Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ga 393/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2016 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku VII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Alicja Dubij

Sędziowie: SO Maciej Głos

SR del. Beata Gnatowska (spr.)

Protokolant: Barbara Tomaszuk

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2016 roku w Białymstoku

na rozprawie sprawy z powództwa

Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B.

przeciwko

Miejskiemu Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Białymstoku z dnia 8 października 2015 r. w sprawie o sygn. akt VIII GC 920/14

I.  Zmienia zaskarżony wyrok:

1. w pkt. I w ten sposób, że zasądza od pozwanego Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w B. na rzecz powoda Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w B. kwotę 27.425,44 zł (dwadzieścia siedem tysięcy czterysta dwadzieścia pięć złotych czterdzieści cztery grosze) z ustawowymi odsetkami od dnia 1 czerwca 2014 r. do dnia 31.12.2015 r., zaś od dnia 01.01.2016 r. do dnia zapłaty z ustawowymi odsetkami za opóźnienie.

2. w pkt. II w ten sposób, że zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3.789,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

II.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.572,00 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kwotę 1.200,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego za drugą instancję.

Sygn. akt VII Ga 393/15

UZASADNIENIE

Powód - Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) - wniósł o zasądzenie od Miejskiego Przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w B. kwoty 27.425,44 zł wraz z odsetkami od dnia 1 czerwca 2014 r. do dnia zapłaty, a także zasądzenie na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż strony łączyła umowa sprzedaży ciepła nr (...), zawarta w dniu 5.07.2001r. Pismem z dnia 24 września 2013 r. powód powołując się na postanowienia § 7 umowy oświadczył pozwanemu, iż zmniejsza moc zamówioną w 23 węzłach cieplnych, załączając wypełnione wnioski o zmianę mocy zamówionej w ilości 23 sztuk. Ostatecznie, po przeprowadzeniu szeregu spotkań, pozwany oświadczył, iż „zawiesza” wprowadzenie mocy zamówionej do momentu prawidłowego wypełnienia zleceń aktualizacyjnych, a zmiana mocy zamówionej nastąpi od miesiąca, w którym M. (...) otrzyma, jego zdaniem, prawidłowo wypełnione zlecenia aktualizacyjne. Kwota dochodzona pozwem tj. 27.425,44 zł stanowi różnicę w wysokości rzeczywiście opłaconych faktur za miesiąc luty 2014r. w stosunku do zmniejszonej mocy zamówionej. Jeżeli przyjąć, iż zmiana mocy zamówionej wymagała uprzedniego aneksowania umowy nr (...) to powód wskazał, iż powyższa kwota stanowi szkodę Spółdzielni z tytułu nienależytego wykonania umowy przez pozwanego, gdyż nie było podstawy do nieuwzględnienia wniosków o zmianę mocy zamówionej.

W odpowiedzi na pozew, pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W ocenie pozwanego żadna z podstaw żądania pozwu wskazana przez powoda nie była zasadna. Każda zmiana umowy wymaga formy pisemnej pod rygorem nieważności. Każdorazowa zmiana mocy zamówionej była wprowadzana na mocy stosownego aneksu do umowy, co było poprzedzone wypełnieniem przez powoda odpowiednich formularzy aktualizujących wielkość mocy zamówionej. Dane dotyczące mocy zamówionej na cele c.o. i c.w.u. potrzebne były pozwanemu celem ustalenia, czy zmniejszenie mocy cieplnej zgodnie z wnioskiem powoda nie spowoduje naruszenia obowiązujących przepisów prawa, a nadto do sporządzania projektów technicznych węzłów cieplnych oraz planowanej modernizacji istniejących węzłów cieplnych. (k. 136-154).

Wyrokiem z dnia 8 października 20l5 r., wydanym w sprawie o sygn. akt VIII GC 920/14, Sąd Rejonowy w Białymstoku oddalił powództwo w całości.

