Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 stycznia 2016 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Grażyna Cichosz

Protokolant st. sekr. sąd. Małgorzata Sobczuk

po rozpoznaniu w dniu 18 stycznia 2016 roku w Lublinie

sprawy T. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania T. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 3 marca 2015 roku znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala T. K. prawo do emerytury od dnia(...) roku.

Sygn. akt VII U 631/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 marca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił T. K. przyznania prawa do emerytury, gdyż wnioskodawca nie udokumentował 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł T. K. domagając się jej zmiany i przyznania prawa do emerytury. Wskazał, że pracował od dnia 17 czerwca 1983 roku do dnia 31 lipca 1989 roku jako aparatowy precypitatu w Fabryce (...).

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania podtrzymując argumentację zawartą w zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

T. k. urodzony (...) w dniu (...) roku złożył wniosek o emeryturę. Nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Przed organem rentowym udowodnił 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych oraz uzupełniających, w tym 13 lat, 10 miesięcy i 28 dni stażu pracy w warunkach szczególnych (okoliczności bezsporne).

W okresie od dnia 7 czerwca 1983 roku do dnia 31 lipca 1989 roku (6 lat, miesiąc i 25 dni) wnioskodawca był zatrudniony w Fabryce (...) pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku agregatowego maceracji (świadectwo pracy – k. 7 akt ZUS kapitałowych).Zajmował się obróbką chemiczną skór i kości. Wkładał skóry i kości do kadzi, wcześniej płucząc je zimną wodą przy pomocy lancy. Następnie zalewał je kwasem siarkowym i azotowym a następnie mieszał. Po 48 godzinach spuszczał kwas, wyjmował skóry i kości, wchodził do kadzi i łopatą wrzucał pozostałości do leja. Następnie mył kadź ręcznie. Wnioskodawca wyrabiał mleczko wapienne z wapna kamiennego. Używane było do produkcji żelatyny do kliszy fotograficznych. Produkował także składnik pasz na precypitacji, gdzie łopatami mieszał wapno z wodą. W zakładzie było 12 kadzi i 3 pracowników, którzy się tym zajmowali. Pracę wykonywał w butach gumowych, spodniach drelichowych, rękawicach bez maski. Otrzymywał do dodatek za pracę w warunkach szczególnych (zeznania wnioskodawcy – k. 20v-21, 26, zeznania S. G. – k. 25, zeznania J. P. (1) – k. 25v).

Powyższy stan faktyczny ustalony został na podstawie powołanych dowodów. Przesłuchany w sprawie J. P. (2) pracował w Fabryce (...) od 1979 roku do 1992 roku jako ślusarz, zaś S. G. od 1972 roku do 1988 roku na stanowisku maceracji i precypitatu. Potwierdzili on fakt pracy wnioskodawcy przy maceracji i wytwórstwie precypitatu. Opisali wykonywane przez wnioskodawcę czynności związane z mieszaniem wapna, zalewaniem skór i kości kwasem siarkowym i azotowym. Zeznawali logicznie, spontanicznie i szczerze. Niektórych szczegółów nie byli w stanie sobie przypomnieć jednak jest to zrozumiałe z uwagi na znaczny upływ czasu. Treść tych zeznań w powiązaniu z twierdzeniami wnioskodawcy jednoznacznie potwierdziła wykonywanie przez wnioskodawcę pracy aparatowego precypitatu.

Należy zaznaczyć, że Sąd nie jest związany żadnymi ograniczeniami w postępowaniu dowodowym w sprawach ubezpieczeń społecznych, które obowiązują w postępowaniu przed organem rentowym. Zasadniczym celem tego postępowania jest rozstrzygnięcie sprawy po dostatecznym, wszechstronnym wyjaśnieniu jej okoliczności spornych. Przepis art. 473 k.p.c. wprost stanowi, że w postępowaniu przed sądem w sprawach z zakresu prawa pracy i ubezpieczeń społecznych nie stosuje się przepisów ograniczających dopuszczalność dowodu ze świadków i przesłuchania stron. Powyższe oznacza, że każdy fakt może być dowodzony wszelkimi środkami, które Sąd uzna za pożądane, a ich dopuszczenie za celowe. Z kolei ustalenie przez Sąd w toku postępowania odwoławczego, że dana praca była wykonywana w szczególnych warunkach jest wystarczającą podstawą do uznania wykonywanej pracy za pracę tego rodzaju (por. m.in. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 lipca 1997 roku, II UKN 186/97, OSNP z 1998 roku, Nr 11, poz. 342; z dnia 21 września 1984 roku, III UZP 48/84, LEX nr 14630; z dnia 10 marca 1984 roku III UZP 6/84, LEX nr 14625).

W ocenie Sądu Okręgowego zgromadzony materiał dowodowy pozwala na jednoznaczne przyjęcie, że wnioskodawca pracował jako aparatowy precypitatu od dnia 7 czerwca 1983 roku do dnia 31 lipca 1989 roku (6 lat, miesiąc i 25 dni).

Są to prace wymienione w Wykazie A, Dziale X poz. 9: prace wykonywane bezpośrednio przy utylizacji surowców zwierzęcych rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.), co odpowiada poz.9 pkt.3, Dział X Zarządzenia Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z dnia 31 marca 1988.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku
o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.), mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Od 1 stycznia 2013 roku nie jest wymagane rozwiązanie stosunku pracy przez ubezpieczonego będącego pracownikiem.

Według art. 32. ust. 2 za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Ustęp 4 stanowi natomiast, że wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z § 2 ust. 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis art. 1 § 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury wnioskodawca musiał spełnić łącznie następujące warunki:

1)  osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2)  nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego;

3)  na dzień 1 stycznia 1999 roku udowodnić:

)a  co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

)b  staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

W ocenie Sądu Okręgowego wszystkie te przesłanki zostały przez wnioskodawcę spełnione. W niniejszym postępowaniu wnioskodawca udowodnił nowy okres stażu pracy w warunkach szczególnych w wymiarze 6 lat, miesiąca i 25 dni, co w powiązaniu z okresem bezspornym 13 lat, 10 miesięcy i 28 dni, prowadzi do stwierdzenia, że spełnia on przesłankę 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych. Należało zatem ustalić T. K. prawo do emerytury od dnia (...) roku, od dnia złożenia wniosku o emeryturę.

Ubocznie należy wskazać, iż świadek S. G. pracujący na takim samym stanowisku, co wnioskodawca wyrokiem Sądu Okręgowego otrzymał prawo do wcześniejszej emerytury i organ rentowy nie wnosił apelacji od orzeczenia.

W tym stanie rzeczy, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w wyroku.