia on ustawowych warunków do jej uzyskania, gdyż nie udokumentował na dzień 01.01.1999r. 15 lat pracy wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy oraz 25 lat ogólnego stażu pracy.

Ubezpieczony odwołał się od powyższej decyzji domagając się jej zmiany poprzez przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury po uprzednim zaliczeniu do stażu pracy
w warunkach szczególnych okresu pracy od dnia 10.03.1976r. do dnia 18.03.1979r., od dnia 05.09.1980r. do dnia 24.02.1986r., od dnia 21.04.1986r. do dnia 14.05.1989r. w Przedsiębiorstwie (...) oraz od dnia 01.07.1991r. do dnia 31.12.1998r. w (...) S.A. w C.. W toku procesu ubezpieczony sprecyzował, że domaga się zaliczenia pracy w gospodarstwie rolnym od dnia 13.05.1973r. do 26.10.1973r. oraz od dnia 02.03.1974r. do dnia 29.03.1975r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn
jak w zaskarżonej decyzji, wskazując na brak podstaw do zaliczenia wskazywanych okresów pracy w warunkach szczególnych w Przedsiębiorstwie (...) z powodu rozbieżności w zakresie wykazywanych stanowisk pracy w świadectwie pracy a nazwami stanowisk zawartych w odpowiednim zarządzeniu resortowym oraz pracy w (...) S.A. w C. z powodu błędnej podstawy prawnej zawartej w świadectwie pracy.

Rozpoznając sprawę Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony urodził się w dniu (...)

W dniu 10.12.2014r. złożył wniosek o przyznanie uprawnień do wcześniejszej emerytury z tytułu wykonywania pracy w szczególnych warunkach w rozpoznaniu, którego Oddział ZUS wydał zaskarżoną decyzję opisaną na wstępie.

Oddział ZUS ostatecznie uwzględnił ubezpieczonemu na dzień 01.01.1999r. okres zatrudnienia w wymiarze 24 lata, 7 miesięcy i 21 dni okresów składkowych
i nieskładkowych, w tym 8 miesięcy i 6 dni okresów wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

(dowód: akta rentowe)

Powyższe Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zawartej w aktach organu rentowego jako okoliczności bezsporne, bo jednoznacznie wynikające z tych dowodów i nie kwestionowane przez strony.

Ubezpieczony w okresie od dnia 29.10.1975r. do dnia 14.05.1989r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) .

Ubezpieczony w okresach od dnia 10.03.1976r. do dnia 18.03.1979r., od dnia 05.09.1980r. do dnia 24.02.1986r., od dnia 21.04.1986r. do dnia 14.05.1989r. był kierowcą dźwigu – Z. 130.

Pracę j.w. ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Do wykonywania pracy kierowcy dźwigu konieczne były uprawnienia tj. prawo jazdy kategorii „C”.

Z książeczki prawa jazdy wynika, że ubezpieczony uprawnienie kategorii C uzyskał od dnia 25.01.1977r.

Zakład pracy wystawił ubezpieczonemu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 06.04.1992r., gdzie zostały potwierdzone okresy pracy w warunkach szczególnych od dnia 10.03.1976r. do dnia 18.03.1979r., od dnia 05.09.1980r. do dnia 24.02.1986r., od dnia 21.04.1986r. do dnia 14.05.1989r. ze wskazaniem, że ubezpieczony wykonywał prace kierowcy Z..

W drugim spornym okresie tj. od dnia 01.07.1991r. do dnia 31.12.1998r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) S.A. w C..

Pracował stale i w pełnym wymiarze jako operator żurawia samojezdnego.

Ubezpieczony posiadał uprawnienia potrzebne do wykonywania tej pracy, tj. uprawnienie na dźwigi I kategorii, które uzyskał jeszcze w ramach pracy w Przedsiębiorstwie (...).

Pracując w (...) S.A. w C. ubezpieczony uzyskał wyższą kategorię uprawnień w zakresie obsługi dźwigu.

Zakład pracy wystawił ubezpieczonemu świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 09.02.2015r., gdzie został potwierdzony okres pracy w warunkach szczególnych od dnia 01.07.1991r. do 30.04.2001r.

W okresach od dnia 13.05.1973r. do dnia 26.10.1973r. oraz od dnia 02.03.1974r. do dnia 29.03.1975r. ubezpieczony pracował w gospodarstwie rolnym matki, położonym w C., gminie M., z przerwą związaną z odbyciem zasadniczej służby wojskowej od dnia 27.10.1973r. do dnia 01.03.1974r.