Sąd Rejonowy ustalił, że strony łączyła umowa sprzedaży ciepła nr (...), zawarta w dniu 5.07.2001 r. Pismem z dnia 24 września 2013 r. powód, powołując się na postanowienia § 7 umowy, oświadczył pozwanemu, iż zmniejsza moc zamówioną w 23 węzłach cieplnych, załączając wypełnione wnioski o zmianę mocy zamówionej w ilości 23 sztuk (k. 17-50). Pozwany zażądał wskazania w ww. wnioskach danych dotyczących mocy zamówionej w rozbiciu na cele c.o. i c.w.u. Strony w okresie od września 2013 r. do grudnia 2014 r. prowadziły negocjacje w celu ustalenia zakresu zmian w umowie (k. 48-64, 164-337, 638-645, 993-993v). W przeszłości powód wnioskował o dokonanie zmiany mocy zamówionej bez rozbicia na cele c.o. i c.w.u., poza jednym przypadkiem z 2009 r., kiedy wniosek został złożony w rozbiciu (k. 1044-1047). W toku sprawy strony zawarły aneks z dnia 16 grudnia 2014 r., na mocy którego we wniosku i zleceniu aktualizującym na dostawę mocy i energii cieplnej odbiorca stał się obowiązany podać nową wielkość zamawianej mocy cieplnej w poszczególnych obiektach z wyszczególnieniem mocy na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej oraz innych urządzeń i instalacji tj. maksymalną moc cieplną dla potrzeb centralnego ogrzewania oraz średnią moc cieplną na potrzeby ciepłej wody użytkowej (k. 993-994).

Sąd Rejonowy wskazał, że w dotychczasowej praktyce strony wielokrotnie zmieniały na wniosek powoda wielkość mocy zamówionej, a zmiana ta była wprowadzana do umowy w drodze aneksów załączonych przez pozwanego do odpowiedzi na pozew. W przeszłości obie strony przyjmowały, iż zmiana wielkości mocy zamówionej dla swojej skuteczności musi przybrać formę aneksu do umowy. Powyższe wynika nie tylko z opisanej praktyki stron, ale przede wszystkim z treści umowy. W świetle § 12 ust. 5 umowy zmiany, uzupełnienia oraz rozwiązanie postanowień umowy mogą być dokonane pod rygorem nieważności, wyłącznie w drodze aneksu podpisanego przez strony. Zgodnie z § 7 ust. 1 umowy zmiana wielkości mocy cieplnej dla danego obiektu może być zrealizowana, na wniosek odbiorcy jeden raz w roku kalendarzowym. Natomiast w świetle § 7 ust. 3 złożenie wniosku o zmianę wielkości mocy nie zwalnia odbiorcy od uiszczenia opłaty stałej w wysokości odpowiadającej uprzednio zamówionej mocy do czasu wprowadzenia zmiany.

W ocenie Sądu I instancji, podpisanie aneksu do umowy, a tym samym zmiana umowy, także w zakresie mocy zamówionej wymagała obopólnej zgody obu stron. Innymi słowy, brak tej zgody skutkował brakiem zmiany umowy. W przedmiotowej sprawie aneks nie został zawarty, a zatem umowa (w tym kwestia mocy zamówionych) obowiązywała strony w kształcie dotychczasowym. Tym samym nie można było uznać, zdaniem Sądu Rejonowego, iż powód dokonał bezpodstawnej „nadpłaty” za faktury obejmujące miesiąc luty 2014r., bowiem faktury zostały wystawione z uwzględnieniem dotychczasowej treści umowy. Zatem pierwsza z przytoczonych przez powoda podstaw dochodzonego roszczenia okazała się niezasadna.

Jeżeli chodzi o drugą, ewentualną podstawę dochodzonego roszczenia w postaci nienależytego wykonania umowy przez pozwanego, w ocenie Sądu Rejonowego również okazała się ona niezasadna.

