Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Alicja Pogorzelska
Protokolant:	st. sekr. sądowy Joanna Amrogowicz

po rozpoznaniu w dniu 29 kwietnia 2015 r. na rozprawie

sprawy z powództwa B. K.

przeciwko Gminie G. i C. K.

o ustalenie istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa

I.  powództwo oddala,

II.  zasądza od powódki B. K. na rzecz pozwanego C. K. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) plus podatek VAT na poczet kosztów zastępstwa procesowego świadczonego przez pełnomocnika z urzędu adw. A. B. prowadzącego Kancelarię Adwokacką w N.,

III.  zasądza od powódki B. K. na rzecz pozwanej Gminy G. kwotę 180 zł (sto osiemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu poniesionych kosztów zastępstwa procesowego.

UZASADNIENIE

Powódka B. K. PESEL (...) ( zastępowana przez zawodowego pełnomocnika ) w pozwie złożonym dnia 14 kwietnia 2014r. w Sądzie Rejonowym w(...) przeciwko Gminie G. domagała się ustalenia, że jest od 25 kwietnia 2008r. jest wyłączną najemczynią komunalnego lokalu mieszkalnego, położonego w G. przy ul. (...) , składającego się z dwóch pokoi, kuchni, przedpokoju, w.c. i łazienki o powierzchni użytkowej 45,57m2 oraz że prawo najmu w/w lokalu mieszkalnego wygasło z dniem 25 kwietnia 2008r. w stosunku do byłego męża powódki - C. K.. Ponadto zasądzenia od pozwanej na rzecz powódki zwrotu kosztów procesu z wyodrębnieniem kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż pismem (...).(...)z dnia 26 kwietnia 1995r. B. G. przydzielił powódce w/w lokal mieszkalny, położony w G. przy ul. (...) oraz wyraził zgodę na zawarcie umowy najmu tego lokalu ustalając jednocześnie, że do zajmowania przedmiotowego lokalu uprawniony jest mąż powódki C. K. i ich dzieci. Na podstawie w/w przydziału zarządca nieruchomości komunalnych (...) Sp. z o.o. w G. zawarł z powódką umowę najmu tego lokalu na czas nieokreślony. Powódka i jej wówczas mąż C. K. na podstawie art. 6801 § 1 Kodeksu cywilnego jako małżonkowie stali się z mocy prawa najemcami tego lokalu .Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w O. Sygn. akt (...)z dnia 18 stycznia 2008r. w sprawie o rozwód, związek małżeński powódki i C. K. został rozwiązany przez rozwód z winy C. K. . Jednocześnie powołanym wyżej wyrokiem orzeczono eksmisję C. K. z mieszkania położonego w G. przy ul. (...). W związku z w/w wyrokiem rozwodowym i zasądzeniem eksmisji , były mąż C. K. z dniem 25 kwietnia 2008r. opuścił lokal przy ul. (...) i wyjechał z G., a jego aktualne miejsce zamieszkania nie było wówczas i nie jest obecnie powódce znane . W związku z powyższym B. G. na wniosek powódki, po uprzednim przeprowadzeniu określonego prawem postępowania prawomocną decyzją Nr (...) z dnia 17 czerwca 2008r. wymeldował C. K. z miejsca pobytu stałego w G. przy ul. (...).

Dalej w oparciu o przywołane okoliczności wywodzono, iż prawo najmu

przedmiotowego lokalu na zasadach określonych art. 6801 §1 kodeksu cywilnego oraz w stosunku do C. K. wygasło . W stosunku do w/w jako byłego małżonka powódki nie ma też zastosowania , wbrew twierdzeniom B. G. , art. 6801 §1 i §2 Kodeksu cywilnego , który na w/w podstawie niesłusznie odmawia powódce statusu najemcy i tym samym nabycia przedmiotowego lokalu na własność na preferencyjnych zasadach przysługującym najemcom , określonych uchwałą Rady Miejskiej w G. pomimo , że powódka od 6 lat wykonuje obowiązki najemcy, opłaca czynsz i od kwietnia 2008r. samodzielnie korzysta z tego lokalu oraz zachowuje prawa najemcy. C. K. był tylko uprawniony do zajmowania przedmiotowego lokalu i został pozbawiony w/w wyrokiem rozwodowym zasądzającym także eksmisję z tego lokalu oraz decyzją B. G. o wymeldowaniu z przedmiotowego lokalu. B. G. jednak bezpodstawnie odmawia nawiązania z powódką stosunku najmu przedmiotowego lokalu twierdząc niesłusznie i jednocześnie zaprzeczając wcześniej wydanym decyzjom oraz orzeczonej wyrokiem rozwodowym eksmisji, że w niniejszej sprawie ma zastosowanie art. 680 1 §1 i §2 oraz , że na tej podstawie C. K. nie utracił prawa do przedmiotowego lokalu i jest współnajemcą tego lokalu.

