Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 lutego 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekr. sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 2 lutego 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku C. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania C. Z.     

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 27 sierpnia 2015 r.

znak (...)

I.  oddala odwołanie,

II.  zasądza od wnioskodawcy na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Krzysztof Główczyński

Sygn. akt VU 1029/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 27 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy C. Z. prawa do emerytury. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony wobec wymaganych ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.), w okresie do 01 stycznia 1999 r. 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, nie udowodnił wymaganego okresu. Według ustaleń wymienionej decyzji, w okresie do 01 stycznia 1999 r. ubezpieczony wykazał 12 lat, 10 miesięcy i 13 dni takich okresów.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył C. Z., który zarzucił naruszenie prawa, polegające na:

1.  niezastosowaniu § 1 ust. 1 i 2 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.),

a)  wykazu A, Dział II w związku z wykazem A, Dział II, poz. 1 pkt 44 załącznika nr 1 do zarządzenia Nr 9 MAGTiOŚ z dnia 01 lipca 1983 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach pracy resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury lub renty inwalidzkiej (Dz. Urz. Nr 2, poz. 3),

b)  wykazu A, Dział XIV, poz. 12 wymienionego rozporządzenia Rady Ministrów w związku z wykazem A, Dział XIV, poz. 12 pkt 2, również wymienionego wyżej zarządzenia z dnia 01 lipca 1983 r.

i uznaniu, że wnioskodawca na dzień 01 stycznia 1999 r. udowodnił 12 lat, 10 miesięcy i 13 dni okresów pracy w szczególnych warunkach, wobec wymaganych 15 lat.

2.  naruszeniu art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 z późn. zm.) poprzez przyjęcie, że wnioskodawcy nie przysługuje prawo do emerytury.

Wskazując na powyższe, wnioskodawca wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie prawa do emerytury od 28 lipca 2015 r., (...) oraz zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu C. Z. wskazał, że w okresie od 01 września 1982 r. do 30 września 1989 r. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych, na stanowisku montera urządzeń instalacji cieplnych oraz prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym, na stanowisku spawacza gazowego.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o jego oddalenie, uzasadniając swoje stanowisko jak w zaskarżonej decyzji, dodatkowo wskazując, iż uwzględniony w łącznym wymiarze 12 lat, 10 miesięcy i 13 dni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach obejmuje okresy od 15 grudnia 1973 r. do 05 kwietnia 1977 r., od 04 maja 1977 r. do 26 grudnia 1977 r., od 29 grudnia 1977 r. do 28 września 1978 r., od 10 października 1978 r. do 01 grudnia 1978 r., 05 grudnia 1978 r. do 21 maja 1979 r., od 26 maja 1979 r. do 06 września 1979 r. i od 01 sierpnia 1991 r. do 31 grudnia 1998 r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

C. Z., wiek 60 lat życia ukończył w dniu(...) i niespornie na dzień 01 stycznia 1999 r. posiada 26 lat, 5 miesięcy i 13 dni okresów składkowych i nieskładkowych oraz w dniu składania wniosku o emeryturę nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Wnioskodawca dokumentował niespornie również 12 lat, 10 miesięcy i 13 dni okresów wykonywania pracy w szczególnych warunkach.

(n i e s p o r n e)

W okresie od 01 września 1982 r. do 30 września 1989 r. r. C. Z. był zatrudniony w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w L., gdzie wykonywał pracę na następujących stanowiskach:

- od 01 września 1982 r. do 31 grudnia 1983 r. – spawacza-montera urządzeń grzewczych,

- od 01 stycznia 1984 r. do 31 maja 1985 r. – spawacza-montera urządzeń,

- od 01 czerwca 1985 r. do 30 września 1985 r. - spawacza-montera,

- od 01 października 1985 r. do 30 czerwca 1988 r. – spawacza-montera urządzeń grzewczych,

- od 01 lipca 1988 r. do 28 lutego 1989 r. – spawacza-montera,

- od 01 marca 1989 r. do 31 lipca 1989 r. – spawacza-montera urządzeń grzewczych,

- od 01 sierpnia 1979 r. do 30 września 1989 r. – spawacza-montera.

d o w ó d: zaświadczenie o zatrudnieniu, k. 8,

akta osobowe (częściowo)

Wskazane wyżej obowiązki wnioskodawca wykonywał w rejonie eksploatacji kotłowni C., obejmującym kotłownię lokalną, osiedlową i „na papierni”. W kotłowni osiedlowej były 3 kotły wodne(...) z rusztem ruchomym, służące do ogrzewania mieszkań osiedla. Kotły obsługiwał palacz, wykonując prace częściowo zautomatyzowane. Węgiel był zasypywany ręcznie na przenośnik taśmowy. Remonty kotłów wykonywano poza sezonem grzewczym. Poza sezonem grzewczym pracował jeden kocioł, zapewniający dostawę ciepłej wody do mieszkań. Obowiązkiem wnioskodawcy było sprawdzanie kotłów, pomp, wentylatorów, zaworów i innych mieszczących się w kotłowni urządzeń. Ubezpieczony zajmował się konserwacją urządzeń kotłowni. C. Z. wykonywał także prace polegające na spawaniu gazowym i elektrycznym, stosownie do potrzeb. Wnioskodawca uczestniczył także w pracach remontowych innych kotłowni na terenie C.. Do jego obowiązków należało także zasypywanie węgla na przenośnik taśmowy. Przeważnie na zmianie w kotłowni były 3 osoby, w tym ubezpieczony.

d o w ó d: zeznania świadka W. C., k. 34-34, e-protokół: 00:11:00-00:28:00.

