Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Oleśnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Katarzyna Kałwak

Protokolant: sekr. sądowy Klaudia Pluta

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 23 lutego 2016 roku

sprawy z powództwa R. M.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda R. M. kwotę 4.000,00 zł ( cztery tysiące złotych 00/100) tytułem zadośćuczynienia wraz z odsetkami:

a) ustawowymi liczonymi od dnia 30 listopada 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r.,

b) ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

III.  zasądza od powoda R. M. na rzecz pozwanego (...) S.A. w W. kwotę 123,40 zł ( sto dwadzieścia trzy złote 40/100) tytułem zwrotu kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 28.03.2014 r. powód R. M. wystąpił przeciwko (...) S.A. w W. o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kwoty 10.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za krzywdę, ból i cierpienie doznane w związku ze zdarzeniem szkodowym z dnia 12.09.2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 30 listopada 2013 r., tj. od dnia następującego po dniu wydania decyzji przez ubezpieczyciela, do dnia zapłaty. Wniósł również o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych oraz kosztów opłaty od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu pozwu R. M. wskazał, że w dniu 12.09.2013 r. został poszkodowany w wypadku komunikacyjnym, do jakiego doszło w L.. Sprawca szkody nie zachował należytej odległości od poprzedzającego pojazdu w wyniku czego najechał na tył pojazdu marki M., którym kierował powód. Samochód sprawcy szkody był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej w pozwanym towarzystwie ubezpieczeniowym.

Na skutek wypadku powód doznał urazu głowy, skręcenia odcinka szyjnego kręgosłupa, skręcenia odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Pierwszej pomocy udzielono mu w SPZOZ
w L., otrzymał skierowanie do szpitala na Izbę Przyjęć Oddziału Urazowo-Ortopedycznego. Przebywał na Oddziale Chirurgii Urazowo – Ortopedycznej w dniach 12.09.2013 r. – 15.09.2013 r. – zastosowano leczenie farmakologiczne i kołnierz szyjny, wykonano TK kręgosłupa L-S oraz RTG odcinka szyjnego i lędźwiowego kręgosłupa. Powód w stanie ogólnym dobrym z zaleceniem kontroli w Poradni Urazowo – Ortopedycznej został wypisany ze szpitala. Stawił się na kontrolę w poradni ortopedycznej. Przeszedł zabiegi fizjoterapeutyczne w dniach 28.10.2013 r. – 12.11.2013 r. Przed wypadkiem stan zdrowia powoda był bardzo dobry. Prowadził aktywny tryb życia, poświęcał się wychowaniu dziecka, prowadzeniu działalności gospodarczej, uprawiał sport – regularnie biegał, pływał, trenował siatkówkę. Wypadek miał miejsce na tydzień przed wakacjami w Turcji. Wyjechał, ale odczuwał dolegliwości bólowe, przez co nie mógł aktywnie spędzić urlopu. W następstwie wypadku powód miał problem z wykonywaniem wielu czynności dnia codziennego. Każdy ruch powodował ból, przede wszystkim w okolicy odcinka lędźwiowego i szyjnego kręgosłupa. W konsekwencji wypadku powód uskarża się na problemy z koncentracją, rozdrażnienie oraz problemy z kontrolowaniem emocji. Miał problemy ze snem, a także lęki podczas prowadzenia samochodu, gdy tymczasem powód musi dużo podróżować w związku z pracą. Kontynuuje leczenie. Podczas wizyty w gabinecie ortopedycznym dowiedział się,
że niezbędna będzie operacja kręgosłupa. Powód wystąpił do pozwanego pismem z dnia 14.10.2013 r. z roszczeniem przyznania mu kwoty 10.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia, jednak pozwany odmówił wypłaty z tego tytułu (pismo pozwanego z dnia 29.11.2013 r.). Jako podstawę prawną dochodzonych odsetek za zwłokę powód wskazał art. 14 ust. 1 i 2 ustawy
z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Natomiast jako podstawę żądanych kosztów zastępstwa procesowego powód wskazał § 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28.09.2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. - pozew – karta 3 – 9.

