Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 lutego 2016 roku

Sąd Rejonowy w Suchej Beskidzkiej I Wydział Cywilny w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 22 lutego 2016 roku w Suchej Beskidzkiej na rozprawie

sprawy z wniosku wierzyciela W. K.

przy uczestnictwie dłużnika L. M.

o egzekucję obowiązku zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania czynności wierzyciela

p o s t a n a w i a:

1.  nałożyć na dłużnika L. M. z domu M., córkę T. i Z.
z domu W., ur. (...) w M., grzywnę w kwocie 1.500 zł (tysiąc pięćset złotych) w związku z nierealizowaniem tytułu zabezpieczenia w postaci postanowienia Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej z 4 września 2015 r. sygn. akt I C 661/15, orzekając jednocześnie - na wypadek niezapłacenia – zamianę grzywny na 10 (dziesięć) dni aresztu, licząc jeden dzień aresztu za kwotę 150 zł (sto pięćdziesiąt złotych);

2.  zasądzić od dłużnika L. M. na rzecz wierzyciela W. K. kwotę 30 zł (trzydzieści złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania,

3.  zasądzić od wierzyciela W. K. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej kwotę 10 zł (dziesięć złotych) tytułem brakujących kosztów sądowych tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

Sygn. akt I Co 9/16

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej z dnia 22 lutego 2016 roku

Wierzyciel W. K. w piśmie z dnia 14.09.2015 r. (k. 2) wniosła o wszczęcie egzekucji na podstawie postanowienia Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej z dnia 4 września 2015 r., sygn. akt I C 661/15, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, poprzez wezwanie dłużnika L. M. w terminie nie dłuższym niż 3 dni w celu złożenia wyjaśnień odnośnie niewykonania nałożonego na nią wymienionym postanowieniem obowiązku oraz wyznaczenie dłużnikowi dodatkowego terminu jednego dnia na wykonanie tegoż obowiązku; na wypadek niewykonania nałożonego obowiązku w wyznaczonym terminie dodatkowym wniosła o polecenie komornikowi usunięcia oporu dłużnika w celu dokonania dozwolonych przez Sąd wymienionym orzeczeniem czynności oraz zasądzenie od dłużnika na jej rzecz kosztów postępowania według norm przepisanych, ewentualnie o nałożenie na dłużnika grzywny i orzeczenie o zamianie jej na areszt. Na posiedzeniu w dniu 22.02.2016 r. wierzyciel wniósł nadto o zobowiązanie dłużnika do usunięcia w terminie 3 dni kłódki z furtki oraz jej odblokowania, jak również umożliwienia zamontowania w studni pompy głębinowej.

W uzasadnieniu podał, że postanowieniem z dnia 4 września 2015 r. w sprawie o ochronę posiadania (sygn. akt I C 661/15) Sąd udzielił mu zabezpieczenia, w którym to postanowieniu nakazał pozwanej L. M. udostępnienie mu (powódce W. K.) zbiornika wodnego, w którym została zainstalowana pompa głębinowa, zlokalizowanego na spornym pasie gruntu pomiędzy działkami o numerach (...) w G. i nieczynienie przez pozwaną przeszkód w dostępie do tego zbiornika w celu usuwania usterek, wykonywania bieżącej konserwacji oraz uruchomienia instalacji wodnej, zasilającej jej budynek mieszkalny na działce nr (...). W dniu 12.09.2015 r. pełnomocnik wierzyciela - R. K. zwrócił się do dłużnika z prośbą o wykonanie wskazanego postanowienia, ale brat dłużnika - T. M. odmówił udostępnienia zbiornika celem usunięcia awarii pompy głębinowej. Skutkiem wskazanej awarii pompy w zbiorniku wodnym oraz uniemożliwiania jej przez dłużnika usunięcia wskazanej awarii, jest ona odcięta od jedynego źródła wody.

Dłużnik wniósł o oddalenie wniosku.