Ubezpieczony w okresie od 13.06.1954r. do dnia 20.06.1984r. był zameldowany w C. w gminie M., w województwie (...).

Oboje rodzice ubezpieczonego E. i L. S. byli rolnikami, mieli troje dzieci: R., B. i M..

Ubezpieczony urodził się, gdy zmarł już jego brat R..

Ubezpieczony uczęszczał do szkoły podstawowej w C..

Gospodarstwo rolne miało powierzchnię 1,55 ha.

Na gospodarstwie tym uprawiano zboże, ziemniaki, buraki. Były 2 konie, 2 krowy, około 40 sztuk świń.

Ubezpieczony na gospodarstwie rolnym pracował wraz z matką. Ojciec ubezpieczonego był chory, starsza siostra B. po ukończeniu szkoły podstawowej wyjechała z domu, nie zajmowała się pracą w gospodarstwie rolnym.

Ubezpieczony w przedmiotowym gospodarstwie wykonywał wszelkie prace polowe, pracował przy sadzeniu ziemniaków, buraków, przy żniwach, pracował przy obrządku zwierząt, wypasał krowy w wymiarze co najmniej 4 godzin dziennie.

Z przedłożonej książeczki wojskowej nr (...) wynika, że wcielenie do jednostki wojskowej nastąpiło w dniu 27 października 1973r., przeniesienie do rezerwy nastąpiło dnia 1 stycznia 1979r., odbycie czynnej służby wojskowej w okresie od dnia 27 października 1973r. do dnia 1 marca 1974r. i odroczenie ze służby od dnia 6 marca 1975r. z wpisem "odroczony żywiciel".

Ubezpieczony wyprowadził się od rodziców w 1975r., co związane było z podjęciem przez niego pracy w PTS (...) R. z dniem 29.10.1975r.

Od dnia 03.09.1984r. ubezpieczony został na stale zameldowany w W..

(dowód: akta organu rentowego, akta osobowe ubezpieczonego, dokumentacja przedłożona przez ubezpieczonego dotycząca spornego zatrudnienia, w tym świadectwa wykonywania pracy warunkach szczególnych /k. 14-16 akt sprawy/ oraz dotycząca pracy w gospodarstwie rolnym /k. 17-20 akt sprawy/ , poświadczenie zameldowania na pobyt stały/k.34 akt sprawy/, zeznania ubezpieczonego M. S. /czas nagrania -00:15:18 - 00:45:04 elektronicznego protokołu z dnia 02.06.2015r/., zeznania świadków D. S. i B. K. /k. 63-64 akt sprawy/)

Zgromadzony materiał dowodowy Sąd uznał za kompletny, przekonywujący, logiczny i spójny, przez co mogący stanowić podstawę rozstrzygnięcia.

Strony nie zgłosiły dalszych wniosków dowodowych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonego zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.184 i 32 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach
z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
( t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 1440 ) w związku
z § 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze ( Dz. U. Nr 8 , poz.43 ze zm. ) pracownik -mężczyzna, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w Wykazie A załącznika do Rozporządzenia, nabywa prawo do emerytury, jeżeli:

1.  ukończył wiek 60 lat,

2.  na dzień 1.01.1999r. osiągnął wymagany okres 25 lat zatrudnienia i udowodnił
co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy,

3.  nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego.

W myśl § 2 ust. 1 rozporządzenia, okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w tym akcie prawnym są okresy, w których praca w szczególnych warunkach jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Spór w rozpoznawanej sprawie sprowadzał się do ustalenia, czy ubezpieczony spełnia warunki prawa do emerytury o jakim mowa w art. 184 pkt.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z FUS ( t.j. Dz.U. z 2013r., poz. 1440 ze zm. ), to jest czy na dzień 01.01.1999r. posiada niezbędny do przyznania prawa do dochodzonego świadczenia 25-letni okres składkowy i nieskładkowy oraz 15 - letni okres pracy w warunkach szczególnych.

W myśl regulacji art. 10 ust. 1 ustawy emerytalnej przy ustalaniu prawa
do emerytury oraz przy obliczaniu jej wysokości uwzględnia się również następujące okresy, traktując je jak okresy składkowe:

1) okresy ubezpieczenia społecznego rolników, za które opłacono przewidziane w odrębnych przepisach składki,

  2) przypadające przed dniem 1 lipca 1977r. okresy prowadzenia gospodarstwa rolnego
po ukończeniu 16 roku życia,

  3) przypadające przed dniem 1 stycznia 1983r. okresy pracy w gospodarstwie rolnym
po ukończeniu 16 roku życia,

  - jeżeli okresy składkowe i nieskładkowe, ustalone na zasadach określonych w art. 5-7, są krótsze od okresu wymaganego do przyznania emerytury, w zakresie niezbędnym do uzupełnienia tego okresu.

