Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 lutego 2016r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Małgorzata Janicz

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska (spr.)

SO (del.) – Ewa Jethon

Protokolant: – st. sekr. sąd. Anna Grajber

przy udziale Prokuratora Ewy Lizakowskiej

po rozpoznaniu w dniu 15 lutego 2016 r.

sprawy T. J., s. M. i K. z d. B., urodz. (...) w B.

oskarżonego z art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 56 ust. 1 i 3 ustawy z dnia
29 lipca 2005 r.

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 11 września 2015 r. sygn. akt VIII K 182/14

1.  wyrok w zaskarżonej części zmienia w ten sposób, że:

- uchyla orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności z punktu 9,

- karę wymierzoną za czyn przypisany w pkt 2 na podstawie art. 53 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 3 k.k. podwyższa do 5 (pięciu) lat pozbawienia wolności;

2.  utrzymuje wyrok w pozostałej zaskarżonej części;

3.  na podstawie art. 85 k.k. 86 § 1 k.k. wymierza karę 5 (pięciu) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności;

4.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego pozbawienia wolności od dnia 13 sierpnia 2014 r. do dnia 15 lutego 2016 r.;

5.  zwalnia oskarżonego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

T. J. oskarżono o to, że:

I.  w okresie od maja 2004 r. do dnia 14 września 2006 r. w W., K. i innych miejscowościach na terenie kraju działając wspólnie i w porozumieniu ze Z. W., R. W. ps. (...) vel ps. (...), D. M., K. G., W. K. (1) ps. (...), M. J. (2) ps. (...), M. J. (3), K. S. ps. (...), W. K. (2) ps. (...), J. S. i innymi ustalonymi oraz nieustalonymi osobami brał udział w zorganizowanej grupie przestępczej kierowanej przez R. P. ps. (...) vel ps. (...), mającej na celu dokonywanie przestępstw, a w szczególności produkcję amfetaminy, jej wewnątrzwspólnotową dostawę oraz wywóz poza granice kraju i wprowadzanie do obrotu na terenie kraju,

tj. o przestępstwo z art. 258 § 1 k.k.

II.  w bliżej nieustalonych dniach w okresie od maja 2004 r. do jesieni 2005 r. w W. i W. gm. P. działając wspólnie i w porozumieniu z R. P. ps. (...) vel ps. (...), W. K. (2) ps. (...), D. K. ps. (...), M. J. (3), M. J. (2) ps. (...), A. P., A. K., mężczyzną o ps. (...) z U. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, wbrew przepisom ustawy, brał udział w procesie wytwarzania znacznych ilości substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości co najmniej 366 kilogramów w ten sposób, że około trzydziestokrotnie odbierał - za pośrednictwem R. P. i W. K. (2) - od mężczyzny o ps. (...) z U., K. S. ps. (...), A. P. i A. K. prekursor w postaci (...) tzw. (...) z częstotliwością dwóch - trzech razy miesięcznie w ilościach po 20 litrów w około 29 przypadkach oraz 30 litrów w co najmniej 1 przypadku, a następnie z otrzymanego prekursora wraz z D. K., M. J. (3) i M. J. (2) wytwarzał amfetaminę w około 29 cyklach produkcyjnych w ilości po 12 kilogramów każdorazowo oraz w jednym ,cyklu produkcyjnym w ilości 18 kilogramów, a następnie wraz z D. K., M. J. (3) i M. J. (2) wytworzoną substancję psychotropową wprowadził do obrotu poprzez przekazanie amfetaminy R. P. i W. K. (2), którzy następnie narkotyk przekazali dalszym odbiorcom, przy czym z popełnionego przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu i zarzuconego czynu dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu dokonywanie przestępstw oraz w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności będąc skazanym za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o przestępstwo z art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 56 ust. 1 i 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