W odpowiedzi na pozew wniesionej w dniu 28.04.2014 r. pozwany (...) S.A. w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz kwoty 17,00 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany podniósł, że przyjął on odpowiedzialność za powstałą szkodę. Wskazał, że w toku postępowania likwidacyjnego lekarz orzecznik pozwanego ustalił, iż przebyte urazy nie pozostawiły trwałego uszczerbku na zdrowiu powoda. Doznane urazy wygoiły się bez pozostawienia trwałych skutków. Uraz głowy i uraz kręgosłupa szyjnego były powierzchowne. Natomiast badania RTG wykazały zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa, niepozostające w związku z wypadkiem. Wobec powyższego brak jest podstaw do przyznania R. M. zadośćuczynienia. Urazy doznane przez powoda nie doprowadziły do rozstroju zdrowia i jedynie w niewielkim stopniu mogły wpłynąć na funkcjonowanie organizmy powoda, więc nie została spełniona dyspozycja art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. Ubezpieczyciel podniósł fakultatywny charakter zadośćuczynienia. Nadto wypadek miał niewielką dynamikę i niewielkie skutki, o czym świadczyć mają niewielkie uszkodzenia pojazdu powoda. Wobec braku podstaw do przyznania powodowi zadośćuczynienia, ubezpieczyciel odmówił wypłaty tego świadczenia
i wypłacił jedynie odszkodowanie z tytułu poniesionych udokumentowanych koszów leczenia tj. 88,24 zł. Z ostrożności procesowej pozwany zakwestionował wysokość żądanego zadośćuczynienia. – odpowiedź na pozew – karta 37 – 40.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12.09.2013 r. o godz. 15:35 w L. w obszarze miejskim na drodze (...) doszło do wypadku komunikacyjnego. Z. K. kierujący samochodem ciężarowym do przewozu ładunków z przyczepą marki M. (...), ubezpieczonym od odpowiedzialności cywilnej w (...) S.A., nie zachował bezpiecznej odległości od poprzedzającego pojazdu, w wyniku czego najechał na tył samochodu osobowego marki M., nr rej. (...), którym kierował powód. Sprawca został ukarany mandatem karnym. Obaj kierujący byli trzeźwi.

dowód : - notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym KPP L. – k. 30.

Po wypadku powód trafił na Izbę Przyjęć (...) Publicznego Zespołu (...) w L.. Jednak nie wyraził zgody na przewiezienie do szpitala do B.. Stwierdził, że chce we własnym zakresie udać się do SOR w O.. Otrzymał więc skierowanie do szpitala.

dowód : - karta informacyjna o świadczeniach udzielonych w izbie przyjęć z dnia 12.09.2013 r. – k. 21;

- skierowanie do szpitala wystawione w dniu 12.09.2013 r. przez lekarza Izby Przyjęć SPZOZ w L. – k. 22.

W dniach 12.09.2013 r. – 15.09.2013 r. był hospitalizowany na Oddziale Chirurgii Urazowo-Ortopedycznej Zespołu Opieki Zdrowotnej w O. z rozpoznaniem skręcenia kręgosłupa szyjnego i skręcenia kręgosłupa lędźwiowego. Był leczony farmakologicznie oraz został zaopatrzony kołnierzem szyjnym typu Schanza. Przeszedł badanie TK kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego bez kontrastu, RTG odcinka szyjnego kręgosłupa i odcinka L-K. Na skutek leczenia po uzyskaniu poprawy stanu ogólnego, pacjent został wypisany do domu
z zaleceniem kontroli w Poradni Urazowo-Ortopedycznej za 2 tygodnie.

Podczas pobytu w szpitalu powód musiał jeździć na wózku z uwagi na ból części lędźwiowej kręgosłupa. Było to zalecenie lekarza. Chodził również w kołnierzu ortopedycznym, z uwagi na uszkodzenie kręgosłupa szyjnego.

dowód : - karta informacyjna leczenia szpitalnego wystawiona 16.09.2013 r. – k. 17-19;

- faktura VAT nr: (...) z dnia 13.09.2013 r. za zakup kołnierza ortopedycznego typu Schanza – k. 20;

- zeznania świadka A. M. (1) (matka powoda) – protokół rozprawy z dnia 16.09.2014 r. – k. 61 – 61 v.

Powód był na kontroli w poradni ortopedycznej w dniu 01.10.2013 r.

dowód : - skierowanie do poradni ortopedycznej z dnia 16.09.2013 r. – k. 16;

- potwierdzenie rejestracji w poradni ortopedycznej – k. 15;

- historia choroby poradni ortopedycznej – k. 23 – 24.

