Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 172/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 kwietnia 2015 roku małoletnia wówczas N. K. reprezentowana przez przedstawicielkę ustawową A. K., wniosła przeciwko J. K. pozew o podwyższenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie, w sprawie o sygn. akt VI C 919/10 z kwoty 1.000 zł miesięcznie do kwoty do 2.500 zł miesięcznie od daty wniesienia pozwu.

Na rozprawie w dniu 28 października 2015 r. powódka zmodyfikowała swoje żądanie, wnosząc o podwyższenie zasądzonych alimentów z kwoty 1.000 zł do kwoty 2.000 zł miesięcznie.

Na rozprawie w dniu 28 października 2015 roku, pozwany wniósł powództwo wzajemne, wnosząc o obniżenie zasądzonych alimentów z kwoty 1.000 zł do 500 zł miesięcznie. Żądał oddalenia powództwa głównego.

Strona powodowa wniosła o oddalenie powództwa wzajemnego.

W dniu 5 stycznia 2016 r. powódka N. K. uzyskała pełnoletność.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka N. K. ma obecnie 18 lat, jest uczennicą, uczęszcza do drugiej klasy liceum. Nauka odbywa się w systemie dziennym. Powódka jest zdrowa, nie ma majątku, jest panną, nie posiada dzieci. Zamieszkuje w P. wraz z matką. Wyjaśniła, że w związku z obowiązkami szkolnymi nie ma możliwości zarobkowania. Wyliczyła, iż koszt jej wyżywienia wynosi średnio 800 zł miesięcznie, koszt ubrań i środków czystości wynosi średnio 400 zł, koszt akademii musicalowej na którą uczęszcza wynosi 400 zł. Ponadto określiła koszt wypoczynku w skali roku na 4.000 zł. Łącznie swój miesięczny koszt utrzymania wyliczyła na kwotę 2500 złotych. Potwierdziła, że otrzymuje od ojca 1.000 zł miesięcznie tytułem alimentów oraz 100-150 złotych tytułem kieszonkowego pozostały koszy jej utrzymania ponosi matka. Nie ma kontaktu z ojcem, z uwagi na jego alkoholizm. Na datę ostatniego wyrokowania N. K. miała 14 lat. Uczęszczała do publicznego gimnazjum, mieszkała z rodzicami tu gdzie obecnie.

Pozwany J. K. jest w wieku 52 lat. Posiada wykształcenie średnie z zawodu jest technikiem urządzeń audiowizualnych, obecnie pozostaje bezrobotny. Pozwany jest rozwiedziony, ma trójkę pełnoletnich dzieci. Jest zobowiązany do łożenia na powódkę alimenty w wysokości 1.000 złotych miesięcznie. Zamieszkuje sam w swoim mieszkaniu w W.. Posiada ponadto dwa inne mieszkania, z czego w jednym z nich zamieszkuje jego syn. Jest także współwłaścicielem domu małżeńskiego, w którym obecnie zamieszkuje powódka wraz z matką. J. K. jest zadłużony z tytułu zaciągnięcia trzech kredytów spłata, których wynosi łącznie niemal 4.000 złotych miesięcznie. Pozwany jest osobą bezrobotną od dnia 30 czerwca 2015 r., rozwiązał umowę o pracę za porozumieniem stron z uwagi na zachowanie pracodawcy w stosunku do jego osoby. Wcześniej przez 8 lat był zatrudniany przez firmę (...) na stanowisku dyrektora, gdzie otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 10.000 złotych netto miesięcznie. Przy rozwiązaniu umowy, pozwany otrzymał odprawę w wysokości 60.000 złotych. Obecnie J. K. utrzymuje się z zasiłku dla bezrobotnych w wysokości 646 zł oraz oszczędności. Pozwany cierpi na nadciśnienie tętnicze, a nadto ma przepuklinę kręgosłupa oraz niesprawne nogi. Pozwany leczy się na chorobę alkoholową od 2014 roku. Podaje, iż na datę rozwodu jego stan zdrowia był zdecydowanie lepszy. W ocenie pozwanego koszt utrzymania córki wynosi 1.500 zł miesięcznie

Na datę poprzedniego wyrokowania J. K. zarabiał około 14 000 złotych miesięcznie. Mieszkał z rodziną w domu małżeńskim. Ponosił koszty kredytu hipotecznego i opłacał rachunki za dom. Po rozwodzie zaciągnął nowy kredyt na urządzenie zakupionych mieszkań.

