Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

(...) sp. z o.o. wystąpił z wnioskiem o ustanowienie na jego rzecz na nieruchomości obejmującej działkę o numerze ewidencyjnym (...), położonej w obrębie P., gmina D., dla której Sąd Rejonowy w Krośnie Odrzańskim V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na czas nieokreślony odpłatnej służebność przesyłu polegającą na prawie posadowienia i utrzymywania napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV przebiegającej w pasie o szerokości 15 metrów w narożniku działki przy granicy z działką o numerze ewidencyjnym (...), oraz na prawie przechodu i przejazdu przez teren wyżej wymienionej nieruchomości w celu posadowienia, eksploatacji, kontroli, przeglądów, konserwacji, modernizacji, usuwania awarii, rozbudowy linii energetycznej, za wynagrodzeniem na rzecz uczestników postępowania T. W. i A. W. (1) w wysokości 14 zł.

(...) sp. z o.o. złożył kolejny wniosek / Ns 555/13/ o ustanowienie na jego rzecz na nieruchomości obejmującej działkę o numerze ewidencyjnym (...), położonej w obrębie P., gmina D., dla której Sąd Rejonowy w Krośnie Odrzańskim V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...), na czas nieokreślony odpłatnej służebność przesyłu polegającej na prawie posadowienia i utrzymywania napowietrznej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110 kV przebiegającej w pasie o szerokości 15 metrów oraz na prawie przechodu i przejazdu przez teren wyżej wymienionej nieruchomości w celu posadowienia, eksploatacji, kontroli, przeglądów, konserwacji, modernizacji, usuwania awarii, rozbudowy linii energetycznej, za wynagrodzeniem na rzecz uczestnika postępowania T. W. w wysokości 14.425 zł.

Dnia 28 listopada 2013r. Sąd połączył sprawy do wspólnego rozpoznania i w dalszym ciągu obie sprawy prowadzone były pod sygnaturą Ns 553/13.

W uzasadnieniu obu wniosków wskazano, że wnioskodawca jest przedsiębiorcą energetycznym, przez nieruchomości uczestników przebiega linia elektroenergetyczna wysokiego napięcia 110kv relacji L. – K., którego właścicielem jest wnioskodawca. Wnioskodawca obecnie zamierza dokonać przebudowy i modernizacji linii w celu poprawy jej parametrów technicznych. W związku z tym Wójt Gminy D. wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Wnioskodawca wskazał, że szerokość pasa niezbędnego do zapewnienia prawidłowej , bezpiecznej i bezawaryjnej pracy linii oraz wykonywania prac montażowych i eksploatacyjnych wynosi 15 metrów – 7,5 metra z każdej strony. Ustanowienie służebności zdaniem wnioskodawcy jest konieczne dla zapewnienia prawidłowego funkcjonowania linii.

Proponowane przez wnioskodawcę wynagrodzenia za ustanowienie służebności ustalone zostały przez rzeczoznawcę majątkowego.

W odpowiedzi na wnioski uczestnicy postępowania wnieśli o oddalenie wniosku o ustanowienie służebności na działce (...), a poparli wniosek o ustanowienie służebności na działce (...).

W uzasadnieniach wskazali, że sprzeciwiają się ustanowieniu służebności na działce (...) ponieważ przez tą działkę nie przebiega żadna linia.

Co do działki (...) uczestnik podał, że wnosi o ustanowienie służebności za jednorazowym lub rocznym wynagrodzeniem przy czym okres trwania służebności powinien wynieść 10 lat.

Uczestnicy zakwestionowali także wysokość wynagrodzeń zaproponowanych przez wnioskodawcę, gdyż ich zdaniem powinno ono być wyższe.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

(...) sp. z o.o. jest właścicielem linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 110kv relacji L. – K.. Wnioskodawca obecnie zamierza dokonać przebudowy i modernizacji tej linii w celu poprawy jej parametrów technicznych.

W związku z tym Wójt Gminy D. wydał decyzję o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego.

Linia przebiega min. przez działkę numer (...) w obrębie P., gmina D.. Właścicielem działki numer (...) jest uczestnik T., dla której Sąd Rejonowy w Krośnie Odrzańskim prowadzi księgę wieczystą (...). Jest to nieruchomość niezabudowana.