W okresie 28.10.2013 r. – 12.11.2013 r. R. M. przeszedł serię zabiegów fizjoterapeutycznych.

dowód : - karta zabiegów fizjoterapeutycznych z dnia 01.10.2013 r. – k. 14, k. 25.

W dniu 20.11.2013 r. powód przeszedł badanie MR kręgosłupa szyjnego. Radiolog stwierdził, że na poziomach C2/C3, C3/C4 istnieją „ dyskretne uwypuklenia krążków międzykręgowych, skierowane bardziej w stronę prawą, wpuklają się w obręb kanału kręgowego na głębokość do 2mm, powodując spłycenie zachyłków bocznych kanału kręgowego po stronie prawej. Wymiar strzałkowy światła kanału kręgowego w granicach normy. Poza tym uwypukleń krążków międzykręgowych nie stwierdza się. Wysokość trzonów kręgów szyjnych prawidłowa. Intensywność sygnałów rdzenia szyjnego prawidłowa. Stawy międzykręgowe prawidłowe”.

dowód : - wynik badania MR z dnia 20.11.2013 r. – akta szkody – k. 11, 16.

W ramach leczenia powód był na wizycie prywatnej u lekarza w C., który powiedział mu, że powinien mieć operację na kręgosłup. Zalecono mu noszenie wkładów ortopedycznych, ale nie poczuł poprawy. Nie podjął leczenia operacyjnego kręgosłupa, bo się boi.

dowód : - przesłuchanie powoda R. M. – protokół rozprawy z dnia 23.02.2016 r. – k. 124-124v.

W dacie wypadku R. M. miał 21 lat, a w dacie wyrokowania 24 lata.

dowód : - fakty bezsporne.

Powód nie ma wyuczonego zawodu, skończył liceum ogólnokształcące, prowadzi działalność gospodarczą. Mieszka z rodzicami i swoją córką. Do dnia wypadku czuł się bardzo dobrze, był sprawny fizycznie, prowadził aktywny tryb życia, biegał, ćwiczył, grał
w piłkę, od czasu do czasu pływał. Chodził regularnie na treningi siatkówki. Nie uskarżał się na ból.

dowód : - zeznania świadka A. M. (1) (matka powoda) – protokół rozprawy
z dnia 16.09.2014 r. – k. 61 – 61 v.;

- zeznania świadka A. M. (2) (ojciec powoda) – protokół rozprawy z dnia 16.09.2014 r. – k. 61 – 61v.;

- przesłuchanie powoda R. M. – protokół rozprawy z dnia 23.02.2016 r. – k. 124-124v.;

- wypełniony druk zgłoszenia szkody na osobie – akta szkody – k. 31-30v.

Po wyjściu ze szpitala powód poruszał się samodzielnie, ale trzeba było mu pomagać, bo chodząc potykał się. Lekarz nie zalecał mu dźwigania. Był samodzielny przy czynnościach higienicznych i ubieraniu, tylko w bieżącym życiu, zakupach pomagała mu mama. Zaraz po wypadku powód był podenerwowany, niespokojny. Był zdenerwowany, że go to spotkało. Budził się często w nocy, bowiem odczuwał ból. Prosił matkę o tabletki. Na zmianę pogody oraz gdy padał deszcz bolało go bardziej. Nie mógł również sprawować takiej opieki nad roczną wówczas córeczką, jak przed wypadkiem, bowiem nie mógł tak dźwigać i schylać się. Więcej obowiązków spoczęło wtedy na matce powoda. Po wypadku nie mógł prowadzić działalności gospodarczej. Również podczas jazdy samochodem powód się denerwował, bo nie był tak sprawny. Gdy kręcił szyją to bolało go w kręgosłupie szyjnym. Również skręt powodował ból w części lędźwiowej. Te bóle trwają do tej pory, choć nie w takim nasileniu jak zaraz po wypadku. Powód odczuwa do dziś ból przede wszystkim w lędźwiach, jak długo jedzie samochodem, czy w związku z większym wysiłkiem fizycznym. Jeżdżąc samochodem dłużej musi sobie robić często przerwy. Nadto powód po wypadku zawiesił na parę miesięcy zajęcia sportowe. Zrezygnował całkowicie z siatkówki po wypadku. Obecnie wykonując ćwiczenia sportowe cały czas ma na względzie przebyty uraz. Sport, który uprawia, wybiera taki, aby nie obciążał kręgosłupa. Powód obawia się, że jego dolegliwości w przyszłości mogą się nasilić.

dowód : - zeznania świadka A. M. (1) (matka powoda) – protokół rozprawy
z dnia 16.09.2014 r. – k. 61 – 61 v.;

- zeznania świadka A. M. (2) (ojciec powoda) – protokół rozprawy z dnia 16.09.2014 r. – k. 61 – 61v.;

- przesłuchanie powoda R. M. – protokół rozprawy z dnia 23.02.2016 r. – k. 124-124v.

