Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2015 roku

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie IV Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Tomasz Banaś

Protokolant: sekr. sąd. Anna Komaniecka – Ptasznik

przy udziale prokuratora Dawida Szydłowskiego

po rozpoznaniu dnia 19.11.2015 roku

sprawy A. Ł. (1)

ur. (...) w P., syna K. i E. z domu K.

oskarżonego o to, że:

I.  w dniu 16 maja 2014 roku w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził K. W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 50 zł, w ten sposób, że zamieścił na stronie internetowej www.olx.pl ogłoszenie sprzedaży gry komputerowej (...) i wprowadził pokrzywdzoną w błąd co do zamiaru jej przesłania po dokonaniu wpłaty na jego rachunek bankowy, czym działał na szkodę K. W., przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku Wydział II Karny z dnia 20.12.2012 roku, sygn. akt II K 1580/12, obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18.11.2008 roku, sygn. akt IV K 1309/08 za czym z art. 278 § 1 kk oraz wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.12.2008 roku, sygn. akt V K 599/08 za czyn z art. 286 § 1 kk, na karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności którą odbywał w okresie od 7.06.2008 roku do 08.06.2008 roku, od 13.07.2008 roku do 14.07.2008 roku, od 16.01.2012 roku do 10.09.2013 roku,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

II.  w dniu 19 maja 2014 roku w S., działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, doprowadził P. M. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 57 zł, w ten sposób, że zamieścił na stronie internetowej www.olx.pl ogłoszenie sprzedaży gry komputerowej (...) i wprowadził pokrzywdzonego w błąd co do zamiaru jej przesłania po dokonaniu wpłaty na jego rachunek bankowy, czym działał na szkodę P. M., przy czym czynu tego dopuścił się będąc uprzednio skazanym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku Wydział II Karny z dnia 20.12.2012 roku, sygn. akt II K 1580/12, obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18.11.2008 roku, sygn. akt IV K 1309/08 za czyn z art. 278 § 1 kk oraz wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.12.2008 roku, sygn. akt V K 599/08 za czyn z art. 286 § 1 kk, na karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 7.06.2008 roku do 08.06.2008 roku, od 13.07.2008 roku do 14. 07.2008 roku, od 16.01.2012 roku do 10.09.2013 roku,

tj. o czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk

I.  Oskarżonego A. Ł. (1) uznaje za winnego popełnienia zarzuconych czynów, z tym, iż przyjmuje, że każdy z nich stanowi wypadek mniejszej wagi i każdy z nich kwalifikuje z art. 286 § 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i za to przyjmując, że czyny te stanowią ciąg przestępstw w rozumieniu art. 91 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk, na podstawie art. 286 § 3 kk w zw. z art. 91 § 1 kk w zw. z art. 34 § 1 i 2 kk, art. 35 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk wymierza mu karę 1 (jednego) roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 (trzydziestu) godzin w stosunku miesięcznym.

II.  Na podstawie art. 46 § 1 kk w zw. z art. 4 § 1 kk zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonej K. W. kwoty 50 (pięćdziesięciu) złotych oraz na rzecz pokrzywdzonego P. M. kwoty 57 (pięćdziesięciu siedmiu) złotych.

III.  Na podstawie art. 230 § 2 kpk zwraca (...) Bankowi (...) S.A. z siedzibą w W. umowę rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego z dnia 12.09.2013 roku, przechowywaną na kartach 143 – 149 akt sprawy.

IV.  Zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 180 (stu osiemdziesięciu) złotych tytułem opłaty oraz pozostałe koszty sądowe.

Sygn. akt IV K 409/15

UZASADNIENIE

Na podstawie całokształtu okoliczności ujawnionych w toku rozprawy głównej, sąd ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 16 maja 2014 roku A. Ł. (1), posługujący się loginem A., id użytkownika (...), wystawił pod numerem ogłoszenia (...), grę (...) na konsolę (...) 360 za kwotę 50 złotych. Wymieniony wskazanej gry nie miał.