Biegły sądowy R. K. ustalił, że na działce numer (...) znajduje się jeden słup kratowy – przelotowy o wymiarach na podstawie 4,80mx4,80m. Długość linii przechodzącej przez działkę wynosi 165 metrów w pasie służebności przesyłu o szerokości 15 metrów. Łącza powierzchnia zajmowana na pas służebności wynosi 4776 m ².

Ponadto uczestnicy postępowania T. W. i A. W. (1) są współwłaścicielami nieruchomości – działki numer (...), dla której Sąd Rejonowy w Krośnie Odrzańskim prowadzi księgę wieczystą (...). Nieruchomość ta jest zabudowana budynkiem mieszkalnym. Przez tą działkę nie przebiega bezpośrednio żadna linia elektroenergetyczna, jednak w odległości 6 metrów od narożnika działki przebiega oś napowietrznej linii elektroenergetycznej zawieszona na słupach kratowych usytuowanych poza działką. Ustalony pas służebności przesyłu narusza w bardzo niewielkim zakresie powierzchnię działki numer (...) tj. na 0,75 m ².

Biegły sądowy ustalił, że wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu na działce numer (...) powinno wynosić:

- przy jednorazowym wynagrodzeniu 25.700 zł.,

- przy ustanowieniu służebności na okres 10 lat, rata roczna wynieść powinna 3.250 zł.,

- przy ustanowieniu służebności na czas nieokreślony, roczna rata wynieść powinna 1.170 zł.

Z kolei wynagrodzenie za ustanowienie jednego metra kwadratowego pasa służebności zdaniem biegłego wynieść powinno 11,26 zł.

Biegły sądowy inżynier elektryk A. B. stwierdził, że powierzchnia służebności przesyłu powinna być konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń. Powierzchnia ta zależy od szerokości pasa niezbędnego do obsługi sieci przesyłowych i dystrybucyjnych. Pas ten powinien być ustanowiony przez właściciela sieci. Nie ulega wątpliwości, zdaniem biegłego, że szerokość pasa służebności przesyłu jest uzależniona od parametrów linii przesyłowej i przeznaczenia terenu. Dla linii napowietrznych 110 kV w ocenie biegłego szerokość pasa służebności w wielkości 15 metrów jest jak najbardziej uzasadniona.

Uczestnicy postępowania w 2010r. wybudowali dom mieszkalny na działce numer (...). Uczestnik kupując działkę miał świadomość, że znajduje się na niej linia elektroenergetyczna, ponieważ właścicielem obu działek w przeszłości był jego dziadek.

Pracownicy wnioskodawcy, od kiedy uczestnicy są właścicielami działek nie interweniowali na tych działkach, przyjeżdżali jednak celem kontroli linii i wykaszania pod linią. Raz był także malowany słup.

W tak ustalonym stanie faktycznym postanowieniem z dnia 17.09.2015r. Sąd Rejonowy w Krośnie Odrzańskim ustanowił służebność przesyłu obejmującą pas ziemi 0,75m ² na działce nr (...) oraz prawo przechodu i przejazdu przez teren wyżej wymieniony w celu posadowienia, eksploatacji, kontroli, przeglądów, konserwacji, modernizacji i usuwania awarii linii energetycznej za wynagrodzeniem 50zł oraz na działce (...) obejmującą pas ziemi 15 m szerokości o powierzchni 477m ² o wskazanym przebiegu oraz prawo przechodu i przejazdu przez teren wyżej wymienionej nieruchomości w celu posadowienia, eksploatacji, kontroli, przeglądów, konserwacji, modernizacji, usuwania awarii linii za wynagrodzeniem rocznym 1.170zł płatnym do 31.01 każdego roku.

W uzasadnieniu podał, że sporne było tylko to czy służebność ma obciążać też działkę nr (...), a także czy wynagrodzenie ma być jednorazowe, czy roczne oraz czas na jaki ma być ustalona służebność. Ustalając służebność stwierdził, że na działce nr (...) pas służebności obejmuje niecały metr (róg działki), uznał jednak ją za celową, a wynagrodzenie przyjął za powołanym biegłym na poziomie maksymalnym jako jednorazowe. Uznał za celową, albowiem na wskazanym obszarze „ingeruje” ona w pas służebności wyznaczony na działce nr (...) i to jako obszar niezbędny (minimalny).