Powód zgłosił (...) S.A. szkodę na osobie z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na druku opatrzonym datą 12.09.2013 r. Następnie powód, działając przez pełnomocnika, pismem opatrzonym datą 08.10.2013 r., które wpłynęło do pozwanego 11.10.2013 r. wniósł o:

1. wszczęcie postępowania likwidacyjnego w sprawie wypadku komunikacyjnego z dnia 12.09.2013 r. w wyniku którego doznał obrażeń ciała;

2. przyznanie kwoty 10.000 zł tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 k.c.;

3. przyznanie kwoty 108,65 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu w związku z leczeniem, na podstawie art. 361 § 2 k.c.;

4. przyznanie kwoty 30,00 zł tytułem zwrotu wydatków poniesionych na leczenie, na podstawie art. 444 § 1 k.c.

dowód : - wypełniony druk zgłoszenia szkody na osobie – akta szkody – k. 31-30v.;

- pismo pełnomocnika powoda ze zgłoszeniem szkody – k. 27-29; akta szkody – k. 34-33v.;

- kserokopia koperty z prezentatą (...) S.A. – akta szkody – k. 39.

Lekarz orzecznik (...) S.A. o specjalizacji: chirurgia w opinii końcowej stwierdził,
że u R. M. na skutek zdarzenia doszło do urazu powierzchownego głowy – pełne wyzdrowienie, urazu kręgosłupa szyjnego w mechanizmie biczowym – pełne wyzdrowienie. Orzecznik stwierdził, że w związku z wypadkiem poszkodowany nie poniósł trwałego uszczerbku na zdrowiu. Lekarz stwierdził również występowanie u powoda bólu kręgosłupa lędźwiowego, jednak poszkodowany ma zmiany wrodzone i początek zwyrodnienia oraz kręgozmyk w RTG zwyrodnieniowy – bez związku z urazem. Pacjent wymaga dalszego leczenia choroby samoistnej kręgosłupa lędźwiowego.

dowód : - końcowa opinia lekarza orzecznika (...) S.A. – akta szkody – k. 3-2v.

W piśmie z dnia 29.11.2013 r. ubezpieczyciel odmówił przyznania R. M. zadośćuczynienia z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych w związku z wypadkiem z dnia 12.09.2013 r. Wskazał, że zgodnie
z postanowieniami art. 34 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, UFG i PBUK ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierowca pojazdu mechanicznego są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę. W przedmiotowej sprawie taka okoliczność nie zachodzi. Uzasadniając decyzję odmowną ubezpieczyciela podniósł, że przyznanie zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 k.c. w zw. z art. 444 § 1 k.c. ma charakter fakultatywny, a przesłanką odmowy zasądzenia zadośćuczynienia może być przede wszystkim znikomość doznanej krzywdy. Według ubezpieczyciela okoliczności wypadku, rozmiar uszkodzeń pojazdu, sposób udzielonej pomocy oraz sposób leczenia – nie dają podstaw do uznania, że w wyniku zdarzenia z dnia 12.09.2013 r. doszło u R. M. do powstania obrażeń ciała lub rozstroju zdrowia, które mogą być podstawą do ustalenia zadośćuczynienia za szkodę. Przedstawiona ubezpieczycielowi dokumentacja medyczna wskazywała, że w wyniku wypadku doszło do powierzchownego urazu kręgosłupa szyjnego, który w znikomym stopniu mógł negatywnie wpływać na funkcjonowanie organizmu R. M.. Badanie neurologiczne nie wykazało patologii centralnego i obwodowego układu nerwowego, a badanie MRI wykluczyło zmiany pourazowe oraz wykazało początkowe zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa szyjnego.

dowód : - pismo (...) Centrum (...) w Ł.
z dnia 29.11.2013 r. - k. 26; akta szkody – k. 9.