Matka powódki A. K. ma 48 lat, posiada wykształcenie średnie, z zawodu jest opiekunką dla dzieci. Jest rozwiedziona, ma trójkę pełnoletnich dzieci. Obecnie mieszka w domu małżeńskim wraz z córką. Pracuje w Centrum Medycznym (...), z tytułu pracy otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 2.300 zł miesięcznie. Uiszcza opłaty za dom w wysokości 1.000 zł miesięcznie. Matka powódki wyceniła koszty jej utrzymania na kwotę od 2.500 zł do 3.000 zł miesięcznie. Jej zdaniem koszty utrzymania powódki wzrosły znacząco w stosunku do daty poprzedniego wyrokowania z uwagi na koszt zajęć dodatkowych, w których z uwagi na ambicje i potencjał powódka winna brać udział. Na datę ostatniego wyrokowania A. K. osiągała dochód w wysokości 1.500 zł miesięcznie. Potwierdziła, że jest współwłaścicielką domu małżeńskiego, w którym zamieszkuje wraz z powódką. Nigdy nie toczyło się postępowanie o podział majątku A. K. i J. K..

Świadek M. S. zeznała, iż w jej ocenie koszt utrzymania powódki oscyluje w okolicach 2.500 zł miesięcznie, a zarówno powódka jak i jej matka nie mają możliwości podjęcia dodatkowej pracy zarobkowej. Zdaniem świadka pozwany posiada majątek, potwierdziła, że pozwany obecnie nie pracuje.

Świadek M. B. zeznała, iż nie potrafi dokładnie wycenić kosztów utrzymania powódki nie zna również zarobków oraz możliwości finansowych pozwanego. W ocenie świadka zarówno powódka jak i jej matka nie mają możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia.

Świadek A. W. zeznała, iż w jej ocenie koszt utrzymania powódki wynosi 2.000 zł miesięcznie, a zarówno powódka jak i jej matka nie mają możliwości podjęcia dodatkowego zatrudnienia. Z wiedzy świadka wynika, iż pozwany ma majątek.

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie wyjaśnień stron, zeznań świadków oraz dokumentów znajdujących się w aktach sprawy. Sąd w całości dał wiarę zeznaniom świadków oraz wyjaśnieniom stron. W ocenie Sądu materiał dowodowy jest kompletny oraz łączący się w logiczną całość. Strony dokładnie i rzetelnie opisały swoją sytuację i w tym zakresie Sąd dał wiarę tym wyjaśnieniom. Potwierdzają je dokumenty złożone do akt sprawy oraz zeznania świadków, które również jako logiczne i zbieżne ze sobą zostały uznane przez Sąd za wiarygodne.

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Należy wskazać, iż w myśl postanowienia Sądu Najwyższego powództwo o zmianę przewidziane w art. 138 k.r.o. wchodzi w grę w razie zmiany stosunków. Przez pojęcie "stosunków" w tym wypadku należy rozumieć okoliczności istotne z punktu widzenia ustawowych przesłanek obowiązku alimentacyjnego i jego zakresu (np. art. 133 i 135 k.r.o). Zmiana zatem "stosunków" tak pojmowanych, bez potrzeby zajmowania się zagadnieniami szczególnymi, jest zmianą okoliczności, od których zależy istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1974 r.)

Przenosząc powyższe rozważania teoretyczne na grunt niniejszej sprawy należy zaznaczyć, iż przez zmianę stosunków rozumie się istotne zwiększenie się potrzeb uprawnionego do alimentacji lub istotne pogorszenie się możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. W przedmiotowej sprawie zadaniem Sądu było ustalenie czy od czasu ostatniego wyrokowania do chwili obecnej nastąpiła istotna zmiana okoliczności uprawniająca do podwyższenia alimentów na rzecz powódki N. K. lub do ich obniżenia, czego domagał się powód wzajemny. Innymi słowy, do Sądu należało ustalenie, wysokości alimentów, które pozwany winien płacić na rzecz powódki, zestawienie ich z alimentami zasądzonymi wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 grudnia 2011 r. w sprawie o sygn. VI C 919/10 oraz ewentualna zmiana ww. wyroku.