Zarzucono, iż twierdzenie burmistrza nie polega na prawdzie i jest wynikiem błędnej interpretacji w/w przepisu , w szczególności w odniesieniu do niniejszej sprawy . Nie uwzględnia też wnoszonych przez powódkę wyjaśnień , że art. 6801 § 1 i §2 k.c. nie ma zastosowania w przedmiotowej sprawie . Ostatecznie odmawia nawiązania z powódką stosunku najmu przedmiotowego lokalu , faktycznie zawartego już 27 kwietnia 1995r. oraz poucza o konieczności wystąpieniu w tej sprawie na drogę cywilno - prawną do Sądu Rejonowego w N.. W związku z tym powódka ma interes prawny by dochodzić ustalenia należnego jej prawa najmu przedmiotowego lokalu oraz nabycia tergo lokalu na własność na zasadach przysługujących najemcom oraz ustalenia, że najem tego lokalu wygasł w stosunku do jej byłego męża C. K. z dniem 25 kwietnia 2008r. Od czego pozwana bezpodstawnie się uchyla i odmawia realizacji należnego powódce roszczenia.

Postanowieniem z dnia 17 lipca 2014r. Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego C. K..

W piśmie procesowym z dnia 1 lipca 2014r. powódka złożyła wniosek o wyznaczenie do pozwanego C. K. kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu. Wniosek został uwzględniony.

Ostatecznie - w piśmie procesowym z dnia 13 września 2014r. ( k. 29) powódka wskazała aktualny adres pozwanego C. K..

Kurator dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego został zwolniony od udziału w sprawie.

Pozwana Gmina G. ( reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika) w odpowiedzi na pozew oraz w toku całego postępowania domagała się oddalenia powództwa oraz zasądzenia kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W uzasadnieniu wskazano, iż w dniu 24 lutego 2014 r. powódka zwróciła się do B. G. o przyznanie Jej wyłącznego prawa najmu do gminnego lokalu mieszkalnego w G. przy ul. (...) % w związku ze złożonym wnioskiem o wykup zajmowanego lokalu. W dniu 10 marca 2014 r. B. odmówił przyznania powódce wyłącznego prawa najmu do zajmowanego komunalnego lokalu mieszkalnego.

Przywołano decyzję B. G. z dnia 26 kwietnia 1995r. na podstawie której obojgu małżonkom B. i C. K. został przydzielony gminny lokal mieszkalny w G. przy ul. (...) %.

Dalej podniesiono, iż w dacie dokonania przydziału lokalu małżonkom K. , obowiązywały przepisy ustawy z dnia 2 lipca 1994r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 1994 r. Nr 105, poz. 509). Zgodnie z art. 7 cytowanej ustawy, „małżonkowie wspólnie zajmujący lokal są z mocy prawa najemcami lokalu, chociażby umowa najmu została zawarta tylko przez jednego z nich”. Na tej podstawie wywodzono, iż w świetle prawa obydwoje są najemcami przedmiotowego lokalu mieszkalnego.

Odnosząc się do twierdzenia powódki, iż związek małżeński stron został rozwiązany przez rozwód i że w wyroku rozwodowym Sąd nakazał eksmisję C. K. z przedmiotowego lokalu podniesiono, iż prawo najmu jest składnikiem majątku wspólnego małżonków a orzeczona eksmisja Pana C. K. z zajmowanego wspólnie lokalu mieszkalnego nie rozstrzyga ostatecznie o prawie najmu. Każdemu z byłych współnajemców przysługuje udział w majątku wspólnym, w skład którego wchodzi prawo najmu lokalu. Tylko sąd w postępowaniu o podział majątku wspólnego może orzec , któremu z małżonków przysługuje wyłączne prawo do najmu lokalu mieszkalnego. Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 12 czerwca 2008r. w sprawie sygn. akt (...)(publ. Lex 393763).