W postępowaniu sądowym biegły o specjalności ortopeda – traumatolog lek. med. S. G. sporządził w dniu 28.10.2014 r. pisemną opinię. U powoda występuje:

1. stan po urazie kręgosłupa szyjnego, obecnie bez ograniczeń ruchomości, bez objawów zespołu korzeniowego, bez zespołu bólowego; 0% długotrwałego uszczerbku na zdrowiu;

2. stan po urazie kręgosłupa lędźwiowego; obecnie niewielkie ograniczenie ruchomości, bez objawów zespołu korzeniowego; długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 2% (pkt 94c).

3. kręgozmyk prawdziwy na poziomie L4-L5 bez związku z przebytym urazem.

Rokowanie na przyszłość jest trudne do przewidzenia, bowiem na istniejące uprzednio zmiany w kręgosłupie lędźwiowym nałożył się uraz, który uwidocznił te zmiany i nasilił dolegliwości bólowe z nim związane. Obecnie R. M. nadal może odczuwać dolegliwości bólowe związane z przebytym urazem. Jednak sam przebyty uraz nie ma wpływu na aktywność życiową powoda. Natomiast uraz „nałożył się” na zmiany
w kręgosłupie lędźwiowym, co spowodowało uwidocznienie tych zmian i powoduje,
że powód może odczuwać dolegliwości bólowe kręgosłupa lędźwiowego w szczególności przy pracy w pochyleniu, podnoszeniu ciężarów.

` Kręgozmyk prawdziwy występujący u powoda (bez związku z wypadkiem) polega na tym, że „ kręgi znajdujące się nad danym kręgiem zsuwają się ku przodowi. Jest to spowodowane przerwaniem tzw. cieśni łuku kręgu. Nie jest to zmiana spowodowana urazem, jest to zmiana typowo degeneracyjna. Natomiast sam uraz spowodował uwidocznienie tej zmiany oraz fakt, że powód zaczął odczuwać dolegliwości bólowe ze strony kręgosłupa lędźwiowego (…). W przyszłości istniejące zmiany mogą nasilić się jednak nie będzie to spowodowane przebytym urazem ale chorobą samoistną. (…) Natomiast obecnie niewielkie ograniczenia ruchomości kręgosłupa lędźwiowego mogą być spowodowane zarówno przebytym urazem jak i istniejącymi poprzednio zmianami”.

dowód : - opinia biegłego sądowego lek. med. S. G.z dnia 28.10.2014 r. – k. 67-68;

Powód nie leczył się neurologicznie. W wyniku zdarzenia nie doszło do uszkodzenia układu nerwowego. Biegła sądowa neurologa lek. med. I. G.w pisemnej opinii
z dnia 10.08.2015 r., po badaniu powoda, nie stwierdziła podstaw do orzeczenia trwałego
i długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w związku z uszkodzeniem układu nerwowego. Rokowania dla powoda na przyszłość są dobre i nie należy spodziewać się pogorszenia stanu neurologicznego w związku z wypadkiem. Biegła nie stwierdziła również u powoda „ ograniczeń ze względu na stan neurologiczny, w zakresie wykonywania podstawowych czynności życia codziennego, prowadzenia aktywnego wypoczynku oraz prawidłowego wypełniania funkcji rodzinnych i społecznych”.

dowód : - opinia biegłego sądowego neurologa lek. med. I. G. z dnia 10.08.2015 r. – k. 98 – 99.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

W przedmiotowej sprawie bezsporne były okoliczności zdarzenia, wina sprawcy,
a także odpowiedzialność pozwanego ubezpieczyciela za skutki zdarzenia co do zasady. Sporne było natomiast, czy z uwagi na fakultatywność zadośćuczynienia, zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c., żądanie powoda było zasadne, biorąc pod uwagę zakres doznanych obrażeń, a jeśli tak, to w jakiej wysokości.