W kontekście wysokości świadczenia alimentacyjnego, należnego powódce od pozwanego godzi się podnieść stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w wyroku z dnia 6 stycznia 2000 r. wskazujące, iż rozważając przepisy art. 135 § 1 k.r.o. i art. 138 k.r.o. nie można abstrahować od obowiązków wynikających z innych przepisów. Wedle art. 133 § 1 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie także wtedy, gdy nie znajduje się w niedostatku. ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 stycznia 2000 r. w sprawie o sgyn. akt I CKN 1077/99)

Zgodnie z art. 135 § 1 kro zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Odnosząc się do pierwszego kryterium należy uznać, iż usprawiedliwione potrzeby to takie, których zaspokojenie pozwala uprawnionemu żyć w warunkach odpowiadających jego wiekowi, stanowi zdrowia. Sąd uznał za prawdziwe i odpowiadające stanowi faktycznemu, twierdzenia powódki dotyczące kosztów jej utrzymania. Kwota 2.500 zł miesięcznie jest w ocenie Sądu adekwatna do potrzeb powódki, szczególnie w kontekście nakierowanych na przyszły rozwój zawodowy zajęć dodatkowych w postaci akademii musicalowej, korepetycji oraz lekcji tańca i śpiewu.

W niniejszej sprawie od ostatniego wyrokowania minęło 5 lat. W tym okresie powódka N. K., ukończyła gimnazjum i rozpoczęła edukację w liceum, planuje pójść na studia w związku z czym dla podwyższenia swoich wyników w nauce, powódka uczęszcza na korepetycje. Powódka rozpoczęła także zajęcia w prestiżowej akademii musicalu, co wiąże się z dodatkowym obciążeniem finansowym. W związku z upływem czasu wzrosły również koszty wyżywienia powódki, a nadto koszty środków czystości oraz pielęgnacji, jak również koszty ponoszone na zakup ubrań. Katalog usprawiedliwionych potrzeb jest rzeczą indywidualną, w przedmiotowej sprawie Sąd wziął pod uwagę, okoliczności wskazane wyżej – szczególnie konieczność dodatkowych zajęć. Sąd nie przychylił się do stanowiska pozwanego, iż koszt utrzymania powódki wynosi 1.500 zł miesięcznie.

Odnosząc się zaś do sytuacji pozwanego i jego możliwości zarobkowych należy stwierdzić, że faktem bezspornym jest, iż pozwany jest osobą posiadającą bardzo duże doświadczenie zawodowe, zdobywane na wysokich stanowiskach kierowniczych. Pozwany nadto brał udział w prestiżowych szkoleniach dotyczących zarządzania, przeprowadzanych także poza granicami kraju, nie bez znaczenia pozostaje również fakt, iż pozwany biegle posługuje się językiem angielskim, a w stopniu komunikatywnym rosyjskim. W przeszłości pracował w C.. W ocenie Sądu, pozwany przy dołożeniu należytej staranności nie powinien mieć problemów ze znalezieniem pracy z wynagrodzeniem umożliwiającym zarówno zapłatę alimentów jak i własne utrzymanie. Należy nadto wskazać, iż pozwany jest właścicielem trzech mieszkań w W. z czego jedno pozostaje nieużywane, oraz współwłaścicielem domu w P. w związku, z czym ma możliwość czerpania korzyści z ww. nieruchomości czy to poprzez wynajem czy to poprzez sprzedaż. Jego sytuacja majątkowa, zdaniem Sądu, jest lepsza, lub przy dołożeniu należytej staranności powinna być lepsza, od tej, którą opisuje. Wprawdzie od daty ostatniego wyrokowania zmieniało się to, że pozwany obecnie nie pracuje. Jednak doszło do tego wskutek decyzji pozwanego, który zapewne liczył się z koniecznością alimentowania wówczas małoletniej córki. Ponadto wprawdzie nadal spłaca kredyt hipoteczny oraz nowe kredyty zaciągnięte na urządzanie swoich mieszkań to jednak nie opłaca już rachunków za dom w którym mieszka córka. Koszty te ponosi jej matka. Wobec takiej oceny sytuacji pozwanego jego powództwo wzajemne należało uznać za bezzasadne.

Zasądzona przez Sąd kwota zaspakaja usprawiedliwione potrzeby powódki ze strony jej ojca i jednocześnie mieści się w jego możliwościach zarobkowych.

Rygor natychmiastowej wykonalności nadano na podstawie art. 333 § 1 kpc.

Zważając na powyższe Sąd orzekł jak w sentencji na mocy art. 138 kro.