Postanowieniem z dnia 21 października 2015 roku, sygn. akt I Co 748/15 tutejszy Sąd wiosek oddalił podając między innymi, iż sam dłużnik nie czynił przeszkód w egzekwowaniu tytułu wykonawczego. Czynił to brat dłużnika T. M., a jego przedmiotowy tytuł nie dotyczy. Zresztą w dniu 17.10.2015 r. wierzyciel został dopuszczony do wykonania ustalonych czynności.

Sąd Okręgowy w Krakowie postanowieniem z dnia 16 grudnia 2015 roku, sygn. akt II Cz 3439/15 uchylił zaskarżone postanowienie i przekazał sprawę tutejszemu Sądowi do ponownego rozpoznania wskazując, że w przedmiotowej sprawie Sąd winien dokonywać jedynie weryfikacji, czy dłużnik (obowiązany) wykonuje nałożone na niego obowiązki, a przeprowadzone wysłuchanie nie dało wystarczających podstaw do odpowiedzi na to pytanie.

Na posiedzeniu w dniu 21.10.2015 r. (k. 17) pełnomocnik wierzyciela oświadczył, iż w dniu 17.10.2015 r. hydraulik usunął pompę ze spornego zbiornika wody, zgodnie z ustaleniami poczynionymi w sprawie o sygn. akt I C 661/15, lecz brat dłużniczki legitymował hydraulika i wymagał od niego złożenia oświadczenia, że ten został dopuszczony do zbiornika i usunął z niego wskazaną pompę, a gdy hydraulik odmawiał okazania dowodu osobistego, brat dłużniczki oświadczył, że zadzwoni na Policję, która go wylegitymuje. Ostatecznie interwencja funkcjonariuszy Policji się nie odbyła. Pełnomocnik wierzyciela oświadczył również, że we wskazanym terminie możliwe było jedynie usunięcie pompy, natomiast nie była możliwa żadna konserwacja kosza instalacji w tym zbiorniku, wierzyciel nie założył jeszcze w domu hydroforu, wobec czego wody ze wskazanego zbiornika nie pobiera.

Podczas posiedzenia w dniu 22.02.2016 r. (k. 53) wierzyciel i jego pełnomocnik podali, że w obecnej chwili nie korzystają z przedmiotowego zbiornika, który jest za bramką, bo są odcięci od korzystania. Na zbiorniku jest założona bowiem druga kłódka. Wybudowali podłączenie do innej studni, ale woda z niego jest niepewna. Obecny w dniu 17.10.2015 r. przy demontaży pompy T. M. oświadczył, iż reprezentuje L. M.. Chcieliby mieć dostęp do zbiornika, gdyż po wymontowaniu pompy zamierzali zamontować w domu hydrofor, ale to się nie udało z uwagi na różnicę pomiędzy poziomem budynku a lustrem wody (5 metrów). W chwili obecnej istnieje zatem potrzeba ponownego zamontowania pompy głębinowej w studni, skoro poprzednia, która i tak się spaliła, została z tego tytułu wymontowana. Poza kłódką, która uniemożliwia im dostęp do studni, zabarykadowana została również furtka, która istnieje tam od lat 70-tych.

Z kolei dłużnik L. M. na posiedzeniu w dniu 21.10.2015 r. (k. 17) zadeklarował, że jeśli zajdzie potrzeba ze strony wierzyciela usunięcia jakiejś usterki w przedmiotowym zbiorniku, wykonania bieżącej konserwacji, tudzież uruchomienia instalacji wodnej z tego zbiornika do budynku wierzyciela, to po uprzedzeniu nie będzie czynić przeszkód w tym zakresie. Zadeklarował, że na każde wezwanie wierzyciela udostępni sporny zbiornik.

