Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VI Wydział Karny Odwoławczy w składzie :

Przewodniczący: SSO Beata Tymoszów

Sędziowie: SO Włodzimierz Suwała (spr.)

SO Aleksandra Mazurek

protokolant: protokolant sądowy Aneta Kniaziuk

przy udziale prokuratora Wojciecha Groszyka

po rozpoznaniu dnia 15 marca 2016 r.

sprawy S. Z. syn K. i I. ur. (...) w W. oskarżonego o przestępstwo z art. 291 § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wołominie

z dnia 30 września 2015 r. sygn. akt II K 12/11

wyrok w zaskarżonej części wobec oskarżonego S. Z., a na podstawie art. 435 kpk wobec oskarżonego D. K. zmienia w ten sposób, że uniewinnia oskarżonego S. Z. od zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie XII komparycji wyroku, natomiast oskarżonego D. K. uniewinnia od zarzucanego mu czynu opisanego w punkcie XI komparycji wyroku; kosztami postępowania w tej części sprawy obciąża Skarb Państwa.

SSO Włodzimierz Suwała SSO Beata Tymoszów SSO Aleksandra Mazurek

Sygn. akt VI Ka 1552/15

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Wołominie w wyroku z dnia 30 września 2015 roku w sprawie o sygn. akt II K 12/11 między innymi uznał D. K. i S. Z. za winnych tego, że w dniu 18 stycznia 2011 roku w miejscowości D. woj. (...) w masywie leśnym działając wspólnie i w porozumieniu z nieustalonym sprawcą przyjęli do ukrycia dwa kable telekomunikacyjne o długości 105 metrów każdy o łącznej wartości 10567,97 zło pochodzących z kradzieży z dnia 18 stycznia 2011 roku w miejscowości Z. przy ul. (...), na szkodę (...), tj. czynów z art. 291 § 1 k.k. opisanych w punktach XI w stosunku do D. K., a w punkcie XII w stosunku do S. Z. komparycji wyroku.

Wyrok zaskarżył apelację obrońca oskarżonego S. Z. w części dotyczącej uznania oskarżonego winnym czynu opisanego w punkcie XII aktu oskarżenia, zarzucił obrazę przepisów prawa procesowego oraz materialnego oraz wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego S. Z..

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Niezależnie od zarzutów podniesionych przez obrońcę w apelacji, Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, iż oskarżonego S. Z. należy uniewinnić od popełnienia zarzucanego mu czynu, zaś rozstrzygnięcie to należało zastosować, na zasadzie art. 435 k.p.k., także w stosunku do oskarżonego D. K. z uwagi na użycie w opisie czynu zarzuconego oskarżonym i niezmienionym przez Sąd Rejonowy znamienia, które nie stanowi znamienia przestępstwa z art. 291 § 1 k.k., a mianowicie „przyjęcie do ukrycia”. Znamię takie nie zostało wymienione w ww. artykule. Do zaistnienia przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. niezbędne jest zrealizowanie jednego z niniejszych znamion czasownikowych: „nabywa lub pomaga do zbycia albo przyjmuje lub pomaga do ukrycia”. Nie jest jednak znane ustawie znamię „przyjęcia do ukrycia”. Nie można bowiem w takiej sytuacji stwierdzić, czy oskarżeni przedmiot przestępstwa mieli faktycznie przyjąć na własność czy tez pomóc do jego ukrycia, a są dwa zupełnie różne znamiona czasownikowe. Przyjęcie rzeczy zachodzi wtedy, gdy sprawca obejmuje władztwo nad rzeczą uzyskaną w wyniku czynu zabronionego na podstawie uprzedniego porozumienia zawartego z posiadaczem rzeczy. Nabywa on w ten sposób władztwo, ograniczone treścią porozumienia, np. otrzymuje rzecz na przechowanie, w użyczenie, użytkowanie itp. Przyjęcie zostaje dokonane wtedy, gdy rzecz trafia we władztwo sprawcy, np. przez przekazanie mu jej albo złożenie w miejscu, którym włada (mieszkaniu, piwnicy itp.). Przyjęcie rzeczy może zostać dokonane zarówno przez działanie, jak i przez zaniechanie (Mozgawa M. (red.), Budyn-Kulik M., Kozłowska-Kalisz P., Kulik M. Kodeks karny. Komentarz, WK, 2015). Pomoc do ukrycia zaś polega na podjęciu działań zmierzających do uniemożliwienia odnalezienia rzeczy przez osobę ją poszukującą (np. właściciela) lub organy ścigania (Bojarski T. (red.), Michalska-Warias A., Piórkowska-Flieger J., Szwarczyk M., Kodeks karny. Komentarz, LEX, 2016).