  Zgodnie z utrwaloną linią orzeczniczą dla uwzględnienia przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno-rentowych okresów pracy w gospodarstwie rolnym sprzed objęcia rolników obowiązkiem opłacania składki na rolnicze ubezpieczenie społeczne domowników (tj. przed dniem 1 stycznia 1983 r.) wykonywanie czynności rolniczych powinno odbywać się w wymiarze nie niższym niż połowa ustawowego czasu pracy, tj. minimum 4 godziny dziennie (zob. wyroki SN: z dnia 28 lutego 1997 r., II UKN 96/96 (OSNAPiUS 1997, nr 23, poz. 473); z dnia 13 stycznia 1998 r., II UKN 433/97 (OSNAPiUS 1998, nr 22, poz. 668); z dnia 13 listopada 1998 r., II UKN 299/98 (OSNAPiUS 1999, nr 24, poz. 799).

Przeprowadzone postępowanie dowodowe dało podstawy do stwierdzenia, że ubezpieczony na dzień 01.01.1999r. spełnia warunek posiadania łącznego
25-letniego stażu pracy, gdy, zdaniem Sądu, istnieją podstawy do zaliczenia w zakresie brakującym do 25 -letniego ogólnego stażu pracy wnioskowanych okresów pracy w gospodarstwie rolnym przypadającym przynajmniej na okresy, w których ubezpieczony nie wykonywał żadnej innej pracy zawodowej tj. od dnia 13.05.1973r. do dnia 26.10.1973r. oraz od dnia 02.03.1974r. do dnia 29.03.1975r.

Za takim przyjęciem przemawiają wiarygodne w tym zakresie zeznania ubezpieczonego, potwierdzone zeznaniami słuchanych świadków D. S. i B. K., które korelują z dokumentacją dotyczącą zatrudnienia ubezpieczonego, przebiegu służby wojskowej, zwłaszcza w sytuacji przyczyn odroczenia ze służby wojskowej ubezpieczonego jako żywiciela, we wskazywanym okresie pracy w gospodarstwie rolnym.

Zdaniem Sądu przeprowadzone postępowanie dowodowe również pozwala na uznanie, że we wskazywanych okresach, nieuwzględnionych przez organ rentowy ubezpieczony wykonywał pracę w warunkach szczególnych tj. w okresie od dnia 10.03.1976r. do dnia 18.03.1979r., od dnia 05.09.1980r. do dnia 24.02.1986r., od dnia 21.04.1986r. do dnia 14.05.1989r. w Przedsiębiorstwie (...) jako operator Z. oraz w okresie od dnia 01.07.1991r. do dnia 31.12.1998r. w (...) S.A. w C. jako operator-kierowca żurawia samojezdnego -ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze faktycznie prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych, czyli prace w warunkach szczególnych wymienione w wykazie A dziale V poz. 3 załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r.

Za takim przyjęciem przemawia dokumentacja akt ZUS, dokumentacja akt osobowych ubezpieczonego, zeznania słuchanego na tę okoliczność ubezpieczonego, gdy wszystkie te dowody korelują ze sobą co do charakteru wykonywanej przez ubezpieczonego pracy w spornych okresach i wymiaru czasu tej pracy.

Zakłady pracy, zarówno Przedsiębiorstwo (...) oraz (...) S.A. w C. potwierdziły ubezpieczonemu sporne okres pracy w warunkach szczególnym w odpowiednich świadectwach wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

W konsekwencji takiego stanowiska Sąd stwierdził, iż ubezpieczony ostatecznie spełnia wszystkie niezbędne przesłanki prawa do świadczenia
na podstawie z art.184 w związku z art.32 ustawy z dnia 17.12.1998r.
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych
i w związku z § 4 ust.1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub
w szczególnym charakterze
( Dz.U. Nr 8, poz.43 ze zm. ), gdyż ukończył wiek emerytalny 60 lat w dniu (...), nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, udowodnił na dzień 01.01.1999r. okres zatrudnienia w wymiarze 25 lat oraz posiada również na dzień 01.01.1999r. okres pracy w szczególnych warunkach przekraczający 15 lat.

Wobec powyższego Sąd z mocy art.477 14§2 kpc w wyroku zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, iż przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury od dnia 01.12.2014r.tj. od miesiąca złożenia wniosku zgodnie z uregulowaniem art. 129 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. powołanej powyżej.

Sędzia