W uzasadnieniu w/w uchwały Sąd Najwyższy wskazał : „Przyjmuje się leż, że orzeczenie w wyroku rozwodowym eksmisji z mieszkania, do którego małżonkom przysługuje wspólne prawo, nie jest rozstrzygnięciem definitywnym o tym prawie, o którym ostatecznie orzeka sąd w postępowaniu o podział majątku wspólnego”.

Pozwany C. K. PESEL (...) ( reprezentowany przez pełnomocnika z urzędu) w odpowiedzi na pozew oraz w toku dalszego postępowania domagał się oddalenie powództwa w całości.

Pełnomocnik pozwanego z urzędu złożył wniosek o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, których pozwany nie uiścił na rzecz pełnomocnika w całości ani w części.

W uzasadnieniu podniesiono, iż decyzję o przydziale przedmiotowego lokalu wydano na skutek wniosku małżonków K. - bowiem ich pięcioosobowa rodzina zamieszkiwała w lokalu komunalnym o powierzchni 28 m , dotychczas zajmowanym przez powódkę i jej dwie córki. Pozwany był zatrudniony jako policjant w Komisariacie Policji w G. a z ich związku małżeńskiego urodziła się córka A.. Warunkiem przydziału przedmiotowego lokalu było wykazanie się dochodami pozwalającymi na jego utrzymanie. Rodzina stron spełniła ten warunek z uwagi przede wszystkim na osiąganie przez pozwanego dochody. Powódka ( zatrudniona w prywatnym sklepie w charterze sprzedawcy) osiągała niewysoki dochód. W przedmiotowym lokalu strony stopniowo przeprowadziły jego kapitalny remont a środki na remont pochodziły przede wszystkim z dochodów pozwanego.

W przedmiocie przywołanych w pozwie faktów podniesiono, iż pozwany został przymuszony działaniem powódki do opuszczenia lokalu. Powódka bowiem po pogrzebie ich córki A., która zginęła tragicznie w wyniku wypadku drogowego, dnia 25 kwietnia 2008r. wymieniła zamki w drzwiach wejściowych do mieszkania a osobiste rzeczy pozwanego wystawiła za drzwi. Pozwany interweniował w tej sprawie na policji i w opiece społecznej lecz nikt nie chciał mu pomóc. Próbował popełnić samobójstwo, pomoc zapewnili mu dalsi członkowie rodziny. Od tego czasu zamieszkał w opuszczonym domu po zmarłych rodzicach w (...), która to miejscowość znajduje się 4 kilometry od G..

Zarzucono, iż powódce od początku było znane miejsce pobytu pozwanego lecz powódka zataiła ten fakt - doprowadziła do wymeldowania pozwanego administracyjnie świadomie podając nieprawdę, że nie zna miejsca pobytu pozwanego.

Reasumując podkreślono, iż pozwany nigdy nie zrezygnował z prawa najmu do tego lokalu ani też z prawa do jego wykupu na własność na preferencyjnych warunkach, jakie przysługuje najemcy. Orzeczenie eksmisji pozwanego w wyroku rozwodowym nie pozbawiało pozwanego prawa do lokalu i nie powodowało skutku w postaci wygaśnięcia stosunku najmu. W związku zaś z istniejącym sporem o prawo do lokalu oraz prawo do wykupu lokalu, byli małżonkowie mogą dochodzić swoich spraw jedynie w sprawie o podział majątku po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka B. K. i pozwany C. K. zawarli związek małżeński dnia 29 maja 199 lr. w G..

C. K. zamieszkał wraz z małżonką i jej dwiema córkami w dotychczas zajmowanym przez powódkę lokalu komunalnym o powierzchni 28 m . Z małżeństwa urodziła się ich wspólna córka A..

Rodzina K. podjęła starania pozyskania lokalu komunalnego o większej powierzchni.

Powódka pracowała w zawodzie sprzedawcy zaś pozwany był funkcjonariuszem policji.

Pismem (...).(...)z dnia 26 kwietnia 1995r. B. G. przydzielił powódce lokal mieszkalny o powierzchni użytkowej 45,57 m , położony w G. przy ul. (...) oraz wyraził zgodę na zawarcie umowy najmu tego lokalu ustalając jednocześnie, że do zajmowania przedmiotowego lokalu uprawniony jest mąż powódki C. K. i ich małoletnie dzieci a to E. P., M. P. oraz A. K..

