Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 grudnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie :

Przewodniczący SSO Marzena Głuchowska

Protokolant Barbara Wypych

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r. w Kaliszu

odwołania R. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 22 lipca 2015 r. Nr (...)

w sprawie R. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o emeryturę

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.z dnia 22 lipca 2015 r. znak (...)w ten sposób, że przyznaje odwołującemu R. K.emeryturę poczynając od dnia (...),

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Odział w O. na rzecz R. K. kwotę 120,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

W dniu 13.04.2015 r. do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. został złożony wniosek o przyznanie prawa do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach dla R. K..

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.decyzją z dnia 22.07.2015 r. w sprawie (...) odmówił R. K.prawa do emerytury. Zdaniem ZUS w O.odwołujący nie spełnia przesłanek wskazanych w art. 184 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. 2004 r, nr 39, poz 353 ze zm.) tj. nie wykazał 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach.

Od powyższej decyzji w dniu 25.08.2015 r. wniósł odwołanie R. K., w którym podniósł, iż wykonywana przez niego praca w okresie 15.01.1977 r. do 31.12.1977 r. we (...) Przedsiębiorstwie (...) jako zbrojarz oraz w okresach od 01.01.1978 r. do 31.12.1990 r. i od 01.01.1992 r. do 15.12.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) w O. jako zbrojarz, na których to stanowiskach wykonywał pracę stale, jest pracą na stanowiskach wymienionych w wykazie A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, co uprawnia go do uzyskania wcześniejszego świadczenia emerytalnego.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS w O. podtrzymał argumentację wcześniej przedstawioną w zaskarżonej decyzji, podniósł, iż odwołujący nie udowodnił 15 lat zatrudnienia w szczególnych warunkach oraz wniósł o oddalenie odwołania R. K..

Sąd Okręgowy / Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Kaliszu rozpoznając sprawę ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący R. K. urodził się dnia (...) Wykazał staż pracy na dzień 01.01.1999 r. wynoszący 25 lat, 11 miesięcy i 3 dni. Organ rentowy nie uznał odwołującemu okresu pracy w szczególnych warunkach od 15.01.1977 r. do 31.12.1977 r. we (...) Przedsiębiorstwie (...) jako zbrojarz oraz w okresach od 01.01.1978 r. do 31.12.1990 r. i od 01.01.1992 r. do 15.12.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) w O. jako zbrojarz

Odwołujący nie należy do OFE. Odwołujący posiadł status pracownika. Odwołujący obecnie pobiera rentę z tytułu niezdolności do pracy.

W niniejszej sprawie odwołujący zmierzał do wykazania okresu pracy w warunkach szczególnych od 15.01.1977 r. do 31.12.1977 r. we (...) Przedsiębiorstwie (...) jako zbrojarz oraz w okresach od 01.01.1978 r. do 31.12.1990 r. i od 01.01.1992 r. do 15.12.1993 r. w Przedsiębiorstwie (...) w O. jako zbrojarz.

W okresie od 16.06.1972 r. do 19.10.1973 r. zatrudniony był w (...) Zakładach Produkcji (...). Z legitymacji ubezpieczeniowej wynika stanowisko zbrojarz. Z kwestionariusza osobowego z dnia 15.06.1972 r. wynika stanowisko zbrojarz. Podobnie z umowy z dnia 16.06.1972 r., z angażu z dnia 30.09.1972 r., karty obiegowej zmiany z dnia 16.06.1972 r., karty obiegowej zmiany z dnia 19.10.973 r., opinii z dnia 23.10.1973 r. W latach 1970- 1972 odwołujący uczęszczał do zasadniczej szkoły zawodowej i uczył się zawodu, po jej ukończeniu od dnia 16.06.1972 r. do 19.10.1973 r. pracował jako zbrojarz.

W okresie od 25.10.1973 r. do 23.01.1975 r. odwołujący zatrudniony był w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...) świadectwie pracy z dnia 12.01.1977 r. wskazano stanowisko odwołującego betoniarz zbrojarz, a ostatnio- zbrojarz. W legitymacji ubezpieczeniowej wskazano stanowisko zbrojarz. Odwołujący wykonywał zatrudnienie jako zbrojarz. Zatrudnienie w tym przedsiębiorstwie zakończyło się wobec odbywania przez odwołującego służby wojskowej. Po zakończeniu służy wojskowej w terminie krótszym niż 30 dni odwołujący rozpoczął kolejne zatrudnienie.