III.  w bliżej nieustalonych dniach w listopadzie i grudniu 2005 r. w miejscowości C. działając z góry powziętym zamiarem i w krótkich odstępach czasu, wspólnie i w rozumieniu z R. P. ps. (...) vel ps. (...), M. J. (3) i K. S. ps. (...) w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wbrew przepisom ustawy, brał udział w procesie wytwarzania znacznych ilości substancji psychotropowej w postaci co najmniej 34,5 kilograma amfetaminy w ten sposób, że z otrzymanego od R. P. - za pośrednictwem K. S. - prekursora w postaci od 60 do 80 litrów (...) tzw. (...) trzykrotnie lub czterokrotnie w ilościach po 20 litrów jednorazowo wytwarzał - przy czym jednym przypadku wraz z M. J. (3) - amfetaminę, po czym wyprodukowaną amfetaminę wprowadził do obrotu poprzez jej przekazanie R. P. - za pośrednictwem K. S. - który zbył amfetaminę innym osobom, przy czym zarzuconego czynu dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu dokonywanie przestępstw i z popełnionego przestępstwa czyniąc sobie stałe źródło dochodu oraz w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności będą skazanym za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o przestępstwo z art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 56 ust. 1 i 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

IV.  w bliżej nieustalonym okresie około 5 dni września 2006 r. w miejscowości T. na posesji nr (...) działając wspólnie i w porozumieniu z R. P. ps. (...) vel ps. (...), R. W. ps. (...) vel ps. (...), Z. W., J. S. i D. M., w celu osiągnięcia korzyści majątkowej i wbrew przepisom ustawy, brał udział w procesie wytwarzania znacznych ilości substancji psychotropowej w postaci amfetaminy, w wyniku czego wytworzył 18,5 litra płynnej amfetaminy tzw. aminy, z której ilość około 9,22 litra wraz z D. M. wywiózł na obszar K. (...) przy czym zarzuconego czynu dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu dokonywanie przestępstw oraz w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności będąc skazanym za umyślne przestępstwo podobne,

tj. o przestępstwo z art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k.

V.  w dniu 13 sierpnia 2014 roku w K. podczas czynności legitymowania wykonywanej przez funkcjonariuszy C. (...) KGP posłużył się dokumentem stwierdzającym tożsamość innej osoby o danych M. L.,

tj. o przestępstwo z art. 275 § 1 k.k.

Sąd Okręgowy w Warszawie wyrokiem z dnia 11 września 2015 r., sygn. akt VIII K 182/14:

1.  T. J. uznał za winnego dokonania czynu zarzucanego mu w pkt I aktu oskarżenia z tą zmianą, iż przyjął, że oskarżony czynu tego dopuścił się w okresie od grudnia 2004 roku do 14 września 2006 roku i za to na podstawie art. 258 § 1 k.k. wymierzył mu karę roku pozbawienia wolności;

2.  T. J. w miejsce czynu zarzucanego mu w pkt II aktu oskarżenia uznał za winnego tego, że w bliżej nieustalonych dniach w okresie od grudnia 2004 r. do jesieni 2005 r. w W. i W. gm. P. działając wspólnie i w porozumieniu z R. P. ps. (...) vel ps. (...), W. K. (2) ps. (...), D. K. ps. (...), M. J. (3), M. J. (2) ps. (...), A. P., A. K., mężczyzną o ps. (...) z U. w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w krótkich odstępach czasu i z góry powziętym zamiarem, wbrew przepisom ustawy, brał udział w procesie wytwarzania znacznych ilości substancji psychotropowej w postaci amfetaminy w ilości co najmniej 140 kilogramów w ten sposób, że około dziesięciokrotnie odbierał - za pośrednictwem R. P. i W. K. (2) - od mężczyzny o ps. (...) z U., K. S. ps. (...), A. P. i A. K. prekursor w postaci(...) tzw. (...) w ilościach po 20 litrów w około 10 przypadkach, a następnie z otrzymanego prekursora wraz z D. K., M. J. (3) i M. J. (2) wytwarzał amfetaminę w około 10 cyklach produkcyjnych w ilości co najmniej 14 kilogramów każdorazowo, a następnie wraz z D. K., M. J. (3) i M. J. (2) wytworzoną substancję psychotropową wprowadził do obrotu poprzez przekazanie amfetaminy R. P. i W. K. (2), którzy następnie narkotyk przekazali dalszym odbiorcom, przy czym z popełnionego przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu i zarzuconego czynu dopuścił się działając w zorganizowanej grupie mającej na celu dokonywanie przestępstw oraz w ciągu 5 lat po odbyciu co najmniej 6 miesięcy kary pozbawienia wolności będąc skazanym za umyślne przestępstwo podobne, tj. o przestępstwo z art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zb. z art. 56 ust. 1 i 3 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k. i za tak przypisany czyn na podstawie art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 150 (stu pięćdziesięciu) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych;

