Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Mirella Szpyrka

Sędzia SO Krystyna Hadryś (spr.)

SO Marcin Rak

Protokolant Renata Krzysteczko

po rozpoznaniu w dniu 29 lipca 2015 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółdzielni Mieszkaniowej w R.

przeciwko B. M. i K. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanych

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 29 października 2014 r., sygn. akt I C 1324/14

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że oddala powództwo;

2.  nakazuje pobrać od powódki na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej kwotę 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem kosztów sądowych.

SSO Marcin Rak SSO Mirella Szpyrka SSO Krystyna Hadryś

Sygn. akt III Ca 617/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółdzielnia Mieszkaniowa w R. wniosła o zasądzenie od pozwanych B. M. i K. M. kwot 1186,18 zł. z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu podała, że pozwani zajmują mieszkanie na zasadzie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego stanowiące własność powódki, a zgodnie ze statutem członkowie spółdzielni uczestniczą w spłacie kredytu zaciągniętego przez spółdzielnię na budowę ich mieszkań. Mimo wezwań pozwani nie uregulowali zaległości.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa ( k – 27 ) zaprzeczając twierdzeniom pozwu, bowiem powódka nie wykazała żadnego ze swoich twierdzeń, szczególnie nie wykazała, iż wysokość kwot wskazanych w pozwie ma podstawy prawne, a dokumenty przedstawione do pozwu nie mają mocy prawnej.

Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej wyrokiem z dnia 29 października 2014 r. zasądził od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 1.186,18 zł. z odsetkami ustawowymi i orzekł o kosztach postępowania.

Orzekając ustalił, że pozwani od 1993 r. posiadają prawo do lokatorskiego lokalu mieszkalnego położonego w R. przy ul. (...). Budynek został wybudowany ze środków pochodzących z kredytu inwestycyjnego, zatem zgodnie z § 90 statutu spółdzielni członkowie uczestniczą w spłacie kredytu i odsetek zaciągniętych na budowę ich zadania inwestycyjnego, przypadającego na dany lokal na warunkach wynikających z zawartej umowy z kredytodawcą lub innych unormowań prawnych. Pozwani do grudnia 2011 r. opłacali należności za kredyt i opłaty czynszowe. Po tym terminie zaprzestali opłat należnych z tytułu kredytu. Mimo wezwania pismem z dnia 1 sierpnia 2013 r. pozwani nie uregulowali zaległości z tytułu spłaty rat i odsetek od kredytu.

Pozwem powódka dochodziła należności do 30 września 2013 r.

Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie dowodowe także w zakresie wniosków złożonych w odpowiedzi na sprzeciw pozwanych, uznając że zostały zawnioskowane w terminie.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd Rejonowy, uznał że powództwo

zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Sąd uznał, że zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15 grudnia 2000 r. członek spółdzielni obowiązany jest do uczestniczenia w spłacie kredytu z odsetkami w części przypadającej na jego lokal. Zgodnie zaś z obwieszczeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 13 listopada 2012 r. w sprawie wysokości normatywu miesięcznych spłat kredytu, ustalono wysokość normatywu na 3,33 zł. za m ² .

Pozwani uiszczając do 2011 r. należności kredytowe akceptowali tę zasadę i mieli świadomość ponoszenia takich kosztów. Wysokość normatywu była pomiędzy stronami bezsporna.

Sąd nie uznał za zasadne zarzuty pozwanych, że dowody złożone przez powódkę winny zostać pominięte jako spóźnione. Uwzględnienie tych dowodów nie spowodowało zwłoki w rozpoznaniu sprawy, złożone zostały w odpowiedzi na sprzeciw pozwanych, na skutek zakresu ich zarzutów, zatem brak było podstaw do zastosowania art. 207 § 6 k.p.c.

O odsetkach rozstrzygnięto w oparciu o art. 481 k.c., zaś o kosztach procesu po myśli art.98 k..p.c.

Rozstrzygnięcie to w całości zaskarżyli pozwani, wnosząc o zmianę wyroku Sądu Rejonowego poprzez oddalenie powództwa w całości i obciążenie powódkę kosztami w całości.

Zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych polegający na stwierdzeniu, że roszczenie zgłoszone w pozwie przez powoda ma podstawy prawne i zostało udowodnione. Zarzucili sprzeczność istotnych ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym. Ponieśli także zarzut naruszenia przepisów postępowania w sposób istotny mający wpływ na treść rozstrzygnięcia, a to artykułów k.p.c.: 207 § 3, 6 i 7, 217 § 2 i 3, 227, 245, 258, 505 ².