Tutaj jednak obszar obejmuje 15 metrów szerokości i zajmuje 477m ² przez co jest ingerencją znaczną. Wynagrodzenie ustalił jako płatne co roku bez podania wprost przyczyn takiego rozwiązania.

Apelację w terminie od tego orzeczenia wywiedli wszyscy uczestnicy postępowania.

T. i A. W. (2) zaskarżyli to orzeczenie w całości i zarzucili naruszenie prawa materialnego:

1)  art. 350 ¹ k.c. poprzez ustanowienie służebności na obu działkach obejmującej przejazd i przechód przez całe obie działki, a nie tylko pas służebności, a ponadto obciążenie działki nr (...) gdzie powierzchnia pasa obejmuje 0,75m ² tej działki i to poprzez oddziaływanie pola elektromagnetycznego, a remont nie wymaga przechodzenia przez tą działkę,

2)  art. 350 ² § 1k.c. na ustanowieniu jej na całym terenie, a nie tylko części i za odpowiednim wynagrodzeniem, czego to orzeczenie nie spełnia

i na tej podstawie wnieśli o zmianę orzeczenia i ograniczenie służebności do pasa wyłącznie na działce nr (...)

lub uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W uzasadnieniu podali, że służebność wymaga obszaru 15m szerokości, a do tego wystarcza jedna działka.

Co więcej, służebność musi być celowa, czyli uzasadnia ją byt i istnienie urządzenia przesyłowego, oraz odpowiednia do potrzeb i nie powinna być nadmierna. Sąd zaś zezwolił na dowolne przechodzenie i przejeżdżanie po obu działkach, a nie ich częściach. Jest to zakres służebności zbyt szeroki. Na działce nr (...) służebność obejmuje 0,75m ² , a więc nie jest celowa. Nie ma potrzeby remontu tej linii.

Również wynagrodzenie, w/g skarżących, nie jest odpowiednie, bo obejmuje wyliczenie za 15m, a nie za całą nieruchomość. Wobec tego orzeczenie winno być uchylone i przekazana sprawa do ponownego rozpoznania.

Wnioskodawca w apelacji wniesionej w terminie zaskarżył orzeczenie w części dotyczącej ustanowienia wynagrodzenia okresowego (rocznego), które, w/g skarżącego, nie jest odpowiednie gdyż winno być jednorazowe, zarzucając naruszenie art. 305 ² § 1 k.c. oraz art. 328 § 2 k.p.c. przez niedostateczne uzasadnienie podstaw ustalenia wynagrodzenia

i na tej podstawie wniósł o zmianę orzeczenia w tej części poprzez ustalenie jednorazowego wynagrodzenia w kwocie 25.700zł i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego lub uchylenie postanowienia w zaskarżonej części i przekazanie do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W uzasadnieniu podał, że Sąd nie podał przyczyn ustalenia wynagrodzenia okresowego zamiast jednorazowego. Wynagrodzenie ma być odpowiednie. Tymczasem ustanowienie służebności drogowej przechodu i przemieszczania jest w istocie rodzajem wywłaszczenia na cel prywatny. Skutek to pozbawienie wykorzystywania gruntu zajętego pod drogę na inne cele. Jednak służebność przesyłu ma inny zakres ingerencji. Stąd trzeba je ustalać każdorazowo i indywidualnie i dostosować do okoliczności danej sprawy. Określenie wynagrodzenia powinno co do zasady być jednorazowe. Stąd okresowe jest wyjątkiem od zasady. Cel to rekompensata ograniczenia właściciela w korzystaniu z nieruchomości przy uwzględnieniu stopnia ingerencji w jego prawo własności.

Powinno ono dotyczyć interesów ekonomicznych właściciela nieruchomości i nie może przekraczać wartości tej nieruchomości. Stąd wynagrodzenie zasądzone jako okresowe nie może być pochopne ani bez istotnych okoliczności faktycznych w sprawie. A tak jest w tym przypadku.

Zdaniem skarżącego powinno się ustanowić wynagrodzenie jednorazowe, bo nie można go przyznać każdemu potencjalnie innemu właścicielowi nieruchomości.

Sąd nie orzekł o czasie służebności więc nie można obliczyć kwoty łącznej, a nie może ono przekraczać kwoty wartości nieruchomości przez co jest niedopuszczalne. Tym bardziej, że dotyczy to innej puli środków wydawanych przez wnioskodawcę. Dlatego to wynagrodzenie nie jest „odpowiednie”. Uzasadnienie też jest w tej kwestii niezgodne z art. 328 § 2k.p.c. bo nie wskazano konkretnych okoliczności przemawiających za takim rozstrzygnięciem.

