Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 1 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w W. I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Paweł Szymański

po rozpoznaniu w dniu 1 marca 2016 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy egzekucyjnej

z wniosku wierzyciela M. F.

przeciwko dłużnikowi P. F.

o świadczenie pieniężne

na skutek skargi dłużnika P. F. na czynności komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Skierniewicach P. P. w sprawie Kmp 2/16 polegające na ustaleniu opłaty stosunkowej oraz obciążenia dłużnika podatkiem VAT

postanawia

1.  uchylić postanowienie komornika z dnia 19 stycznia 2016 r. w części dotyczącej punktu 2 w przedmiocie opłaty stosunkowej ustalonej na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz kwoty podatku VAT ,

2.  oddalić skargę w pozostałym zakresie,

3.  odstąpić od obciążania wierzyciela obowiązkiem zwrotu kosztów postępowania skargowego dłużnikowi.

SSR Paweł Szymański

UZASADNIENIE

Dłużnik P. F. wniosła skargę na czynności komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Skierniewicach P. P., prowadzącego postępowanie egzekucyjne pod sygnaturą akt Kmp 2/16. Wniósł o uchylenie czynności komornika polegającej na ustaleniu opłaty stosunkowej na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji oraz obciążenia dłużnikiem podatkiem VAT.

Komornik sądowy przy Sądzie Rejonowym w Skierniewicach P. P. nie uwzględnił skargi i wniósł o jej oddalenie jako całkowicie bezzasadnej. W zakresie ustalenia opłaty stosunkowej na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy o komornikach sądowych i egzekucji (uoksie) komornik podniósł, że świadczenia alimentacyjne objęte są dyspozycją art. 47 ust. 1 uoksie, a ponadto do ustalenia wartości egzekwowanych świadczeń zastosowanie znajduje przepis art. 46 uoksie. Natomiast w zakresie obciążenia skarżącego dłużnika podatkiem VAT komornik podniósł, że nienależnie od tego, że opłaty egzekucyjne zostały ukształtowane w sposób sztywny, skoro ustawodawca nie przewidział obciążenia opłaty podatkiem VAT, to powinien być on doliczony do pobieranych opłat egzekucyjnych.

Sąd zważył, co następuje:

Skarga okazała się zasadna w znacznej części.

W ocenie Sądu komornik wadliwie zastosował przepis art. 47 ust. 1 uoksie. Z treści tego przepisu ani z całokształtu przepisów regulujących opłatę stosunkową nie wynika, że w przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego o świadczenia powtarzające się, w tym egzekucyjne, opłatę stosunkową ustala się i pobiera na dwóch podstawach - ogólnej dotyczącej wysokości opłaty w przypadku umorzenia postępowania na podstawie art. 825 § 1 pkt. 1 k.p.c. oraz szczególnej - dotyczącej sposobu ustalenia podstawy obliczenia opłaty w przypadku egzekucji tego rodzaju świadczeń. Należy także podkreślić, że z treści art. 47 ust. 1 uoksie wynika, że służy on ustaleniu wysokości opłaty stosunkowej jedynie w dniu wszczęcia egzekucji. Należy zatem uznać, że w chwili ukończenia postępowania egzekucyjnego podstawę ustalenia opłaty stosunkowej stanowi wysokość wyegzekwowanego świadczenia w myśl art. 49 ust. 1 uoksie. W przypadku umorzenia postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 825 § 1 pkt. 1 k.p.c., czyli na wniosek wierzyciela, komornik pobiera opłatę w wysokości 5% wartości świadczenia pozostałego do wyegzekwowania. Nie można oczywiście wykluczyć sytuacji, że komornik nie wyegzekwuje w żadnej części świadczenia powtarzającego się. W takim przypadku podstawę ustalenia opłaty egzekucyjnej będzie kwota ustalona w myśl art. 47 ust. 1 uoksie. W niniejszej sprawie doszło jednak do spełnienia świadczenia przez dłużnika bezpośrednio do rąk wierzyciela. W tym zakresie świadczenie należy uznać za wyegzekwowane. W konsekwencji podstawę ustalenia opłaty egzekucyjnej stanowi przepis art. 49 ust. 1 uoksie. Ponieważ jednocześnie doszło do umorzenia postępowania na wniosek wierzyciela po doręczeniu dłużnikowi zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, komornik może pobrać opłatę egzekucyjną jedynie na podstawie art. 49 ust. 2 zd. 1 uoksie - tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 29 października 2009 r., III CZP 82/09, L.. Sąd w składzie orzekającym w niniejszej sprawie podziela stanowisko Sądu Najwyższego w wyżej powołanej uchwale.