Na podstawie w/w przydziału zarządca nieruchomości komunalnych (...) Sp. z o.o. w G. dnia 27 kwietnia 1995r. zawarł z powódką umowę najmu tego lokalu na czas nieokreślony.

( Dowód:

- odpis pisma z dnia 26 kwietnia 1995r. k. 7,

- odpis umowy najmu z dnia 27 kwietnia 1995r. k. 89,

- przesłuchanie stron - wyjaśnienia pozwanego C. K. protokół i e- protokół k. 85-90 i 93)

Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Opolu Sygn. akt (...)z dnia 18 stycznia 2008r. w sprawie o rozwód związek małżeński powódki i C. K. został rozwiązany przez rozwód z winy C. K.. Jednocześnie powołanym wyżej wyrokiem orzeczono eksmisję C. K. z mieszkania położonego w G. przy ul. (...).

C. K. nie opuścił dobrowolnie przedmiotowego lokalu. Liczył na to, iż w przedmiocie eksmisji zawrze porozumienie z powódką i uzyska przydział na lokal socjalny.

Córka stron A. K. ( ur. w 199 lr) zginęła tragicznie w wypadku drogowym. Po jej pogrzebie w dniu 25 kwietnia 2008r. powódka wymieniła zamki w drzwiach wejściowych do mieszkania a osobiste rzeczy pozwanego wystawiła za drzwi. Nie wpuściła pozwanego do mieszkania.

C. K. zgłosił powyższe na policji i w opiece społecznej. Instytucje te nie podjęły żadnych skutecznych działań.

Po podjętej przez pozwanego próbie samobójczej dalsi członkowie jego rodziny przyjęli go do siebie na okres około dwóch tygodni. Następnie pozwany zamieszkał w opuszczonym domu po zmarłych rodzicach w (...), która to miejscowość znajduje się 4 kilometry od G.. Nieruchomość tę pozwany odziedziczył wraz z córką zmarłego brata. Dom nadaje się do remontu, nie ma w nim łazienki ani wody.

Po upływie około miesiąca córki powódki przywiozły do miejsca jego zamieszkania łóżko i fotel które dotychczas znajdowały się na wyposażeniu mieszkania przy ul. (...) w G.. Po upływie około pół roku przewiozły mu kurtkę zimową.

Powódce znane było miejsce pobytu pozwanego - za życia rodziców powódka bywała w przedmiotowej nieruchomości.

Miejsce pobytu pozwanego była znane wspólnym znajomym byłych małżonków oraz krewnym powódki.

(Dowód:

- odpisy postanowień Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w

N. P. P. z dnia 8 listopada 2013r. k. 43,44,

- przesłuchanie stron - wyjaśnienia pozwanego C. K.

protokół i e- protokół k. 85-90 i 93)

Na skutek wniosku B. B. (2) G. po uprzednim przeprowadzeniu postępowania, prawomocni) decyzją Nr (...) z dnia 17 czerwca 2008r. wymeldował C. K. z miejsca pobytu stałego w G. przy ul. (...) .

W uzasadnieniu decyzji wskazano, iż B. K. oświadczyła, iż C. K. nie mieszka pod adresem stałego zameldowania a dokładne aktualne miejsce jego pobytu nie jest jej znane.

Nadto iż w wyniku kontroli meldunkowej przeprowadzonej przez Komisariat Policji w G. potwierdzono, że C. K. nie przebywa w lokalu mieszkalnym w G. przy ul. (...).

( Dowód:

- odpis decyzji B. G. z dnia 17 czerwca 2008r. k.

12)

Przeciwko C. K. pozostawała w toku sprawa egzekucyjna prowadzona przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w N. P. P. ( poprzednio Komornika Rewiru III) oznaczona sygnaturą (...)która została wszczęta w 2004r. na skutek wniosku B. P. egzekucyjne toczyła się przez kolejne sześć lat i zostało zakończone około 2014r. wobec wyegzekwowania całej należności.

W sprawie egzekucyjnej miejsce pobytu pozwanego było Komornikowi znane -Komornik w postanowieniach i pismach kierowanych do obu stron postępowania egzekucyjnego wskazywał adres zamieszkania pozwanego w G. przy ul. (...), a ponadto adres do korespondencji w (...)