Wnioskodawca w odpowiedzi na apelację uczestników wniósł o jej oddalenie i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu podał, że zarzuty są nietrafne. Orzeczenie podlega wykładni, a obszar służebności określono. D. je mapa i załączniki na wskazanych kartach.

Również zarzut nieodpowiedniego wynagrodzenia jest chybiony, bo obejmuje wszystkie uprawnienia, a prawo przechodu i przejazdu nie wyczerpuje treści służebności przesyłu.

Uczestnicy wnieśli o oddalanie apelacji wnioskodawcy i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja uczestników zasługuje na częściowe uwzględnienie, natomiast wnioskodawcy jest bezzasadna, gdyż oparta o częściowo błędne założenia faktyczne i prawne.

Żadna z apelacji nie zarzuca nieważności postępowania. Nie stwierdzono tego uchybienia w ramach nadzoru inwestycyjnego. Tym samym dalszy zakres rozpoznania apelacji wyznacza zakres zaskarżenia i ocena zasadności zarzutów apelacyjnych.

Jeśli chodzi o apelację uczestników to należy stwierdzić, że zarzut braku potrzeby ustanowienia służebności przesyłu na obszarze 0,75m ² na działce nr (...) to nie jest on trafny, chociaż pozornie wydaje się, że jest ona faktycznie zbędna. Normalnie tak mały obszar nie powinien być obciążony służebnością. Jednakże to, że jest to tak mały obszar wynika wyłącznie z tego, że jest to trójkąt (grot) wchodzący w obszar działki nr (...) na której trzeba ustanowić pas ochrony linii i służebności o szerokości 15m. Te kilkadziesiąt centymetrów w istocie nie wystarczyłoby w szerokości i zawężało ten pas w tym miejscu do 14 m, a więc poniżej niezbędnego minimum ochrony linii. Wbrew zarzutom uczestników nie chodzi tutaj wyłącznie o ochronę przed polem elektromagnetycznym, ale o ochronę linii przed zasadzeniem drzew, przed zabudową oraz w trosce o bezpieczeństwo osób przebywających w pobliżu linii wysokiego napięcia. Nikt w tym obszarze nie powinien budować budynków gospodarczych, mieszkalnych, placów zabaw, obszaru rekreacji etc. chodzi o bezpieczeństwo nie tylko linii, której grozi np. zerwanie, uszkodzenie z przyczyn pogodowych, czy z przyczyn zachowań ludzkich, a więc groźba porażenia ludzi prądem niebezpiecznym dla życia i zdrowia, ale także by bez potrzeby nikt nie przebywał pod tą linią. Gdyby przykładowo uczestnicy na tym „grocie”, trójkącie postawili płot z siatki, czy z metalu, to przy uszkodzeniu linii skutki oddziaływania prądu objęły by cały obszar płotu, a także jego pobliże. Chodzi w istocie aby nie znalazło się w pasie 15 m żadne takie urządzenie, które przewodzi prąd. Dlatego lepiej jest dla bezpieczeństwa uczestników, ich domowników, czy gości, aby ich prawo własności ograniczyć do tego stopnia by ten obszar był w całości wolny od np. płotów etc. Jest to obszar potencjalnych upadków linii. Również sama linia spadając z wysokości kilku, kilkunastu metrów waży tyle, że może zabić człowieka swym ciężarem. Do tego dochodzą możliwości uszkodzeń lub upadków słupów etc. Szerokość 15 m to obszar absolutnego minimum ochrony pod linią i obok linii wysokiego napięcia. Natomiast zakres służebności określa przede wszystkim wnioskodawca i uczestnicy, a zależy on od potrzeb danej linii. Istota tej służebności to w istocie ograniczenie prawa własności głównie poprzez zabudowę tego terenu, poprzez nasadzenie drzew i roślin wysokich. Można natomiast pod linią uprawiać ziemię typowo rolniczo, zgodnie z jej przeznaczeniem gospodarczym.

Sąd II instancji nie ma możności zmiany treści służebności gdy nie ma takich zaskarżeń.