3.  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa równowartości osiągniętej przez T. J. z popełnienia przypisanego mu w pkt. II aktu oskarżenia czynu korzyści majątkowej w kwocie 26.320 (dwadzieścia sześć tysięcy trzysta dwadzieścia) złotych, co stanowi równowartość kwoty 7.000 USD (siedmiu tysięcy dolarów amerykańskich);

4.  T. J. uznał za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w pkt III aktu oskarżenia i za tak przypisany czyn na podstawie art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 11 § 3 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 100 (stu) stawek dziennych określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych;

5.  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa równowartości osiągniętej przez T. J. z popełnienia przypisanego mu w pkt. III aktu oskarżenia czynu korzyści majątkowej w kwocie 6.486 (sześć tysięcy czterysta osiemdziesiąt sześć) złotych, co stanowi równowartość kwoty 1.725 USD (tysiąc siedemset dwadzieścia pięć dolarów amerykańskich);

6.  T. J. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt IV aktu oskarżenia i za tak przypisany czyn na podstawie art. 53 ust. 2 Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 11 § 3 k.k . wymierzył mu karę 3 (trzech) lat pozbawienia wolności oraz grzywnę w wysokości 50 (pięćdziesięciu) stawek dziennych określając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych;

7.  na podstawie art. 45 § 1 k.k. orzekł przepadek na rzecz Skarbu Państwa równowartości osiągniętej przez T. J. z popełnienia przypisanego mu w pkt. IV aktu oskarżenia czynu korzyści majątkowej w kwocie 1.733,36 (tysiąc siedemset trzydzieści trzy i 36/100) złotych, co stanowi równowartość kwoty 461 USD (czterysta sześćdziesiąt jeden dolarów amerykańskich);

8.  T. J. uznał za winnego czynu zarzucanego mu w pkt V aktu oskarżenia i za tak przypisany czyn na podstawie art. 275
§ 1 k.k. wymierzył mu karę 3 (trzech) miesięcy pozbawienia wolności;

9.  na podstawie art. 85 k.k. i art. 86§1 i §2 k.k. połączył wymierzone oskarżonemu T. J. kary pozbawienia wolności i grzywny i wymierzył karę łączną 4 (czterech) lat pozbawienia wolności i karę łączną grzywny w wysokości 200 (dwustu) stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 50 (pięćdziesiąt) złotych;

10.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet wymierzonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył oskarżonemu T. J. okres jego zatrzymania i tymczasowego aresztowania od dnia 13 sierpnia 2014 roku do dnia 11 września 2015 roku przyjmując, że jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się jednemu dniowi kary pozbawienia wolności;

11.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił T. J. w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych.

Wyrok apelacją w części, na niekorzyść oskarżonego, w zakresie kary za przestępstwo z pkt 2 (czyn z pkt II aktu oskarżenia) oraz kary łącznej z pkt 9 zaskarżył prokurator.

Zaskarżonemu wyrokowi na podst. art. 427 § 2 k.p.k. i art. 438 pkt 4 k.p.k. zarzucił rażącą niewspółmierność kary pozbawienia wolności za przestępstwo, polegającą na wymierzeniu T. J. za czyn z pkt 2 zaskarżonego wyroku kary 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności, a także niewspółmierność kary łącznej 4 lat pozbawienia wolności.

W konkluzji wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez rozwiązanie kary łącznej orzeczonej T. J. i wymierzenie mu następujących kar: za czyn z pkt 2 wyroku kary 8 lat pozbawienia wolności i kary łącznej w wymiarze 8 lat pozbawienia wolności.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelację prokuratora oraz wnioski w niej zawarte uznać należało za częściowo uzasadnione.

Orzekanie o karze ma charakter indywidualny i jest procesem do pewnego stopnia subiektywnym, obejmującym dokonanie wyboru i zastosowanie odpowiedniej represji karnej właściwej dla konkretnej sytuacji i konkretnego sprawcy. Z tych powodów zasady i dyrektywy orzekania w przedmiocie kary zawarte w art. 53 k.k. pozostawiają organowi orzekającemu pewien zakres swobody w procesie jej wymierzania a granice tej swobody zakreśla wskazana w przepisie art. 438 pkt 4 k.p.k. „rażąca niewspółmierność kary”.