W rozpoznawanej sprawie zatem w opisie czynów przypisanych oskarżonym brak jest wszystkich znamion strony przedmiotowej przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. Nie zostało bowiem wskazane, czy opisane zachowania oskarżonych polegały na przyjęciu przedmiotu przestępstwa czy też na pomocy do jego ukrycia. Co więcej, wątpliwości tych nie rozwiewa także uzasadnienie zaskarżonego wyroku, w którym Sąd Rejonowy nie zawarł żadnych ustaleń ani rozważań co do podstawy prawnej wyroku.

Wobec zaskarżenia wyroku wyłącznie na korzyść oskarżonego rozważenia wymaga, czy Sąd Odwoławczy jest uprawniony do zmiany opisu przypisanego czynu przez dodanie brakujących znamion. W ocenie Sądu Okręgowego należało w oparciu o opis czynu zamieszczony w wyroku ocenić, czy czyny przypisane oskarżonym wypełniały wszystkie znamiona czynów zabronionych. W orzecznictwie Sądu Najwyższego zgodnie przyjmuje się, że gdy wyrok nie został zaskarżony na niekorzyść oskarżonego, to sąd odwoławczy na skutek związania zakazem reformationis in peius nie może ani dokonać nowych, niekorzystnych dla oskarżonego ustaleń faktycznych, w tym także w zakresie opisu przypisanego czynu, np. poprzez uzupełnienie ("dookreślenie") jego znamion, ani w tym celu uchylić wyroku i przekazać sprawy do ponownego rozpoznania (por. postanowienia SN z dnia 26.05.2004 r., V KK 4/04, OSNKW 2004, z. 6, poz. 66; z 20.07.2005 r., I KZP 20/05, OSNKW 2005, z. 9, poz. 76). Dlatego też w tym zakresie należy przyjąć, iż Sąd Rejonowy dopuścił się przy wyrokowaniu rażącej obrazy prawa materialnego, tj. art. 291 § 1 k.k. w stosunku do oskarżonych S. Z. i D. K., co miało istotny wpływ na treść wyroku.

W zaistniałym układzie procesowym Sąd Odwoławczy, wobec zaskarżenia wyroku co do winy przez obrońcę oskarżonego, zgodnie z art. 447 § 1 k.p.k. skontrolował wyrok w całości, a więc także co do prawidłowego opisu czynu z punktu widzenia wypełnienia znamion strony przedmiotowej przestępstwa z art. 291 § 1 k.k. (art. 438 pkt 1 k.p.k.), a następnie doszedł do wniosku, że z uwagi na niekompletność znamion przypisanych czynów zachowania oskarżonych wynikające z tych opisów nie wyczerpują wszystkich znamion przestępstwa, a tych ustaleń ani on, ani ewentualnie Sąd I instancji w razie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania nie mogą już zmienić z uwagi na zakazy wynikające z art. 434 § 1 k.p.k. i art. 443 k.p.k., to zachodzi konieczność uniewinnienia oskarżonych (por. wyrok SN z 22.03.2012 r., IV KK 375/11, OSNKW 2012/7/78, Biul.SN 2012/7/18).

W związku z powyższym, orzeczono jak w sentencji wyroku.