Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 marca 2016 r.

Sąd Rejonowy dla Krakowa – Nowej Huty w Krakowie Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący: SSR Aneta Tomasik - Żukowska

Protokolant: protokolant sądowy Katarzyna Słaba

po rozpoznaniu w dniu 15 marca 2016 roku w Krakowie

na rozprawie

sprawy z wniosku J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w K.

o zasiłek opiekuńczy

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w K.

z dnia 7 lipca 2015 r. znak (...)

z dnia 28 lipca 2015 r. znak (...)

zmienia zaskarżone decyzje w ten sposób, że przyznaje odwołującemu J. G. prawo do zasiłku opiekuńczego za okresy od 17.11.2014 r. do 21.11.2014 r., od 15.01.2015 r. do 20.01.2015 r., od 8.02.2015 r. do 15.02.2015 r., od 9.03.2015 r. do 13.03.2015 r., od 3.05.2015 r. do 6.05.2015 r., od 8.05.2015 r. do 10.05.2015 r. i zwalnia odwołującego z obowiązku zwrotu zasiłku opiekuńczego za okresy od 17.11.2014 r. do 21.11.2014 r., od 15.01.2015 r. do 20.01.2015 r., od 8.02.2015 r. do 15.02.2015 r.

Sygn. akt IV U 1240/15/N

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 15 marca 2016 r.

Decyzją z dnia 7 lipca 2015 r. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. odmówił odwołującemu się J. G. prawa do zasiłku opiekuńczego za okresy od 9 marca 2015 r. do 13 marca 2015 r., od 3 maja 2015 r. do 6 maja 2015 r. i od 8 maja 2015 r. do 10 maja 2015 r.

Jako podstawę prawną zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał art. 32 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa oraz art. 14 ust. 2 pkt. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych. Zgodnie z powołanymi przepisami świadczenia pieniężne w wysokości określonej ustawą przysługują osobom objętym ubezpieczeniem społecznym w razie choroby i macierzyństwa określonym w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych. Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat. Ubezpieczenie chorobowe ustaje w przypadku nieopłacenia składki za jeden pełny miesiąc. Tym samym wyłączeniu z ubezpieczenia chorobowego podlega ten, kto opłacił składkę za dany miesiąc w niepełnej wysokości albo po określonym przepisami terminie.

W okresie 12 miesięcy przed powstaniem konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem odwołujący podlegał ubezpieczeniu chorobowemu jako osoba prowadząca działalność gospodarczą w okresie od 1 maja 2014 r. do 31 października 2014 r., od 1 grudnia 2014 r. do 31 grudnia 2014r. od 1 kwietnia 2015 r. do 30 kwietnia 2015r. Za miesiące listopad 2014 r., styczeń, luty, marzec i maj 2015 r. dokonał wpłaty składek na ubezpieczenie chorobowe w zaniżonej wysokości.

Decyzją z dnia 28 lipca 2015 r. (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. odmówił odwołującemu się J. G. prawa do zasiłku opiekuńczego za okresy od 17 listopada 2014 r. do 24 listopada 2014r., od 15 stycznia 2015 r. do 20 stycznia 2015 r., od 8 lutego 2015 r. do 15 lutego 2015 r. oraz zobowiązał do zwrotu zasiłku opiekuńczego za wskazane okresy w kwocie 901,12 zł z odsetkami w kwocie 25 zł.

Jako podstawę prawną zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał art. 32 ust. 1 pkt 2 w zw. z art. 34 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, art. 66 powołanej ustawy oraz art. 84 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Zgodnie z powołanymi przepisami za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:

1) świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2) świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia. Osoba, która pobrała nienależne świadczenie jest obowiązana do jego zwrotu wraz z odsetkami w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego. Jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający te świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, kwoty nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych podlegają zwrotowi bez odsetek za zwłokę. Nie można żądać zwrotu kwot nienależnie pobranych świadczeń z ubezpieczeń społecznych za okres dłuższy niż ostatnie 12 miesięcy, jeżeli osoba pobierająca świadczenia zawiadomiła organ wypłacający świadczenia o zajściu okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty, a mimo to świadczenia były nadal wypłacane, a w pozostałych przypadkach - za okres dłuższy niż ostatnie 3 lata.

Zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat. Jednakże zasiłek nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku. Nie dotyczy to opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

Jak wynika z dokumentacji, matka chorej L. ur. (...) K. G. od dnia 12 listopada 2014 r. przebywa na urlopie macierzyńskim, wobec czego mogła zapewnić opiekę choremu dziecku.

W odwołaniu od powyższych decyzji J. G. wniósł o przyznanie prawa do zasiłku opiekuńczego za objęte decyzjami okresy. Odwołujący się wskazał, że żona mimo urlopu macierzyńskiego nie mogła zajmować się chorym dzieckiem. W okresie od 17 listopada 2014 r. do 21 listopada 2014r. żona przebywała w szpitalu na oddziale neonatologicznym z nowonarodzonym synem, zatem nie mogła zapewnić opieki chorej córce. W okresie od 15 stycznia 2015 r. do 20 stycznia 2015 r. córka przebywała pod jego opieką w szpitalu, a w tym czasie żona opiekowała się 2-miesięcznym synem w domu. W okresie od 8 lutego 2015 r. do 15 lutego 2015 r. córka chorowała na paciorkowcowe zapalenie gardła, lekarz nakazał izolowanie dzieci od siebie, żona opiekował się 3-miesięcznym synem, a odwołujący chorą córką. W okresie od 9 marca 2015 r. do 13 marca 2015 r. żona przebywała w szpitalu z synem chorym na zapalenie płuc, a odwołujący opiekował się córką chorą na ostre zakażenie dróg oddechowych. W okresie od 3 maja 2015 r. do 6 maja 2015 r. córka chorowała na śluzowo-ropne zapalenie spojówek, lekarz nakazał izolowanie dzieci od siebie, żona opiekowała się 6-miesięcznym synem a odwołujący chorą córką. W okresie od 8 maja 2015 r. do 10 maja 2015 r. syn zachorował na śluzowo-ropne zapalenie spojówek. Lekarz nakazał izolowanie dzieci, opiekę na chore dziecko otrzymał odwołujący się a żona zajmowała się córką.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. wniósł o jego oddalenie podnosząc jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Odwołujący się ma dwoje dzieci: córkę L. urodzoną (...) i syna T. urodzonego (...)

Od 12 listopada 2014 r. do 18 listopada 2014 r. T. przebywał na oddziale neonatologicznym, pod opieką matki.

W okresie od 17 listopada 2014 r. do 21 listopada 2014r. L. chorowała na ostre zapalenie nosa i gardła.

Dowód: karta informacyjna k. 13

historia zdrowia i choroby k.3

przesłuchanie odwołującego się – protokół rozprawy z 15.03.2016r.

W okresie od 15 stycznia 2015 r. do 20 stycznia 2015 r. L. przebywała w (...) Szpitalu (...) w K. na Oddziale Pediatrii i Chorób Środowiskowych z powodu nieżytu żołądkowo-jelitowego i odwodnienia. Odwołujący był z chorą córką w szpitalu, a w tym czasie żona opiekowała się 2-miesięcznym synem w domu.

Dowód: karta informacyjna k. 11

historia zdrowia i choroby k.6

przesłuchanie odwołującego się – protokół rozprawy z 15.03.2016r.

W okresie od 8 lutego 2015 r. do 15 lutego 2015 r. L. chorowała na paciorkowcowe zapalenie gardła, lekarz nakazał izolowanie dzieci od siebie, żona opiekował się 3-miesięcznym synem, a odwołujący chorą córką.

Dowód: historia zdrowia i choroby k.7

przesłuchanie odwołującego się – protokół rozprawy z 15.03.2016r.

W okresie od 6 marca 2015 r. do 12 marca 2015 r. T. przebywał w (...) Szpitalu (...) w K. na Oddziale Pediatrii i Chorób Środowiskowych z powodu zapalenia płuc, pod opieką matki.