Podczas posiedzenia w dniu 22.02.2016 r. (k. 53v) wskazywał, że T. M. to jego brat i występował on w jego imieniu. To on (dłużnik) prosił go, żeby udostępnił klucze. Hydraulik miał dostęp do studni, panie K. planowały wymontować pompę, zamontować tam jakiś kosz, a następnie zamontować hydrofor w domu. Hydraulik wymontował pompę, poodcinał rurki i prąd stwierdzając, że nie będą już z tego zbiornika korzystać. Od czasu wymontowania nikt się z nimi nie kontaktował. Wskazał, że wbrew twierdzeniom wierzyciela furtka nie jest zabarykadowana. Z kolei zbiornik znajduje się na jego działce, dlatego nie ma podstaw do usunięcia kłódki. Wszelkie czynności powinny być wykonywane po wcześniejszym uzgodnieniu i w jego obecności. Zaznaczył, że w chwili obecnej nie zgodzi się, żeby w tym zbiorniku wierzyciel zamontował pompę głębinową, bo wcześniej uzgodniono przecież, że ma być zamontowany jedynie kosz. Oświadczył, że nie udostępni wierzycielowi zbiornika, skoro ten ma wodę ze swojej studni, zaznaczając, że wszystkie czynności mają na celu jedynie zaużywanie jego działki.

Bezspornym w niniejszej sprawie było:

Postanowieniem Sądu Rejonowego w Suchej Beskidzkiej z dnia 4 września 2015 r., sygn. I C 661/15, udzielono wierzycielowi zabezpieczenia do czasu prawomocnego zakończenia postępowania o ochronę naruszonego posiadania w ten sposób, że nakazano dłużnikowi L. M. udostępnienie wierzycielowi zbiornika wodnego, w którym została zainstalowana pompa głębinowa, zlokalizowanego na spornym pasie gruntu pomiędzy działkami ewidencyjnymi o numerach (...) położonymi w G. i nieczynienia przez dłużnika przeszkód w dostępie do tego zbiornika w celu usuwania usterek, wykonywania bieżącej konserwacji oraz uruchomienia instalacji wodnej, zasilającej budynek mieszkalny wierzyciela na działce ewidencyjnej o numerze (...) w G.. Postanowienie to nadal obowiązuje i nie zostało w żaden sposób zmienione, ani uchylone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12.09.2015 r. brat dłużnika - T. M. - uniemożliwił wierzycielowi dostęp do zbiornika wodnego opisanego w treści postanowienia o zabezpieczeniu. W dniu 17.10.2015 r. udostępniono wierzycielowi i jego hydraulikowi wskazany zbiornik, w efekcie czego zepsuta pompa głębinowa w zbiorniku została zdemontowana. Brat dłużnika - T. M. - działał z upoważnienia dłużnika L. M..

Wierzyciel nadal korzysta i chce korzystać z przedmiotowego zbiornika wodnego, albowiem wybudowane alternatywne ujęcie wody ma charakter tymczasowy, skoro mogą wystąpić problemy z wodą. Po wymontowaniu pompy głębinowej ze zbiornika, która się zepsuła, zamontowano w zbiorniku jedynie kosz i podjęto próby zamontowania hydroforu (pompy) bezpośrednio w budynku wierzyciela. To nie przyniosło rezultatu z uwagi na różnicę pomiędzy poziomem budynku a lustrem wody w zbiorniku (5 metrów). Wierzyciel zamierzał zatem ponownie zamontować pompę głębinową w studni, skoro poprzednia (zepsuta) została z niego wymontowana, a w domu hydroforu zamontować się nie da. Na zbiorniku zamontowana jest jednak kłódka, do której wierzyciel nie posiada klucza. Dłużnik nie widzi podstaw do usunięcia kłódki, skoro zbiornik znajduje się według jego twierdzeń na jego działce. Pomimo składanej wcześniej (posiedzenie w dniu 21.10.2015 r.) przez dłużnika deklaracji, iż jeśli zajdzie potrzeba ze strony wierzyciela usunięcia jakiejś usterki w przedmiotowym zbiorniku, wykonania bieżącej konserwacji, tudzież uruchomienia instalacji wodnej z tego zbiornika do budynku wierzyciela, to po uprzedzeniu nie będzie czynić przeszkód w tym zakresie, to ostatecznie (posiedzenie w dniu 22.02.2016 r.) oświadczył, że w chwili obecnej nie godzi się, żeby w tym zbiorniku wierzyciel zamontował pompę głębinową oraz że nie udostępni wierzycielowi zbiornika, skoro ten ma wodę ze swojej studni.