Dowód:

˗

zeznania K. W., k. 4-5

˗

kopie smsów, k. 8-9

˗

zeznania P. M., k. 64-64v

˗

pismo z Grupy (...) Sp. z o.o., k. 20, 74

˗

wyjaśnienia oskarżonego, k. 49v, 163v, 196

˗

informacja (...), k. 83

K. W. planowała zakup synowi ww. gry. W związku z tym w dniu 16 maja 2014 roku przeglądała oferty jej sprzedaży na portalu internetowym www.olx.pl. (...) uwagę na ofertę A. Ł. (1), bo była o połowę tańsza niż cena za inne egzemplarze. W rozmowie telefonicznej, a następnie poprzez wiadomości tekstowe, K. W. uzgodniła ze sprzedawcą warunki zapłaty za grę oraz sposób dostawy towaru. Żądaną kwotę 50 złotych przelała jeszcze tego samego dnia na rachunek bankowy w (...) Banku (...) S.A. nr (...), należący do A. Ł. (1). Kobieta po zapłacie ceny wielokrotnie próbowała się z nim skontaktować, jednak bez rezultatu. Nie otrzymała zwrotu pieniędzy.

Dowód:

˗

zeznania K. W., k. 4-5

˗

kopie smsów, k. 8-9

˗

wydruk potwierdzenia wykonania przelewu, k. 7

˗

pismo z Grupy (...) Sp. z o.o., k. 20, 74

˗

pismo z (...) S.A., k. 42, 103

˗

umowa rachunku bankowego, k. 143-149

˗

zestawienie operacji bankowych, k. 141

˗

wykaz połączeń z(...)sp. z o.o., k. 23-25, 89-92

˗

wyjaśnienia oskarżonego, k. 49v, 163v, 196

˗

informacja (...), k. 83

W dniu 19 maja 2014 roku tę samą ofertę znalał P. M.. W rozmowie telefonicznej z A. Ł. (2) uzgodnił ze sprzedawcą warunki zapłaty za grę oraz sposób dostawy towaru. Żądaną tym razem kwotę 57 złotych, zawierająca koszt przesyłki 7 złotych, przelał w dnia 19 maja 2014 roku na rachunek bankowy w (...) Banku (...) S.A. nr (...), należący do A. Ł. (1). W związku z tym, że nie otrzymał gry – wielokrotnie, bezskutecznie, próbował skontaktować się ze sprzedawcą.

Dowód:

˗

zeznania P. M., k. 64-64v

˗

wezwania do zapłaty, k. 66

˗

wydruk potwierdzenia wykonania przelewu, k. 69

˗

pismo z Grupy (...) Sp. z o.o., k. 20, 74

˗

pismo z (...) S.A., k. 42, 103

˗

umowa rachunku bankowego, k. 143-149

˗

zestawienie operacji bankowych, k. 141v

˗

wykaz połączeń z (...) sp. z o.o., k. 23-25, 89-92

˗

wyjaśnienia oskarżonego, k. 49v, 163v, 196

˗

informacja (...), k. 83

A. Ł. (1) ma 27 lat. Uzyskał wykształcenie średnie, bez wyuczonego zawodu. Obecnie odbywa karę pozbawienia wolności, nie osiągając dochodów. Przebywając poza zakładem karnym pracował dorywczo, uzyskując miesięcznie wynagrodzenie w kwocie 1.200 złotych. Posiada oszczędności w kwocie 1.000 złotych. Jest bezdzietnym kawalerem. Był w przeszłości wielokrotnie karany za przestępstwa przeciwko mieniu, w tym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku Wydział II Karny z dnia 20.12.2012 roku, sygn. akt II K 1580/12, obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18.11.2008 roku, sygn. akt IV K 1309/08 za czym z art. 278 § 1 kk oraz wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.12.2008 roku, sygn. akt V K 599/08 za czyn z art. 286 § 1 kk, na karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od 7.06.2008 roku do 08.06.2008 roku, od 13.07.2008 roku do 14.07.2008 roku, od 16.01.2012 roku do 10.09.2013 roku.

Dowód:

˗

dane osobopoznawcze, k. 54

˗

załącznik do protokołu, k. 55

˗

odpisy wyroków, k. 172-176, 178-179, 181, 177

˗

informacja o oskarżonym z KRK, k. 179-180

˗

oświadczenie oskarżonego, k. 196

A. Ł. (1) przesłuchany w charakterze podejrzanego przyznał się do popełnienia zarzuconych mu czynów i złożył wyjaśnienia zgodnie z poczynionymi ustaleniami (k. 49 verte, 163 verte, 196).

