Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 stycznia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 7 stycznia 2016 r. w Gliwicach

sprawy J. W. (W.)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 22 lipca 2015 r. nr E - (...)

oddala odwołanie.

(-) SSR del. Renata Stańczak

Sygn. akt VIII U 1385/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 22.07.2015r. organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. na podstawie art.21 ustawy o emeryturach i rentach z FUS odmówił ubezpieczonej J. W. ( W. ) prawa do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury od tych samych zarobków, które przyjęto do obliczenia podstawy wymiaru renty, gdyż do ustalenia podstawy wymiaru renty przyjęto zarobki z lat 1984 -1986, a nie odpowiednio z 20 lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu lub z 10 kolejnych lat kalendarzowych przypadających w ostatnim 20 - leciu przed zgłoszeniem wniosku o emeryturę.

Ubezpieczona w odwołaniu od decyzji sprecyzowanym na rozprawie w dniu 16.11.2015r. domagała się przeliczenia wcześniej pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy według zarobków z lat 1982 – 1991 i wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 114,34% podnosząc, iż od tak obliczonego świadczenia rentowego powinna mieć obliczoną emeryturę, przy zastosowaniu kwoty bazowej obowiązującej w 2006r.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy dodał, iż wypłacana obecnie ubezpieczonej emerytura została obliczona w decyzji z dnia 01.12.2016r. na podstawie zarobków z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu i jest korzystniejsza niż obliczona od podstawy wcześniej pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny.

Ubezpieczona J. W. urodziła się w dniu (...)

W dniu 31.10.1991r. złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do renty inwalidzkiej załączając do niego zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione w dniu 24.10.1991r. przez KWK (...) w R. zawierające zarobki z lat 1984 – 1986.

Decyzją z dnia 20.01.1992r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej rentę inwalidzką.

Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru tego świadczenia wyniósł 116% i został ustalony na podstawie zarobków z lat j.w.

Świadczenie to przysługiwało do lutego 1994r.

W dniu 20.03.1996r. ubezpieczona złożyła nowy wniosek o przyznanie prawa do renty inwalidzkiej załączając do niego zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione w dniu 11.03.1996r. przez KWK (...) w R. zawierające zarobki z lat 1984 – 1990.

Decyzją z dnia 24.06.1996r. organ rentowy odmówił prawa do wnioskowanego świadczenia.

Ubezpieczona odwołała się od tej decyzji i Sąd Wojewódzki w Katowicach wyrokiem z dnia 25.09.1997r. w sprawie o sygn. akt XIU 2516/97 zmienił tę decyzję i przyznał ubezpieczonej prawo do renty inwalidzkiej od dnia 01.12.1995r.

Wyrok ten organ rentowy wykonał decyzją z dnia 25.11.1997r. obliczając podstawę wymiaru świadczenia ubezpieczonej na podstawie przepisów ustawy z dnia 17.10.1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw, w oparciu o zarobki z 7 lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 16 lat kalendarzowych poprzedzających datę zgłoszenia wniosku, czyli z lat 1984 – 1990. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 118,21%, a kwota bazowa 666,96.

W dniu 19.09.2006r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o przyznanie prawa do emerytury załączając do niego zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione w dniu 09.03.2006r. przez Kompanię Węglową S.A. Oddział KWK

(...) w R. obejmujące zarobki z lat 1980 – 1991.

Decyzją z dnia 16.10.2006r. organ rentowy przyznał ubezpieczonej prawo do emerytury od dnia 22.10.2006r., to jest od osiągnięcia wieku emerytalnego.

Do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia organ rentowy przyjął: podstawę wymiaru składek z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok zgłoszenia wniosku, czyli z lat 1986 – 1995, wskaźnik wysokości podstawy wymiaru świadczenia 68,86% i kwotę bazową w wysokości 1.977,20 zł – obowiązującą w dacie złożenia wniosku o emeryturę.

Wyliczona w tej decyzji emerytura wyniosła 879,85 zł brutto.

Organ rentowy przyjął taki wariant wyliczenia emerytury ubezpieczonej w sytuacji, gdy emerytura obliczona od podstawy wymiaru uprzednio pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy okazała się niższa – wyniosła 842,24 zł brutto ( jak w decyzji z dnia 20.10.2006r. ).

W dniu 10.11.2006r. ubezpieczona złożyła w organie rentowym wniosek o ponowne ustalenie emerytury załączając do wniosku zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu wystawione w dniu 31.10.2006r. przez Kompanię Węglową S.A. Oddział KWK

(...) w R. za lata 1974 – 1979.

W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy decyzją z dnia 01.12.2006r. ponownie ustalił wysokość emerytury ubezpieczonej od dnia 22.10.2006r., przy zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru w wysokości 90,03% ustalonego na podstawie zarobków z 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu i kwoty bazowej 1.977,20 zł. Emerytura wyniosła 1.004,45zł.

Ubezpieczona odwołała się od tej decyzji i tut. Sąd prawomocnym wyrokiem z dnia 06.06.2007r. w sprawie o sygn. akt VIII U 135/07 oddalił to odwołanie, po uprzednim ustaleniu, iż organ rentowy prawidłowo i w sposób najkorzystniejszy obliczył emeryturę ubezpieczonej, a to zgodnie z art.21 ust.1 pkt 2 w związku z art.15 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Sąd dodał, iż gdyby obliczono emeryturę na podstawie art.21 ust.1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w oparciu o zarobki z lat 1982 – 1991, przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 114,34% oraz kwoty bazowej przyjętej do obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy 666,96, emerytura po waloryzacjach wyniosłaby ( na dzień 01.03.2006r. ) 826,80 zł brutto i byłaby niższa od pobieranego przez ubezpieczoną świadczenia.