Sąd I instancji zauważył, iż w świetle art. 354 § 1 i 2 k.c. strony powinny wykonywać zobowiązanie zgodnie z jego treścią i w sposób odpowiadający jego celowi społeczno gospodarczemu oraz zasadom współżycia społecznego, a jeżeli istnieją w tym zakresie ustalone zwyczaje – także w sposób odpowiadający tym zwyczajom. Tymczasem Sąd ten nie dopatrzył się żadnego racjonalnego powodu, dla którego powód odmawiał wypełnienia w formularzu aktualizującym wielkości zamawianej mocy cieplnej w poszczególnych obiektach, z wyszczególnieniem mocy na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej oraz innych urządzeń i instalacji tj. maksymalną moc cieplną dla potrzeb centralnego ogrzewania oraz średnią moc cieplną na potrzeby ciepłej wody użytkowej. Przesłuchany w charakterze strony R. B. sam bowiem wskazał, iż nie było takiego przypadku, aby pozwany obciążał powoda karami za przekroczenie mocy zamówienia, przy czym pracuje on w Spółdzielni aż 30 lat (k. 1056). Przekazanie zaś tych danych nie nastręczałoby powodowi żadnych trudności, o czym świadczy fakt posiadania dokumentów pochodzących z audytu energetycznego, a także jednorazowe wypełnienie zgłoszenia aktualizującego przez pracownicę powoda z rozbiciem na c.o. i c.w.u. w 2009r. (k. 1045). Nadto pozwany wskazywał, iż obowiązują go normy określone w szczególności przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 75, poz. 690) oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych z dnia 16 sierpnia 1999 r. (Dz.U. Nr 74, poz. 836). Kwestia kontroli spełniania tych norm wymaga dysponowania szeregiem danych, w tym danych posiadanymi przez odbiorców. Pozwany informował też powoda, iż żądane dane potrzebne mu są także do wykonania modernizacji instalacji. Zdaniem Sądu Rejonowego celem zawartej umowy jest skuteczne i efektywne dostarczanie ciepła na rzecz Spółdzielni, a w konsekwencji do setek mieszkań zwykłych ludzi. Dlatego też Sąd ten uznał, iż nie można postawić pozwanemu jakiegokolwiek zarzutu niewłaściwego wykonania umowy, albowiem wbrew stanowisku powoda, działał on z myślą o jak najlepszym wypełnieniu zobowiązania poprzez dostosowanie ustawień sieci do potrzeb powoda oraz chęć modernizacji instalacji.

W tym stanie rzeczy, w ocenie Sądu Rejonowego, zeznania przesłuchanych w sprawie świadków nie miały znaczenia dla rozpoznania niniejszej sprawy (k. 981-984).

W konsekwencji Sąd ten nie dopatrzył się podstaw do zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda żądanej kwoty, tym samym oddalił powództwo w całości, o kosztach orzekając na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wniósł powód, zaskarżając go w całości i zarzucając mu:

1. naruszenie prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 2 pkt. 18 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz.U. 2010 Nr 194, poz. 1291) poprzez uznanie, iż wniosek o zmianę mocy zamówionej powinien zawierać wyszczególnienie nie tylko nowej wielkość największej mocy cieplnej, jaka wystąpi w danym obiekcie w warunkach obliczeniowych, ale również wyszczególnienie maksymalnej mocy cieplnej dla potrzeb centralnego ogrzewania oraz średniej mocy cieplnej na potrzeby ciepłej wody użytkowej;

2. naruszenie art. 233 k.p.c. - tj. sprzeczność istotnych ustaleń Sądu z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez :

1) pominięcie dowodów świadczących o dotychczasowym sposobie wykonywania przez strony umowy o dostawę ciepła nr (...) z dnia 05.07.2001r. w zakresie dokonywania zmiany mocy zamówionej, w szczególności treści składanych przez powoda wniosków o zmianę mocy zamówionej, wystawianych przez pozwanego faktur za moc zamówioną, zeznań w charakterze strony członka zarządu powódki R. B. oraz aneksu do umowy o dostawę ciepła nr 186 z dnia 16 grudnia 2014 r.,

2) przyjęcie, iż na powodzie ciążył obowiązek wskazania we wniosku o zmianę mocy zamówionej nie tylko największej mocy cieplnej, jaka wystąpi w danym obiekcie w warunkach obliczeniowych, ale również maksymalnej mocy cieplnej dla potrzeb centralnego ogrzewania oraz średniej mocy cieplnej na potrzeby ciepłej wody użytkowej,

