Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku M. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o podleganie ubezpieczeniu społecznemu

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 16 kwietnia 2013 r. sygn. akt IV U 265/13

oddala apelację

Sygn. akt III AUa 572/13

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją wydaną 27 grudnia 2012r. stwierdził, że M. P. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresie od 1 października 2004r. – 31 stycznia 2005r. Niezależnie od powyższego stwierdzenia, organ rentowy wskazał na wysokość kwot składek należnych z tytułu podlegania tym ubezpieczeniom za okres wyżej przywołany. Na uzasadnienie tak określonego stanowiska organ rentowy podał, że z analizy zapisów znajdujących się na koncie adresata decyzji , jako płatnika składek i ubezpieczonego wynika, że dokonał zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej w okresach od 1- 30 kwietnia 2000r., od 1.10.2004r. – 30 kwietnia 2005r., od 1 stycznia 2009r. – 23 lutego 2010r. oraz od 1 marca 2011r. W okresie od 1 stycznia 2000r. – 31 stycznia 2004r. wnioskodawca był równocześnie zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez jednostkę wojskową we W. jako żołnierz zawodowy, a w dalszym okresie od 1 lutego 2004r. – 31 stycznia 2005r. przez Wojskowe Biuro Emerytalne z siedzibą we W. jako osoba pobierając uposażenie po zwolnieniu ze służby, natomiast od 1 lutego 2005r. jako emeryt.

Powyższe, w ocenie organu rentowego wskazuje, iż wnioskodawca nie spełnił warunków określonych w art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.

W odwołaniu, omyłkowo skierowanym do Sąd Rejonowego w Rzeszowie - przekazanym według właściwości - do Sądu Okręgowego Sądu Pracy

i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie M. P. naprowadził, że decyzja organu rentowego jest nietrafna , a to z tej przyczyny, że od 1 lutego 2004r. jest emerytem wojskowym , a w okresie jednego roku tj. od 1 lutego 2004 – 1 lutego lego 2005r. pobierał uposażenie po zwolnieniu ze służby.

W dalszej części opisał sposób dokonania zgłoszenia do ubezpieczenia, jednocześnie podając, że w październiku 2004r. rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej i z tego tytułu opłacał jedynie składkę zdrowotną. Z uwagi na fakt, że od 1 lutego 2004r. jest osobą posiadającą ustalone prawo do emerytury, dlatego podlega ubezpieczeniom społecznym w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jedynie na zasadzie dobrowolności stosownie do art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych .

Końcowo naprowadził, iż uzasadnienie zaskarżonej decyzji „nie uwzględnia mojego ustalonego prawa do emerytury, rozwodzi się zaś nad nieistotnym dla sprawy faktem pobierania uposażenia po zwolnieniu ze służby”.

Do odwołania wnioskodawca dołączył korespondencję prowadzoną w sprawie

z organem rentowym oraz decyzję Dyrektora WBE we W. z 27 lutego 2004r. przyznającą na jego rzecz prawo do emerytury wojskowej.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, w uzasadnieniu przywołując tę samą argumentację, jaką zawierała zaskarżona decyzja, dodatkowo przywołując stosowny przepis ustawy z 11 września 2003r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, określający warunki nabycia przez żołnierza zawodowego prawa do świadczenia pieniężnego po zwolnieniu ze służby wojskowej.

Rozpoznając odwołanie Sąd I instancji dopuścił dowód z akt prowadzonych przez stronę pozwaną w sprawie wnioskodawcy, z dokumentacji dołączonej przez niego do odwołania, a następnie wyrokiem wydanym 16 kwietnia 2013r., zmienił kwestionowaną odwołaniem decyzję, poprzez stwierdzenie, że wnioskodawca M. P. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnym, rentowymi i wypadkowemu, w okresie od 1 października 2004r. – 31 stycznia 2005r. i nie ma obowiązku opłacenia z tego tytułu składek.

W uzasadnieniu Sąd wskazał na niekwestionowane przez strony okoliczności dotyczące czasokresu prowadzenia przez odwołującego działalności gospodarczej (1 października 2004 – 31 stycznia 2005) i opłacania z tego tytułu składek na ubezpieczenia zdrowotne, faktu nabycia od 1 lutego 2004r. prawa do emerytury wojskowej, przy równoczesnym zawieszeniu wypłaty tego świadczenia na okres od 1 lutego 2004 – 30 czerwca 2005r. – z mocy decyzji wydanej przez Dyrektora Wojskowego Biura Emerytalnego we W.

27 lutego 2004r. Sąd odnotował również, że powyższe okoliczności odwołujący przedstawiał organowi rentowemu w korespondencji składanej w toku postępowania. Dokonując oceny prawnej sprawy Sąd przywołał treść przepisu

art. 9 ust. 5 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, stwierdzając że „Powyższa jednoznaczna regulacja oznacza, że ustalenie prawa do emerytury czyli wydanie w tym zakresie prawomocnej decyzji organu rentowego ( ewentualnie wydanie w tym zakresie wyroku jako organu odwoławczego) wyklucza istnienie obowiązku ubezpieczenia dla osób prowadzących działalność gospodarczą i od daty ustalenia prawa do emerytury ubezpieczenia społeczne mogą być jedynie dobrowolne ”. Odnosząc powyższą regulację do okoliczności sprawy Sąd powtórzył, że skoro wnioskodawca od 1 lutego 2004r. ma ustalone prawo do emerytury, a więc po tej dacie spełniona była wobec niego dyspozycja powołanego art. 9 ust. 5 ustawy systemowej, za zupełnie bez znaczenia uznał fakt, że wypłata emerytury była zawieszona z uwagi na pobieranie świadczenia pieniężnego przysługującego wnioskodawcy jako żołnierzowi zwolnionemu ze służby, a to z tej przyczyny że przepis art. 9 ust. 5 ustawy systemowej, nie uzależnia jego stosowania od pobierania emerytury, a odwołuje się wyłącznie do ustalenia prawa do tego świadczenia.