(Dowód:

- odpisy postanowień Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w

N. P. P. z dnia 8 łistopada 2013r. k. 43,44,

- przesłuchanie stron - wyjaśnienia pozwanego C. K.

protokół i e- protokół k. 85-90 i 93)

W dniu 24 lutego 2014 r. B. K. zwróciła się do B. G. o przyznanie Jej wyłącznego prawa najmu do gminnego lokalu mieszkalnego w G. przy ul. (...) w związku ze złożonym wnioskiem o wykup zajmowanego lokalu.

W dniu 10-03- 2014 r. B. odmówił przyznania powódce wyłącznego prawa najmu do zajmowanego komunalnego lokalu mieszkalnego

( Dowód:

- odpis pisma wniosku powódki z dnia 22 lutego 2014r. k. 13,

- odpis pisma B. G. GK. 1. (...).16.2014 z dnia 10

marca 2014r. k.

- odpis pisma powódki z dnia 17 marca 2014r. k. 15,

- odpis pisma B. G. GK.1. (...).16.2014 z dnia 31

marca 2014r. k. 16)

Pozwany C. K. w toku postępowania w niniejszej wyjaśnił, iż nie zrezygnował świadomie i celowo z prawa najmu do przedmiotowego lokalu oraz z prawa do jego wykupu na własność na preferencyjnych warunkach. Nadto iż nigdy nie składał jakiegokolwiek oświadczenia w przedmiocie rezygnacji z uprawnień przysługujących najemcy. Nie uczestniczył w postępowaniu administracyjnym które doprowadziło do wymeldowania z przedmiotowego lokalu gdyż o wszczęciu takiego postępowania nie został powiadomiony. O fakcie wymeldowania z przedmiotowego lokalu dowiedział się w ubiegłym roku. Nadto oświadczył, iż zgłasza roszczenia do prawa najmu jako współnajemca lokalu jak również roszczenia do rozliczenia nakładów na jego remont poniesionych w trakcie trwania wspólności majątkowej małżeńskiej. Wyjaśnił również, iż jego zamiarem jest dokonanie podziału majątku wspólnego i uzyskanie stosownej do wartości jego udziału rekompensaty, którą chce przeznaczyć na poprawę swoich warunków bytowych.

( Dowód:

- przesłuchanie stron - wyjaśnienia pozwanego C. K. e- protokół i protokół k. 85-90 i 93

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na dowodach z dokumentów powołanych powyżej pod poszczególnymi elementami stanu faktycznego i na wyjaśnieniach pozwanego C. K..

Powyższe dowody nie zostały zakwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd uznał za wiarygodne w całej rozciągłości wyjaśnienia pozwanego C. K. albowiem korespondują one ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym. Wraz z całym pozostałym materiałem dowodowym uzupełniają się wzajemnie oraz tworzą spójną i logiczną całość.

Sąd nie dopatrzył się podstaw do podważenia ich wiarygodności.

W toku postępowania uwzględniono wszystkie wnioski dowodowe zgłoszone przez strony. Innych wniosków dowodowych strony reprezentowane przez zawodowych pełnomocników nie zgłosiły.

Powódka B. K. ostatecznie rezygnowała z przesłuchania jej w charakterze strony i nie złożyła wyjaśnień.

Stan faktyczny w sprawie w zasadzie miał charakter bezsporny.

W toku postępowania dowodowego zostało wykazane nie zakwestionowanymi dowodami z dokumentów ( vide: odpisy postanowień Komornika z dnia 8 listopada 2013r. k.43 i 44 ), iż w dacie wystąpienia przez powódkę z niniejszym pozwem na drogę postępowania sądowego, powódce znany był adres pozwanego C. K. do doręczeń korespondencji - to jest adres w S. (...). Pomimo tego powódka nie wskazała pierwotnie w niniejszej sprawie tego adresu a w odpowiedzi na pismo Sądu z dnia 5 czerwca 2014r. ( k. 19) - w piśmie procesowym z dnia 1 lipca 2014r. ( k. 21 ) złożyła wniosek o wyznaczanie dla pozwanego kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu spośród pracowników Sądu Rejonowego w N. Ostatecznie wskazała znany jej adres do korespondencji pozwanego ( pismo z dnia 13 września 2014r. ), który jak się okazało, pozwalał na dokonanie doręczeń korespondencji kierowanej do pozwanego do Jego rąk własnych.