W okresie od 9 marca 2015 r. do 13 marca 2015 r. L. chorowała na ostre zakażenie górnych dróg oddechowych.

Dowód: karta informacyjna k. 12

historia zdrowia i choroby k.8

przesłuchanie odwołującego się – protokół rozprawy z 15.03.2016r.

W okresie od 3 maja 2015 r. do 6 maja 2015 r. L. chorowała na śluzowo-ropne zapalenie spojówek, lekarz nakazał izolowanie dzieci od siebie, żona opiekowała się 6-miesięcznym synem a odwołujący chorą córką. W okresie od 8 maja 2015 r. do 10 maja 2015 r. T. zachorował na śluzowo-ropne zapalenie spojówek i znów z powodu konieczności izolowania dzieci odwołujący miał opiekować się chorym synem, a żona zdrową córką.

Dowód: zaświadczenie lekarskie k.10

historia zdrowia i choroby k.4-5

przesłuchanie odwołującego się – protokół rozprawy z 15.03.2016r.

Odwołujący mieszka z rodzicami żony, ale nie mogą oni zapewnić opieki wnukom, ponieważ pracują.

Dowód: zeznania odwołującego się – protokół rozprawy z 15.03.2016r.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dowód z dokumentacji medycznej dołączonej do odwołania oraz dowód zeznań odwołującego się, które były rzeczowe, logiczne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., nr 159) zasiłek opiekuńczy przysługuje ubezpieczonemu zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki m. in. nad chorym dzieckiem w wieku do ukończenia 14 lat (art.32 ust.1 pkt.2). Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki, nie dłużej jednak niż przez okres 60 dni w roku kalendarzowym, jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem (art.33 ust.1 pkt.1). Zasiłek opiekuńczy nie przysługuje, jeżeli poza ubezpieczonym są inni członkowie rodziny pozostający we wspólnym gospodarstwie domowym, mogący zapewnić opiekę dziecku lub choremu członkowi rodziny. Nie dotyczy to jednak opieki sprawowanej nad chorym dzieckiem w wieku do 2 lat.

Odwołujący się podlega ubezpieczeniom społecznym jako osoba prowadząca działalność gospodarczą. Odwołujący w okresach objętych decyzjami był zwolniony od pracy z powodu konieczności sprawowania opieki nad chorym dzieckiem w wieku do lat 14 i nie było innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, którzy mogliby zapewnić opiekę małoletniej L., a w okresie od 8 do 10 maja 2015 r. małoletniemu T.. Co prawda żona odwołującego przebywała od dnia 12 listopada 2014 r. na urlopie macierzyńskim udzielonym w związku z urodzeniem drugiego dziecka, ale mając na uwadze wiek dzieci, okresy pobytów dzieci w szpitalu pod opieką jednego z rodziców (raz L., dwa razy T.), a wreszcie rodzaj chorób i zalecenie izolowania dzieci celem uniknięcia zarażenia, wystawienie odwołującemu zwolnień z tytułu opieki było w pełni uzasadnione. Podkreślić należy, że ZUS odmawiając zasiłku opiekuńczego za okres od 17 do 21 listopada 2014 r. nie sprawdził nawet, czy żona odwołującego się przed dniem 17 listopada 2014 r. wyszła ze szpitala czy nadal po porodzie przebywała w szpitalu.

Dziadkowie pozostają z rodziną odwołującego we wspólnym gospodarstwie domowym, ale nie byli w stanie zapewnić opieki małoletnim, ponieważ pracują.

Skorzystanie w takiej sytuacji przez odwołującego się ze zwolnienia od pracy i przyznanie zasiłku opiekuńczego jest życiowo uzasadnione.

Biorąc pod uwagę, że zasiłek opiekuńczy w okresach objętych decyzjami był odwołującemu należny, pomniejszenie składek o okres zwolnienia lekarskiego było uzasadnione, a zatem odwołujący nie ma przerwy w ubezpieczeniu i konieczność sprawowania opieki powstała w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu.

Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 47714 § 2 k.p.c. orzeczono jak w sentencji.