Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI U 495/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 grudnia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Gorzowie Wielkopolskim - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Tomasz Korzeń

Protokolant st. sekr. sądowy Anna Kopala

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 9 grudnia 2015 roku

sprawy z odwołania B. N.

od decyzji z dnia 3, 7 i 22 kwietnia 2014 roku

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w G.

o ustalenie kapitału początkowego i wysokość emerytury

I. umarza postępowanie co do wysokości kapitału początkowego do 120 043,33 zł;

II. zmienia zaskarżone decyzje z 3 i 7 kwietnia 2014 roku w ten sposób, że kapitał początkowy B. N. wynosi 150.185,31 zł, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 121,74 %;

III. zmienia zaskarżone decyzje z 22 kwietnia 2014 roku w ten sposób, że wysokość emerytury B. N. wynosi:

a) 2248,01 zł - co do decyzji znak (...)

b) 2166,30 zł - co do decyzji znak (...);

IV. oddala odwołania w pozostałym zakresie;

V. zasądza od pozwanego na rzecz ubezpieczonego 240 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

SSO Tomasz Korzeń

VI U 495/14 UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych oddział w G., po rozpoznaniu wniosków ubezpieczonego B. N., wydał decyzje:

- 3 kwietnia 2014 roku o ustaleniu kapitału początkowego, ustalając jego wysokość w na 104.368,33 zł przy przyjęciu 304 miesięcy składkowych i 3 miesięcy nieskładkowych, współczynnika proporcjonalnego 77,29 % i podstawy wymiaru kapitału początkowego 67,51 % z lat 1988-97;

- 7 kwietnia 2014 roku w o przeliczeniu kapitału początkowego, ustalając jego wysokość 120.043,33 zł, przy przyjęciu zwiększonego okresu składkowego do 388miesięcy,

- 22 kwietnia 2014 roku o przyznaniu emerytury na podstawie art. 24 ust. 1 i art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ustalając jej wysokość na 1.492,17 zł, przy przyjęciu do części emerytury ustalonej na podstawie art. 53 ustawy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru 51,81 % ustala 1973, 74, 78, 79, 82 - 84, 88, 89 - 98, 2011, 2012 i zawieszając wypłatę z uwagi na mniejszą korzystność,

- 22 kwietnia 2014 roku o przyznaniu emerytury na podstawie art. 183 i 184 ustawy o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ustalając jej wysokość w na 1529,52 zł.

Ubezpieczony złożył odwołanie od powyższych decyzji, żądając ich zmiany poprzez ustalenie kapitału początkowego na 157 717,69 zł (na podstawie zarobków z lat 1984 - 1993 i wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego 131,37 %) oraz emerytur odpowiednio na 1809,48 zł i 2269,27 zł (k 112-113). Podniósł, iż decyzje są krzywdzące ze względu na zaniżony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru. W przypadku renty wskaźnik ten wynosił 131,37 %. ZUS bezzasadnie nie przyjmuje zarobków przyjętych wcześniej do renty.

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołań.

Sąd połączył sprawy z powyższych odwołań do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia.

Sąd ustalił co następuje:

B. N. urodził się (...)

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddziała w G. decyzją z 3 kwietnia 2014 roku ustalił kapitał początkowy na 104.368,33 zł przy przyjęciu 304 miesięcy składkowych i 3 miesięcy nieskładkowych, współczynnika proporcjonalnego 77,29 % i podstawy wymiaru kapitału początkowego 67,51 % (z lat 1988-97). Decyzją z 7 kwietnia 2014 roku przeliczył kapitał początkowego, ustalając jego wysokość na 120.043,33 zł, przy przyjęciu zwiększonego do 388 miesięcy okresu składkowego.

22 kwietnia 2014 roku pozwany wydał decyzje o przyznaniu emerytury:

- na podstawie art. 24 ust. 1 i art. 183 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustalając jej wysokość na 1.492,17 zł, przy przyjęciu do części emerytury ustalonej na podstawie art. 53 ustawy wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 51,81 % i zawieszając wypłatę z uwagi na mniejszą korzystność,

- na podstawie art. 183 i 184 ustawy o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, ustalając jej wysokość w na 1.529,52 zł.

dowód: decyzje k. 13-16 t. II a.e.

W latach 1983-1991 ubezpieczony pracował w Pogotowiu (...). Dodatkowo wykonywał prace tych samych okresach w niepełnym wymiarze czasu także na poczcie polskiej oraz w PKP zakład (...) w S.. ubezpieczony oprócz wynagrodzeń czego otrzymywał dodatek służbowy, dodatki osłonowe, dodatek za wysługę lat, dodatki za pracę w godzinach nocnych, dodatek transportowy (za obsługę radiostacji), wynagrodzenie za pracę w soboty i niedziele wynagrodzenie chorobowe, ekwiwalent węglowy oraz szkodliwe. Podstawy wymiaru składek od wynagrodzeń ubezpieczonego w tym okresie wynosiły w poszczególnych latach: 1983 - 127.604zł, 1984 - 195.394 zł, 1985 - 204.598 zł, 1986 - 257.539 zł, 1987 - 353.973 zł, 1988 - 1.052.321 zł, 1989 - 3.699.615 zł, 1990 - 18.156.927 zł, 1991 - 34.565.910 zł, 1992 - 41.530.600 zł, 1993 - 49.572.400 zł.

dowód: zaświadczenia Rp-7 w aktach ZUS (k. 27 t. IV)

akta osobowe i płacowe k. 17, 28-57, 68-105, 107, 114-115

zeznania ubezpieczonego k. 108

opinia biegłej R. K. k. 167-185, 208

Najkorzystniejszy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego wynosi 121,74 % (z lat 1984-1993). Kapitał początkowy wyliczony od takiego wskaźnika wynosi 150.185,31 zł.