3) przyjęcie, iż powódka odmawiała pozwanemu wskazania danych umożliwiających dostosowanie urządzeń w węzłach,

4) przyjęcie, iż powódka nie miała uzasadnionego interesu, aby odmawiać pozwanemu podania mocy zamówionej w rozbiciu na c.o. i c.w.u. we wnioskach o zmianę mocy zamówionej,

5) pominięcie okoliczności, iż ostatecznie powódka złożyła wnioski o zmianę mocy zamówionej w rozbiciu na moc dotyczącą kosztów centralnego ogrzewania i podgrzania ciepłej wody użytkowej,

6) przyjęcie, iż pozwany wykazał, iż dane te są mu niezbędne do wykonywania umowy o dostawę ciepła,

a w konsekwencji uznanie, iż pozwany odmawiając powódce zmniejszenia mocy zamówionej na podstawie wniosków o jej zmniejszenie z dnia 24 października 2013r. nie dopuścił się do nienależytego wykonania łączącej strony umowy o dostawę ciepła (...), co doprowadziło do niezastosowania przez Sąd Rejonowy art. 471 k.c.

Wskazując na ten zarzuty, wniósł o:

1) zmianę zaskarżonego wyroku, poprzez uwzględnienie powództwa w całości, w tym zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu,

ewentualnie:

2) o uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia,

3) zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu w postępowaniu apelacyjnym, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Apelacja jako w pełni zasadna doprowadziła do zmiany zaskarżonego orzeczenia.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy oddalił powództwo uznając, iż pozwany (...) spółka z o.o. w B. zasadnie odmówił powódce zmniejszenia mocy zamówionej w 23 węzłach cieplnych wyszczególnionych w złożonych wnioskach o zmianę mocy, załączonych do pisma Spółdzielni z dnia 24 października 2013 r. Taka konstatacja nie znajduje jednak oparcia w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Strony łączyła umowa sprzedaży ciepła nr (...), zawarta w dniu 5.07.2001 r. (k.17-24). Zgodnie z treścią § 7 ust. 1 umowy tej, zmiana wielkości mocy cieplnej dla danego obiektu może być zrealizowana, na wniosek odbiorcy, jeden raz w roku kalendarzowym (k.22). Wyraźnego zaznaczenia zatem wymaga, że strony podpisując umowę nie przewidziały w niej żadnych dodatkowych warunków i obostrzeń dla wniosku o zmianę wielkości mocy cieplnej. Tymczasem pozwany zażądał od powoda przedstawienia do wglądu dokumentów potwierdzających zasadność przyjęcia zmniejszonej mocy zamówionej w celu dokonania weryfikacji, jak również wystąpił z prośbą o wypełnienie zlecenia aktualizacyjnego na dostawę mocy i energii cieplnej z rozbiciem mocy zamówionej na c.o. (Q.) i c.w.u. (Q. śr i Q. max). Swoje stanowisko uzasadniał tym, że obowiązują go normy określone w szczególności przepisami rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (Dz.U. Nr 75, poz. 690) oraz rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie warunków technicznych użytkowania budynków mieszkalnych z dnia 16 sierpnia 1999 r. (Dz.U. Nr 74, poz. 836). Kwestia kontroli spełniania tych norm wymaga dysponowania szeregiem danych, w tym danych posiadanymi przez odbiorców. Nadto pozwany informował powoda, iż żądane dane potrzebne mu są także do wykonania modernizacji instalacji.