Z całą więc pewnością pas przejazdu i przechodu to w istocie pas bez zabudowy, bez nasadzeń umożliwiających przejazd.

Co więcej, zakres służebności ma oczywiście wpływ na wysokość wynagrodzenia. Nie ma zarzutu wadliwego wyliczania wynagrodzenia, a jedynie braku celowości ustanowienia służebności.

Natomiast drugi z zarzutów jest częściowo trafny. Nie można się zgodzić z twierdzeniem wnioskodawcy, że redakcja wadliwej treści orzeczenia może i powinna być korygowana w drodze jego wykładni. Treść jest taka, że jest wewnętrznie sprzeczna logicznie. Ustanowienie służebności tylko o szerokości 15 m, ale przejazd i przechód literalnie Sąd „przeniósł” na cały obszar. Nie jest to tylko omyłka pisarska, czy też oczywista niedokładność, ani wątpliwość interpretacyjna tylko wadliwe jej częściowo uregulowanie (zbyt szeroko do potrzeb). W takiej sytuacji jednak nie mamy do czynienia z wadliwym ustaleniem wynagrodzenia i potrzeby uchylenia orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania, a jedynie z ustaleniem służebności szerzej niż to wynika z jej celu.

Ten błąd koryguje się zmianą orzeczenia, czyli zmianą merytoryczną treści ustanowionej służebności zawężonej wyłącznie do jej obszaru, a nie całej działki gruntu. Prawdopodobnie Sąd co innego miał na myśli, ale zredagował to zbyt obszernie. Ma więc miejsce naruszenie prawa materialnego, a nie zarzucone nierozpoznanie istoty sprawy.

Podstawę orzeczenia w tej części stanowi art. 386 § 1 k.p.c.

Odnośnie apelacji wnioskodawcy to jest ona w całości nietrafna w realiach tej sprawy, albo procesowo nieskuteczna.

Rozpoczynając od zarzutu naruszenia procedury czyli art. 328 § 2 k.p.c. poprzez niewłaściwe uzasadnienie rozstrzygnięcia to od razu stwierdzić należy, że chociaż ten zarzut jest częściowo trafny (faktycznie uzasadnienie Sądu w tej części jest zbyt lakoniczne) to jednak nie ma on ostatecznie wpływu na treść orzeczenia. Sąd II instancji jest sądem in meriti, a więc niejako ponownie bada całość zebranych dowodów i dokonuje własnej oceny prawa i rozstrzygnięcia. Tylko i wyłącznie wtedy gdy motywy orzeczenia sądu są całkowicie niejasne, albo gdyby ich w ogóle nie było byłby on procesowo skuteczny. Motyw takiego rozstrzygnięcia przez Sąd I instancji dla Sądu II instancji jest zrozumiały, co poniżej zostanie wyjaśnione.

Również, drugi zarzut (pierwszy w kolejności) naruszenie prawa materialnego w istocie jest chybiony.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że sporne linie istnieją faktycznie od najpóźniej 1936 lub 1937 roku. Następnie linia była modernizowana, naprawiana. Tak też dzieje się obecnie (jest modernizowana). Jednak ani we wniosku, ani w apelacji, czy też gdziekolwiek w sprawie wnioskodawca nigdy nie określił na jaki okres czasu ma być ustanowiona służebność. Tego typu linia budowana jest zwykle na wiele dziesiątków jeśli nie setki lat. Są to główne linie przesyłowe istotne dla znacznych obszarów (wielu powiatów), a nawet całych województw i całego kraju, w przypadku włączenia ich do większych sieci. Znaczenie tej linii dla wnioskodawcy jest olbrzymie tak jak i korzyści z jej eksploatacji. Jeśli więc nie wiadomo jak długo ma trwać służebność, to nie sposób jest ustalić odpowiedniego wynagrodzenia jako wynagrodzenia jednorazowego. Inne jest bowiem gdy ma trwać 10 lat, a inne gdy 50 czy też 100 lat. Przy służebności bezterminowej, a taka ma tutaj miejsce, w ogóle nie można go ustalić jako jednorazowe. Wiadomo tylko, że byłoby to wynagrodzenie równe maksymalnie wartości tego gruntu (tak jak wywłaszczenie), ale tego przecież nie chce sam wnioskodawca.