W tym stanie rzeczy odwołanie jako całkowicie uzasadnione zostało uwzględnione, a decyzja podlegała zmianie na podstawie art. 477 ¹⁴ §2 kpc.

Wyrok powyższy apelacją do Sądu II instancji zaskarżył pozwany ZUS Oddział w R. zarzucając, iż jego wydanie nastąpiło z naruszeniem prawa materialnego, poprzez niewłaściwą wykładnię art. art. 6 ust. 1 pkt. 5 i 12 ust. 1 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych . Apelacja formułuje wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie odwołania. W uzasadnieniu strona pozwana zakwestionowała ustalenie Sądu I instancji, tyczące faktu, iż bez znaczenia w okolicznościach niniejszej sprawy pozostaje zawieszenie wypłaty emerytury, stwierdzając, że pobieranie uposażenia po zwolnieniu ze służby nie zwalnia osoby prowadzącej działalność gospodarczą z obowiązku opłacenia składek podczas „zawieszonej wypłaty emerytury”.

Powyższe uzasadnia zgłoszony w apelacji wnioskek.

Sąd II instancji zważył co następuje:

Apelacja jest całkowicie pozbawiona racji i dlatego podlega oddaleniu.

Wydany bowiem przez Sąd I instancji wyrok zawiera trafne i zgodne z prawem rozstrzygnięcie, zaś w okolicznościach przedmiotowej sprawy nie występują przesłanki zaskarżenia mogące wyrok ten wzruszyć, w szczególności te które ze względu na przepis art. 378 kpc Sąd II instancji na ma uwadze z urzędu.

W pierwszej kolejności przyjdzie stwierdzić, iż okoliczności faktyczne sprawy pozostają poza sporem. Sprawa dotyczy wyłącznie kwestii prawnej.

Należy również odnotować , że wskazane w apelacji przepisy prawa z naruszeniem to których, w ocenie apelującego , został wydany przez Sąd I instancji wyrok - dotyczą podlegania obowiązkowym ubezpieczeniom , emerytalnemu i rentowym oraz wypadkowemu osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.

Wnioskodawca, co jest niesporne, w okresie objętym decyzją - taką działalność prowadził, i gdyby nie fakt, najistotniejszy w sprawie, ze w tym okresie miał status emeryta wojskowego – byłby osobą podlegającą ubezpieczeniom w świetle przywołanych w apelacji przepisów.

Organ rentowy wszedł w posiadanie wiedzy o dacie nabycia uprawnienia do emerytury wojskowej przez wnioskodawcę w związku z faktem, iż ten przedłożył stosowną tym przedmiocie decyzję Dyrektora WBE we W., o czym świadczy zamieszczona na niej prezentata z daty 24 stycznia 2013r. i nie zmienił swojego stanowiska wyrażonego w decyzji, co oznaczać może również w świetle argumentacji przywołanej w uzasadnieniu apelacji – iż organ rentowy uznaje ten fakt za bez znaczenia w kwestii dotyczącej podlegania wnioskodawcy ubezpieczeniom społecznym.

Sąd I instancji w sposób jednoznaczny przesądził brak podstaw do stwierdzenia tego rodzaju faktu, a to wobec zasadniczego znaczenia jakie nadają temu faktowi okoliczności posiadania statusu emeryta przez M. P. od daty 1 lutego 2004r.

Wypadnie za Sądem I instancji jedynie potworzyć, iż pobieranie przez niego świadczenia pieniężnego przez okres jednego roku po zwolnieniu ze służby wojskowej, skutkującego jedynie zawieszeniem wypłaty emerytury stosownie do art. 41 ust.2 ustawy z 10 grudnia 1993r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin ( tekst jedn. Dz U z 2013 poz. 666 ), w sprawie jest bez znaczenia, gdyż art. 9 ust. 5 ustawy z 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2005 nr 205 z 2009r. poz. 1585 ) nie uzależnia jego stosowania, od faktu pobierania emerytury, ale odwołuje się wyłącznie do ustalenia prawa do takiego świadczenia.

W świetle powyższego, stanowisko organu rentowego, że pobieranie takiego uposażenia nie zwalnia osoby prowadzącej działalność gospodarczą z obowiązku opłacania składek w sytuacji kiedy emerytura podlega zawieszeniu – jest oczywiście nieuprawnione , co skutkować musi ustaleniem o barku podstaw prawnych apelacji i z tej przyczyny należało orzec, jak w wyroku w oparciu o przepis art. 385 kpc.

Zarządzenie :

1.  (...)

w R.,

2.  K..(...)