W toku postępowania sądowego powódka nie odniosła się do tej kwestii i nie wyjaśniła przyczyny tego stanu rzeczy. Z tego względu są podstawy do różnych domniemań co do tego jaki był cel takiego postępowania powódki. Ostatecznie jednak pozwany został wezwany prawidłowo i osobiście uczestniczył w czynnościach procesowych.

Odnosząc się kwestii żądania pozwu - rzecz w istocie sprawdzała si^ do oceny zasadności żądania powódki z obowiązującymi przepisami prawa. Konkretnie zaś do ustalenia czy w świetle obowiązujących przepisów prawa w tym konkretnym stanie faktycznym powódka posiadała legitymację do wytoczenia przedmiotowego powództwa o ustalenie. W dalszej zaś kolejności do oceny, czy żądanie pozwu znajduje uzasadnienie w obowiązujących przepisach prawa.

Zgodnie z art. 189 k.p.c. powód może żądać ustalenia przez Sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa gdy ma w tym interes prawny.

Interes prawny zachodzi, jeżeli sam skutek, jaki wywoła uprawomocnienie się wyroku ustalającego, zapewni powodowi ochronę jego prawnie chronionych interesów, czyli definitywnie zakończy spór istniejący lub prewencyjnie zapobiegnie powstaniu takiego sporu w przyszłości. Zasada ta nie powinna jednak być pojmowana abstrakcyjnie, celem zawężającej interpretacji tej przesłanki do wytoczenia powództwa o ustalenie, lecz mając na uwadze konstytucyjnie gwarantowane prawo do sądu, zawsze konieczna jest ocena istnienia interesu prawnego do wytoczenia tego powództwa na tle okoliczności faktycznych konkretnych spraw.

Kodeks postępowania cywilnego dopuszcza w art. 189 możliwość żądania ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego albo prawa, gdy strona ma w tym interes prawny. Następuje to w drodze odpowiedniego powództwa. Niezależnie od rozumienia zakresu pojęcia interesu prawnego proces o ustalenie jest sprawą cywilną pomiędzy równorzędnymi podmiotami o określonej legitymacji. Jeżeli nawet toczy się on nie pomiędzy podmiotami spornego stosunku prawnego lub nie pomiędzy podmiotem prawa a osobą, która swoim zachowaniem bezpośrednio zagraża temu prawu, to w każdym razie powoda legitymuje interes prawny jako stan rzeczy, do którego strona przeciwna ma określony stosunek ze względu na zainteresowanie niepewnością prawną, której usunięciu służy proces o ustalenie. Nie można zatem skutecznie pozywać kogokolwiek, lecz tylko podmiot, który jest prawnie zainteresowany wynikiem postępowania (uchwała SN z dnia 25 stycznia 1995 r., (...)

Nie budzi wątpliwości, że interes prawny jest przesłanką merytoryczną powództwa wytoczonego na podstawie art. 189 k.p.c., o ustalenie istnienia bądź nieistnienia stosunku prawnego lub prawa. Oznacza to, że istnienie interesu prawnego decyduje o dopuszczalności badania prawdziwości twierdzeń powoda, że wymieniony w powództwie stosunek prawny lub prawo istnieje, bądź nie istnieje.

Dopiero dowiedzenie przez powoda interesu prawnego otwiera sądowi drogę do badania prawdziwości twierdzeń powoda o tym, że dany stosunek prawny lub prawo rzeczywiście istnieje bądź nie istnieje.

Nie istnieje legalna definicja pojęcia interesu prawnego, jego funkcja wynika z przepisów zaś treść znaczeniową kształtuje praktyka.

W tym miejscu należy również powołać tezę wyroku Sądu Najwyższego z dnia 6 czerwca 1997 roku (...), z której wynika, że interes prawny w rozumieniu art. 189 KPC z reguły nie zachodzi wtedy, gdy osoba zainteresowana może w innej drodze, np. w procesie o świadczenie, o ukształtowanie prawa lub stosunku prawnego, a nawet w drodze orzeczenia o charakterze deklaratywnym, osiągnąć w pełni ochronę swych praw. Kryterium interesu prawnego powoda w żądaniu ustalenia nie przesądza o dopuszczalności wytoczenia powództwa z art. 189 KPC, decyduje natomiast o tym, czy w konkretnych okolicznościach, powództwo to jest zasadne. Konsekwencją niewykazania przez powoda istnienia interesu prawnego jest oddalenie powództwa o ustalenie.