Zgodnie z art. 53 § 1k.k. istotnymi wyznacznikami tego czy dana kara jest sprawiedliwa jest to, czy była orzeczona w granicach przewidzianych przez ustawę, a jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy. Ponadto winna uwzględniać stopień społecznej szkodliwości czynu oraz brać pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Z § 2 powyższego przepisu wynika, że wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości.

Art. 115 § 2 k.k. określa elementy, które bierze się pod uwagę przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu, a zatem ich podniesienie mieści się w zarzucie „rażącej niewspółmierności kary”.

Należy zgodzić się z prokuratorem, że kara orzeczona za czyn z punktu 2 jest rażąco niewspółmiernie łagodna, a w konsekwencji i kara łączna pozbawienia wolności.

Ma rację skarżący, że zarzut rażącej niewspółmierności kary jako zarzut z kategorii ocen można zasadnie podnosić wówczas gdy kara, jakkolwiek mieści się w granicach ustawowego zagrożenia, nie uwzględnia w sposób właściwy zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy – innymi słowy, gdy w społecznym odczuciu jest karą niesprawiedliwą.

W przedmiotowej sprawie sąd a quo nie zachował wewnętrznej sprawiedliwości wyroku. Sąd minimalnie zróżnicował kary jednostkowe, uchybiając tym samym dyrektywom wymiaru kary.

Za wytworzenie 140 kg amfetaminy wymierzono karę zaledwie o 6 miesięcy wyższą niż za czyny polegające na wytworzeniu odpowiednio 34,5 kg amfetaminy i 18,5 l płynnej aminy (pkt 4 i 6 wyroku).

W tej sytuacji nie ma podstaw, by przyjąć za Sądem I instancji, że kara wymierzona za czyn z pkt 2 jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu. Sąd meriti wskazał jako okoliczność łagodzącą przyznanie się oskarżonego i wyrażenie skruchy. Ilościowo jednak przeważają wymienione, a niedocenione przez sąd okoliczności obciążające takie jak znaczny stopień społecznej szkodliwości, uprzednia karalność, działanie w ramach zorganizowanej grupy przestępczej.

Z tych względów Sąd Apelacyjny zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że rozwiązał karę łączną pozbawienia wolności, zaś karę za czyn przypisany w pkt 2 wyroku podwyższył do lat 5 (pięciu). Zważywszy na bliski związek podmiotowo – przedmiotowy pomiędzy przestępstwami, jako karę łączną orzekł karę 5 (pięciu) lat i 8 (ośmiu) miesięcy pozbawienia wolności, zaliczając na jej poczet okres rzeczywistego pozbawienia wolności.

Sąd II instancji nie uwzględnił w całości wniosku autora apelacji o wymierzenie kary jednostkowej i łącznej 8 lat pozbawienia wolności. Przypomnieć należy, że nie kwestionował on ustaleń faktycznych poczynionych przez sąd meriti. Ten zaś nie przyjął w opisie czynu wytworzenia tak jak w akcie oskarżenia 366 kilogramów amfetaminy, tylko 140 kg. Odmienne i bardziej korzystne dla oskarżonego ustalenia winny mieć odzwierciedlenie w wymiarze kary. O wymierzenie kary w tej wysokości oskarżyciel wnosił przed wydaniem wyroku przez Sąd Okręgowy, pomimo że należało w zmienionej sytuacji zweryfikować swe stanowisko.

Jednym zdaniem należy odnieść się do stanowiska obrońcy zaprezentowanego na rozprawie odwoławczej, który uważa, że w przypadku T. J. możliwe byłoby nadzwyczajne złagodzenie kary.

Pogląd ten jest błędny, bowiem oskarżony ukrywał się, w czasie gdy inna osoba „ujawniła” istotne okoliczności sprawy. Postawa oskarżonego nie wykracza zatem poza ramy zwykłego przyznania do winy.

Na podst. art. 634 k.p.k., art. 624 § 1 k. p. k. orzeczono o kosztach procesu.

Z tych wszystkich względów Sąd Apelacyjny, w oparciu
o dyspozycję art. 437 § 2 k.p.k. orzekł jak w wyroku.