Zgodnie z treścią art. 445 § 1 k.c., w wypadkach przewidzianych w art. 444 k.c.,
tj. w szczególności w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Ustalając zasadność żądania oraz kwotę należnego zadośćuczynienia należy wziąć pod uwagę wszystkie ujemne następstwa uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia zarówno w sferze psychicznej jak i fizycznej. Zadośćuczynienie pieniężne winno mieć charakter całościowy i obejmować wszelkie cierpienia fizyczne i psychiczne zarówno już doznane, jak i te które zapewne wystąpią w przyszłości. Jego wysokość zależy od rozmiaru doznanej krzywdy. Sąd uwzględnia również stopień i czas trwania cierpień fizycznych i psychicznych, wiek poszkodowanego oraz ograniczenie lub niemożność wykonywania zawodu, jak również innych zajęć. Znaczenie odgrywają także indywidualne odczucia osoby pokrzywdzonej oraz jej indywidualne właściwości. Poza tym zadośćuczynienie odgrywa funkcję kompensacyjną, która następuje wtedy, gdy suma pieniężna jest zasądzona na odpowiednim poziomie adekwatnym do rodzaju naruszonego dobra i rozmiaru doznanej szkody. (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 lipca 2013 r., I ACa 195/13, LEX nr 1363278; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lipca 2012 r., I CSK 74/12, LEX nr 1226824; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 czerwca 2011 r., I PK 275/10, LEX nr 1164114; Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lipca 2012 r., V CSK 332/11, LEX nr 1228612).

Co prawda, art. 445 k.c. przewiduje fakultatywność zasądzania zadośćuczynienia przez Sąd, jednak ocena Sądu nie może być dowolna. W szczególności nie może ona pomijać krzywdy powoda, poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym. Jednak żądanie pozwu było zawyżone. Opierając się na przytoczonych powyżej kryteriach, Sąd przyznał powodowi kwotę 4.000 zł tytułem zadośćuczynienia.

Zakres uszkodzeń ciała doznanych przez powoda w związku z wypadkiem, przekładających się na doznaną krzywdę, Sąd ustalił w oparciu o dokumentację medyczną znajdującą się w aktach sprawy i aktach szkody oraz w oparciu o opinie biegłych sądowych sporządzone w sprawie (lek. med. S. G. i lek. med. I. G.). Biegły ortopeda – traumatolog lek. med. S. G. podniósł w opinii pisemnej, że powód przeszedł
w związku z wypadkiem uraz kręgosłupa szyjnego, a także uraz kręgosłupa lędźwiowego. Ten ostatni uraz pozostawił obecnie niewielkie ograniczenie ruchomości, bez objawów zespołu korzeniowego. Biegły ocenił, iż w związku z tym urazem występuje u powoda długotrwały uszczerbek na zdrowiu w wysokości 2%. Procent uszczerbku na zdrowiu nie jest nigdy jedynym i decydującym kryterium przyznawania zadośćuczynienia, jednak stanowi swoiste kryterium pomocnicze w ocenie stopnia uszkodzenia ciała, na skutek zdarzenia szkodowego. Zauważyć także należy, że uraz doznany w wypadku z dnia 12.09.2013 r. nałożył się na pierwotne zmiany w kręgosłupie lędźwiowym powoda, uwidocznił te zmiany