Odnosząc powyższe do przedmiotowej sprawy zadaniem Sądu w realiach tej konkretnej sprawy powódka miała interes prawny w żądaniu ustalenia w drodze powództwa o ustalenie, że jest wyłącznym najemcą przedmiotowego lokalu oraz że z dniem 25 kwietnia 2008r. prawo najmu w/w lokalu wygasło w stosunku do byłego męża powódki.

Bezspornym bowiem w sprawie było, iż Gmina G. odmówiła powódce dokonania zbycia na jej wyłączną własność przedmiotowego lokalu uznając, iż przysługuje powódce wyłącznie prawo wspólnajmu lokalu wraz z byłym mężem. Natomiast były małżonek powódki pomimo upływu ponad siedmiu lat od daty rozwodu, nie wystąpił dotychczas z żądaniem podziału majątku po rozwodzie, a co za tym idzie, z żądaniem ustalenia, iż prawo najmu wraz z prawem do zakupu lokalu na własność na preferencyjnych warunkach wchodzi w skład majątku wspólnego stron.

W tym stanie rzeczy powódka nie miała w zasadzie innej drogi jak wykazanie poprzez powództwo o ustalenie, iż jest jedynym najemcą przedmiotowego lokalu.

Powódka bowiem - co wynika z treści pozwu - zajmuje stanowisko, iż prawo najmu lokalu nie jest obecnie składnikiem majątku wspólnego albowiem z dniem opuszczenia przez pozwanego lokalu - to jest z dniem 25 kwietnia 2008r. prawo najmu tego lokalu przysługujące do tej daty C. K. wygasło.

W związku z tym powódka występując na drogę postępowania sądowego z wnioskiem o dokonanie podziału majątku małżonków po rozwodzie (nie zostało ustalone w toku niniejszego postępowania czy są jeszcze inne składniki tego majątku, które mogłyby być przedmiotem podziału) musiałaby we wniosku o podział tego majątku domagać się ustalenia, że w skład majątku wspólnego nie wchodzi prawo najmu do lokalu. Oznacza to, iż w sensie procesowym zmuszona byłaby domagać się oddalenia swojego własnego wniosku o dokonanie podziału majątku by uzyskać orzeczenie Sądu ustalające, iż wspólne prawo najmu jej i byłego małżonka wygasło i nie jest już składnikiem majątku wspólnego byłych małżonków. Co zaś pozostaje w sprzeczności z obowiązującym porządkiem prawnym.

W związku z powyższym uznając, iż powódka była legitymowana do wystąpieniem z niniejszym żądaniem i miała interes prawny z uzyskaniu rozstrzygnięcia, Sad rozpoznał powództwo merytorycznie.

W tym zakresie oddalając powództwa Sąd podziela w całej rozciągłości zasadność zarzutów merytorycznych podniesionych przez obydwoje pozwanych.

Zdaniem Sądu w świetle obowiązujących przepisów prawa brak jest podstaw do uznania, iż prawo najmu w stosunku do C. K. wygasło z dniem 25 kwietnia 2008r.

Nie było bowiem istotne czy umowa najmu przedmiotowego lokalu została zawarta przez jednego z małżonków - istotną była okoliczność, iż umowa najmu lokalu została zawarta w trakcie trwania zawiązku małżeńskiego stron. Zatem obydwoje małżonkowie z mocy prawa byli współanajemcami lokalu . Art. 7 obowiązującej w dacie zawarcia umowy najmu ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 1998 r. Nr 120, poz. 787 z późniejszymi zmianami) stanowił, iż małżonkowie wspólnie zajmujący lokal są z mocy prawa najemcami tego lokalu, chociażby umowa najmu została zawarta tylko przez jednego z nich.