Sąd Odwoławczy zważył co następuje.

Apelację pozwanych należało generalnie uznać za uzasadnioną i jako taką podważającą skutecznie orzeczenie Sądu I instancji, chociaż część zgłoszonych zarzutów apelacyjnych nie znajduje uzasadnienia w zebranym materiale dowodowym i czynnościach w postępowaniu toczącym się przed Sądem meriti .

Sąd I instancji prawidłowo zakwalifikował żądanie powódki i przeprowadził postępowanie dowodowe w zakresie wymaganym dla ustalenia istotnych okoliczności żądania, zatem zarzuty apelacji oparte na art. 227 k.p.c. czy art. 245 k.p.c. nie mogą zostać uwzględnione, tym bardziej, że stanowią wyłącznie swoistą polemikę i wykazują chociażby całkowite niezrozumienie pojęcia dokumentu prywatnego, zaś kwestia podpisania przez pozwaną „przydziału” mieszkania, nie spowodowała iżby można uznać, że pozwana dokonywała czynności w imieniu powódki. Jednoznacznym jest, że ten dokument prywatny powódki został podpisany przez pozwaną, niewątpliwie jako członka spółdzielni, którego ten dokument dotyczył. Pozwani zresztą nie kwestionowali faktu posiadania mieszkania spółdzielczego u powódki w zakresie objętym tym dokumentem wystawionym przez powódkę.

Nie można było także podzielić zarzutów skarżących odnoszących się do naruszenia art. 207 k.p.c. i art. 217 k.p.c. Jak bowiem wynika z akt sprawy, pismo powódki z 9 czerwca 2014 r. zawiera wnioski dowodowe, zatem brak jest możliwości zastosowania § 3 art. 207 k.p.c. Nie ma również podstaw do uznania zarzutu prekluzji dowodowej, albowiem złożenie pisma procesowego wynikało z zakresu zarzutów wniesionego przez pozwanych sprzeciwu, którym określili zakres zaskarżenia zawartego w pozwie żądania.

Dokonując powyższych ocen należało podkreślić, że postępowanie w sprawie nie mogło toczyć się w trybie uproszczonym, wobec tego brak uznania zarzutów opartych na art. 505 ² k.p.c.

Za całkowicie pozbawiony zasadności należało uznać zarzut nieprawidłowego przeprowadzenia dowodu z zeznań świadków – pracowników powódki, skoro wezwania tych świadków dokonano na adres ich pracodawcy – powódki i jednoznacznie wynika to z przebiegu postępowania w I instancji, a sporządzenie treści protokołu przesłuchania tych świadków nie było kwestionowane przez skarżących w zakresie uzasadniającym sprostowanie protokołu.

Postępowanie apelacyjne przed II instancją ma w zasadzie cechy apelacji nieograniczonej. Sąd apelacyjny opiera swoje merytoryczne orzeczenie na ustaleniach własnych

i ustaleniach Sądu I instancji.

Uznając, że postępowanie dowodowe w pierwszej instancji było prawidłowe i pełne,

to ustalony przez Sąd I instancji stan faktyczny w niniejszej sprawie, nie może jednak stanowić podstawy orzeczenia Sądu II instancji w zakresie zaskarżonym. Z treści zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wprawdzie Sąd I instancji ustalił fakty niezbędne do rozstrzygnięcia roszczenia, jednak nie wysnuł w pełnym zakresie z tego odpowiednich wniosków przy określaniu podstawy faktycznej swojego wyrokowania.

Sąd Odwoławczy badając ponownie sprawę i rozważając wyniki postępowania przed Sądem I instancji, dokonał ich oceny samodzielnie przy zastosowaniu wymogów art. 233 k.p.c.

Uznał, że zarzuty apelacji co do błędnej oceny przez Sąd I instancji części materiału dowodowego, skutkującej naruszeniem prawa materialnego są zasadne.

Brak bowiem było podstaw w zebranym materiale dowodowym do przyjęcia, iż wobec zarzutów pozwanych co do zasadności obciążania wartością kredytu i odsetkami, strona powodowa wskazała w rozumieniu art. 232 k.p.c. materiał dowodowy, który wykazywałby twierdzenia tej strony.