W powoływanych przez pozwanego przepisach trudno doszukać się jednak uzasadnienia dla jego stanowiska wymagającego spełnienia dodatkowych warunków wniosku o zmianę. Definicja „zamówionej mocy cieplnej" zawarta jest w § 2 pkt. 18 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz.U. 2010 Nr 194, poz. 1291), zgodnie z którym jest nią ustalona przez odbiorcę lub podmiot ubiegający się o przyłączenie do sieci ciepłowniczej największa moc cieplna, jaka w danym obiekcie wystąpi w warunkach obliczeniowych, która zgodnie z określonymi w odrębnych przepisach warunkami technicznymi oraz wymaganiami technologicznymi dla tego obiektu jest niezbędna do zapewnienia:

a) pokrycia strat ciepła w celu utrzymania normatywnej temperatury i wymiany powietrza w pomieszczeniach,

b) utrzymania normatywnej temperatury ciepłej wody w punktach czerpalnych,

c) prawidłowej pracy innych urządzeń lub instalacji.

Z definicji tej nie sposób jednak wywieźć obowiązku określenia przez odbiorcę ciepła odrębnie mocy zamówionej na potrzeby c.o. oraz c.w.u. Z jej treści wynika, iż zamówioną moc cieplną ustala samodzielnie odbiorca i jest to dla przedsiębiorstwa energetycznego wiążące. Konotacja ta ma wsparcie w dalszych przepisach rozporządzenia z 17 września 2010r., zgodnie bowiem z

§ 41, w przypadku gdy zamówiona przez odbiorcę moc cieplna jest mniejsza od mocy cieplnej określonej w umowie o przyłączenie danego obiektu do sieci ciepłowniczej albo gdy wartości współczynnika wykorzystania zamówionej mocy cieplnej znacznie różnią się od wartości technicznie uzasadnionych, przedsiębiorstwo energetyczne może dokonać w sezonie grzewczym kontroli prawidłowości określenia przez odbiorcę zamówionej mocy cieplnej. Natomiast w myśl § 46 ust. 4 Rozporządzenia - jeżeli okaże się, iż wystąpiły przekroczenia zamówionej mocy cieplnej przez odbiorcę (co ma miejsce również w sytuacji zaniżenia przez odbiorcę mocy zamówionej), bez uzgodnienia z przedsiębiorstwem energetycznym lub niezgodnie z warunkami umowy to przedsiębiorstwo energetyczne na podstawie wielkości mocy wynikającej z tego przekroczenia może obciążyć odbiorcę opłatą za zamówioną moc cieplną oraz opłatą stałą za usługę przesyłową w sposób określony w § 46 ust. 3.

Za zasadny należało więc uznać zarzut naruszenia prawa materialnego poprzez błędną wykładnię § 2 pkt. 18 Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło (Dz.U. 2010 Nr 194, poz. 1291) polegający na uznaniu przez Sąd Rejonowy, iż wniosek o zmianę mocy zamówionej powinien zawierać wyszczególnienie nie tylko nowej wielkość największej mocy cieplnej, jaka wystąpi w danym obiekcie w warunkach obliczeniowych, ale również wyszczególnienie maksymalnej mocy cieplnej dla potrzeb centralnego ogrzewania oraz średniej mocy cieplnej na potrzeby ciepłej wody użytkowej.

Zapisu o konieczności dopełnienia jakiś dodatkowych warunków dla wniosku o zmianę wielkości mocy cieplnej nie zawierają też żadne inne przepisy prawa, a nade wszystko sama umowa stron. Strony jako przedsiębiorcy, od których należy oczekiwać podwyższonej staranności w prowadzeniu spraw i dbałości o własne interesy (art. 355 § 2 k.c.) ułożyły stosunek prawny według swego uznania, zgodnie ze swobodą kontraktowania (art. 353 1 k.c.). Nie wprowadziły ani żadnej specjalnej formy przewidzianej dla wniosku, ani jego umotywowania, ani nade wszystko rozbicia na c.o. i c.w.u. Gdyby taka była ich intencja stosowne zapisu znalazłyby odzwierciedlenie w treści umowy, co też zaistniało w momencie podpisania aneksu w dniu 16 grudnia 2014 r., na mocy którego we wniosku i zleceniu aktualizującym na dostawę mocy i energii cieplnej odbiorca jest obowiązany podać nową wielkość zamawianej mocy cieplnej w poszczególnych obiektach z wyszczególnieniem mocy na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania, ciepłej wody użytkowej oraz innych urządzeń i instalacji tj. maksymalną moc cieplną dla potrzeb centralnego ogrzewania oraz średnią moc cieplną na potrzeby ciepłej wody użytkowej (k. 993-994). Gdyby wcześniej obowiązywały wskazane warunki, jaki byłby sens zawierania aneksu tej treści.