Sad zważył, co następuje:

Sąd dał wiarę oskarżonemu A. Ł. (1), który konsekwentnie przyznawał się do popełnienia zarzucanych czynów. Jego wyjaśnienia pozostają bowiem zbieżne z innymi dowodami, w tym zeznaniami ww. świadków oraz przede wszystkim dokumentami z Grupy (...) sp. z o. o. z siedzibą w P., z banku (...) S.A. oraz wykazem połączeń telefonicznych z numeru oskarżonego (...), dostarczonym przez operatora (...) sp. z o. o. z siedzibą w W..

Omówione dowody uprawniają do stwierdzenia, że A. Ł. (1), działając w celu osiągnięcia korzyści majątkowej, w dniu 16 maja 2014 roku doprowadził K. W., a w dniu 19 maja 2014 roku P. M., do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie odpowiednio – 50 złotych i 57 złotych, w ten sposób, że zamieścił na stronie internetowej www.olx.pl ogłoszenie sprzedaży gry komputerowej (...) i wprowadził pokrzywdzonych w błąd co do zamiaru jej przesłania po dokonaniu wpłaty na rachunek bankowy. Tak sformułowane opisy czynów, należało z uwagi na wartość rozporządzonego mienia, uzupełnić o ustalenie, że stanowią wypadek mniejszej wagi.

W każdym ze wskazanych przypadków oskarżony Ł. dopuścił się więc przestępstwa z art. 286 § 3 kk. Tym samym sąd uznał, że oskarżony nie dopuścił się jednego czynu, obejmującego dwa zachowania, spięte klamrą art. 12 kk. Zgodnie bowiem z jednolitym w orzecznictwie rozumieniem wskazanej normy „brzmienie art. 12 kk przesądza o tym, że czyn ciągły charakteryzuje się jednym zamiarem (tym samym, a nie takim samym) obejmującym wszystkie elementy składowe. Nie spełnia kryteriów czynu ciągłego przypadek, w którym poszczególne zachowania sprawcy nie zostały objęte jednym, z góry powziętym zamiarem, lecz zostały dokonane z identycznym zamiarem, takim samym w odniesieniu do każdego zachowania, lecz nie istniejącym z góry, a pojawiającym się sukcesywnie przy podejmowaniu każdego kolejnego zachowania. Podobnie nie stanowi wypełnienia przesłanki podmiotowej, określonej w art. 12 kk sytuacja, gdy sprawca dopuszcza się kilku lub nawet kilkunastu zachowań z odnawiającym się w odniesieniu do każdego z nich zamiarem” (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26.03.1999 roku, w sprawie 28/99, opublikowanym Prok. i Pr. – wkł. 1999/10/2). Oskarżony wystawiając na sprzedaż nieistniejący przedmiot, po pojawieniu się pierwszej oferty zakupu, nie obejmował zamiarem kolejnych. Nie mógł bowiem przewidzieć, czy kolejne oferty będą miały miejsce, a decyzję o doprowadzeniu kolejnego kontrahenta do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podejmował po akceptacji oferty, wskazując poprzez kontakt telefoniczny, czy mailowy, warunki sprzedaży, to jest rachunek do przelewu i kwoty przelewu. Kwoty te w niniejszej sprawie różniły się, bo w przypadku P. M. oskarżony zażądał dodatkowo kosztu przesyłki. Już te okoliczności przekonują, że doprowadzając w dniu 16 maja 2014 roku do niekorzystnego rozporządzenia K. W. mieniem w kwocie 50 zł, nie działał z góry powziętym zamiarem doprowadzenia w przyszłości do niekorzystnego rozporządzenia mieniem w kwocie 57 zł P. M., a zamiar w przypadku ostatniego pokrzywdzonego powstał po zaakceptowaniu oferty.

Z analizowanych dokumentów, w tym przede wszystkim z zestawienia operacji na rachunku oskarżonego z karty 138 – 142, wynika również, że na rachunek oskarżonego wpływały inne przelewy za wskazaną grę (wpłaty A. Z. i P. K.). Uwzględniając, że oskarżony nie dysponował przedmiotem sprzedaży, można przypuszczać, że dopuścił się kolejnych przestępstw (działając z takimi samymi zamiarami), nie analizowanych przez prokuratora i sąd, prawdopodobnie w związku ze brakiem zgłoszenia od pokrzywdzonych. Weryfikacji należałoby również poddać transakcje, których wynikiem były inne przelewy za sprzedaż rzeczy, odnotowane w historii rachunku.