W okresie od 15.01.1977 r. do 31.12.1977 r. odwołujący zatrudniony był we (...) Przedsiębiorstwie (...) we W.. Ze świadectwa z dnia 31.12.1977 r. wynika stanowisko zbrojarz. Z umowy o pracę z dnia 15.01.1977 r. i z dnia 15.10.1977 r. wynika stanowisko zbrojarz. Odwołujący wykonywał pracę jako zbrojarz

W okresie od 01.01.1978 r. do 15.12.1993 r. odwołujący zatrudniony był w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w O.. Firma zajmował się budową oczyszczalni ścieków, zbiorników wodnych. Ze świadectwa pracy z dnia 15.12.1993 r. wynika stanowisko zbrojarz, ostatnio- monter wod- kan. W okresie tego zatrudnienia odwołujący wykonywał pracę na kontrakcie w Niemczech wysłany w okresie od 25.05.1989 r. do 22.10.1991 r. przez (...) Spółka z o.o. we W. – świadectwo pracy za ten okres z dnia 07.01.1992 r. – stanowisko zbrojarz. W dniu 10.12.2002 r. firma Usługi (...) wystawiła odwołującemu świadectwo pracy w szczególnych warunkach za okresy pracy w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w O.: od 01.01.1978 r. do 31.12.1990 r. i od 01.01.1992 r. do 15.12.1993 r. Wskazano stanowisko zbrojarz i monter robót wodno- kanalizacyjnych – Wykaz A Dział V poz. 1 oraz 4 przepisów. Z kart zarobkowych z dnia 1978 r., 1981 r., 1983 r., 1985 r., 1987 r., 1992 wynika stanowisko zbrojarz. W decyzji o stwierdzeniu choroby zawodowej z dnia 28.04.2003 r. stwierdzono zatrudnienie w okresie od 01.01.1978 r. do 15.12.1993 r. jako betoniarz głównie i zbrojarz. W kwestionariuszu osobowym wskazano stanowisko kopacz. W podaniu o pracę z dnia 14.01.1977 r. wskazano stanowisko betoniarz zbrojarz. W umowie o pracę z dnia 01.01.1978 r. skazano stanowisko zbrojarz. Odwołujący przez cały okres zatrudnienia w firmie (...), łącznie z okresem pobytu na kontrakcie, wykonywał pracę betoniarza zbrojarza. Zbroił i betonował zbiorniki służące do budowy instalacji kanalizacyjnych. Około 1-2 miesiące przez zakończeniem działalność firmy, odwołujący wykonywał prace wodno- kanalizacyjne w wykopach, także betonując podmurówki.

W okresie od 02.02.1994 r. do 20.12.1995 r. i od 03.01.1996 r. do 23.03.1996 r. oraz od 24.03.1996 r. do 24.06.1996 r. odwołujący zatrudniony był w (...) – Spółka z o.o. we W. na kontrakcie w Niemczech na stanowisku zbrojarz, a w okresie od 24.03.1996 r. do 24.06.1996 r. jako kierownik robót zbrojarskich. Powyższe wynika ze świadectw z dnia 27.12.1995 r. i z dnia 26.06.1996 r. Jako kierownik robót zbrojarskich odwołujący wykonywał prace zbrojarsko- betoniarskie, kierując pracą innych osób takie prace wykonujących. W okresach powyższych odwołujący wykonywał także pracę jako zbrojarz.

W okresie od 03.11.1997 r. do 15.12.1997 r. odwołujący zatrudniony był w Przedsiębiorstwie (...) w O. na stanowisku zbrojarz, robotnik budowlany. Powyższe wynika ze świadectwa z dnia 15.12.1997 r.

(dowód: zeznania odwołującego, zeznania świadków J. T., H. J., S. W., R. M., akta osobowe odwołującego)

Jako praca w szczególnych warunkach wymieniona została w wykazie A Dział V poz. 4 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 08.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, prace betoniarskie i zbrojarskie.- Dz. U Nr 8 poz. 43 z późn. zmianami).