Sprzeciw pozwanych wprawdzie był lakoniczny, jednakże zaprzeczał obowiązkowi zapłaty rat kredytu i odsetek, zarzucając iż powódka nie wykazała ani zasady ani wysokości.

W takim stanie sprawy, obowiązkiem procesowym powódki było wykazanie, że faktycznie spółdzielnia była obciążona – w okresie dochodzonym pozwem – obowiązkiem spłaty kredytu i według jakich zasad. Z żadnego dokumentu przedstawionego przez powódkę nie wynika, by w okresie objętym pozwem strona powodowa faktycznie była obciążona spłatą kredytu, co w konsekwencji dawałoby podstawę do żądania zapłaty stosownej części przez członków spółdzielni. Nie można doszukać się takich ustaleń chociażby pośrednio w dokumentach powódki przedstawionych przez tę stronę ( k – 82, 83 ), jak : kalkulacja stawki opłat eksploatacyjnych, czy kosztów utrzymania zasobów mieszkaniowych (...). Także załączone dalsze dokumenty powódki do pisma datowanego na 9 czerwca 2014 r., nie pozwalają na dokonanie ustaleń w tym zakresie.

Okoliczności te stanowią podstawę wykazania zasadności pozwu, bowiem tylko w przypadku istnienia nadal – w okresie spornym – obowiązku spłacania przez powódkę kredytu i odsetek od zadania inwestycyjnego przypadającego na lokal pozwanych, możliwe i zasadne było obciążenie pozwanych ich kwotami. Jak bowiem wynika z § 90 statutu powódki ( k – 58 ), obciążenie członków spółdzielni jest możliwe, gdy na budowę ich zadania inwestycyjnego przypadającego na dany lokal zaciągnięto kredyt. Warunki tego obciążenia winny wynikać z umowy z kredytodawcą lub z innych unormowań prawnych umożliwiających obsługę zadłużenia w przewidzianym terminie. Strona powodowa nie wykazała zatem także według jakich zasad członkowie spółdzielni uczestniczą w spłacie kredytu i odsetek. Nie wynika to z ustalenia zaległości na dzień 30.9.2013 r. ( k - 5 ), a tym bardziej z pisma datowanego na 1.8.2013 r. ( k – 4 ). Również zeznania sporządzającej zestawienie na k – 5 S. W. ( k – 157 ), nie zawierają w tym zakresie żadnych wiadomości, które byłyby spójne z dokumentacją złożoną przez powódkę w zakresie realizacji obowiązku spłaty kredytu i odsetek przez powódkę.

Nie została wskazana podstawa rozliczenia kredytu, ewentualna stawka za metr kwadratowy, czy też inny sposób rozliczania w porozumieniu z kredytodawcą, zatem ten zakres żądania nie poddaje się kontroli sądu w odniesieniu do § 90 statutu, w sytuacji, gdy byłoby wykazane, że faktycznie w okresie spornym spółdzielnia spłacała kredyt w zakresie lokalu mieszkalnego pozwanych.

Należy podkreślić, że powódka nie przedstawiła żadnych dokumentów odnoszących się do wyliczenia wartości wskazanej na k – 5 akt, w tym nie przedstawiła dokumentacji obejmującej zawiadomienie pozwanych o wysokości opłat, w tym składników spłaty kredytu i odsetek za okres sporny.

Jedynie dla porządku należy wskazać, że wezwanie z k – 4 nie obejmuje pełnego okresu objętego pozwem.

W świetle powyższego, w ocenie Sądu Odwoławczego, powódka nie wykazała – w rozumieniu art. 6 k.c. - swoich twierdzeń co do zasadności i wysokości obciążenia pozwanych spłatą kwot kredytu i odsetek za okres sporny.

Uznając, że sprawa została należycie wyjaśniona i zachodzą przesłanki do wydania wyroku w zakresie zaskarżonym, Sąd Odwoławczy wydał orzeczenie reformatoryjne.

Reasumując zaskarżony wyrok jest wadliwy i dlatego apelację pozwanych uwzględniono, zmieniając w oparciu o przepis art. 386 § 1 k.p.c. orzeczenie w sposób określony w punkcie 1.

O kosztach sądowych w sprawie postanowiono na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych ( t. jedn. Dz. U. 2010 r. nr 90, poz. 594, ze zm. )

SSO Marcin Rak SSO Mirella Szpyrka SSO Krystyna Hadryś