Dotychczasowa praktyka stron w zakresie wykonywania umowy, w tym dotychczasowy sposób wypełniania przez Spółdzielnię wniosków aktualizujących moc zamówioną wskazuje, że tylko jedyny raz w okresie obowiązywania umowy Spółdzielnia wypełniła wnioski o zmianę mocy z rozbiciem na c.o. i c.w.u. Dokonała tego nowa pracownica Spółdzielni, która nie znała zasad dotychczasowej współpracy stron w tym zakresie (zeznania w charakterze strony prezesa zarządu powódki R. B. na rozprawie w dniu 28 września 2015r.). Sąd Rejonowy całkowicie pominął, na co słusznie zwraca uwagę apelujący, inne dowody zgromadzone w sprawie, świadczące o dotychczasowym sposobie wykonywania przez stronę umowy o dostawę ciepła, w szczególności: wcześniejsze wnioski powódki o zmianę mocy, tj. wniosek z dnia 22.09.2000r., (...), z dnia 27.09.2000r., (...), z dnia 05.01.2001r., (...), z dnia 24.09.2003r., (...), z dnia 20.11.2003r., (...), z dnia 26.09.2006r., (...), z dnia 05.09.2007r., (...), z dnia 19.09.2008r., (...) (załączone do pozwu). We wszystkich tych wnioskach Spółdzielnia podawała jedynie najwyższą moc ogółem, bez jej wyszczególniania na potrzeby c.o. i c.w.u., w oparciu o co M. (...) każdorazowo przygotowywał stosowny aneks do umowy, który następnie strony podpisywały. Także treść wystawianych Spółdzielni przez M. (...). faktur za moc zamówioną (załączone do pozwu) wskazuje, iż strony wykonując umowę o dostawę ciepła rozliczały się z jedynie z ogólnej mocy cieplnej. Natomiast propozycja aneksu pozwanego nr 166 z 20 sierpnia 2013 r. (załączona do pisma procesowego powódki z dnia 12 września 2014r.), która dążyła do zmiany powyższych zasad spotkała się z odmową Spółdzielnia, a także już wcześniej powołany aneks do umowy o dostawę ciepła nr 186 z dnia 16 grudnia 2014 r. Dopiero bowiem z momentem jego zawarcia, z mocy zapisów zmienionego § 7 ust. 2 umowy, powód miał obowiązek zarówno we wniosku o zmianę mocy oraz zleceniu aktualizującym podawać nową wielkość zamawianej mocy cieplnej z wyszczególnianiem mocy na potrzeby instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. Przedtem takiego obowiązku umowa nie przewidywała, zatem powód był w pełni uprawniony do złożenia zleceń aktualizacyjnych dotyczących zmiany mocy podając w nich jedynie nową wysokość zmienianej mocy ogółem, tak jak czynił to dotychczas.

Zgodzić się należy zatem z apelującym, iż pomijając powyższe dowody Sąd Rejonowy doszedł do nieuprawnionych wniosków, iż powód wykonując łączącą strony umowę o dostawę ciepła miał obowiązek we wnioskach o zmianę mocy zamówionej złożonych w miesiącu październiku 2013r. dokonać rozbicia nowej wielkości mocy na potrzeby c.o. i c.w.u., czym naruszył art. 233 § 1 k.p.c.

Wbrew twierdzeniom zawartym w uzasadnieniu wyroku Spółdzielnia nigdy też nie odmawiała powodowi wskazania danych umożliwiających dostosowanie urządzeń w węzłach. M. (...) te dane posiadał. O powyższym świadczy chociażby okoliczność udostępnienia na żądanie pozwanego wykonanych audytów energetycznych budynków objętych wnioskami z października 2013 r., a przede wszystkim wypełnienie przez M. (...) za Spółdzielnię wniosków aktualizacyjnych o zmianę mocy zamówionej. Poza tym wnioski o zmianę mocy, na co Spółdzielnia wielokrotnie wskazywała złożone zostały w związku z dokonaniem termomodernizacji budynku, zatem dotyczyły wyłącznie obniżenia mocy na c.o. Pozwany zaś nigdy nie wiązał swoich zamierzeń modernizacyjnych w węzłach ze złożonymi wnioskami o zmianę mocy.

