Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 405/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 września 2013 roku

Sąd Okręgowy w Olsztynie, VII Wydział Karny Odwoławczy, w składzie:

Przewodniczący: SSO Leszek Wojgienica

Sędziowie: SO Danuta Hryniewicz

SO Karol Radaszkiewicz (spr.)

Protokolant: st. sekr. sąd. – Rafał Banaszewski

po rozpoznaniu w dniu 19 września 2013 roku

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej – Janusza Płońskiego

sprawy D. Ł.,

oskarżonego o czyn z art.288§1kk. w zw. z art.57a§1kk. w zw. z art.64§1kk.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i jego obrońcę

od wyroku zaocznego Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 3 grudnia 2012 roku w sprawie VII K 1324/12

I. Zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy, uznając apelacje za oczywiście bezzasadne.

II. Zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych postępowania odwoławczego.

III. Zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. D. kwotę 504 (pięćset cztery) zł tytułem wynagrodzenia za obronę oskarżonego wykonywaną z urzędu w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 115,92 (sto piętnaście zł i dziewięćdziesiąt dwa groszy) tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia.

Sygn. akt VII Ka 405/13

UZASADNIENIE

D. Ł. oskarżony został o to, że:

w dniu 1 września 2012r. w O. przy ul. (...) w sklepie (...) działając z pobudek chuligańskich umyślnie uszkodził chłodziarkę poprzez wybicie ręką szyby, czym spowodował straty w wysokości 331,64zł na szkodę A. K., przy czym czynu tego dokonał publicznie i bez powodu okazując przez to rażące lekceważenie porządku publicznego, dopuszczając się go w ciągu pięciu lat po odbyciu co najmniej sześciu miesięcy kary pozbawienia wolności będąc uprzednio skazanym za umyślne przestępstwo podobne,

- tj. o czyn z art.288§1kk. w zw. z art.57a§1kk. w zw. z art.64§1kk.,

Wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Olsztynie z dnia 3 grudnia 2012r. w sprawie VII K 1324/12 :

I. oskarżonego uznano za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu i za to na podstawie art.288§1kk. w zw. z art.57a§1kk. w zw. z art.64§1kk skazano go, zaś na podstawie art.288§1kk. w zw. z art.57a§1kk. wymierzono mu karę 10 (dziesięciu) miesięcy pozbawienia wolności;

II. na podstawie art.46§1kk. orzeczono wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody poprzez zapłatę kwoty 331,64zł (trzystu trzydziestu jeden złotych sześćdziesięciu czterech groszy) na rzecz A. K.,

III. na podstawie art.63§1kk. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczono oskarżonemu okres zatrzymania w dniach 01.09.2012r. i 02.09.2012r.,

IV. na podstawie art.624§1kpk. zwolniono oskarżonego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kwotę kosztów sądowych w całości.

Apelacja obrońcy oskarżonego D. Ł., na podstawie art.425§1 i 2kpk. zaskarżyła wyrok w części orzeczenia o karze na korzyść oskarżonego, na podstawie art.427§1 i 2kpk. oraz art.438pkt.4kpk. zarzucając mu – rażącą niewspółmierność kary poprzez orzeczenie kary bezwzględnej 10 miesięcy pozbawienia wolności w sytuacji, gdy postawa oskarżonego w toku postępowania oraz niewielki rozmiar szkody wskazują, że wystarczające wobec niego byłoby orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby.

Na podstawie art.427§1kpk. wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej rozstrzygnięcia o karze i o jej znaczne złagodzenie poprzez wymierzenie kary 10 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat.

Nieformalna apelacja oskarżonego D. Ł. , zaskarżyła wyrok w całości, postulując zmianę orzeczonej kary pozbawienia wolności na inną, np. z warunkowym zawieszeniem jej wykonania bądź z wykorzystaniem nadzoru elektronicznego. Skarżący podkreślił przy tym, iż nie miał możliwości obrony i przedstawienia swoich racji, bo nie został powiadomiony o terminie rozprawy. Wniósł o możliwość odpracowania kary, deklarując naprawienie wyrządzonej szkody, podkreślając, iż rozmawiał z pokrzywdzoną, która już nie rości do niego żalu za wybita szybę.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obydwie apelacje nie są zasadne i nie mogły skutkować wzruszeniem wyroku.

Podkreślić, bowiem należy, iż uwadze Sądu nie umknęły żadne z okoliczności mające znaczenie i wpływ na określenie wymierzanej oskarżonemu dolegliwości i to zarówno wiążące się z samym czynem i okolicznościami jego popełnienia jak i związane z osobą oskarżonego i jego właściwościami, a także dotyczące gwarancji procesowych i wiążących się z nimi wymagań zapewnienia oskarżonemu realizacji przysługującego mu prawa do obrony.