Art. 6801 § 1 kodeksu cywilnego który wszedł w życie z dniem 30 lipca 200 lr. został wprowadzony do kodeksu cywilnego na podstawie przepisów art. 26 pkt 8) ustawy z dnia z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego ( Dz.U.2001.71.733). Stanowi on, iż małżonkowie bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe są najemcami lokalu, jeżeli nawiązanie stosunku najmu lokalu mającego służyć zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych założonej przez nich rodziny nastąpiło w czasie trwania małżeństwa. Jeżelimiędzy małżonkami istnieje rozdzielność majątkowa, do wspólności najmu stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności ustawowej.

Art. 27. ust. 1 ustawy z dnia z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego stanowi, iż niniejsza ustawa znajduje również zastosowanie do stosunków prawnych powstałych przed dniem jej wejścia w życie.

Orzeczenie Sądu Okręgowego w(...)zawarte w treści wyroku rozwodowego w punkcie V nakazujące eksmisję C. K. - zostało wydane na podstawie przepisów art. 57 § 2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Stanowią one, iż w wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Celem tego orzeczenia jest ochrona byłego małżonka przed rażąco nagannypostępowaniem drugiego z byłych małżonków.

Tu Sąd za pozwaną Gminą G. cytuje stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uzasadnieniu uchwały z dnia 12 czerwca 2008r. w sprawie sygn. akt(...) (publ. Lex 393763) iż „przyjmuje się też, że orzeczenie w wyroku rozwodowym eksmisji z mieszkania, do którego małżonkom przysługuje wspólne prawo, nie jest rozstrzygnięciem definitywnym o tym prawie, o którym ostatecznie orzeka sąd w postępowaniu o podział majątku wspólnego”.

Administracyjne wymeldowanie pozwanego z przedmiotowego lokalu również nie jest rozstrzygnięciem definitywnym o prawie do lokalu i nie przesądza o prawie pozwanego do lokalu. Dotyczy innej sfery. Natomiast jak wynika z niezakwestionowanych wyjaśnień pozwanego, do 2014r. pozostawał on w przekonaniu, iż nadal posiada stałe zameldowanie w lokalu w G. przy ul. (...). Faktem niespornym było, iż w postępowaniu administracyjnym prowadzonym z wniosku powódki w przedmiocie wymeldowania go nie uczestniczył, bowiem nie został powiadomiony o wszczęciu takiego postępowania. Zatem został pozbawiony możliwości zajęcia stanowiska w sprawie, która go dotyczyła.

Nadto C. K. w toku niniejszego postępowania oświadczył jednoznacznie, iż nigdy nie składał oświadczenia w przedmiocie rezygnacji z prawa najmu do lokalu oraz z przysługującego mu jako najemcy prawa do jego zakupu na preferencyjnych warunkach.

Fakt iż pozwany nie mieszka w przedmiotowym lokalu gdyż w wyroku rozwodowym orzeczono jego eksmisję a zgody na Jego zamieszkiwanie dalsze skutku w postaci wygaśnięcia przysługującego pozwanemu prawa najmu do lokalu.

Reasumując - w wyniku merytorycznego rozpoznania niniejszego powództwa Sąd ustalił, iż prawo przedmiotowego najmu lokalu w stosunku do C. K. nie wygasło oraz ze nadal jest ono prawem wspólnym przysługującym obydwojgu byłym małżonkom wraz z prawem do nabycia lokalu na własność na preferencyjnych warunkach.

Zatem Sąd podziela stanowisko pozwanej Gminy N. oraz pozwanego C. K., iż tylko Sąd w postępowaniu o podział majątku wspólnego wszczętym na wniosek jednego z byłych małżonków może orzec, któremu z nich przysługuje wyłączne prawo najmu tego lokalu i prawo jego zakupu na własność na preferencyjnych warunkach.

Z tych względów nie znajdując podstaw do uwzględnienia żądania pozwu - po jego merytorycznym rozpoznaniu - żądnie to Sąd oddalił.

Orzeczenia w przedmiocie kosztów postępowania uzasadnia treści art. 98 kodeksu postępowania cywilnego w związku z art. 108§ 1 kodeksu postępowania cywilnego.

Wysokość należnych pozwanym kosztów zastępstwa procesowego uzasadnia treść §6 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu ( Dz.U.2002.163.1349 z późniejszymi zmianami). oraz treść §6 pkt 2) Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez adwokata ustanowionego z urzędu ( Dz.U.2013.461 j.t. z późniejszymi zmianami).

Z tych wszystkich względów orzeczono jak na wstępie.