Najkorzystniejszy wskaźnik wysokość podstawy wymiaru emerytury wynosi 94,46 % (z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu podlegania ubezpieczeniom. Wysokość emerytury ubezpieczonego winna wynosić odpowiednio 2.166,30 zł i 2.248,01 zł.

dowód: opinia biegłej R. K. k. 167-185, 208

wyliczenia pozwanego k. 218-230

Sąd zważył, co następuje:

Spór w sprawie dotyczył wysokości podstaw wymiaru składek od wynagrodzeń ubezpieczonego, uzyskanych w latach 1983-93. Zasady obliczania kapitału początkowego regulują art. 173-175, emerytur kapitałowych art. 24-26, a emerytur "mieszanych" art. 183 w związku z art. 24-26 i 53-56 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U.2015.748; dalej jako ustawa). Zarówno do obliczenia kapitału, jak i emerytur przyznanych ubezpieczonemu, konieczne jest ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego i wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury - art. 53. Wskaźnik ten obliczany jest zgodnie z art. 15 ustawy. Przyjmuje się podstawy wymiaru składek z 10 kolejnych lat z ostatniego dwudziestolecia (w przypadku kapitału 10 kolejnych dowolnych lat sprzed 1999 r.) lub 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu ubezpieczenia (w przypadku kapitału sprzed 1999 r.), dolicza się kwoty wskazane ust. 3 i 3a i dokonuje obliczeń - sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych; oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu; oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury, przy czym dla kapitału początkowego, jeżeli okres wskazany do ustalenia podstawy wymiaru kapitału początkowego obejmuje rok kalendarzowy, w którym ubezpieczony pozostawał w ubezpieczeniu społecznym na podstawie przepisów prawa polskiego jedynie przez część miesięcy tego roku, do obliczenia stosunku sumy kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w art. 15 ust. 3, w okresie tego roku do przeciętnego wynagrodzenia, przyjmuje się sumę kwot przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za ten rok kalendarzowy odpowiednią do liczby miesięcy pozostawania w ubezpieczeniu.

Pozwany w sprawie kwestionował prawidłowość zaświadczenia o wysokości podstawy wymiaru składek z 1999 roku (k.27 t. IV a.r.).

Na powyższą okoliczność sąd dopuścił dowód z opinii biegłej z dziedziny księgowości R. K.. Sąd uznał opinię biegłej za przekonującą. Biegła dokonała analizy zachowanej dokumentacji płacowej i uznała ostatecznie iż sporne zaświadczenie co do zasady prawidłowo wskazuje wysokości świadczeń wypłaconych w ubezpieczonemu. Biegła wskazała, iż nie zachowała się cała dokumentacja wskazująca na wysokość podstaw wymiaru składek, natomiast niewielkie rozbieżności pomiędzy spornym zaświadczeniem, a jej wyliczeniami wskazują na prawidłowość zaświadczenia z 1999 roku. Zastrzeżenia biegłej wzbudziły jedynie jako podstawy wymiaru składek to co ty mundurowe uzyskane przez ubezpieczonego. Niewątpliwie nie stanowiły one podstawy wymiaru składek świetle uchwały Rady Ministrów z dnia 25 marca 1983 roku w sprawie klasyfikacji wynagrodzeń jednostkach gospodarki uspołecznionej (M.P.1983.15.85). Zastrzeżenia ubezpieczonego wzbudzały także dodatki za obsługę radiostacji. Podczas ustnego wyjaśnienia opinii biegła wskazała jednoznacznie że należność w kartach wynagrodzeń ujmowana jako dodatek transportowy. Pozwanego opinii zastrzeżeń nie złożył. Wskazał jedynie w piśmie z 28 września 2015 r. (k.186), iż zaświadczenie sporne z 1999 roku należy uznać za prawidłowe przy uwzględnieniu korekt w opinii biegłej.

Pozwany dokonał hipotetycznego wyliczenia wysokości kapitału początkowego jak również emerytur w obu wariantach (k.218-230). Ubezpieczony z wyliczeniami się zgodził się (k. 232). Sąd podzielił w całości te wyliczenia. Najkorzystniejszy wskaźnik wysokości kapitału początkowego wynosi odpowiednio z 10 lat kolejnych 121,74 % (k.224). Z kolei najkorzystniejszy wskaźniki wysokości emerytury wynosi 94,46 % (k. 222). Różnice wynikają konieczności uwzględniania proporcji okresów zatrudnienia w przypadku kapitału początkowego (art. 174 ust. 3b ustawy).

Wobec powyższego i przyjęcia za prawidłowe wyliczeń pozwanego i opinii biegłej, należało kapitał początkowy ustalić na 150.185,31zł, wysokość emerytury "mieszanej" na 2248,01 zł, a emerytury kapitałowej na 2166,30 zł i w tym zakresie zaskarżone decyzje zmienić (art. 477 14 § 2 KPC). W zakresie uwzględnionym w decyzji z 7.04.2015 r. postępowanie umorzono (art. 477 13 KPC). W pozostałym zakresie odwołania jako niezasadne należało oddalić.

Mając na uwadze uwzględnienie roszczeń ubezpieczonego co do zasady i w większości co do wysokości, zasądzono na rzecz ubezpieczonego koszty procesu w stawkach minimalnych (na podstawie art. 98 § 1 i 3 KPC w związku z § 12 pkt. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. 2013.461).

SSO Tomasz Korzeń