Wbrew twierdzeniom apelacji samego oskarżonego, podkreślić, bowiem należy, iż Sąd Rejonowy dochował wszelkich wymaganych gwarancji umożliwiających procedowanie wobec nieobecnego oskarżonego celem wydania wyroku zaocznego. Zawarte w aktach sprawy zwrotne potwierdzenie odbioru wezwania na rozprawę (k.62), wskazuje, iż oskarżony został prawidłowo poinformowany o terminie rozprawy, co ostatecznie również sam przyznał i potwierdził w swoim piśmie z dnia 08.01.2013r. (k.79), w świetle już tylko, czego jego odpowiednie odmienne twierdzenie o rzekomym pozbawieniu w ten sposób możliwości obrony i przedstawienia swych racji, jawiąc się oczywiście dowolnym i pozbawionym jakichkolwiek podstaw, nie mogło zyskać uznania.

Analiza materiału sprawy, w tym zwłaszcza lektura przedstawionej w części motywacyjnej wyroku, oceny całokształtu ujawnionych w sprawie dowodów oraz opartego na tychże wnioskowania, pozwala wywiedzione tą drogą ustalenia faktyczne podobnie jak i poprzedzające ją oceny poszczególnych dowodów i przeprowadzone wnioskowanie, podobnie jak i przyjętą wyrokiem kwalifikację prawną przypisanego oskarżonemu czynu, postrzegać jako niewadliwe i jako takie w pełni zasługujące na podzielenie.

Lektura części motywacyjnej nie pozostawia jakichkolwiek wątpliwości zarówno co do okoliczności i sposobu inkryminowanego działania oskarżonego jak i co do chuligańskiego charakteru popełnionego przez oskarżonego czynu, popełnionego przy tym wyraźnie z niskich pobudek za jakie niewątpliwie uznać należało dążenie do zdobycia alkoholu bez koniczności uiszczenia za niego należności w drodze niedozwolonej presji mającej zastraszyć pracownicę sklepu i skłonić ją do wydania alkoholu, co niewątpliwie wskazuje przy tym również na jego zwiększony przez to ładunek społecznej szkodliwości, wymagający tym samym odpowiednio wyraźniejszej i surowszej reakcji, tym bardziej, iż oskarżony działał w warunkach powrotu do przestępstwa określonych w art.64§1kk.

Niestety za potrzebą wyraźnego oddziaływania na oskarżonego właśnie karą o charakterze bezwzględnym, przemawiały także właściwości i cechy osobowościowe oskarżonego wskazujące na jego niepoprawność, utrwalony wręcz lekceważący stosunek do zasad porządku publicznego i wymogu poszanowania dóbr prawem chronionych. W efekcie podzielić należało zapatrywanie Sądu Rejonowego odnośnie braku przesłanek pozwalających założyć istnienie po stronie oskarżonego pozytywnej prognozy kryminologicznej, a wręcz przeciwnie, jawi się ona wyraźnie negatywną przemawiając tym samym za potrzebą oddziaływania na osobę oskarżonego właśnie karą bezwzględnego pozbawienia wolności, jako jedyną, która może wymusić na nim krytyczną ocenę własnego inkryminowanego zachowania i tym samym skłonić do przestrzegania zasad współżycia społecznego oraz poszanowania dóbr innych osób w przyszłości.

Inkryminowane zachowanie oskarżonego odznaczało się bowiem nie tylko całkowitym lekceważeniem porządku publicznego i dóbr prawem chronionych, ale także egoistyczną zasługującą na jednoznaczne potępienie motywacją za jaką uznać należy działanie ukierunkowane na pozyskanie alkoholu.

Odnotować przy tym warto, iż działania tego oskarżony dopuścił się w stosunkowo krótkim czasie po zakończeniu odbywania wcześniejszej kary pozbawienia wolności za przestępstwo podobne, działając w warunkach powrotu do przestępstwa określonych przepisem art.64§1kk., w świetle czego trudno wręcz realnie liczyć na osiągniecie celów wychowawczych w stosunku do osoby oskarżonego stosowaniem kary wolnościowej postulowanej obydwiema apelacjami. Z oczywistych względów wystarczających do tego podstaw nie sposób upatrywać ani w przyznaniu się oskarżonego do inkryminowanego działania, ani też w przeproszeniu pokrzywdzonej i deklarowanej woli naprawienia wyrządzonej czynem szkody, która jednakowoż dotychczas nie została naprawiona nawet w minimalnej części.