Dowód: oświadczenia z dnia 12.09.2015 r. (k. 8), wysłuchanie stron i oświadczenia pełnomocnika wierzyciela złożone na posiedzeniu w dniu 21.10.2015 r. i w dniu 22.02.2016 r., k. 17 i k. 53.

Sąd zważył co następuje:

Wniosek był uzasadniony i podlegał uwzględnieniu.

W sprawie niniejszej - co wynika również z uzasadnienia postanowienia Sądu Okręgowego - zastosowanie znajduje przepis art. 1051 k.p.c. Postępowanie egzekucyjne winno zatem toczyć się w trybie określonym wskazanym przepisem. Stosownie zatem do brzmienia art. 1051 § 1 k.p.c. jeżeli dłużnik ma obowiązek zaniechać pewnej czynności lub nie przeszkadzać czynności wierzyciela, sąd, w którego okręgu dłużnik działał wbrew swemu obowiązkowi, na wniosek wierzyciela po wysłuchaniu stron i stwierdzeniu, że dłużnik działał wbrew obowiązkowi, nałoży na niego grzywnę. Tak samo sąd postąpi w razie dalszego wniosku wierzyciela.

W niniejszym postępowaniu Sąd bada zatem jedynie, czy i jaki obowiązek wynikający z tytułu wykonawczego lub tytułu zabezpieczenia ciąży na dłużniku (obowiązanym) i czy polega on na zaniechaniu czynności lub nie przeszkadzaniu czynności wierzyciela (uprawnionego). Jeżeli sąd stwierdzi, po wysłuchaniu stron, że dłużnik (obowiązany) działał wbrew obowiązkowi, nałoży na niego grzywnę.

Bezspornym w niniejszym postępowaniu było, iż postanowieniem w przedmiocie zabezpieczenia z dnia 4 września 2015 roku na dłużnika (obowiązanego) zostały nałożone obowiązki zaniechania pewnych czynności i nie przeszkadzaniu pewnym czynnościom wierzyciela (uprawnionego). Postanowienie to nie zostało uchylone ani zmienione i obowiązuje nadal, zatem Sąd w niniejszym postępowaniu nie był władny badać zasadności i celu obowiązywania tych obowiązków, a do tego w zasadzie zmierzał dłużnik. Fakt, iż wierzyciel posiada w chwili obecnej inne źródło dostępu do wody w niniejszym postępowaniu nie ma znaczenia. Może to mieć wpływ na ewentualną modyfikację lub uchylenie postanowienia o zabezpieczeniu w sprawie o ochronę posiadania, co jednak do chwili obecnej nie nastąpiło. Skoro tak, oświadczenia dłużnika, że w chwili obecnej nie godzi się na to, żeby w przedmiotowym zbiorniku wierzyciel zamontował pompę głębinową oraz że nie udostępni wierzycielowi tego zbiornika, prowadzą tylko do jednego wniosku. Jeżeli bowiem wierzyciel chciał i nadal chce skorzystać z przysługujących mu, a wynikających z postanowienia o zabezpieczeniu, uprawnień, a dłużnik mu tego uniemożliwia, Sąd stosuje przymus egzekucyjny określony w przepisie art. 1051 k.p.c. To, iż dłużnik udostępnił wierzycielowi zbiornik w celu zdemontowania pompy nie stanowi o wypełnieniu ciążących na nim obowiązków. Z orzeczenia o zabezpieczeniu wynika bowiem, iż ten winien udostępnić wierzycielowi zbiornik wodny nie tylko w tym jednym celu, ale też w ogólności nie czynić przeszkód w dostępie do tego zbiornika w celu usuwania usterek, wykonywania bieżącej konserwacji oraz uruchomienia instalacji wodnej, zasilającej budynek mieszkalny wierzyciela na działce ewidencyjnej o numerze (...) w G.. Obowiązek dłużnika nie polegał zatem jedynie na umożliwieniu demontażu pompy, ale dopóki przedmiotowe postanowienie obowiązuje, jego obowiązkiem jest - na żądanie wierzyciela - udostępniać wierzycielowi sporny zbiornik wodny, nie czynić mu przeszkód w dostępie do niego nie tylko w celu usuwania usterek, czy wykonywania bieżącej konserwacji, lecz także w celu uruchomienia instalacji wodnej, zasilającej jego budynek mieszkalny, co wierzyciel chciał uczynić, a dłużnik mu to uniemożliwia, co sam potwierdził składając wskazane oświadczenia. Wierzyciel chce, ale nie ma możliwości skorzystania z przedmiotowego zbiornika, chociażby w celu zamontowania pompy i uruchomienia instalacji, skoro dostęp do niego zabezpiecza kłódka, do której nie posiada klucza. Zdaniem Sądu w czasie obowiązywania postanowienia zabezpieczającego swobodny dostęp do zbiornika, w tym klucz do kłódki, skoro ta została założona, winien posiadać również i wierzyciel, aby mógł ze zbiornika korzystać w opisanym w orzeczeniu zabezpieczającym celu, a dłużnik mu to uniemożliwia i co wynika z jego oświadczeń, zamierza tak czynić nadal.