W rejonie C. były dwie ciepłownie i jedna kotłownia lokalna. W ciepłowni były kotły (...), wodne. Ruszt kotłów był ruchomy. Nawęglanie na taśmę odbywało się ręcznie. W ciepłowniach było po 3 kotły w rejonie, na papierni i w kotłowni lokalnej. Za obsługę kotłów na zmianie odpowiedzialni byli palacz z pomocnikiem palacza. Na zmianie pracowali także elektryk, ślusarz. C. Z. pracował na ciepłowni głównej, a także w razie awarii pracował na ciągach ciepłowniczych i w pozostałych kotłowniach. Jego obowiązkiem było również konserwowanie urządzeń kotłowni. W czasie przeprowadzania remontów generalnych kotłów poza sezonem grzewczym wnioskodawca wykonywał prace polegające na cięciu palnikiem i spawaniu. Obowiązkiem C. Z. była także obsługa znajdujących węzłów ciepłowniczych. Podobnie jak elektryk wykonywał także niektóre prace palacza.

d o w ó d: zeznanie świadka B. S., k. 35, e-protokół: 00:29:00-00:40:00.

W kotłowniach, lokalnej, osiedlowej i „na papierni”, pracowały kotły wodne, mające ruchomy ruszt z nawiewami. W kotłowni lokalnej zasyp był ręczny, zaś w pozostałych kotłowniach był zasyp ręczny na taśmociąg. Bezpośrednio obsługą kotłów zajmował się palacz początkowo z pomocnikiem, a później prace palacz wykonywał samodzielnie. Remontu kotłów dokonywano w okresie letnim. W tym czasie pracował jeden kocioł. Wnioskodawca był „człowiekiem do wszystkiego”; jak trzeba było to palił, jak trzeba było – spawał. C. Z. wykonywał prace na wszystkich obiektach rejonu C.. Prace wykonywał także poza obiektami kotłowni, pracując na węzłach grzewczych, w studzienkach ciepłowniczych, spawał i konserwował, bowiem wszystkie urządzenia wymagały bieżącej konserwacji.

d o w ó d: zeznanie świadka J. T., k. 35v., e-protokół: 00:42:00-00:51:00.

Pismem z dnia 16 września 2015 r. pełnomocnik wnioskodawcy zwróciła się do Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa (...) S.A. o wydanie świadectwa potwierdzającego fakt wykonywania przez C. Z. w czasie od 01 września 1982 r. do 30 września 1989 r. prac w szczególnych warunkach, wymienionych w stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r., wykazie A, Dział II oraz Dział XIV, poz. 12. W odpowiedzi na to żądanie Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. w piśmie z dnia 28 września 2015 r. odmówiło wydania spełniającego oczekiwanie ubezpieczonego świadectwa pracy.

d o w ó d: pismo w aktach osobowych.

Decyzją z dnia 27 sierpnia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił wnioskodawcy C. Z. prawa do emerytury. W uzasadnieniu tej decyzji organ rentowy wskazał, że ubezpieczony wobec wymaganych ustawą z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., 1440 ze zm.), w okresie do 01 stycznia 1999 r. 15 lat wykonywania pracy w szczególnych warunkach, wykonywanego stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, udowodnił wymaganego okresu. Według ustaleń wymienionej decyzji, w okresie do 01 stycznia 1999 r. ubezpieczony wykazał 12 lat, 10 miesięcy i 13 dni takich okresów.

(n i e s p o r n e)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią przepisu art. 184 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 r., poz. 1440 ze zm.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 r.) osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat - dla mężczyzn oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27, tj. 25 lat dla mężczyzn. Emerytura powyższa przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, na dochody budżetu państwa oraz rozwiązania stosunku pracy - w przypadku ubezpieczonego będącego pracownikiem.

W rozpoznawanej sprawie zastosowanie znajdują przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U Nr8, poz. 43 ze zm.). Zgodnie z § 4 tego rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli osiągnął wiek emerytalny wynoszący 60 lat dla mężczyzn oraz ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

W sprawie bezsporny był fakt, że na dzień 01 stycznia 1999 r. wnioskodawca posiada ponad 26 lat okresów składkowych i nieskładkowych, nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego, a ponadto na dzień wydania zaskarżonej decyzji miał ukończone 60 lat życia; wiek 60 lat ukończył w dniu(...).