W kwestii obciążenia dłużnika podatkiem VAT od opłaty egzekucyjnej Sąd nie podzielił stanowiska komornika wyrażonego w odpowiedzi na skargę dłużnika. Ustawowe unormowanie wysokości opłat egzekucyjnych ma na celu ochronę praw dłużnika przez zapewnienia maksymalnej pewności tak co do wysokości opłaty egzekucyjnej, jak i sposobu jej ustalenia. Wykładnia przepisów o opłatach egzekucyjnych prowadząca do wprowadzenia dodatkowego obciążenia dłużnika, nieznajdującego podstawy prawnej w przepisach o wysokości opłat egzekucyjnych, o charakterze podatkowym, niewątpliwe godzi w prawa dłużnika. Wprawdzie podzielić wypada wątpliwości komornika co do tego, że ustawodawca nie dostosował regulacji dotyczącej opłaty egzekucyjnej do zmian w zakresie podatku VAT prowadzących do obciążenia komorników obowiązkiem opłacania tego podatku, niemniej jednak Sąd nie znajduje podstaw do naprawienia takiej sytuacji przez przerzucenie ciężaru podatkowego na dłużnika, którego odpowiedzialność za koszty egzekucji jest precyzyjnie określona przepisami ustawy o komornikach sądowych i egzekucji, a także treścią art. 770 k.p.c., który ustanawia zasadę odpowiedzialności dłużnika jedynie za koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji. Podatek VAT obciążający komornika niewątpliwe takim kosztem nie jest.

Z powyższych względów należało orzec jak w punkcie 1 sentencji.

W pozostałym zakresie skarga jest niezasadna. Do istoty skargi na czynności komornika jako środka obrony formalnej w postępowaniu egzekucyjnym nie należy usuwanie skutków wadliwych czynności komornika. W sytuacji zaistniałej w niniejszej sprawie rozliczenia ewentualnej nadpłaty kwot pobranych od dłużnika władny jest dokonać komornik w ramach ponownego prawidłowego ustalenia kosztów egzekucji.

O kosztach postępowania wywołanego wniesieniem skargi na czynności komornika Sąd orzekł na zasadzie art. 770 k.p.c. z uwzględnieniem art. 102 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Należy bowiem zauważyć, że w niniejszym postępowaniu egzekucyjnym wierzyciel dochodził świadczeń alimentacyjnych. Nie zachodzi przypadek niecelowego wszczęcia egzekucji w rozumieniu art. 49 ust. 4 uoksie. W związku z powyższym obciążenie wierzyciela kosztami postępowania egzekucyjnego choćby w zakresie wynikającym z w znacznej mierze słusznej skargi na czynności komornika należy uznać za niesłuszne, skoro wierzycielowi od dłużnika należą się świadczenia alimentacyjne.

Mając powyższe na względzie Sąd orzekł jak w sentencji na podstawie powołanych przepisów prawa.

SSR Paweł Szymański

ZARZĄDZENIE

1.  odnotować,

2.  odpis postanowienia proszę doręczyć:

a)  pełnomocnikowi wierzyciela,

b)  pełnomocnikowi wierzyciela z pouczeniem o zażaleniu,

c)  komornikowi z pouczeniem o zażaleniu.

SSR Paweł Szymański