Również w tych przypadkach oskarżony mógł doprowadzić do niekorzystnego rozporządzenia mieniem wskazane w dokumencie osoby, działając z analogicznymi zamiarami.

Omawiając kwalifikację zachowań oskarżonego dodatkowo sąd uwzględnił, że wymieniony był uprzednio skazanym wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego Gdańsk – Południe w Gdańsku Wydział II Karny z dnia 20.12.2012 roku, sygn. akt II K 1580/12, obejmującym wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 18.11.2008 roku, sygn. akt IV K 1309/08 za czym z art. 278 § 1 kk oraz wyrok Sądu Rejonowego w Szczecinie z dnia 12.12.2008 roku, sygn. akt V K 599/08 za czyn z art. 286 § 1 kk, na karę łączną 1 roku i 10 miesięcy pozbawienia wolności którą odbywał w okresie od 7.06.2008 roku do 08.06.2008 roku, od 13.07.2008 roku do 14.07.2008 roku, od 16.01.2012 roku do 10.09.2013 roku. Zatem, wobec ustalenia, że oskarżony dokonał ponownie podobnych przestępstw, bo oszustw, w ciągu 5 lat po odbyciu ww. kary, należało uzupełnić kwalifikację obu czynów o art. 64 § 1 kk.

Przy wymiarze kary sąd kierował się swoim uznaniem, granicami zagrożenia przewidzianymi w ustawie karnej oraz ocenił stopień społecznej szkodliwości czynów. Zgodnie z dyrektywami art. 53 kk, wziął pod uwagę okoliczności zarówno obciążające, jak i łagodzące odpowiedzialność karną.

Do okoliczności obciążających oskarżonego zaliczył wysoki stopień winy, przejawiający się w umyślności podjętych działań, działań, o czym mowa wyżej, obliczonych na łatwy, nielegalny zarobek. Ponadto jak wykazało postępowanie dowodowe, oskarżony realizował przyjęty wcześniej plan łatwego wzbogacenia, który wymagał dość skomplikowanych działań, bo sformułowania ogłoszenia sprzedaży, czy wielokrotnych kontaktów z kupującymi.

Kolejną okolicznością obciążającą oskarżonego jest stopień społecznej szkodliwości przestępstw. Uwzględniając do jego oceny kryteria z art. 115 § 2 kk, w tym okoliczności przedmiotowo – podmiotowe czynu, a mianowicie – z jednej strony w/w sposób działania, związane z tym nastawienie psychiczne, motywację, w tym chęć uzyskania w łatwy sposób korzyści finansowej, pomimo, że niewysokiej, należy przyjąć, że ów stopień w obu przypadkach był dość znaczny. Sąd podziela dotychczasową linię orzeczniczą sądów karnych, że przestępstwa oszustwa, w tym szczególnie na portalach internetowych, cechuje znaczny stopień społecznej szkodliwości. W przypadku oskarżonego stopień społecznej szkodliwości potęguje nagminność tego typu przestępstw na tutejszym terenie i w Polsce. Oskarżony, bez wątpienia mając tego świadomość, przyłączył się kolejny raz do tego typu zachowań zabronionych, które swoją masowością stanowią poważne zagrożenie ładu społecznego, co też stanowi okoliczność go obciążającą (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 4.07.2001 roku, w sprawie II Aka 106/01, opubl. Prok. i Pr. 2002/4/17; tezę 2 wyroku Sądu Najwyższego z dnia 3.04.1997 roku, w sprawie III KKN 196/96, opubl. OSNKW 1997/7-8/59 ).

Do kolejnych okoliczności obciążających oskarżonego zaliczył, poza działaniem w młodym wieku 26 lat w warunkach recydywy, właśnie jego wcześniejszą karalność, którą należy ocenić szczególnie negatywnie. Oskarżony Ł. był karany pięciokrotnie, w tym dwukrotnie za oszustwa, przy czym w ramach wyroku V K 599/08 jeden czyn z art. 286 § 1 kk w zw. z art. 12 kk stanowiło 6 analogicznych zachowań jak w niniejszej sprawie (vide k. 177).