Sąd Rejonowy niezasadnie też przyjął, iż powód nie miał uzasadnionego interesu, aby odmawiać pozwanemu podania mocy zamówionej w rozbiciu na co. i c.w.u. we wnioskach o zmianę mocy zamówionej. Jak słusznie podnosi apelujący, uzasadniony interes Spółdzielni polegał na tym, iż ewentualne rozbicie mocy na potrzeby c.o. i c.w.u., bez uprzedniego zawarcia aneksu precyzującego do jakich celów owo odrębne określenie mocy M. (...)mógłby wykorzystać, mogłoby doprowadzić do sytuacji, iż M. (...) rozpocząłby kontrolę nie tylko ewentualnego przekroczenia w danym węźle najwyższej mocy cieplnej ogółem, ale również mocy dla c.o. i c.w.u. Na taką możliwość wskazywał nie tylko słuchany w charakterze strony R. B., ale również zawnioskowany przez pozwanego świadek B. S.. Natomiast okoliczność, iż w praktyce M. (...) nigdy nie stosował sankcji za przekroczenie mocy przewidzianej w § 46 ust. 3 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 17 września 2010 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji taryf oraz rozliczeń z tytułu zaopatrzenia w ciepło nie zmienia faktu, iż taka możliwość obiektywnie istnieje.

Ponadto ostatecznie powódka złożyła wnioski o zmianę mocy zamówionej w rozbiciu na moc dotyczącą kosztów centralnego ogrzewania i podgrzania ciepłej wody użytkowej, choć nie musiała. Wypełnione według oczekiwań pozwanego wnioski aktualizacyjne powódka złożyła w dniu 27 lutego 2014 r. wraz z pismem propozycją aneksu do umowy. Nie było zatem żadnych przeszkód, aby M. (...) przygotował i zawarł z powódką aneks do umowy jedynie zmniejszający moc zamówioną w określonych wnioskami węzłach, bez żadnych dodatkowych zmian w umowie.

Pozwany nie wykazał też, że rozbicie mocy zamówionej dla celów c.o. i c.w.u. jest mu niezbędne do prawidłowego wykonywania umowy o dostawę ciepła, choć okoliczność ta pozostaje i tak bez znaczenia dla sprawy w kontekście przyjęcia braku podstawy umownej i ustawowej dla spełnienia dodatkowych warunków, jakim powinien odpowiadać przedmiotowy wniosek

Zgodzić się należy z pozwanym w całej rozciągłości, że pominięcie przez Sąd Rejonowy wszystkich wyżej opisanych dowodów prowadzi do uznania, iż powstała dysharmonia pomiędzy całością materiału zgromadzonego w sprawie, a konkluzją do jakiej doszedł Sąd I instancji, na jego podstawie (vide: wyrok Sadu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 czerwca 2015 r., I ACa 221/15, LEX 1754156). Sąd ten dokonując oceny dowodów naruszył podstawowe reguły oceny, a więc zasady logicznego rozumowania, doświadczenia życiowego i prawidłowego wnioskowania. Wyraźnego podkreślenia wymaga, że nie do zaakceptowania jest stanowisko pozwanego, który w sposób dowolny ogranicza uprawnienie strony, decydując tym samym za nią w kwestii wielkości mocy cieplnej, jaką powinna otrzymywać.

Dlatego też apelacja zasługiwała na uwzględnienie, przy stwierdzonym naruszeniu art. 233 § 1 k.p.c. w powołanym w apelacji zakresie, co doprowadziło do zmiany rozstrzygnięcia na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i uwzględnienia powództwa na podstawie art. 471 k.c., którego nie zastosowanie przez Sąd Rejonowy zostało podniesione przez skarżącego i który to zarzut należy uznać za trafny.