Sporną kwestią wymagającą ustalenia Sądu było natomiast to, czy wnioskodawca posiada wymagane co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach. Zaznaczyć przy tym należy, że okresy te mogą przypadać wyłącznie do dnia 31 grudnia 1998 r. (art. 184 ust. 1 pkt 1 ustawy emerytalnej).

W ocenie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L., dokumentując na dzień 01 stycznia 1999 r. 12 lat, 10 miesiąc i 13 dni okresów wykonywania prac w szczególnych warunkach, wnioskodawca nie udokumentował wymaganych 15 lat takich okresów.

C. Z. twierdził zaś, że we wskazanym w odwołaniu okresie, w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) S.A. stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych, wymienione w wykazie A, Dział II, na stanowisku montera urządzeń instalacji ciepłowniczych, a także prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowo-wodorowym, wymienione w wykazie A, dział XIV, poz. 12, na stanowisku spawacza gazowego.

Zgodnie z treścią § 2 rozporządzenia w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, zakład pracy winien wydać pracownikowi zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach, opierając się wyłącznie na posiadanej dokumentacji. W odniesieniu do spornego okresu pracy, odwołując się do posiadanej dokumentacji, Wojewódzkie Przedsiębiorstwo (...) S.A. zdecydowanie odmówiło wydania świadectwa wykonywania przez ubezpieczonego w tym okresie pracy w szczególnych warunkach albowiem prac takich nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

W świetle całokształtu zebranego w sprawie materiału uzasadniona w przekonaniu Sądu jest ocena, że C. Z. nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy prac w szczególnych warunkach, w szczególności tych prac, które wskazywał w uzasadnieniu odwołania. Przede wszystkim należy podkreślić, że w stanowiącym załącznik do rozporządzenia z dnia 07 lutego 1983 r. wykazie A, Dział II, do prac w szczególnych warunkach zaliczono wyłącznie prace przy wytwarzaniu i przesyłaniu energii elektrycznej i cieplnej oraz przy montażu, remoncie i eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych. Ponad wszelką wątpliwość C. Z. w spornym okresie nie wykonywał stale i pełnym wymiarze czasu pracy prac polegających na wytwarzaniu i przesyłaniu tak energii elektrycznej jak i cieplnej. Rozważenia zatem wymagało, czy jego praca polegała na montażu, remoncie i eksploatacji wymienionych urządzeń. Zebrany w sprawie materiał nie pozwala na przyjęcie, by takie prace ubezpieczony wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Praca C. Z. polegała przede wszystkim jedynie i wyłącznie na bieżącej konserwacji urządzeń i usuwaniu awarii urządzeń kotłowni, i powiązanej z nią sieci, nie zaś na ich montażu. Prace polegające na konserwacji i usuwaniu awarii urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych nie są wymienione w omawianych przepisach i z tego względu nie są traktowane jako prace w szczególnych warunkach. Jak wynika z zebranego w sprawie materiału, remontu urządzeń kotłowni dokonywano poza sezonem grzewczym, w sezonem letnim. Zatem uzasadniony jest wniosek, że prac remontowych ubezpieczony nie wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Wniosek ten odnosi się także do prac polegających na eksploatacji urządzeń elektroenergetycznych i cieplnych, bowiem wykonywanie takich prac do jego obowiązków nie należało.

W zakresie ustaleń dotyczących wykonywania prac wymienionych w dziale XIV, poz. 12 omawianego wykazu, tj. prac przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym, atomowodorowym należy przyjąć, że C. Z. prace takie wykonywał przede wszystkim w czasie remontu urządzeń kotłowni, a także stosownie do potrzeb, przy usuwaniu awarii urządzeń. Prac tych nie wykonywał jednak stale i w pełnym wymiarze czasu pracy i jest to nawet w świetle treści uzasadnienia odwołania okoliczność niesporna. Wnioskodawca argumentował bowiem, że prace przy spawaniu nie były jedynymi jakie wykonywał. Zebrany w sprawie materiał wskazuje na to, że w ramach obowiązków spawacza-montera urządzeń grzewczych oraz spawacza montera wnioskodawca „… był człowiekiem do wszystkiego, jak trzeba było, to palił, jak trzeba było, to spawał”, zasypywał węgiel na przenośnik taśmowy, sprawdzał stan urządzeń kotłowni.

W świetle zebranego w sprawie materiału oraz powyższych rozważań odmowa pracodawcy wydania na sporny okres świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach miała dostatecznie uzasadnione podstawy. O ile uzasadnione jest twierdzenie, że C. Z. wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w szczególności, w Dziale XIV, poz. 12 wykazu A, to brak jest podstaw do ustalenia, że prace w szczególnych warunkach wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracy.

Tym samym stanowiące podstawę odmowy przyznania prawa do emerytury wcześniejszej ustalenie zaskarżonej decyzji, wskazujące na brak wymaganego okresu 15 lat pracy w szczególnych warunkach, jest uzasadnione.

Sąd zatem na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. pozbawione dostatecznie uzasadnionych podstaw odwołanie oddalił.