Możliwość uzyskania emerytury przez mężczyzn przed ukończeniem 65 roku życia przewidywał do 31.12.2008 r. przepis art. 32 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 39, poz.353 ze zmianami). Obecnie osoby urodzone po 31.12.1948 r., które osiągnęły wiek wymieniony w art. 32 i pracowały w szczególnych warunkach mogą przejść na emeryturę na warunkach przewidzianych w art. 184 wymienionej ustawy. Muszą, m.in. spełniać warunek wykazania stażu pracy 25 lat dla mężczyzn i 15 lat pracy w szczególnych warunkach na dzień 01.01.1999 r. Przepis ten wymaga także dla spełnienia warunków do świadczenia, rozwiązania stosunku pracy i braku przynależności do OFE. Warunek rozwiązania stalunku pracy nie obowiązuje od 01.01.2013 r.

Dla celów ustalenia uprawnień do wcześniejszej emerytury za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia w podmiotach, w których obowiązują wykazy stanowisk ustalone na podstawie przepisów dotychczasowych. Wiek emerytalny takich osób, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie ustawy oraz Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r., nr 8, poz. 43 ze zmianami), a także na podstawie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie wymienionych aktów.

Pierwszym z warunków jest brak przynależności do OFE i odwołujący ten warunek spełnia. Kolejnym warunkiem jest ukończenie 60 roku życia. Odwołujący osiągnął wymagany przez przepisy wiek (...). Następnym warunkiem jest przepracowanie wymaganego okresu zatrudnienia tj. co najmniej 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych. Odwołujący wykazał okresy składkowe i nieskładkowe za okres ponad 25 lat na dzień 01.01.1999 r. Ostatnim warunkiem uzyskania prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych jest przepracowanie co najmniej 15 lat w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze na dzień 01.01.1999 r.

Aby wykonywaną pracę można było zaliczyć do pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, musi to być rodzaj pracy wskazanej w załączniku A do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Praca ta, zgodnie z brzmieniem § 2 ust 1 wymienionego rozporządzenia musi być wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wymaganym na danym stanowisku. Stosownie do ustępu 2 § 2 w/w rozporządzenia okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Pracodawcy odwołującego obecnie nie istnieją. Odwołującemu nie wystawiono świadectwa pracy w szczególnych warunkach za sporne okresy. Świadectwo pracy w szczególnych warunkach wystawione przez biuro rachunkowe za okres zatrudnienia odwołującego w przedsiębiorstwie (...), jest wystawione przez nieuprawniony podmiot.

Zgodnie z orzecznictwem Sądu Najwyższego przedmiotem postępowania w sprawie o wcześniejszą emeryturę jest ustalenie tego świadczenia z uwagi na warunki pracy, co oznacza konieczność poczynienia ustaleń dotyczących rodzaju i wymiaru zatrudnienia w warunkach szczególnych.

W świetle powołanego wyżej § 2 Rozporządzenia Rady Ministrów zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody m. in. zeznania świadków (por. uchwała SN z 21.09.1984 r., sygn. akt III UZP 48/84 niepublikowana LEX nr 14630).

W rozpoznawanej sprawie, jak wyżej wskazano, odwołującemu nie wystawiono świadectw wykonywania pracy w szczególnych warunkach za sporne okresy.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, iż odwołujący wykonywał pracę w szczególnych warunkach jako zbrojarz lub zbrojarz betoniarz w okresach: od 16.06.1972 r. do 19.10.1973 r. w (...) Zakładach Produkcji (...), od 25.10.1973 r. do 23.01.1975 r. w (...) Przedsiębiorstwie Budowlanym (...), od 15.01.1977 r. do 31.12.1977 r. we (...) Przedsiębiorstwie (...) we W., od 01.01.1978 r. do 15.12.1993 r. w Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w O. (łącznie z okresem pracy na kontrakcie), od 02.02.1994 r. do 20.12.1995 r. i od 03.01.1996 r. do 23.03.1996 r. oraz od 24.03.1996 r. do 24.06.1996 r. w (...) – Spółka z o.o. we W.. Odwołujący spełnia także warunki aby uwzględnić mu w okresie zatrudnienia w szczególnych warunkach okres odbywania czynnej służby wojskowej od 24.01.1975 r. do 17.12.1976 r.

Odwołujący wykazał okres 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Odwołujący spełnił zatem warunki wymienione w art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Mając na uwadze powyższe na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc Sąd orzekł jak w wyroku o zmianie zaskarżonej decyzji i przyznaniu odwołującemu emerytury od dnia 03.04.2015 r. O kosztach orzeczono w myśl art. 98 kpc.