W świetle bowiem § 12 ust. 5 umowy zmiany, uzupełnienia oraz rozwiązanie postanowień umowy mogą być dokonane pod rygorem nieważności, wyłącznie w drodze aneksu podpisanego przez strony. Zgodnie z § 7 ust. 1 umowy zmiana wielkości mocy cieplnej dla danego obiektu może być zrealizowana, na wniosek Odbiorcy jeden raz w roku kalendarzowym. Natomiast w świetle § 7 ust. 3 złożenie wniosku o zmianę wielkości mocy nie zwalnia Odbiorcy od uiszczenia opłaty stałej w wysokości odpowiadającej uprzednio zamówionej mocy do czasu wprowadzenia zmiany.

W przedmiotowej sprawie stosowny aneks, w zakresie obniżenia mocy cieplnej zgodnie z wnioskiem powoda, nie został zawarty, a zatem umowa (w tym w zakresie mocy zamówionych) obowiązywała strony w kształcie dotychczasowym. Tym samym nie można uznać, iż powód dokonał bezpodstawnej „nadpłaty” za faktury obejmujące miesiąc luty 2014r., bowiem faktury zostały wystawione uwzględniając dotychczasową treść umowy. Zatem pierwsza z przytoczonych przez powoda podstaw prawnych dochodzonego roszczenia okazała się niezasadna, na co słusznie zwrócił uwagę Sąd Rejonowy.

Powództwo podlegało w związku z tym uwzględnieniu na podstawie art. 471 k.c. Powód w związku z działaniem, a raczej zaniechaniem pozwanego, polegającym na odmowie podpisania aneksu w przedmiocie zmniejszenia wielkości mocy cieplnej, poniósł realną szkodę uiszczając sumę dochodzoną pozwem, tj. 27.425,44 zł, która to wartość nie była sporna. Gdyby bowiem pozwany uwzględnił wniosek powoda z dnia 24 września 2013 r. Spółdzielnia nie musiałaby tej kwoty w ogóle płacić. Ponadto art. 471 k.c. wprowadza domniemanie winy, którego pozwany w toku procesu nie obalił, wręcz przeciwnie, postępowania dowodowe potwierdziło, że zachowanie powoda przejawiające się w odmowie podpisania aneksu nie było niczym uzasadnione, ani treścią obowiązującej pomiędzy stronami umowy, ani przepisem prawa.

Podstawę orzeczenia o odsetkach stanowił art. 481 k.c. powód wystosował bowiem wezwanie do zapłaty z dnia 13 maja 2014 r. (k.126), w którym zakreślił termin spełnienia świadczenia do dnia 31 maja 2014 r.

O kosztach postępowania I – instancyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., w myśl zasady odpowiedzialności z wynik procesu. Dlatego też, wobec przegrania przez pozwanego procesu w całości, Sąd zasądził na rzecz powoda kwotę 1.372,00 zł tytułem zwrotu opłaty oraz kwotę 2.417,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, ustaloną na podstawie § 6 pkt 5 w zw. z § 2 ust. 1 i § 4 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu (Dz.U. z 2013 r., poz. 490), do których doliczyć należało kwotę 17,00 zł z tytułu poniesionej przez stronę opłaty skarbowej od pełnomocnictwa procesowego (k. 158) stosownie do treści części IV załącznika do ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o opłacie skarbowej (Dz.U. nr 225, poz.1635 ze zm.).

O kosztach postępowania apelacyjnego rozstrzygnięto na podstawie art. 98 k.p.c., ustalając wysokość kosztów zastępstwa procesowego na podstawie § 6 pkt 5 oraz § 12 ust.1 pkt 1rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz.U. 2013.490 j.t.), zgodnie bowiem z § 21 1rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych, do spraw wszczętych i niezakończonych przed wejściem w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji. Apelacja zaś inicjująca postępowanie odwoławcze w niniejszej sprawie nadana została 20 listopada 2015 r.