Uwzględniając przeto całokształt okoliczności przedmiotowych i podmiotowych przypisanego oskarżonemu czynu jak też jego właściwości wskazujące na jego znaczną demoralizację i jednoznacznie złe rokowania na przyszłość, wbrew skarżącym brak jest jakichkolwiek realnych przesłanek mogących uzasadniać oddziaływanie na oskarżonego postulowaną obydwiema apelacjami karą o charakterze wolnościowym.

Co więcej, wbrew wywodom apelacji obrońcy oskarżonego, także zarzut rażącej niewspółmierność wymierzonej wobec oskarżonego kary, mającej przejawiać się jej bezwzględnym charakterem, zwłaszcza w kontekście postawy oskarżonego przyznającego się w toku postępowania oraz niewielkich rozmiarów wyrządzonej przypisanym wyrokiem czynem, jawi się oczywiście chybionym i pozbawionym podstaw, a w rezultacie nie mogącym zyskać uznania i skutkować wzruszeniem wyroku.

Podkreślić wszak należy, iż przyznanie się oskarżonego, jak wskazuje treść uzasadnienia, zostało przez Sąd dostrzeżone i odpowiednio uwzględnione jako okoliczność łagodząca przy określaniu wymierzanej kary, znajdując w niej odzwierciedlenie, w rezultacie czego brak jest podstaw do upatrywania w tejże okoliczności przesłanki do dalszego nieuzasadnionego łagodzenia dolegliwości orzeczonej wobec oskarżonego kary.

W pełni podzielić przy tym należy odpowiednie stanowisko Sądu Rejonowego zwracające uwagę m.in. na działanie oskarżonego nie tylko w warunkach art.64§1kk., ale i art.57a§1kk., skutkiem czego orzeczoną karę uznać należy w pełni uzasadnioną.

Przypomnieć warto, iż oskarżony odpowiadał w warunkach powrotu do przestępstwa, opuścił zakład karny w czerwcu, by już 1 września dopuścić się przedmiotowego czynu chuligańskiego, odznaczającego się całkowitym lekceważeniem porządku prawnego i cudzych dóbr prawem chronionych, byle tylko zaspokoić swoje egoistyczne pragnienie, pozyskania bez zapłaty alkoholu, przy czym jak oskarżony sam przyznał, nie zadowolił się jedną butelką i domagał się udostępnienia mu jeszcze jednej, na odmowę czego zareagował złością i demonstracyjnym zniszczeniem szyby lady chłodniczej, działając bez jakichkolwiek zahamowań, nie zważając, iż działa w ogólnie dostępnym innej nieograniczonej liczbie osób, miejscu publicznym. W świetle powyższego, szkodliwości popełnionego przez oskarżonego czynu nie sposób sprowadzać wyłącznie do rzeczywiście relatywnie niedużej wartości zniszczonego mienia, która jak z całokształtu okoliczności wynika, nie była od niego zależna i w żaden sposób nie miała wpływu na jego decyzję o popełnieniu przypisanego czynu.

W konsekwencji, w świetle całokształtu okoliczności, kary orzeczonej nie sposób postrzegać jako rażąco niewspółmiernie surowej także w aspekcie jej bezwzględnego charakteru, zwłaszcza, iż jak już wskazano, w sposób oczywisty brak było jakichkolwiek realnych przesłanek mogących pozwolić przyjąć pozytywną wobec oskarżonego prognozę kryminologiczną stanowiącą warunek konieczny i niezbędny dla zastosowania dobrodziejstwa instytucji warunkowego zawieszenie wykonania orzeczonej kary.

Mając na uwadze powyższe okoliczności i zapatrywania, nie znajdując podstaw do uwzględnienia zarzutów i argumentacji którejkolwiek z apelacji, a wręcz przeciwnie, w pełni podzielając całość ustaleń i rozstrzygnięć Sądu Rejonowego, Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok utrzymał w mocy, uznając przy tym obydwie apelacje za oczywiście bezzasadne (art.437§1kpk.).

O kosztach sądowych postępowania odwoławczego, uwzględniając sytuację materialną oskarżonego, rozstrzygnięto w oparciu o art.636§1kpk. a contrario w zw. z art.624§1kpk. zwalniając wymienionego od obowiązku ich poniesienia, co obejmuje również zwolnienie od opłaty.

Z kolei o opłacie za obronę oskarżonego wykonywaną z urzędu rozstrzygnięto w oparciu o art.29ust.1 prawo o adwokaturze w zw. z §14ust.1pkt.4 w zw. z §16 rozp. Ministra Sprawiedliwości z 28.09.2002r. w sprawie opłat za czynności adwokacie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej, zasądzając od Skarbu Państwa na rzecz wykonującej obronę oskarżonego w postępowaniu odwoławczym adw. J. D. kwotę 504zł tytułem wynagrodzenia oraz kwotę 115,92zł tytułem podatku VAT od zasądzonego wynagrodzenia.