i nasilił dolegliwości bólowe z nim związane. We wskazanej części uszkodzenia ciała powoda pozostają w adekwatnym związku przyczynowym z wypadkiem. Zakres obrażeń niewątpliwie wpłynął negatywnie na dotychczasowe życie powoda. Zważyć należy, że powód jest osobą młodą – w dacie wypadku miał zaledwie 21 lat. Był osobą bardzo aktywną fizycznie, uprawiał sport, na co wskazuje zarówno sam powód podczas przesłuchania, jak również, słuchani w charakterze świadków, jego rodzice zamieszkujący wspólnie z nim. Niewątpliwie powód musiał na skutek dolegliwości związanych z wypadkiem ograniczyć dotychczasową aktywność fizyczną, musi bardziej oszczędzać kręgosłup. Doznane urazy utrudniały mu opiekę nad małym dzieckiem, czy też jazdę samochodem, która jest wpisana w pracę powoda. Sąd wziął pod uwagę proces leczenia, pobyt w szpitalu, fizjoterapię. Wypadek pozostawił również ślad w psychice powoda. Wobec powyższego, w ocenie Sądu, adekwatną kwotą zadośćuczynienia w pełni rekompensującą krzywdę jest przyznana mu w niniejszej sprawie kwota 4.000 zł. W pozostałej części roszczenie było niezasadne. Zważyć należy, na co wskazywał już lekarz orzecznik pozwanego, a co potwierdził biegły sądowy S. G.,
że u powoda już przed wypadkiem występował kręgozmyk prawdziwy na poziomie L4-L5, tym samym nie miał on związku z wypadkiem z dnia 12.09.2013 r. Jest to „zmiana typowo degeneracyjna” w ocenie ortopedy, która uwidoczniła się na skutek urazu. Tym samym ubezpieczyciel nie ponosi odpowiedzialności za istnienie u powoda choroby samoistnej niezwiązanej ze zdarzeniem szkodowym. Wskazać należy, że opinia biegłego S. G. była spójna, logiczna, rzetelna i wyczerpująca, a nadto nie była kwestionowana przez strony postępowania. Nadto, Sąd dopuścił w sprawie dowód z opinii biegłego sądowego neurologa na wniosek strony powodowej, pomimo sprzeciwu pozwanego (początkowo w odpowiedzi na pozew również wnioskującego o opinię neurologa), w celu weryfikacji twierdzeń powoda podnoszonych przez powoda już w pozwie, a następnie w wywiadzie lekarskim przeprowadzonym przez biegłego S. G.. Powód podnosił bowiem w rozmowie
z biegłym ortopedą, że jakiś lekarz ortopeda zalecił mu kontrolę w poradni neurochirurgicznej w K. i leczenie operacyjne, którego powód nie podjął, gdyż się boi. Jednak powołana w sprawie biegła sądowa – neurolog lek. med. I. G. (podobnie jak biegły S. G.) nie wskazywała na konieczność jakiegokolwiek leczenia operacyjnego. Wręcz przeciwnie. Biegła I. G. w pisemnej opinii z dnia 10.08.2015 r. wskazała wyraźnie, po zbadaniu powoda, że w wyniku wypadku nie doszło do uszkodzenia układu nerwowego,
a powód, ze względu na swój stan neurologiczny, nie jest w żaden sposób ograniczony
w życiu rodzinnym, społecznym, czy też w prowadzeniu aktywnego wypoczynku. Również ta opinia została sporządzona w sposób logiczny i rzetelny. Strona pozwana nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń do tej opinii. Natomiast strona powodowa w piśmie procesowym
(k. 114-115) zarzuciła jedynie, że biegła neurolog, sporządzając opinię, nie wzięła pod uwagę, że „obecny stan powoda jest prawidłowy” ze względu na przebytą rehabilitację oraz stosowanie kołnierza ortopedycznego. Zarzuty powoda są chybione. Po pierwsze, pełnomocnik powoda przyznał, że obecnie stan powoda jest prawidłowy, a po drugie rehabilitacja dotyczyła urazu kręgosłupa (uraz ortopedyczny), a nie układu nerwowego, bowiem ten, jak stwierdziła biegła neurolog, nie został uszkodzony. Nadto, powód nie przedłożył żadnej dokumentacji, która świadczyłaby o istnieniu jakiegokolwiek urazu
w obrębie układu nerwowego. Tym samym kwota żądanego przez powoda zadośćuczynienia była zawyżona.