W dniu 10.07.2015r. ubezpieczona złożyła kolejny wniosek o ponowne ustalenie wysokości emerytury.

W rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy wydał w dniu 22.07.2015r. decyzję zaskarżoną, omówioną na wstępie.

Powyższe Sąd ustalił na podstawie akt organu rentowego oraz akt tut. Sądu o sygn. VIII U 135/07 jako okoliczności bezsporne, bo jednoznacznie wynikające z tych dowodów i nie kwestionowane przez strony.

Sąd zważył co następuje.

Odwołanie ubezpieczonej J. W. nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art.21 ust.1 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( t.j. Dz.U. z 2015, poz.748 ze zm. ) zwanej dalej Ustawą, podstawę wymiaru emerytury dla osoby, która wcześniej miała ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy stanowi:

1)  podstawa wymiaru renty – w wysokości uwzględniającej rewaloryzacje oraz wszystkie kolejne waloryzacje przypadające w okresie następującym po ustaleniu prawa do renty, albo

2)  podstawa wymiaru ustalona na nowo w myśl art.15.

Stosownie do art.15 Ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę. Na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu ubezpieczenia.

W odwołaniu ubezpieczona domagała się przeliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy według zarobków z lat 1982 – 1991 i wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 114,34%, a następnie przyjęcia ww. wskaźnika, a także kwoty bazowej obowiązującej w 2006r. do obliczenia wysokości pobieranej emerytury.

Ubezpieczona przed przejściem na emeryturę, a mianowicie od grudnia 1995r. była uprawniona do renty z tytułu niezdolności do pracy, której wysokość ustalono w oparciu o zarobki z 7 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 16 lat kalendarzowych poprzedzających zgłoszenie wniosku, to jest z lat 1984 – 1990, zgodnie z art.7 ust.1 pkt 5 obowiązującej w tym czasie ustawy z dnia 17.10.1991r. o rewaloryzacji emerytur i rent, o zasadach ustalania emerytur i rent oraz o zmianie niektórych ustaw ( Dz.U. Nr 104, poz.450 ze zm. ) i przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 118,21%.

Rozpoznając wniosek ubezpieczonej o przyznanie prawa do emerytury organ rentowy dokonał wariantowania świadczenia, czyli obliczył je w oparciu o art.21 ust.1 pkt 1 Ustawy – od podstawy wymiaru wcześniej pobieranej renty z tytułu niezdolności do pracy ( przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 118,21% i kwoty bazowej przyjętej do obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy 666,96% ), a następnie na podstawie art.21 ust.1 pkt 2 w związku z art.15 Ustawy, które to świadczenie ostatecznie wyliczone w decyzji z dnia 01.12.2006r. ( przy zastosowaniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 90,03% ustalonego na podstawie zarobków z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu i kwoty bazowej z daty przyznania prawa do emerytury 1.977,20 ) okazało się korzystniejsze dla ubezpieczonej i jako takie jest wypłacane do chwili obecnej.

Podkreślić należy, iż gdyby nawet ubezpieczona miała obliczoną rentę z tytułu niezdolności do pracy według zarobków z lat 1982 – 1991 i przy przyjęciu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 114,34%, to organ rentowy obliczając wysokość emerytury od podstawy wymiaru tak wyliczonej renty z tytułu niezdolności do pracy, to jest zgodnie z art.21 ust.1 pkt 1 Ustawy, nie mógłby przyjąć do obliczenia świadczenia kwoty bazowej obowiązującej w dacie zgłoszenia wniosku o emeryturę ( tak jak tego domaga się ubezpieczona ), a wyłącznie kwotę bazową przyjętą do obliczenia renty z tytułu niezdolności do pracy, to jest 666,96 zł. W taki zaś sposób wyliczone świadczenie byłoby niższe od ustalonego decyzją z dnia 01.12.2006r.

W świetle ukształtowanego orzecznictwa sądowego przy ustalaniu podstawy wymiaru emerytury z uwzględnieniem art. 21 ust. 1 pkt 1 Ustawy nie jest dopuszczalne przyjęcie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru renty, a kwoty bazowej z daty złożenia wniosku o emeryturę, chyba że jest możliwe przyjęcie do podstawy wymiaru emerytury tych samych lat, które stanowiły podstawę ustalenia wskaźnika wysokości wymiaru renty ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 07.05.2015r. III AUa 933/14, uchwała Sądu Najwyższego z dnia 05.04.2007r. sygn. I UZP 7/07 ). W obecnym stanie prawnym nie jest możliwe obliczenie podstawy wymiaru emerytury z 7 lat kalendarzowych, czyli z lat z jakich ubezpieczona miała obliczoną rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Wypada dodać, iż zarobki ubezpieczonej z lat 1982 – 1991 nie mogłyby stanowić podstawy do wyliczenia emerytury na podstawie art.21 ust.1 pkt 2 Ustawy, a więc z zastosowaniem nowej kwoty bazowej, gdyż lata te nie mieszczą się w okresie 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym ubezpieczona zgłosiła wniosek o emeryturę, to jest w okresie od 1986r. do 2005r.

Reasumując, Sąd uznał, iż brak jest podstaw prawnych do przeliczenia emerytury ubezpieczonej w sposób przez nią żądany. Świadczenie to zostało przez organ rentowy ustalone w sposób prawidłowy i najkorzystniejszy dla ubezpieczonej, co potwierdza też stanowisko tut. Sądu zajęte w poprzedniej sprawie prawomocnie zakończonej o sygn. VIII U 135/07.

W konsekwencji powyższego, Sąd z mocy art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie jako bezzasadne.

(-) SSR [del.] Renata Stańczak