Sąd po stronie oskarżonego jako jedyne okoliczności łagodzące odnotował przyznanie się do popełnionych przestępstw i deklarację naprawienia szkody. Niemniej okoliczności tych nie można przeceniać, bo trudno byłoby oskarżonemu polemizować z dokumentami, z których jasno wynika, że pobrał należności za przedmiot, którego nie miał i nie wysłał, a pomimo deklaracji już w dniu 21 grudnia 2014 roku (k. 49), szkody do dnia dzisiejszego nie naprawił.

W związku z powyższym ustaleniami sąd przychylił się do złożonego w trybie art. 387 kpk wniosku i wydał orzeczenie o treści z nim zgodnej, skazując oskarżonego, przy przyjęciu ciągu przestępstw z art. 286 § 3 kk w zw. z art. 64 § 1 kk na karę 1 roku ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym.

Na podstawie art. 46 § 1 kk zobowiązał oskarżonego do naprawienia szkody wyrządzonej oboma czynami, a na podstawie art. 230 § 2 kpk zwrócił (...) Bankowi (...) S.A. z siedzibą w W. umowę rachunku oszczędnościowo – rozliczeniowego z dnia 12.09.2013 roku, jako zbędną do dalszego postępowania.

Tak sformułowana kara spełnia wymóg minimum adekwatności do społecznej szkodliwości popełnionych czynów oraz stopnia zawinienia oskarżonego. Sąd wymierzając oskarżonemu karę ograniczenia wolności w zawnioskowanym przez niego wymiarze uznał też, że realizuje dyrektywy wymiaru kary, w tym w zakresie prewencji indywidualnej i generalnej.

Niemniej wymierzenie kary nieizolacyjnej, przy znacznym stopniu społecznej szkodliwości czynów oraz w stosunku do oskarżonego, wielokrotnie karanego, w tym w ramach kolejnego powrotu do przestępstwa, było możliwe tylko w trybie art. 387 § 2 kpk, uzależniając uwzględnienie wniosku od przyjęcia właściwej kwalifikacji. W toku bowiem nieograniczonego wnioskiem oskarżonego rozpoznania sprawy, należałoby rozważyć karę odpowiednio wyższą, o czym oskarżony został pouczony po ogłoszeniu wyroku.

Mając też możliwość bezpośredniego kontaktu ze A. Ł. (1), uwzględniając powołaną wcześniejszą karalność oskarżonego, sąd uznał, że jego resocjalizacja może nastąpić jeżeli nie poprzez izolację w zakładzie karnym, to wykonywanie pracy na cele społeczne, gdyż każda inna kara byłaby przez niego poczytana jako wyraz własnej bezkarności. Oskarżony będąc już wielokrotnie karany, odbywał już bez resocjalizacyjnego rezultatu kary pozbawienia wolności.

W ocenie sądu tak wymierzona kara sprzyjać będzie właściwemu kształtowaniu się świadomości prawnej społeczeństwa, wpływając na umocnienie się przekonania, że żadne przestępstwo nie uchodzi bezkarnie i nie popłaca, a wręcz przeciwnie spotyka się ze sprawiedliwą represją karną. Przede wszystkim umożliwi próbę wychowania oskarżonego, wpojenia mu podstawowych norm społecznych, wartości pracy, poszanowania mienia innych osób oraz konieczności przestrzegania porządku prawnego.

Przedstawione rozstrzygnięcia w zakresie kary, wobec zmiany kodeksu karnego, kierując się zasadą powołanego art. 4 § 1 kk, sąd sformułował na podstawie poprzednio obowiązującej ustawy, bo jest względniejsza dla oskarżonego. W szczególności aktualna treść art. 46 § 1 kk, czy zmiany w zakresie kary ograniczenia wolności, przekonują, że zastosowanie ustawy nowej byłoby mniej korzystne.

Kierując się zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania sąd w oparciu o art. 626 § 1 kpk, art. 627 kpk orzekł o jego kosztach, obciążając oskarżonego poniesionymi w sprawie wydatkami oraz zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z ust. 2 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity: Dz. U. z 1983 roku, Nr 49, poz. 223) opłatą.