Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACz 484/12

POSTANOWIENIE

Dnia 16 kwietnia 2012 r.

Sąd Apelacyjny we Wrocławiu – Wydział I Cywilny w składzie:

Przewodniczący Sędzia SA:

Adam Jewgraf (spr.)

Sędzia SA:

Sędzia SA:

Ewa Głowacka

Sławomir Jurkowicz

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2012 r. na posiedzeniu niejawnym we Wrocławiu

sprawy z wniosku: T. T.

przy udziale: L. K.

o udzielenie zabezpieczenia powództwa opozycyjnego

na skutek zażalenia wnioskodawcy

na postanowienie Sądu Okręgowego we Wrocławiu

z dnia 9 grudnia 2011 r. sygn. akt I Co 441/11

p o s t a n a w i a: oddalić zażalenie.

UZASADNIENIE

We wniosku z dnia 2 grudnia 2011 r. wnioskodawca T. T. domagał się zabezpieczenia powództwa opozycyjnego zmierzającego do pobawienia wykonalności tytułów wykonawczych obejmujących: wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 16 kwietnia 2004 r., sygn. I C 325/03, wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 18 marca 2005 r., sygn. I ACa 82/05, wyrok Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 20 maja 2005 r., sygn. I C 325/03 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 23 listopada 2005 r., sygn. I ACa 1111/05, poprzez zawieszenie postępowania egzekucyjnego prowadzonego przez Komornika sądowego (...) T. K. w sprawie III KM 3265/05.

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy we Wrocławiu wniosek oddalił uznając, iż wnioskodawca nie uprawdopodobnił w sposób dostateczny roszczenia (czego wymaga norma art. 730 1 kpc), tj. iżby po powstaniu tytułów egzekucyjnych nastąpiło zdarzenie wskutek którego zobowiązanie wygasło, a konkretnie podnoszonego zarzutu spełnienia świadczenia.

Jak Sąd wskazał z treści wniosku wynika, że powołane przez wnioskodawcę okoliczności rzekomego spełnienia świadczenia w postaci zwrotu pożyczki (na którą to okoliczność wnioskodawca przedłożył oświadczenie dłużnika oraz J. O. i K. G.) miały miejsce przed powstaniem tytułów egzekucyjnych, w związku z czym należało przyjąć, że były już przedmiotem analizy Sądów wydających tytuły egzekucyjne, przy czym wyniki procesowe we wszystkich wypadkach były niekorzystne dla dłużnika.

W złożonym zażaleniu od powyższego postanowienia wnioskodawca, zarzucając naruszenie art. 730 kpc, 730 1 kpc oraz art. 755 kpc przez ich niezastosowanie, wnosił o zmianę zaskarżonego orzeczenia przez uwzględnienie jego wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne.

Podzielić należy pogląd Sądu meriti o braku uprawdopodobnienia przez wnioskodawcę roszczenia. Niezależnie bowiem od zasadności lub nie przywoływane we wniosku zarzuty spełnia świadczenia zauważyć należy, iż wnioskodawca nie posiada przymiotu osoby uprawnionej, po myśli art. 840 kpc, do wytoczenia, w przytoczonych okolicznościach, powództwa opozycyjnego.

Niewątpliwie w świetle art. 840 § 1 kpc, legitymowanym do wytoczenia powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego jest dłużnik wymieniony w tymże tytule jako zobowiązany do świadczenia, lub ewentualnie jego następcy o ile zostali objęci klauzulą wykonalności wydaną na podstawie art. 788-791 kpc.

Wnioskodawca w rozpatrywanej sprawie, który jako osoba trzecia był pozwanym w procesie pauliańskim, w istocie nie jest stroną bierną postępowania egzekucyjnego, toczącego się z wniosku uczestnika postępowania, jako wierzyciela z tytułu wykonawczego (wyroku Sądu Okręgowego we Wrocławiu sygn. akt I C 325/03) przeciwko dłużnikowi zobowiązanemu do świadczenia z tegoż tytułu, A. T.. Ów tytuł wykonawczy jest podstawą do prowadzenia egzekucji całego objętego nim roszczenia i ze wszystkich części majątku dłużnika.

Wyrok pauliański, zapadły w sprawie w której wnioskodawca był pozwanym, dał wierzycielowi zaś prawo do zaspokojenia się z przedmiotu na podstawie tytułu wykonawczego wystawionego przeciwko dłużnikowi, bez konieczności uzyskiwania tytułu wykonawczego przeciwko osobie trzeciej, tak jakby ów przedmiot nadal pozostawał w majątku dłużnika.

W konsekwencji uznać należy, że wnioskodawca, jako pozwany z procesu pauliańskiego, nie posiada statusu dłużnika zobowiązanego do świadczenia, co jest niezbędne dla istnienia legitymacji czynnej w procesie z art. 840 kpc.

Stanowska powyższego zmienić nie może pogląd prawny, wyrażony przez Sąd Najwyższy, w przytoczonym przez wnioskodawcę wyroku z dnia 16.10.1998 r. III CKN 647/97. Zauważyć bowiem należy, iż w orzeczeniu tym Sąd Najwyższy rozszerzył krąg osób uprawnionych do wytoczenia powództwa o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego czyniąc to na tle odmiennego stanu faktycznego i prawnego, a mianowicie przyznając legitymację nabywcy nieruchomości, w sytuacji określonej w art. 930 kpc, tj. po jej zajęciu w toku postępowania egzekucyjnego.

Przepis zaś art. 930 § 1 kpc w zdaniu drugim wprost stwierdza, iż nabywca może uczestniczyć w postępowaniu w charakterze dłużnika, zaś w zdaniu trzecim stanowi, że podejmowane w tym postępowaniu czynności egzekucyjne są ważne także w stosunku do nabywcy. W istocie zatem przepis ustawy normuje uprawnienie nabywcy do działania w charakterze dłużnika w szeroko rozumianym postępowaniu egzekucyjnym oraz w zakresie ewentualnego postępowania z powództwa opozycyjnego. Tego rodzaju uprawnienia ustawodawca natomiast nie przyznał osobie trzeciej w przepisach normujących ochronę wierzyciela w razie niewypłacalności dłużnika, w tym w przepisie art. 532 kc regulującym zasady zaspokojenia się wierzyciela z majątku osoby trzeciej w ramach, co należy przypomnieć, egzekucji skierowanej przeciwko dłużnikowi zobowiązanemu do świadczenia wynikającego z tytułu wykonawczego.

Z tych przyczyn zażalenie, niezależnie od podniesionych w nim zarzutów, nie można było uznać za uzasadnione dlatego na podstawie art. 385 kpc w zw. z art. 397 § 2 kpc podlegało ono oddaleniu.

mw