Skoro tak Sąd uznając, że dłużnik działał wbrew nałożonym na niego postanowieniem o zabezpieczeniu obowiązkom, nałożył na niego, mającą charakter przymuszający, grzywnę, której wysokość określił na poziomie 1.500 zł, mając na względzie treść przepisu art. 1052 k.p.c. Przepis ten wskazuje, że w jednym postanowieniu sąd może wymierzyć grzywnę nie wyższą niż dziesięć tysięcy złotych, chyba że dwukrotne wymierzenie grzywny okazało się nieskuteczne; ogólna suma grzywien w tej samej sprawie nie może przewyższać miliona złotych; w razie wykonania czynności przez dłużnika lub umorzenia postępowania grzywny niezapłacone do tego czasu ulegają umorzeniu.

Zgodnie z brzmieniem art. 1053 § 1 k.p.c. wymierzając grzywnę, sąd orzeknie jednocześnie - na wypadek niezapłacenia - zamianę grzywny na areszt, licząc jeden dzień aresztu od pięćdziesięciu do tysiąca pięciuset złotych grzywny; ogólny czas trwania aresztu nie może w tej samej sprawie przekroczyć 6 miesięcy. W związku z orzeczeniem grzywny Sąd zamienił ją - w wypadku jej niezapłacenia - na areszt przyjmując jeden dzień aresztu równy kwocie 150 zł, tj. na 10 dni aresztu. Grzywna, a w razie jej niezapłacenia areszt, mają charakter przymuszenia dłużnika do wykonania ciążących na nim obowiązków.

Wobec powyższego Sąd na podstawie powołanych przepisów orzekł jak w pkt 1 sentencji.

W pkt. 2 sentencji postanowienia Sąd orzekł w przedmiocie kosztów postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 98 k. p. c. znajdującego w sprawie niniejszej zastosowanie zgodnie z brzmieniem art. 13 § 2 k. p. c., a to zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik postępowania i zasądził od dłużnika na rzecz wierzyciela kwotę 40 zł (por. wydane w niniejszej sprawie postanowienie o sprostowaniu z dnia 24 lutego 2016 r., k. 59) stanowiącą opłatę od wniosku, a wynikającą z art. 70 pkt 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

Z kolei w punkcie 3 sentencji Sąd od wierzyciela zasądził na rzecz Skarbu Państwa kwotę brakujących kosztów sądowych, skoro opłata od wniosku wynosiła 40 zł, a uiszczono jedynie 30 zł (opłata wniesiona wraz z zażaleniem w dniu 27.10.2015 r., k. 26, ale wobec uiszczenia opłaty od zażalenia w dniu 19.11.2015 r., k. 40, tą pierwszą potraktowano jako wniesioną na poczet opłaty od wniosku), a to na podstawie art. 108 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k. p. c. oraz art. 83 ust. 1 i 2 w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

SSR Rafał Kucharzyk