Na marginesie wskazać należy, że bez znaczenia dla przedmiotowej sprawy były okoliczności podnoszone przez pozwanego w odpowiedzi na pozew, a odnoszące się do niewielkich uszkodzeń pojazdu powoda, mające świadczyć o niewielkiej dynamice wypadku. Istotne jest jedynie zaistnienie negatywnych skutków dla życia bądź zdrowia poszkodowanego określonych w art. 444 k.c. w zw. z art. 445 § 1 k.c., w szczególności uszkodzenie ciała lub rozstrój zdrowia.

Od przyznanej kwoty należności główniej Sąd przyznał powodowi odsetki począwszy od dnia 30 listopada 2013 r., tj. zgodnie z żądaniem pozwu. Żądanie pozwu w zakresie początkowej daty naliczania odsetek jest zgodne z obowiązującymi przepisami i terminami określonymi w art. 817 k.c. oraz art. 14 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, (Dz.U. z 2013 r., poz. 392 j.t. ze zm.) – dalej: ustawa
o ubezpieczeniach obowiązkowych. Artykuł art. 817 § 1 k.c. stanowi, że ubezpieczyciel obowiązany jest spełnić świadczenie w terminie trzydziestu dni, licząc od daty otrzymania zawiadomienia o wypadku. § 2. Gdyby wyjaśnienie w powyższym terminie okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela albo wysokości świadczenia okazało się niemożliwe, świadczenie powinno być spełnione w ciągu 14 dni od dnia,
w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe. Jednakże bezsporną część świadczenia ubezpieczyciel powinien spełnić w terminie przewidzianym w § 1. Natomiast zgodnie z art. 14 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych: ust.1. Zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Ustęp 2 powołanego artykułu stanowi, że w przypadku gdyby wyjaśnienie w terminie, o którym mowa w ust. 1, okoliczności niezbędnych do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania okazało się niemożliwe, odszkodowanie wypłaca się w terminie 14 dni od dnia, w którym przy zachowaniu należytej staranności wyjaśnienie tych okoliczności było możliwe, nie później jednak niż w terminie 90 dni od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie, chyba że ustalenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń albo wysokości odszkodowania zależy od toczącego się postępowania karnego lub cywilnego.
W terminie, o którym mowa w ust. 1, zakład ubezpieczeń zawiadamia na piśmie uprawnionego o przyczynach niemożności zaspokojenia jego roszczeń w całości lub w części, jak również o przypuszczalnym terminie zajęcia ostatecznego stanowiska względem roszczeń uprawnionego, a także wypłaca bezsporną część odszkodowania. Pozwany już na etapie postępowania likwidacyjnego miał do dyspozycji dokumentację medyczną powoda, na podstawie której mógł się zapoznać z rozmiarem szkody na osobie powoda i okolicznościami mającymi wpływ na wysokość zadośćuczynienia, opisanymi powyżej. Natomiast orzeczenie Sądu w przedmiocie przyznania zadośćuczynienia ma charakter orzeczenia deklaratoryjnego, a nie prawo kształtującego (por. Wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 17 maja 2013 r., I ACa 153/13, LEX nr 1321902; Wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 26 lipca 2013 r., I ACa 321/13, LEX nr 1362680).

Powód zgłosił (...) S.A. szkodę na osobie z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej na druku opatrzonym datą 12.09.2013 r. Natomiast skonkretyzowane roszczenie wypłaty zadośćuczynienia w kwocie 10.000 zł na podstawie art. 445 § 1 k.c. powód sformułował dopiero w piśmie opatrzonym datą 08.10.2013 r., które wpłynęło do pozwanego 11.10.2013 r. zgodnie z prezentatą ubezpieczyciela. Decyzja odmowna została wydana przez ubezpieczyciela w dniu 29.11.2013 r., tj. już po upływie w/w terminu 30-dniowego. Tym samym w dniu 30.11.2013 r. roszczenie powoda było wymagalne.

Powód domagał się zasądzenia od pozwanego odsetek ustawowych. Wskazać należy, że w dniu 01.01.2016 r. weszła w życie ustawa z dnia 9 października 2015 r.
o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2015 r., poz. 1830). Zmieniła ona m.in. brzmienie
art. 481 k.c. Natomiast stosownie do treści art. 56 tej ustawy do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe. Artykuł 481 § 2 k.c. w dotychczasowym brzmieniu przewidywał, że jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe. Po zmianie wprowadzonej powyższą ustawą powyższy paragraf stanowi, że jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego i 5,5 punktów procentowych. Mając na uwadze powyższe, Sąd w pkt I sentencji wyroku przyznał powodowi odsetki ustawowe od zasądzonej należności głównej liczone od dnia 30 listopada 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. oraz odsetki ustawowe za opóźnienie liczone od dnia 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. i stosunkowo je rozdzielił pomiędzy strony procesu, mając na uwadze uwzględnienie żądań powoda w 40%. Łącznie koszty niniejszego procesu wyniosły 3.734,00 zł. Z tego powód poniósł koszty w kwocie 2.117 zł (500 zł – opłata sądowa od pozwu; 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 400 zł – zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego wykorzystana w całości; 1.200 zł – wynagrodzenie pełnomocnika). Natomiast pozwany poniósł koszty w kwocie 1.617 zł (400 zł – zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego wykorzystana w całości, 17 zł – opłata skarbowa od pełnomocnictwa, 1.200 zł – wynagrodzenie pełnomocnika). Powód, przegrywając w 60% sprawę winien ponieść 60% wszystkich kosztów, tj. 2.240,40 zł, natomiast pozwany winien ponieść 40% kosztów, tj. 1.493,60 zł. Różnicę, tj. 123,40 zł (1.617 zł – 1.493,60 zł) powód winien uiścić na rzecz pozwanego.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.