Wynagrodzenie 25.700zł biegły wyliczył ale wcale nie jako za czas stu czy więcej lat. Biegły tej kwoty nigdy nie odniósł do czasu trwania. Zwykle w opiniach liczy się je na około 30 lat, bo taka jest trwałość takich linii. Biegły jednak nigdy i nigdzie nie podał za jaki czas wyliczył tę kwotę. Podał jedynie raty roczne „na czas nieoznaczony” 1.170zł oraz 3.250zł za czas 10 lat. Wnioskodawca chciałby raz zapłacić śmiesznie niską kwotę, a korzystać z linii przez setki lat, powołując się, że kiedyś coś zapłacił. Nie można wyliczyć odpowiedniego wynagrodzenia za służebność „wieczną”. Tak długo nawet biegły tego nie ocenił, stąd w aktach sprawy w ogóle nie ma podstaw do twierdzenia, że odpowiednie wynagrodzenie dla służebności na najbliższe sto lat i więcej to np. 25.700zł.

Stąd twierdzenie, że to odpowiednie wynagrodzenie nie ma żadnych wskazań faktycznych ani prawnych dla służebności bezterminowej. Nie wiadomo też jaką wartość rynkowa ma obszar 4776m ² , bo nikt tego nie liczył. Nic nie stało na przeszkodzie by wnioskodawca o to wnosił przed Sądem I instancji. Tego nie uczynił nawet w II instancji, nie mówiąc o zarzutach apelacyjnych. Wartość rynkowa tego gruntu może sięgać około 35.000zł, biorąc pod uwagę wartość podobnych gruntów podaną przez biegłego na k. 82.

Stąd nie bardzo wiadomo dlaczego odpowiednia jest kwota 25.700zł, jako wynagrodzenie za jednorazowe ustanowienie służebności, bezterminowej (czyli np. 100letniej). Kwota ta jednak za 20 czy 30 lat z całą pewnością nie będzie „odpowiednia”. Ona nie będzie aktualna już za kilka lat, a z każdym kolejnym rokiem będzie korzystna tylko dla wnioskodawcy, a nie właściciela.

Stąd w realiach tej sprawy tylko roczne lub za 10 lat płacone rocznie wynagrodzenie jest miarodajne, a wyliczone przez biegłego. Natomiast to, że wnioskodawca płaci za służebność wrzucając je w koszty remontów linii, nie ma żadnego znaczenia prawnego w sferze prawa cywilnego.

Również to, że w razie zmiany właściciela pojawi się trudność z płaceniem samo w sobie nie może być okolicznością powodującą niemożność ustalenia wynagrodzenia w systemie rocznym.

W ocenie tutejszego Sądu wynagrodzenie jednorazowe winno się stosować przy krótszym okresie jej trwania. Jeśli są to dziesiątki lub setki lat, to nie sposób ustalić wynagrodzenia jednorazowego. W systemie ekonomicznym w jakim żyjemy obecnie, nikt nie wie jaki będzie poziom cen rynkowych za kilka lat i czy wynagrodzenie liczone w ogóle może być bezterminowo, bo jak je wyliczyć, gdy przyszłość jest jedną wielką niewiadomą. Wynagrodzenie zapłacone 30 lat temu np. za 30 lat nie może obowiązywać kolejnych właścicieli po upływie dziesiątek lat jako już zapłacone. Każdy z nich ma bowiem pełne prawo czerpać korzyści ekonomiczne ze swojej własności, a nie być obciążony służebnością bezterminową raz zapłaconą pół wieku wcześniej. Jest dość oczywiste, bliskie pewności też to, że zmiany technologiczne za 30 lat mogą w ogóle nie wymagać tej służebności. Stąd można je ustanawiać np. na 10 lat, ale nie bezterminowo, bo nikt nie wie czy będą one celowe np. za 15 lat. A jak zostaną skrócone czasowo to co wtedy będą podlegały zwrotowi, choć będzie już np. nowy właściciel? Przecież wynagrodzenie dostaje konkretny człowiek, a nie rzecz.

Mając powyższe na uwadze orzeczono na podstawie art. 385 k.p.c.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 520 §2 k.p.c. mają na uwadze wynik w zw. z § 8 pkt. 3 w zw. z § 13 ust 1 pkt 1 w zw. z § 2 ust 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie…przyznając je w stawce nieco wyższej niż przewidziana, jako minimalna.

SSO J. K.-P. SSO S. K. SSO E. O.-Świetlik

(IJ)